- Xin lỗi ông, chúng tôi không cung cấp thông tin cá nhân.
Tôi đưa tấm thẻ của trường y trong thành phố ra và nói:
- Tôi không cần thông tin cá nhân. Tôi chỉ muốn biết cô ấy thuộc khoa nào. Tôi có việc muốn kiểm tra về học vấn.
Cô nhân viên kiểm tra thẻ, hỏi lại tôi cái tên Herbert và đi ra.
Một lúc sau cô ta xuất hiện:
- Herbert là nhân viên của khoa Y tế cộng đồng nhưng cô ta không còn học ở đây nữa rồi, thưa ông.
Tôi biết khoa Y tế cộng đồng ở trong toà nhà này nhưng chưa bao giờ đến đó. Tôi đi xuống phía nam khuôn viên trường đại học đến Trung tâm ở đầu phía nam gần khoa Nha.
Trung tâm Y tế cộng đồng nằm gần thư viện nơi tôi đã tra cứu về Ashmore. Trên tường có treo ảnh của tất cả các khoá học đã tốt nghiệp. Các bác sĩ mới tốt nghiệp trông mặt non nớt như những đứa trẻ. Khi tôi đến nơi thì hành lang đã vắng. Một nhân viên đang rời văn phòng hành chính, tôi giữ cửa cho cô ta và bước vào.
Nhân viên thu tiền và nhân viên văn phòng làm việc trong một khoảng không chật hẹp.
- Tôi là bác sĩ Delaware của Bệnh viên Nhi đồng miền Tây. Một sinh viên đã tốt gnhiệp ở trường bạn đã từng làm việc ở chỗ tôi và tôi muốn biết cố vấn khoa của cô ấy là ai?
- Được thôi, thưa ông. Tên cô ấy là gì?
- Dawn Herbert.
Không có phản ứng gì.
- Cô ấy thuộc khoa nào?
- Y tế cộng đồng.
Cô ta cười ngoác miệng:
- Đây là Trường Y tế cộng đồng thưa bác sĩ. Chúng tôi có rất nhiều chuyên ngành và mỗi chuyên ngành lại có thể có nhiều khoa - Cô ta đưa ra một cuốn sổ tay và chỉ vào bảng mục lục.
Các chuyên ngành của trường:
Thống kê sinh học
Khoa học sức khoẻ cộng đồng
Khoa học sức khoẻ môi trường
Khoa học môi trường và kỹ thuật
Khoa dịch tễ học
Khoa dịch vụ y tế
Dựa trên công việc mà Ashmore đã làm tôi nói:
- Có thể là khoa Thống kê sinh học hoặc khoa Dịch tễ.
Cô ta đến chỗ giá hồ sơ lấy ra một tập bìa màu xanh gáy ghi dòng chữ: Thống kê sinh học.
- Có đây rồi. Cô ấy là nghiên cứu sinh về thống kê sinh học và người hướng dẫn là tiến sỹ Janosh.
- Tôi có thể tìm tiến sỹ Janosh ở đâu?
- Xuống tầng dưới, văn phòng B, số 345. Ông có cần tôi gọi điện trước không?
- Vâng, phiền cô.
Cô ta nhấc máy điện thoại và gọi:
- Tiến sỹ Janosh à? Xin chào chị, tôi là Merilee đây. Có một bác sĩ muốn gặp chị nói chuyện về sinh viên của chị, cô Herbert... Ồ được thôi... - Cô ta cau mày quay sang hỏi tôi - Tên ông là gì thưa ông?
- Delaware từ Bệnh viên Nhi đồng miền Tây.
Cô ta nhắc lại tên tôi qua điện thoại và nói tiếp:
- Vâng, được rồi. Tôi có thể xem giấy chứng nhận của ông được không, bác sĩ Delaware?
Tôi đưa cho cô ta tấm thẻ.
Cô ta gác máy và quay sang nói với tôi:
- Chị ấy không có nhiều thời gian nhưng có thể gặp ông ngay bây giờ.
Nghe giọng nói của cô ta có vẻ bực tức.
Khi tôi đi ra đến cửa, cô nhân viên hỏi với:
- Cô Herbert bị ám sát à, thưa ông?
- Tôi e là như vậy.
- Thật tồi tệ.
Tôi đi xuống tầng bằng thang máy và đến phòng B-345. Cửa phòng đóng và khoá trong. Bên trên có biển hiện ghi: Alice Janosh, Tiến sỹ tâm lý.
Tôi gõ cửa và có tiếng nói ở trong vọng ra:
- Xin chờ một phút.
Có tiếp dép và cửa mở. Một phụ nữ trạc năm mươi tuổi hỏi tôi:
- Ông là bác sĩ Delaware?
Tôi chìa tay ra, bà ta bắt tay nhanh và mời tôi vào phòng.
Bà ta hơi thấp, mập, mái tóc hung búi gọn gàng, mặc váy đỏ trắng, đi giầy đỏ và đeo trang sức bằng vàng. Mặt bà ta nhỏ và khá xinh xắn. Khi còn trẻ có lẽ bà ta phải là hoa khôi của trường.
Tôi bước vào phòng, bà ta để cửa mở và vào sau tôi. Căn phòng thoảng mùi nước hoa, trên tường treo các bức tranh nghệ thuật của các tác giả như Miró, Albers, Stella và một tác giả nữa tôi không nhớ tên nhưng ông ta đã có triển lãm ở bảo tàng Boston.
Một hộp sôcôla đặt trên bàn kính và cạnh đó là hộp kẹo bạc hà. Trên bàn làm việc của bà ta có máy vi tính, máy in và hộp đựng hồ sơ. Trên máy in là chiếc ví da đỏ.
Bà ta ngồi cạnh hộp sôcôla, chân bắt chéo, bắp chân khá to.
- Ông là bác sĩ?
- Không, tôi là nhà tâm lý.
- Ông có quan hệ gì với cô Herbert?
- Tôi đang tham khảo một trường hợp ở bệnh viện. Dawn đã lấy bệnh án của người nhà một bệnh nhân và không trả lại. Tôi nghĩ cô ấy để lại nó ở đây.
- Tên của người nhà bệnh nhân ấy?
Tôi hơi do dự và bà ta nói luôn:
- Tôi không thể trả lời câu hỏi của ông mà không biết phải tìm kiếm cái gì.
- Tên là Jones.
- Charles Lyman Jones đệ tứ?
Hơi ngạc nhiên tôi hỏi:
- Bà có nó sao?
- Không. Nhưng ông là người thứ hai hỏi nó. Liệu có vấn đề gì về gen khiến các ông khẩn cấp đến thế không? Mẫu mô của người họ hàng chẳng hạn?
- Đây là trường hợp phức tạp - Tôi nói.
Bà ta thả chân xuống và nói:
- Người thứ nhất cũng không cho tôi lời giải thích hợp lý.
- Người ấy là ai?
Bà ta nhìn tôi có vẻ nghi ngờ:
- Xin lỗi bác sĩ, tôi có thể xem tấm thẻ mà ông cho Merilee xem ban nãy không?
Lần thứ ba trong vòng hơn một giờ tôi phải trình tấm thẻ khoa của mình.
Bà ta đặt lên bàn rồi đeo kính kiểm tra. Số chứng minh của bệnh viện có vẻ làm bà ta quan tâm.
- Người kia cũng có tấm thẻ thế này. Anh ta nói là phụ trách an ninh của bệnh viện - Bà ta nói và trả lại tôi tấm thẻ.
- Anh ta tên là Huenengarth?
Bà ta gật đầu:
- Tôi nghĩ hai vị làm việc trùng nhau rồi.
- Anh ấy đến đây khi nào?
- Thứ Ba trước. Bệnh viên Nhi đồng miền Tây có dịch vụ này cho tất cả các bệnh nhân, thưa ông?
- Như tôi đã nói, đây là trường hợp phức tạp, thưa bà.
Bà ta mỉm cười:
- Về mặt y tế văn hoá xã hội?
- Xin lỗi, tôi không thể nói chi tiết được.
- Sự bí mật của người làm công tác điều trị tâm lý ư?
Tôi gật đầu.
- Tôi hoàn toàn tôn trọng điều đó, bác sĩ Delaware. Huenengarth dùng cách giải thích khác để giữ bí mật của anh ta: thông tin riêng. Nghe có vẻ hơi trinh thám và tôi đã nói thế với anh ta. Tôi thấy thái độ của anh ta nghiêm túc.
- Bà có đưa cho anh ta bệnh án đó không?
- Không, bởi vì tôi không có nó, thưa bác sĩ. Dawn không hề để bất kỳ bệnh án nào ở đây. Xin lỗi vì đã làm ông thất vọng nhưng những việc cô ấy làm gần đây khiến tôi chú ý, tất nhiên là cả việc cô ấy bị ám sát. Khi cảnh sát đến đây kiểm tra, tôi đã đưa tất cả các tài liệu liên quan đến việc học của cô ta. Chỉ có một vài quyển vở ghi, vài đĩa vi tính.
- Bà đã mở những đĩa đó chưa?
- Câu hỏi đó có liên quan đến trường hợp bệnh nhân phức tạp của ông không?
- Có thể.
- Có thể - Bà ta nhắc lại - ít nhất thì ông cũng không huênh hoang như Huenengarth bắt tôi phải mở chúng.
Bà ta bỏ kính ra, đứng dậy trả tôi tấm thẻ và ngồi trở lại ghế:
- Dawn liên quan đến điều gì không tốt hay sao, thưa ông?
- Có thể.
- Huenengarth thẳng thắn hơn ông, thưa bác sĩ. Anh ta nói luôn là Dawn đã đánh cắp bệnh án và yêu cầu tôi phải có trách nhiệm trả lại. Thật thô thiển. Tôi đã mời anh ta ra về.
- Anh ta không phải là một người có sức quyến rũ đâu.
- Ông đang bệnh vực cho anh ấy đấy. Anh ấy hệt như một tên KGB. Theo tôi thì anh ấy có vẻ là một nhân viên cảnh sát điều tra thực sự vụ ám sát Dawn. Tôi tiếp chuyện anh ta được vài câu rồi tạm biệt. Vài tuần sau tôi gọi điện hỏi xem anh ấy làm được đến đâu rồi nhưng không ai nghe máy, tôi để lại tin nhắn và từ đó đến giờ cũng không có hồi âm.
- Anh ta hỏi những gì về cô ấy?
- Bạn bè cô ấy, cô ấy đã bao giờ phạm tội chưa, cô ấy có sử dụng ma tuý không. Thật không may, tôi không thể trả lời câu hỏi nào. Mặc dù cô ấy là sinh viên của tôi bốn năm, nhưng tôi hầu như không biết gì về cô ấy. Ông đã từng dạy ở trường nào chưa?
- Một số.
- Vậy chắc ông rõ, có những sinh viên thì gần gũi, có những sinh viên thì thậm chí ta không nhớ cả mặt họ nữa. Tôi e rằng Dawn thuộc trường hợp thứ hai. Không phải vì cô ấy không thông minh. Cô ấy học toán rất giỏi vì vậy tôi nhận lời hướng dẫn mặc dù có do dự đôi chút về động cơ của cô ta. Tôi luôn thích phụ nữ không ngại con số nhưng chúng tôi lại không gần gũi nhau bao giờ.
- Có chuyện gì không ổn về động cơ của cô ta?
- Cô ta không hề có động cơ. Tôi luôn có cảm giác cô ấy học chống đối. Cô ấy đã xin vào đây trong khi ngoài môn toán ra thì những môn khác cô ta học không tốt lắm. Nhưng điểm toán của cô ta cao vì vậy tôi nhận cô ta. Tôi đã giúp cả học bổng cho cô ta nhưng đến tháng Tám vừa rồi thì tôi buộc phải cắt vì vậy cô ấy đã tìm việc làm ở bệnh viện của ông.
- Vì cô ấy học yếu?
- Vì sự cẩu thả của cô ta. Cô ta hoàn thành việc học với kết quả khá, tham gia công việc nghiên cứu có vẻ triển vọng, rồi bỏ giữa chừng, tham gia lần khác rồi lại bỏ, cứ như vậy. Cô ấy không hề đi đến đâu trong bất kỳ công việc nào. Tôi đã giúp đỡ nhiều sinh viên và cô ấy cũng không phải là một ngoại lệ. Nhưng cô ấy lại không chịu tham khảo hỏi bài tôi. Cô ta bỏ hẹn với tôi rồi xin lỗi rồi lại bỏ, liên tục như vậy. Tôi không nghĩ là có thể chịu đựng được cô ta. Tôi đã nghĩ đến việc phải bỏ cô ta giữa chừng. Nhưng rồi...
Bà ta ngập ngừng một lát rồi tiếp:
- Nhưng tôi nghĩ những điều đó không quan trọng nữa. Ông có muốn dùng một chút sôcôla không?
- Không, cảm ơn bà.
- Trở lại với những chiếc đĩa của cô ta mà ban nãy ông hỏi. Vâng, tôi có mở chúng, nhưng không có gì ý nghĩa trong đó cả. Cô ta không hề làm được chút gì trong các bài tiểu luận. Vì vậy, tôi không thèm để ý đến chúng khi Huenengarth hỏi đến. Hơn nữa, tôi cũng rất buồn vì cái chết của cô ta. Thực ra, tôi cũng không định mở chúng ra nhưng do anh ấy quá để ý đến nó nên khi anh ta đi khỏi tôi đã mở. Tôi cảm thấy rất thất vọng, sau tất cả những gì tôi hướng dẫn và khuyến khích, cái mà cô ta làm được chỉ là sự lặp lại những giả thuyết và một bảng ngẫu nhiên các con số.
- Một bảng ngẫu nhiên các con số ư?
- Tìm mẫu ngẫu nhiên ấy. Ông biết phải làm thế nào rồi, phải vậy không?
Tôi gật đầu.
- Thế đề tài nghiên cứu của cô ta là gì vậy?
- Dự đoán số người ung thư tại vị trí địa lý. Tôi rất thất vọng khi đọc những chiếc đĩa đó. Ngay cả một phần nhỏ cô ta viết ra cũng không thể chấp nhận được. Tôi phân vân không biết có phải cô ta đã sử dụng ma tuý hay không.
- Cô ta có biểu hiện gì về việc sử dụng ma tuý không?
- Tôi nghĩ sự chập chờn trong nghiên cứu của cô ta có thể coi là một triệu chứng. Đôi khi cô ta có vẻ bị kích động - gần như điên cuồng ấy chứ. Cô ta đã cố gắng thuyết phục tôi rằng cô ta đang đạt được sự tiến bộ. Nhưng tôi biết cô ta không dùng amphetamines. Trong bốn năm qua, cô ta tăng cân rất nhiều - ít nhất là 16kg. Kh mới vào trường trông cô ta khá xinh xắn.
- Liệu có phải cô ấy dùng cocain không?
- Tôi nghĩ là như vậy. Nhưng tôi cũng thấy điều tương tự xảy ra đối với sinh viên không dùng ma tuý. Sự căng thẳng của các sinh viên cao học có thể khiến chúng thỉnh thoảng phát điên lên ấy chứ.
- Đúng vậy.
Bà ta lau móng tay và liếc nhìn tấm hình gia đình mình:
- Khi biết Herbert bị giết, tôi đã thay đổi cách nhìn nhận về cô ta. Trước đó, tôi vẫn rất giận cô ta. Nhưng khi nghe cái chết thảm thương của cô ta tôi lại cảm thấy thương xót. Cảnh sát nói với tôi rằng lúc bị giết cô ấy ăn mặc như một kẻ say mê nhạc rock. Điều đó làm tôi nghĩ rằng cô ấy cũng có thế giới riêng mà không hề thổ lộ với tôi. Cô ấy chỉ là một trong những người mà thế giới sáng tạo không hề quan trọng đối với họ.
- Liệu có phải sự thiếu say mê của Herbert là do cô ta có thu nhập ngoài không?
- Ồ không. Cô ta rất nghèo. Khi tôi nhận Herbert, cô ta nài nỉ tôi xin được trợ cấp, nếu không cô ta không thể theo học.
Tôi nghĩ đến thái độ coi trọng tiền bạc mà Herbert đã thể hiện, về chiếc xe đời mới mà cô ta bị giết ở trong đó.
- Gia đình cô ta thế nào? - Tôi hỏi.
- Tôi nghĩ cô ta có một bà mẹ nghiện rượu. Nhưng cảnh sát nói rằng họ không xác định được bà ta. Chúng tôi phải quyên góp tiền để mai táng cô ta.
- Thật đáng thương.
- Rất đáng thương.
- Cô ta quê ở đâu, thưa bà?
- Ở đâu đó phía Đông. Không, Herbert không phải là cô gái giàu có, bác sĩ Delaware ạ. Việc cô ta thiếu nhiệt huyết có thể là vì lý do khác.
- Cô ấy phản ứng thế nào khi bị đình chỉ học tập?
- Không hề phản ứng gì. Tôi cứ tưởng cô ta sẽ buồn, giận rồi sau đó chúng tôi sẽ hiểu nhau. Nhưng cô ta không hề liên lạc với tôi. Cuối cùng tôi phải gọi cô ấy đến hỏi thăm xem cô ấy xoay sở thế nào để sống. Cô ta kể cho tôi nghe về công việc ở bệnh viện của ông. Cô ta có vẻ tự hào được làm việc ở đó. Tuy nhiên, anh chàng Huenengarth của các ông lại nói với tôi rằng cô ta chỉ làm công việc lặt vặt như rửa chai lọ thôi.
Tôi im lặng và nghĩ: Không hề có chai lọ gì ở phòng thí nghiệm của Ashmore.
Bà ta nhìn đồng hồ. Tôi nghĩ là bà ta sắp phải đi. Nhưng bà ta lại dịch chuyển ghế đến gần và nhìn tôi trừng trừng. Mắt bà ta đỏ lên và không hề lay động. Một kiểu nóng giận đáng nghi ngờ.
- Tại sao ông hỏi tôi tất cả những điều đó? Thực ra ông muốn gì?
- Tôi thực sự không thể nói chi tiết được thưa bà, đó là nguyên tắc bí mật. Tôi biết làm như vậy thật không công bằng.
Bà ta im lặng trong giây lát rồi nói tiếp:
- Cô ta là một tên trộm. Tất cả những bài trong đĩa của cô ta là do ăn trộm của một sinh viên khác. Tôi còn phat hiện ra những điều khác: Cô ta ăn trộm áo len của bạn học và cái bút vàng của tôi. Tôi không hề ngạc nhiên khi biết cô ấy liên quan đến những việc gian trá.
- Có thể là thế.
- Có phải vì vậy mà cô ấy bị giết không?
- Có thể.
- Vậy quan hệ của ông với tất cả việc này là gì, thưa ông?
- Sức khoẻ bệnh nhân của tôi có thể bị ảnh hưởng.
- Con gái của Jones?
Tôi gật đầu và hơi ngạc nhiên vì Huenengarth đã tiết lộ tất cả những điều này cho bà ta.
- Liệu có liên quan gì đến việc lợi dụng trẻ em không? Có thể Dawn phát hiện ra và lợi dụng.
Tôi nhún vai không trả lời ra hiệu giữ bí mật đối với bà ta nhưng trong lòng hết sức kinh ngạc.
Bà ta mỉm cười và nói:
- Tôi không phải Sherlock Holmes đâu thưa bác sĩ. Nhưng chính Huenengarth làm tôi tò mò. Tôi đã làm việc trong ngành y quá lâu nên biết rằng không có một bác sĩ nào lại bỏ ra sức lực lớn đến như vậy vì một bệnh nhân bình thường đâu. Vì vậy tôi đã hỏi chồng tôi về anh Jones con. Anh ta là bác sĩ phẫu thuật tim mạch và có đặc quyền tại Bệnh viên Nhi đồng miền Tây mặc dù anh ta không còn theo nghề từ mấy năm nay rồi. Tôi hiểu về gia đình này và vai trò của ông bố trong tất cả những rắc rối của bệnh viện. Tôi không biết thằng nhỏ ấy đã bị đột tử còn đứa trẻ khác thì không ngớt bệnh tật. Đã có nhiều tiếng đồn. Xâu chuỗi các sự kiện như việc Dawn ăn cắp bệnh án của đứa con đầu nhà Jones và từ một con bé nghèo kiết xác trở nên giàu có, cộng với hai chuyến viếng thăm của hai nhà thám tử chuyên nghiệp tìm kiếm bệnh án đó, thì một người không cần phải là thám tử cũng hiểu được chuyện gì đang xảy ra.
Tôi thấy lập luận của bà rất ấn tượng.
- Ông và Huenengarth có làm việc chồng chéo nhau không?
- Chung tôi không làm việc cùng nhau.
- Thế ông thuộc bên nào?
- Bên đứa bé.
- Vậy ai trả tiền cho ông?
- Về mặt chính thức thì chính bố mẹ con bé.
- Ông không nghĩ đó chính là sự xung đột về lợi ích sao?
- Nếu điều đó xảy ra, tôi sẽ không yêu cầu trả công.
Bà ta nhìn tôi có vẻ dò xét một lúc:
- Tôi tin là như vậy. Bây giờ thì ông có thể cho tôi biết là sở hữu những chiếc đĩa đó có gây nguy hiểm cho tôi không?
- Tôi không chắc chắn nhưng cũng không loại trừ khả năng đó.
- Câu trả lời không làm tôi dễ chịu chút nào.
- Tôi không muốn lừa dối bà làm gì.
- Tôi đánh giá cao điều đó. Tôi đã thoát chết khỏi xe tăng của Nga ở Pudapets những năm 1956 và bản năng sống còn của tôi từ đó đến giờ phát triển rất tốt. Vậy theo ông - tầm quan trọng của những chiếc đĩa là gì?
- Có thể chúng chứa những số liệu mã hoá được giấu bởi những con số.
- Tôi cũng không nghĩ như vậy. Thực sự, không có lý do gì để cô ấy lập ra cái bảng đó ngay trong giai đoạn đầu của công việc nghiên cứu. Tôi cũng đã chạy thử một số chương trình cơ bản nhưng không phát hiện ra điều gì cả. Ông có kỹ năng phá mã nào không?
- Không có chút nào cả.
- Tôi cũng vậy. Tuy nhiên, có những chương trình phá mã hay. Vậy tại sao chúng ta lại không thử một chút xem liệu có đạt được gì không. Sau đó tôi sẽ giao chúng cho ông và hết trách nhiệm. Tôi cũng sẽ viết thư đến Huenengarth, cảnh sát và trưởng khoa của chúng tôi để báo với họ là những chiếc đĩa đã thuộc về ông và tôi không còn quan tâm đến nó nữa.
- Tôi nghĩ tốt hơn là bà chỉ nên viết thư cho cảnh sát thôi. Tôi có thể cho bà địa chỉ của một cảnh sát.
- Không được - Bà ta nói và đi đến bàn làm việc lấy ví rút ra một chiếc chìa khoá đoạn mở ngăn kéo trên cùng.
Bà ta nói tiếp:
- Thường thì tôi không khoá như thế này. Nhưng chính người đàn ông đó khiến tôi phải cẩn trọng.
Bà ta kéo chiếc ngăn kéo nhỏ ra, khua tay vào trong 1 lúc và chau mày:
- Biến mất rồi - Bà ta ngẩng đầu lên nói - Kỳ thật.