Người Cát

NGƯỜI VỢ CÂM

Câu chuyện tình này đen tối như những con đường hẽm của một bến tầu ở cửa thành phố Luân Đôn. Trong những con đường đìu hiu kia, bước chân người không vang lên được một tiếng động nhỏ. Những cánh cửa sổ khép nép không đón được một chút gió lành, và chiều xuống, cảnh trí trở nên lạnh lùng hoang vắng làm sao!

Ở những xóm quạnh quẽ thê lương này, những cảm xúc êm dịu sáng tươi có thể mất hẳn nhưng tình yêu và lòng hy sinh vẫn tồn tại và còn mãnh liệt biết chừng nào! Những cảnh huy hoàng lộng lẫy bất công của Đô Thị hình như muốn thiêu hủy những gì cao đẹp, những gì gọi là Nghị lực, là Can đảm của xóm bùn nhơ ướt át. Không, ở những nơi nầy, cái Đẹp vẫn đương đầu, đương đầu với bao nhiêu sự lấn át trên.

Tình yêu bén rễ trong cảnh bùn lầy tăm tối và vẫn tạo nên được khúc nhạc êm đềm, tạo nên được những cảnh vườn chang nắng đượm hương hoa, tạo nên được những đêm trăng sáng như pha lê, và những bài ca xuân thanh thót dịu dàng như suối chảy.

Trong một của những con đường vắng vẻ này, cách xóm bến tầu một khoảng, có một tiệm giặt ủi do một người Trung Hoa làm chủ tên là Ng. Vong. Trong nhiều năm qua, một người đàn bà, gương mặt nửa Âu nửa Á, ngồi sau tấm cửa sổ của tiệm giặt.

Nàng ngồi đấy, hết ngày nầy đến ngày khác, hết tháng này lại đến tháng khác. Những kẻ bần cùng của xóm nghèo mà sự khốn cùng không làm mất tình trắc ẩn, đã để ý và thương hại nàng. Nhưng người ta chỉ biết được một phần nhỏ của câu chuyện. Người đàn bà ấy là vợ của Ng. Yong chủ tiệm giặt và nàng câm.

Suốt ngàv, nàng ngồi ở cửa sổ và sự cô đơn hình như đã làm mất hẳn những nét buồn vui, gương mặt trở nên lạnh lùng một cách kỳ lạ. Nàng không nhìn ai và có lẽ cũng chẳng nghe ngóng gì. Nàng ngồi không nhúc nhích và im lặng như một pho tượng Tàu. Riêng đôi mắt nàng có vẻ mơ màng nhưng dữ tợn, đôi khi còn chiếu ra một sự hải hùng ghê rợn. Những lúc đó nhìn nàng, những người lạ chưa biết nàng rão bước đi mau để thoát khỏi cái nhìn của người đàn bà ấy, thoát khỏi cái đường hẽm tối tăm, mong gặp được con đường lớn sảng sủa, rộng rãi thênh thang hơn.

Người ta sẽ không bao giờ biết được những tư tưởng hắc ám nào qua gương mặt thản nhiên đến ghê sợ kia. Người ta chỉ có thể tưởng tượng chút ít thôi. Một sự căm hờn, một niềm sợ hải, một mối thù, một sự trốn tránh, hoặc một kỷ niệm hắc ám của cuộc đời đã diễn lại trong cái tâm hồn ấy? Tất cả những việc đó, chúng ta đều không thể nói lên được.

 Thỉnh thoảng, không báo trước, vùng một cái, nàng đứng thẳng dậy, chạy ra cửa lớn của tiệm giặt. Trong phút đó, gương mặt nàng trở nên hoạt động và mất vẻ bình thản lạnh lùng thường ngày. Hình như nàng phải vận dụng tất cả sức lực để nói lên một điều gì. Trong khi nàng làm những cử chỉ tuyệt vọng về hướng bến tàu Antilles, ở miệng nàng chỉ thốt ra những loạt âm thanh ấm ớ líu lo không ai hiểu nổi. Lúc đó, người chồng chạy lại bên nàng, cầm tay nàng, dịu dàng mà cứng cỏi, để đưa nàng về chỗ ngồi cũ. Những người hàng xóm láng giềng tỏ ỷ thương hại cho người chồng, và có ý thầm phục bản chất của người đàn ông như Ng. Yong trong việc đối xử với một người vợ tàn tật.

Ng. Yong đã giải thích cái họa đã xảy đến cho gia đình y. Khi nghe câu chuyện, hàng xóm khuyên y nên chăm sóc đến vợ kẻo tội nghiệp. Ng.Yong rất chăm sóc vợ. Ng.Yong luôn luôn ở bên cạnh vợ, mỗi khi nàng đi dạo chơi trong xóm. Trong những lúc đi dạo, nhiều khi nàng dừng bước, nhìn quanh quất tứ phía như muốn chạy tìm một nơi mà chỉ mình nàng biết. Nhận thấy gương mặt cầu xin, van lơn, đau xót của nàng, nhất là nhìn đôi môi run rẩy không thốt ra lời, tất cả những kẻ qua đường đều dừng chân như muốn dò hỏi căn nguyên. Trong phút đó, chồng nàng cầm tay dắt nàng đi. Trong số người chứng kiến sự việc trên, những kẻ không quen biết gia đình Ng.Yong thì đành bỏ đi, còn những người quen biết thì bước lại gần để an ủi cặp vợ chồng đáng thương đó.

Người ta chỉ biết chừng ấy thôi. Và đây là câu chuyên đầy đủ hơn:

Moy Toon mồ côi từ lúc mới sanh. Mẹ nàng là người Anh. Cha nàng là người Trung Hoa. Ông bà ngoại nàng không biết đến nàng. Còn ông bà nội phải nuôi nàng chỉ vì không nở bỏ nàng chết đói. Lớn lên, nàng vào làm công cho một tiệm trà. Công việc rất là khổ nhọc, ở tiệm Trà, nàng đã trãi qua nhiều năm trường đau xót, đừng kể gì đến những ngàv đen tối hải hùng trong cuộc sống bấp bênh của một kẻ làm công cho một trà thất.

Nhưng, nàng không nghĩ ngợi nhiều. Nàng cũng không cảm xúc nhiều. Nàng không bao giờ tự hỏi về ý nghĩa của cuộc sống này. Nàng bằng lòng số phận của nàng chẳng khác nào một kẻ nô lệ quen sống trong cảnh đọa đày. Vả lại, nàng có tiếp thu được một sự giáo dục nào đâu để mà biết đòi hỏi để vươn lên? Thêm nữa, bản chất chịu đựng di truyền của người Á Châu là bản chất của nàng. Nàng thiếu hẳn sự ngờ vực thắc mắc, ý chí tranh đấu của người phương Tây. Nàng đón nhận tất cả những đau xót mà cuộc đời đã dồn cả vào cho nàng. Cứ như vậy, nàng lớn lên trong xóm của bến Tàu. Vì thiếu hẳn một sự giáo dục về tinh thần cho nên tất cả sự hiểu biết của nàng bị đóng khung trong sự hiểu biết tầm thường của một cô gái Trung Hoa ở giai cấp làm công như nàng. Cũng vì thế, tuổi xanh của nàng đã trôi qua trong sự thờ ơ của cuộc đời.

Một dêm kia, một thủy thủ đến tại tiệm Trà.

Nàng đã gặp người thủy thủ nầy nhiều lần ở ngoài đường. Nàng đã đế ý đến chàng ta để ý đến dáng đi khoan thai, gương mặt cháy hồng vì gió biển. Theo quan niệm của nàng, chàng thủy thủ kia là ý trung nhân mơ ước. Đêm ấy, chàng say mèm rượu bia và chàng cũng để ý đến nàng. Nàng có một vẻ đẹp pha phách giữa hai cái đẹp Á đông và Tây phương, một vẻ đẹp không kém quyến rũ. Chàng mở lời tán tụng. Thật ra, người thủy thủ kia chỉ cần mở lời trước là cô gái lai này đã xiêu lòng ngay. Hình dáng người thủy thủ đã chiếm cứ tâm hồn nàng từ phút đầu tiên rồi, một hình bóng thân yêu hiện đến trong cuộc sống lạnh nhạt và cô đơn của nàng.

Sau đêm đó, nhiều đêm khác tiếp diễn. Chàng săn sóc đến nàng từng li từng tí, gọi nàng là Baby doll hoặc gọi bằng những tên tình tứ hơn, thỉnh thoảng biếu nàng đôi vật kỷ niệm rẻ tiền. Mỗi lần lên cạn, viên thủy thủ rất sung sướng được cùng MoyToon đi dạo chơi trên những con đường của Bến Tàu. Thế nhưng, vài tháng sau, chàng vĩnh biệt nàng, cho nàng biết rằng chàng sắp lấy vợ và sắp ở một nơi khác ở Luân Đôn. Thế là nàng không còn gặp chàng nữa. Nàng im lặng để chàng đi không giận hờn, không trách móc. Nàng đã quen việc chịu đựng tất cả những sự xảy ra trong cuộc đời nàng dù là hạnh phúc hay đau khổ. Nàng cũng không đòi hỏi gì ở chàng cả.

Sau đó, một đứa bé ra đời.

Chủ tiệm trà tỏ ý không bằng lòng lắm về sự việc xảy ra, nhất là đối với Moy Toon, đứa tớ gái, mà ông nhận thấy nết na dịu dàng hơn những đứa tớ gái khác. Nhưng ông ta không quên săn sóc đến nàng: đứa bé mới ra đời được nhờ một bà già nuôi giúp, ở Blackwall, ai cũng quen biết bà già này. Moy Toon yêu đến say mê đứa con nàng mới sinh. Đối với nàng, đứa bé là kỷ niệm bằng da bằng thịt của mối tình duy nhất xảy ra trong đời nàng. Nàng quí đứa bé vô cùng, nhất định không chịu rời đứa nhỏ. Nàng rất khinh những kẻ đánh giá tình mẫu tử của nàng quá rẽ, đã khuyên nàng giao con cho người khác nuôi để lo làm ăn. Nhưng dần dần, nàng nhận ra rằng: lời khuyên trên hợp lý và có ích, nàng đã nhận thức được thực tế của cuộc sống. Bận bịu vì đứa bé, nàng không tìm được số tiền nhỏ mọn hiện rất cần thiết cho nàng. Nàng không muốn sống theo kiểu những đứa gái khác cùng giai cấp với nàng, cùng tình cảnh như nàng. Nàng chỉ có một mối tình duy nhất là đứa con nàng, và vì con, nàng muốn giữ tính chất đứng đắn của một bà mẹ. Nàng bằng lòng cuộc sống kham khổ ở tiệm trà hơn là nhởn nhơ suốt đêm ở dọc đường để đón khách làng chơi. Cuộc sống ấy, nàng nhận thấy còn buồn bả hơn nhiều, vả lại khi giao con cho kẻ khác giữ, đứa bé vẫn được sự chăm sóc chu đáo. Nàng biết rõ thế nên sau khi suy tính, nàng chịu giao con với điều kiện là mỗi lần nàng muốn gặp là phải để cho nàng gặp. Sự suy luận đã thắng tình cảm ở lòng nàng, chung qui cũng vì con cả.

Trong sáu năm, nàng vẫn kéo dài chuổi ngày âm thầm, khô khan, cực nhọc. Tuy cuộc sống chẳng có gì vui tươi đối với nàng, nàng vẫn thấy yên tâm bằng lòng sung sướng, sung sướng vì hằng tuần nàng được gặp con nàng. Tuy nhiên, cũng có nhiều đêm dài, nàng không sao chợp mắt được vì nhớ con. Những cử chỉ thơ ngây của đứa bé hiện đến trong tâm trí nàng. Nàng dơ đôi tay để đón đứa bé vào lòng trong bóng đêm dày đặc. Những phút buồn thảm đó, nàng chỉ biết khóc âm thầm mà thôi.

Đứa nhỏ đã lớn và đã trở thành một thằng bé khôi ngô. Những buổi xế chiều êm ả, nàng đã sống những phút thần tiên bên đứa con trai nàng ấy. Nàng mặc đồ thủy thủ cho nó, đội nón, mang lon, và nàng gọi: ‘‘Này ông lính thủy tí hon của tôi’’ Những buổi xế trưa sống gần bên con đã bù đắp lại những đêm cô đơn dài đăng đẳng của nàng.

Chính trong thời gian này, Ng.Yong xuất hiện trong đời nàng. Hắn mua lại cửa tiệm của một người đồng hương trở về xứ sở. Ng.Yong làm ăn phát đạt sau khi làm chủ cửa tiệm giặt nầy. Nhưng sau khi soát xét lại nội dung của cửa tiệm, hắn ta nhận thấy còn khiếm khuvết một sự gì, và sự gì đó chính là một người nội trợ. Hắn nhận thấy rằng người đàn bà sẽ là một sự trang hoàng đẹp mắt, hơn mọi thứ trang hoàng khác bằng vật chất, để kiện toàn cửa tiệm. Hắn bắt đầu đi tìm và tìm ngay tại Tiệm Trà  ‘‘Trăm Rồng Vàng’’. Tại đây, hắn gặp Moy Toon. Moy Toon chính là món hàng mà hắn đang tìm. Hắn dọ hỏi tông tích của nàng với người bồi ở tiệm, biết được rằng Moy Toon hiện chưa có đám nào dặm hỏi và nàng thuộc quyền đặt để của chủ Tiệm Trà này. Ng.Vong gặp ngay chủ nhân Tiệm Trà (Hắn đóng vai một kẻ gặp món hàng hời và tốt thì mua chơi còn không thì thôi.) Hắn là kẻ rất nghiêm khắc và thận trọng về điều kiện đức hạnh của người vợ mà hắn chọn. Do đó, hắn đã đưa không biết bao nhiêu câu hỏi về tính nết của Moy Toon với chủ nhân tiệm trà. Ông chủ tiệm trà trả lời hắn, không phải không hoàn toàn thành thật, nhưng ông ta có lối trả lời nước đôi để thú vị hóa câu chuyên. Đến khi Ng.Yong muốn rằng ông bảo đảm với hắn rằng Moy Toon chưa hư hỏng, thì chủ tiệm trà bảo đảm chắc chắn với hắn về hạnh kiểm của nàng. Trên đời này, chưa có một kẻ nào dại dột tự ý hạ giá món hàng của mình trong khi có một kẻ khác đang thèm mua, và chủ tiệm trà biết rằng nếu quả thật lòng mà nói rỏ câu chuyện sinh nở của Moy Toon trước đây, thì món hàng ông ta định bán sẽ bị giảm giá trị, và cố nhiên là giá tiền sẽ bị sụt.

Mov Toon được cho biết sự việc khi hai người tiến hành đàm luận gần đến kết quả. Lúc bấy giờ, người ta đem khoe, với nàng sự làm ăn phát đạt của Ng.Yong. Người ta còn cho nàng biết nếu công việc thành tựu thì hoàn cảnh của nàng sẽ được thay đổi sung sướng. Người ta còn bảo rằng muốn cho công việc thành tựu, nàng cần phải giữ kín câu chuyện quá khứ của nàng. Nhất là đừng cho ai biết rằng nàng đã có con. Người ta còn khuyên nàng đừng nên đi viếng thăm con nữa, nhưng về điều kiện này, Moy Toon im lặng không phát biểu ý kiến. Nàng cũng không tỏ một cử chỉ sẽ phản đối cuộc xây dựng mà mọi người ở tiệm trà đều tán thành. Ng. Yong đã già nhưng sự cách biệt tuổi tác đối với nàng không quan trọng. Nàng đã được di truyền khá đậm bản chất tâm hồn của một người đàn bà Trung Hoa để bằng lòng lấy một ông già.

Nàng chỉ hình dung qua sự lấy chồng nầy một niềm hy vọng, một tia sáng: nàng sẽ được giúp đỡ và như vậy gián tiếp con nàng cũng sẽ được sung sướng hơn. Chỉ suy nghĩ chừng ấy thôi, nàng bằng lòng lấy Ng.Yong. Nàng cũng chả bao giờ tự hỏi nàng có thể giữ kín mãi câu chuyện nàng có con không. Nàng tin chắc chắn rằng nàng có thể giữ kín được.

Thế rồi, một thời gian sau, Ng.Yong đến gặp nàng, nói chuyện với nàng và tỏ ra rất bằng lòng nàng về tính tình thành thật và giản dị của nàng nhưng hắn không quên thuyết trình dài dòng về tư cách của một người đàn bà, một người vợ, một người nội trợ. Hắn ngồi trước mặt nàng trong bếp của tiệm trà, đôi bàn tay béo mập vòng trên đầu gối, cái đầu già nua lúc lắc không ngừng. Hắn nhìn Moy Toon với đôi mắt bí hiểm khuất sau đôi mi một mí. Hắn nói:

- Vợ của tôi phải là người biết vâng lời, triệt để phụng sự chồng, không bao giờ được chất vấn chồng về bất kỳ một vấn đề gì, phải coi sóc thường xuyên và cẩn thận sự ngăn nắp của nhà cửa. Phải dứt khoát tất cả mọi sự giao thiệp với những người quen biết trước, nói tóm lại phải thật thà và trung thành’’.

Nghĩa là Ng.Vong muốn rằng nàng phải thuộc hoàn toàn về y. Y còn đọc lên những đoạn sách bàn về tam tùng, tứ đức của người đàn bà. Giọng hắn trở thành lời thì thầm khi hắn đề cập đến sự trừng phạt của luật pháp đối với người đàn bà vô hạnh bất chính không tôn trọng điều luật thứ nhất.

Sự thuyết trình dài dòng của Ng.Yong, Moy Toon phải lắng nghe với tất cả kiên nhẩn. Mỗi khi hắn buộc nàng trả lời nhiều câu hỏi, nàng thong dung trả lời hắn và vẫn giữ được giọng nói giản dị, ôn tồn, khiêm nhượng.

Công việc tiến hành. Nhiều lần, người ta thảo luận với nhau về giá cả và cuối cùng đôi bên, giữa chủ tiệm Trà thất và Ng.Yong, họ đã ngã theo một giá trung bình. Ng.Yong trả tiền cho Tiệm Trà và Moy Toon đặt chân vào ngưỡng cửa tiệm giặt của Ng.Yong.

Tất cả những điều mà Ng.Yong đòi hỏi nơi nàng như săn sóc nhà cửa, vâng lời, nàng làm tròn bổn phận. Nhưng nàng không thể không nghĩ đến con nàng. Người ta không đòi hỏi quả tim nàng nên nàng vẫn giữ. Con nàng là vật quý trên đời này nên nàng tôn thờ. Ngoài ra, nàng phụng sự Ng.Yong hoàn toàn. Nàng không hề có tư tưởng đối xử sai lệch. Nàng lo tìm hiểu những ý muốn của chồng, lo dọn dẹp nhà cửa chu đáo và không bao giờ nhìn một người đàn ông nào khác, ngoài chồng. Vả lại làm sao mà hành động khác được khi người chồng luôn luôn ở bên mình. Nhưng những cử chỉ giản dị của Moy Toon không làm cho Ng.Yong hoàn toàn tin tưởng. Hắn giữ nàng với đôi mắt soi bói. Không một phút nào hắn để nàng tự do và khi bước ra khỏi nhà, Moy Toon có cảm giác rằng cặp mắt của hắn đang theo dõi nàng.

 Do đó sự gặp gỡ đứa con thân yêu của Moy Toon trở nên rắc rối. Công việc cứ mỗi thứ năm đến Canning Town để thăm con như nàng đã làm trong sáu năm qua, sẽ làm cho hắn nghi ngờ. Hắn sẽ để ý đến sự khiếm diện thường xuyên và có hạn định này cửa nàng. Hắn sẽ tìm hỏi nguyên do, đặt thành nghi vấn và có lẽ hắn không bao giờ bằng lòng về sự giải thích của nàng. Hắn sẽ theo dõi nàng hoặc cho người theo dõi, thế là màn bí mật sẽ bị vén lên. Và nếu sự việc bại lộ, nàng chỉ còn tìm cuộc sống ngoài đường mà thôi; nghĩ đến điều này, nàng đau xót cho con nàng nhiều hơn là cho nàng.

Sau nhiều đêm suy tính, nàng quyết định rằng những cuộc gặp gỡ với con sau này sẽ được thực hiện theo sự tình cờ. Và như vậy thì sẽ không qui định vào ngày thứ năm như thường lệ - cuộc gặp gỡ sau này sẽ không nhứt định vào ngày nào, và mỗi lần gặp sẽ định lại ngày gặp gỡ lần tới - tình thương con, muốn cho con sung sướng khuyên nàng nên thận trọng trong việc thăm viếng như Tiệm Trà đã cho nàng biết trước đây, Nàng đang hưởng hiện giờ một cuộc sống tương đối bảo đảm ấm no, chuổi ngày cuộc đời nàng cũng đã được tổ chức hẳn hòi. Nàng nghĩ và cho là hợp lý là nên bằng lòng chỉ được đứng xa để nhìn đứa con yêu dấu, không được nói chuyện với nó, chỉ được biết tin tức của nó qua những người quen thuộc hơn là chỉ vì muốn ôm nó vào lòng mà có thể mất cả cuộc sống bảo đảm hiện tại, mất cả sự yên ổn hiện tại. Nếu biết nàng có con, chắc chắn là Ng.Yong sẽ đuổi nàng ra khỏi nhà và bị đuổi còn có nghĩa là trở lại cảnh nghèo nàn đói khát - nàng không suy nghĩ quá tầm mức này. Những danh từ về bài thuyết trình về đức tính người nội trợ của Ng.Yong, nàng không nhớ mãy may nào, hình như lời nói của hắn lọt vào tai này để thoát bằng tai khác. Chồng nàng sẽ tức giận, sẽ đuổi nàng, nàng và con nàng sẽ đau khổ. Nàng chỉ suy nghĩ chừng ấy thôi và nàng không hình dung được sự đau khổ kia - Nàng muốn xa lánh sự đau khổ. Tuy nghĩ vậy, nhưng trong tháng đầu của cuộc sống chung với Ng.Yong, nàng không tài nào nhắm mắt được. Nàng thao thức suốt đêm để nghĩ đến đứa con nàng. Luôn luôn nàng cảm thấy đôi tay bé nhỏ của nó quàng cổ nàng, thỏ thẻ ở tai nàng để xin ít đồng xu. Đứa con trai đầu lòng của một người đàn bà!

Qua sáng ngày của một đêm không ngủ, tức khắc nàng tìm cách nhờ nhiều người trung gian nói lại với bà hiện giữ con nàng, dắt giùm nó đến Tunnel Garden nội trong ngày tiếp đó. Ở đấy, nàng có được thể tự do gần con, để nghe nó nói chuyện với nàng. Nếu rủi ra Ng.Vong hay những người bạn của y mục kích được cảnh này chẳng hạn, nàng sẽ thản nhiên trả lời rằng bà già vú nuôi và đứa bé này là hai kẻ xa lạ, nàng không quen biết - vì thấy đứa bé kháu khỉnh, nên nàng muốn giao thiệp với mẹ nó. Không có gì đáng phê bình về hành động nầy. Công việc trên được thực hiện mỹ mãn, không có sự gì xảy ra.

  Một lần tiếp, nàng quyết định sự gặp gỡ gần Black wall, tại một tiệm bánh. Lần ấy đứa bé đã nhận đủ thứ kẹo bánh nàng mua cho. Lần ấy nàng được sống trọn vẹn một giờ với con nàng và khi trở về nhà, nàng nhận thấy Ng.Vong đang chờ nàng trước cửa tiệm giặt, ngay ở bực tam cấp. Thường thường trong giờ này, hắn bận trông coi tiệm giặt. Thấy nàng về, nó hỏi ngay tại sao đi lâu quá vậy - Moy Toon trả lời rằng đi tận chợ Sandwell vì ở chợ này, mọi thứ gì cũng đều rẽ hơn. Nàng còn giải thích tiếp rằng sở dĩ đi về trễ là vì con đường đi chợ Sandwell hiện đang sửa chữa nên sự lưu thông bị đình trệ. Hắn nhìn nàng với đôi mắt nghi ngờ, chăm chú lẫn cả sự ngạc nhiên lạ lùng. Moy Toon không để ý đến đôi mắt của hắn. Riêng đôi mắt của nàng thì đầy cả hình bóng của con nàng. Đứa con trai nàng xinh đẹp quá chừng! Bộ điệu của nó duyên dáng làm sao!

Sau khi suy tính xa gần, nàng quyết định cuộc gặp gỡ trong một xóm hoang vắng của Bến Antilles. Trước đây, nàng đã được biết xóm này, và từ đấy đến nay, cảnh vật vẫn không thay đổi. Nàng và viên thủy thủ của ngày xưa đã sống ở đấy những giờ gần nhau của những chiều hè lạnh buốt. Lúc bấy giờ, vì không tìm đâu ra một nơi trú ẩn tạm thời, đôi thanh niên đã tình cờ bước vào một căn nhà bỏ hoang trống trên bến. Trong căn nhà này không một vật gì có thể đem bán được, nên cũng chẳng có ai trông nom coi ngó. Sở dĩ bỏ không là vì căn nhà quá thấp đối với mức nước sông khi dâng lên. Người ta cũng đã có dự định dùng căn nhà này cho đôi công việc hữu ích, nhưng vì mỗi lần nước sông dâng lên, căn nhà bị tràn ngập đến quá lưng người nên sự dự định kia có mòi bất tiện và không xúc tiến được. Vì thế căn nhà vẫn để trống. Một con đường nhỏ dẫn vào trong. Nhưng muốn đi vào con đường này, phải leo qua một bực tam cấp đầy rêu mốc và thật là kín đáo. Nếu không chịu khó tìm tôi thì không thể nào biết được bực tam cấp kia nằm ở hướng nào của căn nhà.

Chính nơi địa điểm bỏ hoang này mà Moy Toon định gặp con nàng. Vì căn nhà tối tăm, nên nàng phải mang theo một cây đèn để rọi sáng. Đến nơi âm u này, đứa bé không tỏ ra một chút gì sợ hãi. Con nàng là kẻ có tâm hồn như cha nó. Moy Toon nghĩ thầm như vậy. Đứa bé xem chừng rất khoái chí được dẫn vào một nơi hoang vu tịch mịch. Vào đến căn nhà là nó đã bắt đầu chạy lung tung khắp chỗ, lục lọi khắp nơi. Moy Toon nhìn con chạy nhảy mà lòng rộn lên một niềm vui khôn tả. Nàng đứng lặng nhìn con nàng và nàng mỉm cười theo tiếng cười vang của nó. Trong phút đó, trên gương mặt nàng hiện lên một vẻ kiêu hãnh khác thường. Nàng còn khuyến khích sự nghịch ngợm của đứa bé, quả thật trong giờ phút này, lòng nàng không bận rộn một mãy may sự việc của cuộc đời, ngoài việc mãi miết nhìn sự hoạt động của đứa con thân yêu. Lòng nàng êm ả như mặt hồ im gió. Nhưng trong khoảnh khoắc thần tiên này, trong lúc con nàng đang chạy nhảy cười vang thì người vú nuôi phác một cử chỉ la đứa nhỏ:

- Im! nghe nào!

Đứa bé dừng ngay và Moy Toon ôm con vào lòng. Hai mẹ con nghe ngóng.

- Kìa! Kìa! Tiếng người vú nuôi thốt ra - Có ai đến. Khi mới đến đây, tôi đã biết trước thế nào cũng có chuyện không hay xảy ra, Bây giờ phải làm thế nào? Chạy đâu bây giờ? Kìa! Kìa!... Phần tôi, tôi sẽ ra khỏi nơi đây. Đây là công việc của bà, không phải của tôi. Tôi không muốn xen vào những thứ chuyện này.

Người vú già nặng nề trong chiếc váy lụng thụng và đôi dép lệp quệp đã chạy ra đường leo lên bức tam cấp để thoát khỏi vòng trách nhiệm. Moy Toon vẫn còn ở trong nhà và ôm nguyên đứa con trong lòng.

Nàng nghe một tiếng động nhỏ, và một tiếng người nói ‘‘kìa’’ và tiếp theo  ‘‘phải coi chừng’’.

Đây là giờ khắc hải hùng nhất của đời nàng. Moy Toon chờ đợi một sự kinh khủng mà nàng đoán chắc sẽ xảy ra, và ý nghĩ đầu tiên đến với nàng là bảo vệ cho con nàng. Trong giờ phút này, nàng đã mất hết năng lực hình dung và tưởng tượng. Nàng nhìn thấy cách ba bước có căn buồng trống mà lúc nãy đây con nàng đã khám phá ra trong căn nhà bỏ hoang này. Căn buồng này còn nguyên một cửa lớn, có khóa bằng cách gài ngang một cây sắt dài. Nàng kề vào tai con, nói nhỏ:

- Con vào núp đấy. Mau đi. Đừng làm một chuyển động nào nghe không, để cho mẹ yên trí.

Đứa bé hiểu và chạy ngay vào căn buồng ấy. Nàng sụp cánh cửa xuống và gài bằng cây thông hồng sắt. Nàng vừa quay mình định tắt cây đèn mà nàng đã mang theo thì đã nhìn thấy Ng.Vong bước vào nhà: Hắn đưa thẳng cánh tay của hắn lên, trong dáng điệu cấm đoán mọi hành động và Mov Toon vâng lời tức khắc. Hắn đã đứng ngay trước mặt nàng, nhìn qua phía trái, phía phải.

Sự hiện diện bất ngờ của Ng.Vong và cữ chỉ gài cửa căn buồng làm nàng đứng im, nín thở, không biết nên hành động như thế nào và cũng không biết phải nói năng gì. Nàng dựa lưng vào thành nhà cho khỏi ngã, hỗn hển thở. Sự suy luận chậm chạp của nàng chỉ nêu lên ở  tâm trí nàng một câu tự hỏi: Hắn đã thấy gì chưa? và nàng mong rằng hắn nói lên trước.

Thật lâu và rất chậm rãi, Ng.Vong nói lên trước:

- À! Vậy chính tại đây mà mầy tìm gặp người nhân tình của mầy phải không ? Hãy chỉ nó cho tao.

- Không, tôi không có một nhân tình nào cả.

- Vậy mầy làm gì ở đây?

- Đừng nên nghĩ bậy như vậy. Tôi làm gì có nhân tình. Tôi đến đây để …

- À, phải rồi, mày đến đây để ngồi lê đôi mách với một mụ già phải không. Thôi đi hãy bảo người nhân tình của mày bước ra đây.

- Nhưng mà nào có người nhân tình nào đâu.

Một ý nghĩ vụt đến với nàng. Nàng nhận định rằng để cứu con nàng, chỉ còn một cách là vịn vào vấn đề nhân tình, khơi vấn đề này lên, nàng nói...

- Này tôi muốn nói, giá vi thử rằng...

Hắn dá tay cao:

- Hãy nhìn ta.

Sự vâng lời theo bản năng buộc nàng ngước mắt nhìn. Nàng nhìn chồng ngay mặt và bắt đầu kinh sợ. Lời nói của Moy Toon thốt lên đứt đoạn:

- Nhưng tôi không có, tôi không có...

- Mày là người đàn bà mà tao đã tin cẩn. Tao không ngờ mày là con chó cái.

- Nhưng tôi muốn nói. Tôi...

Ng.Yong hét lên một tiếng. Từ từ tay nó thò vào túi áo. Moy Toon nhìn nó với đôi mắt khiếp đảm. Nó tìm trong túi áo nó. Nàng thấy nó rút ra một con dao, lưỡi đã cong, thép đã rỉ tắt vì lâu ngày không dùng đến. Nó cầm phía cán bằng ngà, đưa mũi dao nhắm ngay nàng, và tiến dần rất chậm ngay cổ nàng. Im lặng, mũi dao đưa dần đến. Như từng giọt nước rơi, các danh từ của bài thuyết trình về đức hạnh của người đàn bà được rót vào tai Moy Toon.

- Mày đã tìm được một chỗ rất thuận tiện. Hiện tao và mày đang được yên ổn ở đây. Tao đã cảnh cáo mày rồi. Tao sẽ trừng phạt sự phản bội của mày, sự bất chính của mày.

Mỗi lần nó tiến đến một bước, Moy Toon lùi lại một bước, xa hắn một chút. Hắn vẫn tiến đến, nàng vẫn phải lùi, run rẫy, hai tay dơ lên. Nàng dựa theo vách mà lùi. Trong phút đó, nàng ao ước nó cứ giết ngay nàng đi, nhưng nó không chịu giết nàng và tiếp tục tấn công nàng từng bước một. Bốn bàn chân cử động im lìm trên nèn ướt át. Nàng vẫn phải lùi từng bước một, nhìn thẳng vào mặt nó. Nó theo nàng dọc bức tường, nó bước từng bước cho đến khi nàng lùi đến đầu muốt tấm vách. Không còn lùi được nữa, nàng đứng im, miệng mở to. Nàng đã bị lưỡi dao cuồn thôi miên nên đứng sững. Lưỡi dao đưa qua đưa lại bên cổ nàng, nhích gần lại dần dần. Nàng có cảm giác lưỡi dao đã chạm vào làn áo, sắp sửa đâm qua làn da nàng. Lúc đó, nàng mở miệng thật rộng để la:

- Hãy thương hại ta! Ta không có người nhân tình nào cả.

Nhưng dù mở miệng thật lớn, không một âm thanh nào thoát ra được ở cổ họng nàng. Đôi môi mở ra, khép vào, đôi hàm răng mở ra khít lại, tất cả sự cử động này không tạo nên được một âm thanh nhỏ. Hắn nhích con dao ra khỏi cổ nàng vài phân và buông con dao xuôi theo thân hình nàng. Nó lùi lại một bước, ngắm nàng rất lâu trước khi hỏi lại:

- Người nhân tình của mày ở đâu?

Đôi môi nàng cử động và những âm thanh líu lo thoát ra. Nàng lắc đầu, đôi tay chấp lại để cầu khẩn. Ng.Yong lượm con dao cất vào túi, trịnh trọng gục gục cái đầu: sự kinh hải mà Moy Toon đã trải qua vì bị khám phá đồng thời sự dọa nạt vừa qua của hẳn đã làm hắn vừa lòng không còn nghĩ tới sự trừng phạt nữa. Nhưng nàng đã bị trừng phạt bằng một vũ khí thần hiệu gấp bội, nhọn bén còn ghê gớm hơn mọi thứ lưỡi dao trong cõi đời này: nàng trở thành câm hẳn.

Hắn cầm cánh tay nàng để dìu nàng đi. Nàng rùng mình dưới sự đụng chạm nầy. Nó mỉm cười nhìn nàng. Nó dắt nàng ra con đường nhỏ. Trong lúc bị dắt đi, nàng chống cự lại và trỏ tay chỉ lại cánh cửa có gài thông hồng sắt. Nàng thốt ra những tiếng gió: Myw... Myw...

Ng.Yong nhìn cảnh cửa và nở một nụ cười mỉm để tỏ ra là hắn đã hiểu. Nó dìu mạnh nàng bước qua tam cấp. Nàng vùng vẫy để thoát ra đôi tay của hắn. Nàng làm nhiều cử chỉ với đôi tay và đôi môi như để giải thích một điều gì. Nhưng hắn vẫn dìu mạnh nàng đi và không ai biết rõ hai người đã làm gì trước khi Ng.Yong dắt Moy Toon về tận đến nhà. Khi có ai hỏi han và tỏ lời an ủi về sự việc xảy ra, nó kể lại rằng vợ nó bị một sự kích thích thần kinh quá mạnh khi phải chứng kiến một tai nạn xảy ra trên đường. Nàng đã mất hẳn tiếng nói và tâm trí.

THOMAS BURKE