"Ông có thể xem qua chúng nếu ông muốn," Elsa nói trong lúc theo ông đi xu ống. "Nếu tôi có thể giúp gì được ch o ông, xin ông cứ gọi." Bà có phần thương ông thám tử tư lự này, ông ta dường như bị bệnh đãng trí, mặc chiếc áo len đan cũ kỹ bên trong cái áo khoác bạc màu có những miếng sờn ở khuỷu tay. Bà cảm thấy một nỗi buồn sâu sắc nơi ông khi nói chu yện và nhìn vào mắt ông.
Erlendur cười lơ đãng và cảm ơn bà. Hai tiếng sau, ông đã tìm được những tài liệu đầu tiên về Benjamín Knudsen - người lái buôn. Ông đã phải làm việc vô cùng cật lực tron g tầng hầm. Mọi thứ cứ lộn tung hết cả lên. Những đồ cả cũ cả mới chất hết vào với nhau thành những chồng cao ngất ng ưởng khiến Erlendur phải xem xét và phân loại lại theo thứ tự thành từng đống một. Tuy nhiên, ông càng xếp, cái đống mà ông đã xếp lại càng cũ hơn cái trước. Erlendur muốn uống một cốc cà phê và một điếu thuốc, ông băn kho ăn xem có nên làm phiền Elsa hay không, hay là nên nghỉ một lát và tìm một quán cà phê nào đó.
Eva Lind vẫn luôn thường trực trong tâm trí của ông. Ông mang điện thoại theo người và chờđiện thoại gọi đến từ bệnh viện bất cứ lúc nào. Lương tâm ông dằn vặt vì kh ông thểở bên con bé. Có thể ông nên nghỉ vài ngày, ngồi bên con gái và nói chuyện với nó giống như lời ông bác sĩ nói. Ở bên nó chứ kh ông phải để nó ở phòng chăm sóc đặc biệt, bất tỉnh, không có người thân hay một ai ch ăm só c, an ủi, tất cả đều chỉ có một mình con bé. Nhưng ông biết mình không thể ngồi yên cả ngày để chờ bên giường bệnh. Làm việc là một hình thức cứu rỗi cho ông. Ông cần nó để choán đầy suy nghĩ, ngăn không cho ông nghĩ đến điều tồi tệ nhất. Điều ông không thể nghĩ đến.
Ông dồn sức tập trung làm việc tro ng tầng hầm. Trên một cái bàn cũ, ông tìm thấy một số hóa đơn của những người bán sỉ gửi đến có đề địa chỉ cửa hàng của Knudsen. Chúng được viết tay và rất khó đọc, nhưng có vẻ như chúng liên quan đến việc giao hàng. Những hóa đơn tương tự xuất hiện trong chiếc tủ dưới bàn, và ấn tượng đầu tiên của Erlendur là Knudsen có một cửa hàng tạp hóa. Cà phê và đường được nhắc đến trong các hóa đơn, với những con số bên cạnh.
Không có giấy tờ nào liên quan đến ngôi nhà gỗ cách xa Reykjavík - nơi mà hiện nay Quảng trường Thiên niên kỷ của thành ph ố đang được xây dựng.
Cuối cùng cơn thèm một điếu thuốc đã chiến thắng. Erlendur tìm thấy một cái cửa ở tầng hầm thông ra một khu vườn được ch ăm sóc cẩn thận và rất đẹp. Những bông hoa mới đang bắt đầu nhú ra sau mùa đông lạnh lẽo. Dẫu vậy, Erlendur cũng không mấy chú ý đến chúng trong lúc đứng hút thuốc một cách thèm thuồng. Ông nhanh chóng hút hết hai điếu. Chuông điện thoại chợt vang lên trong túi áo khoác khi ông đang chuẩn bị quay trở lại tầng hầm. Người gọi là Elínborg.
"Eva thế nào rồi?" cô hỏi.
"Vẫn đang hôn mê," Erlendur nói cộc lốc, ông không muốn nói về chuyện đó. "Có gì mới không?" ông hỏi lại.
"Tôi đã nói chuyện với ông già Róbert rồi. Ôngta có một ngôi nhà gỗ trên đồi. Tôi không hiểu rõ những điều ông ta nói cho lắm, nhưng ông ta nhờ là có ai đó đã quanh quẩn bên những bụi cây mà ông nói."
"Những bụi cây ư?"
"Gần chỗ bộ xương ấy."
"Những bụi cây lý chua hả? Aicơ?"
"Và tôi nghĩ là ông ta chết rồi. " Erlendur nghe tiếng Sigudur Óli cười rộ lên.
"Cái người đến chỗ b ụi cây á?"
"Không, Róbert ấy," Elínborg đáp. "Nên chúng ta sẽ không moi thêm được tin gì từ ông ta nữa. "
"Vậy là ai? Ai đã ở chỗ bụi cây?"
"Chuyện đó rất mơ hồ," Elínborg đáp. "Sau này có ai đó thường đến đó. Đó là tất cả những gì tôi hỏi được từ ông ta. Sau đó ông ta nói gì đó. Nói là ‘người phụ nữ, xanh lục, các bụi cây ’, và chấm hết. "
"Một phụ nữ màu xanh ư?"
"Phải. Màu xanh."
"T h ường đến, sau này và xanh lục," Erlendur nh ắc lại. "Sau này là khi nào? Ý ông ta là sao?"
"Tôi đã nói rồi đấy. Câu trả lời rất rời rạc. Tôi nghĩ là... Tôi cho là cô ấy..." Elínborg lưỡng lự.
"Làm sao?" Erlendur hỏi.
"Bị méo mó."
"Bị méo mó ư?"
"Đó là từ miêu tả duy nhất của ông già về người đó. Ông ta không thể nói được và chỉ viết ra một từ duy nhất, ‘méo mó’. Sau đó ông ta lịm đi và tôi cho là có chuyện gì đó đã xảy đến với ông ta bởi vì có một nhóm bác sĩ nháo nhào đến phòng ông ta và…"
Giọng của Elínborg mờ d ần. Erlendur nghiền ngẫm câu chuyện của cô một lát.
"Vậy là có vẻ như có một cô gái thường đến những bụi cây lý chua vào khoảng thời gian sau đó. "
"Có thể là sau chiến tranh," Elínborg nói.
"Ông ta có nhờ ai sống trong ngôi nhà đó không?"
"Một gia đình," Elínborg trả lời. "Hai vợ chồng với ba đứa con. Tôi không hỏi thêm được gì về chuyện đó."
"Vậy là có người đã sống quanh đây, gần những bụi cây phải không?"
"Có vẻ là như vậy."
"Và cô ấy bị méo mó. Cái gì bị méo cơ chứ? Róbert bao nhiêu tuổi rồi?"
"Ông ấy… đã… tôi không biết… hơn chín mươi tuổi rồi."
"Không thể hiểu được ý ông ta là gì." Erlendur tự nói với mình. "Một người phụ nữ bị méo mó trong những bụi cây lý chua. Có ai sống trong ngôi nhà của Róbert không? Nó vẫn còn ở đấy chứ?"
Elínbo rg nói cho ông biết rằn g lúc trước cô và Sigurdur Óli đã nói chuyện với những chủ nhân hiện tại của ngôi nhà, nhưng họ không nhắc đến người phụ nữ nào cả. Erlendur bảo họ quay lại và hỏi những người ấy xem có thấy bất cứ người nào, đặc biệt là một người phụ nữ xuất hiện xung quanh khu vực những bụi cây lý chua hay không. Họ cũng phải cố tìm ra người thân thích nào đó của Róbert có thể có để hỏi xem ông ta đã bao giờ nói chu yện với gia đình trên đồi ch ưa. Erlendur nói rằng mình sẽ lục soát trong tầng hầm một chút nữa trước khi vào bệnh viện th ăm con gái.
Ông quay lại để tìm kiếm trong đống đồ của Benjamín, trong lúc nhìn quanh căn hầm ông băn khoăn không biết mình có phải mất mấy ngày trời để cày xới cái đống trong đây hay không. Ông len lỏi đến chỗ bàn của Benjamín - nơi ông biết rằng chỉ chứa những tài liệu và hóa đơn liên quan đến cửa hàng của ông ta. Erlendu r không nhờ nó, nhưng ch ắc chắn là nó ở Hverfisgata. Hai tiếng sau, sau khi đã uống cà phê với Elsa và hút thêm hai điếu thuốc nữa sau vườn, ông đã đến được chỗ cái hòm sơn màu xám trên sàn nhà. Nó đã được khóa lại nhưng trong đó có chìa khóa. Erlendur phải gồng mình lên mới xoay được ổ khóa và mở cái hòm ra. Trong hòm có nhiều giấy tờ hơn và có những phong bì được buộc lại bằn g dây chun, nhưng không có hóa đơn nào. Có mấy bức ảnh để lẫn cùng chồng thư, một số cái được lồng khung, những chiếc còn lại đã bị long ra cả. Erlendur xem xét chúng nhưng không biết những người trong ảnh là ai, chỉ biết rằng Benjamín nhất định phải có mặt trong vài tấm. Có một bức chụp một người đàn ông cao to, đẹp trai, bụng đang bắt đầu phệ xuống, ông ta đang đứng đằng trước một cửa hàng. Nhân dịp gì thì đã quá rõ rồi. Một tấm biển đóng trên cửa ra vào, trên đó đề dòng chữ:
CỬA HÀNG C ỦA KNUDSEN
Kiểm tra kỹ hơn, Erlendur thấy người đàn ông đó xuất hiện trong một số bức ảnh cùng với một người phụ nữ trẻ tuổi hơn. Họ mỉm cười trước máy ảnh. Tất cả những bức hình đều được chụp ngoài trời.
Ông đặt chúng xuống, nhặt đống phong bì lên và phát hiện ra bên trong đó có những bức thư của Benjamín gửi cho cô dâu tương lai của mình. Tên cô ta là Sólveig. Một số bức thư chỉ là những lời nhắn rất ng ắn bày tỏ tình yêu, những b ức khác chi tiết hơn kể về những sự việc trong ng ày. Chúng được viết ra bằng tình cảm m ãnh liệt của Benjamín dành cho người yêu. Những bức thư có vẻ như được xếp theo ngày tháng, Erlendur bèn rút một bức ra đọc, mặc dù hơi lưỡng lự. Ông cảm thấy như mình đang tọc mạch vào một điều gì đó bất khả xâm phạm, và thấy thực sự xấu hổ. Giống như là đang đứng bên ngoài cửa sổ của một ngôi nhà và dòm ngó vào bên trong.
"Tình yêu của anh,
Anh nhớ em nhiều lắm, em yêu dấu. Cả ngày nay anh chỉ nghĩ đến em, anh đếm từng giờ từng phút chờ em quay trở lại. Cuộc sống không có em giống như mùa đông lạnh lẽo, thật ảm đạm và trống rỗng. Hay tưởng tượng mà xem, em đã ra đi được hai tuần tròn roài. Anh thực sự không biết mình sẽ phải đối mặt với chuyện này như thế nào nữa.
Anh yêu của em
Benjamín K."
Erlendur nhét lá thư trở lại trong phong bì và lấy ra một bức khác từ tận bên dưới, nó kể một cách chi tiết về dự định của một thương gia tương lai muốn mở một cửa hàng ở Hverfisgata. Anh ta có những dự định rất to lớn cho tương lai, anh ta đã đọc và biết rằng ở những thành phố lớn của Mỹ có rất nhiều cửa hàng khổng lồ bán tất cả mọi lo ại hàng hóa, quần áo cũng như thực phẩm. Đó là nơi các khách hàng tự chọn cho mình những đồ muốn mua trên giá, sau đó đặt chúng vào xe rồi đẩy quanh khắp cửa hàng.
Erlendur đến bệnh viện vào buổi tối, d ự định là sẽ ngồi bên Eva Lind. Đầu tiên ông gọi cho Skarphédinn, ông ta nói rằng cuộc khai quật đã đạt được những bước tiến đáng kể, nhưng ông ta từ chối không dự đoán xem chừng nào họ mới đến chỗ bộ xương. Họ vẫn chưa phát hiện được gì trong đất để tìm ra nguyên nhân cái chết của Người Thiên niên kỷ.
Erlendur cũng đã gọi cho bác sĩ của Eva Lind trước khi đi, ông ta nói rằn g tình trạng con bé vẫn không có gì suy chu yển. Khi đến phòng chăm sóc đặc biệt, ông thấy có một người phụ nữ mặc áo choàng màu nâu đang ngồi bên con gái mình, và ông phải vào tận nơi mới nhận ra người đó là ai. Ông chợt thấy căng thẳng nên đứng lại, từ từ bước ra khỏi phòng cho đến khi ra đến hành lang, và ông đứng nhìn vợ cũ từ xa.
Người đó quay lưng về phía ông, nhưng ông biết đó là bà. Một người phụ nữ ngang tuổi ông, ngồi khom người lại, đầy đặn trong bộ quần áo thể thao màu tím, bên ngoài khoác áo màu nâu, tay lấy khăn chặm mũi và hạ thấp giọng nói chuyện với Eva Lind. Ông không nghe được những lời bà nói. Ông thấy bà đã nhuộm tóc, nhưng chắc là cách đây khá lâu rồi vì nơi đường ngôi đã xuất hiện những mảng chân màu trắng. Ông đang đoán xem lúc này bà đã bao nhiêu tuổi rồi.
Bà nhiều hơn ông ba tuổi.
Ông đã không gặp vợ cũ được g ần hai mươi năm. Chưa từng gặp lại kể từ khi ông ra đi, để lại bà cùng hai đứa nhỏ. Bà, cũng giống như Erlendur, chưa tái hôn, nhưng đã từng sống cùng một vài người đàn ông khác, có một vài người tốt hơn những người còn lại. Lớn lên, Eva Lind kể cho bố nghe về những người đó và bắt đầu tìm người mới cho ông.
Mặc dù lúc đầu con bé có phần nghi ngờ ông nhưng về sau hai bố con đã hiểu nhau hơn, Erlendur cố gắng giúp nó bất cứ khi nào có thể. Nhưng với đứa con trai thì khác. Nó xa cách hơn rất nhiều. Erlendur gần như không liên lạc gì với nó.
Erlendur nhìn vợ cũ rồi đi xuống hàng lang thêm một đoạn. Ông băn khoăn xem có nên vào với bà không, nhưng lại không làm được việc đó. Ông nghĩ là mọi chuyện sẽ khá rắc rối và không muốn xảy ra cãi cọ ở nơi này. Chính xác ra thì ông không muốn cảnh ấy xảy ra ở bất kỳđâu, nếu có thể tránh được thì ông sẽ tránh cả đời. Họ chưa bao giờ chấp nhận một cách hoàn toàn sự thất bại trong mối quan hệ của mình mà Eva Lind nói rằng đó là điều khiến bà đau đớn nhất.
Chuyện ông đã ra đi như thế nào.
Ông quay đi và chầm ch ậm bước xuống hành lang, nghĩ về những bức thư tình trong tầng hầm của Benjamín K. Erlendur không nhờ chính xác chuyện đó, và câu hỏi đó vẫn còn để ngỏ cho đến khi ông về đến nhà, ngồi sụp xuống cái ghế bành và để giấc ngủ cuốn nó ra khỏi tâm trí.
Halldóra đã bao giờ là người yêu của mình chưa?