Bách Khoa Thư Lịch Sử

Khoa Học Và Kỹ Thuật (1708–1835)

KHOA HỌC VÀ KỸ THUẬT (1708–1835)

Ở châu Âu, khoa học và kỹ thuật đạt được những bước đột phá lớn. Máy móc và phương pháp sản xuất mới đã làm thay đổi hẳn cuộc sống của người dân.

Phu nhân Mary Wortley Montagu (1689–1762) đi tiên phong trong việc tiêm vắc-xin bệnh đậu mùa, căn bệnh giết chết hàng nghìn người mỗi năm. Tuy nhiên những người đầu tiên phát hiện ra loại vắc-xin này là người Ottoman.

Đặc biệt ở châu Âu, khoa học và kỹ thuật thời kỳ này đạt nhiều thành tựu. Các phát minh và khám phá được chia thành hai loại: lý thuyết và thực tiễn. Trong suốt thế kỷ XVIII, các nhà toán học, các nhà khoa học và các triết gia đã nghiên cứu, thảo luận và công bố những khám phá của họ về “sự vận hành của thế giới”, trong khi các kỹ sư và nhà sáng chế phát minh ra máy móc và quy trình sản xuất mới.

Năm 1735, John Harrison (1693–1776) giành được một giải thưởng của chính phủ Anh nhờ sáng chế đồng hồ bấm giờ dùng cho hàng hải. Chiếc đồng hồ chính xác này đã giúp các thủy thủ lần đầu tiên có thể xác định được chính xác vị trí của họ ở ngoài khơi.

Những lý thuyết mới nhất đã khích lệ các nhà sáng chế, và kỹ thuật mới lại khuyến khích các nhà khoa học lý thuyết tiếp tục khám phá sâu hơn trong các lĩnh vực y học, sinh học, cơ khí, vật lý và hóa học. Đến năm 1800, máy móc mới dẫn tới những thay đổi mang tính cách mạng tại nơi làm việc, trong ngành giao thông vận tải, liên lạc và cuối cùng là trong sinh hoạt của từng gia đình.

Năm 1799, Alessandro Volta (1745–1827) đã thiết kế pin điện đầu tiên, gọi là pin Volta, mở đầu một thế kỷ phát triển kỹ thuật điện tử.

Một số phát minh chỉ nhằm mục đích làm sao cho việc sản xuất vật dụng trên quy mô lớn được dễ dàng hơn, chẳng hạn như máy dệt và lò đúc giúp sản xuất vải vóc và đồ dùng kim loại vừa nhanh vừa rẻ. Nhưng một số phát minh đã mở ra những triển vọng hoàn toàn mới, chẳng hạn như ắc-quy, thuyền và đầu máy xe lửa chạy bằng hơi nước. Có những phát minh phải đợi vài chục năm sau mới có tác động lớn tới thế giới. Nhưng cùng với sự xuất hiện của chúng, sức tưởng tượng, những hành động thử nghiệm và mạo hiểm của thời kỳ này đã đánh dấu bước khởi đầu của một nền kinh tế hiện đại, dựa trên nền tảng công nghệ và mang tính toàn cầu, giống như nền kinh tế hiện nay của nhân loại.

Hệ mét được ban hành ở Pháp vào năm 1795. Theo hệ thống này, đơn vị lít được dùng để đo chất lỏng, đơn vị gam và kilôgam dùng để đo khối lượng và đơn vị mét để đo độ dài, lấy hệ số 10 làm thang độ chuẩn. Napoleon đã ban hành hệ thống này tới những nước châu Âu mà ông xâm chiếm.
Claude Chappe (1763–1805) thiết kế một hệ thống truyền tin bằng cách dùng tín hiệu nhìn semaphore và tháp chuyển tiếp tín hiệu. Người Pháp sử dụng hệ thống truyền tin này của Chappe cho đến năm 1850.
Tàu hơi nước chạy bằng guồng giống con tàu này được dùng vào việc chở hàng hóa dọc theo sông Mississippi ở Mỹ. Mặc dù một con tàu như thế này đã vượt Đại Tây Dương vào năm 1819, nhưng những chuyến đi dài trên biển nếu sử dụng kiểu tàu này lại không kinh tế
Nhà khoa học Anh Michael Faraday (1791–1867) phát minh ra máy phát điện đầu tiên năm 1831. Máy này sản sinh ra một dòng điện nhỏ và đều.

CÁC MỐC THỜI GIAN CHÍNH

1752 Benjamin Franklin nhận biết được điện qua thí nghiệm với tia chớp

1769 James Watt phát minh động cơ hơi nước

1796 Jenner tiêm vắc-xin bệnh đậu mùa lần đầu tiên

1799 Pin điện Volta

1803 Đèn khí thắp sáng đầu tiên; bảng nguyên tố hóa học của Dalton

1804 Trevithick sáng chế đầu máy xe lửa chạy bằng hơi nước

1807 Hạ thủy tàu chạy bằng hơi nước của Fulton

1831 Faraday phát minh ra máy phát điện đi-na-mô

Năm 1815, Humphrey Davy (1778–1829) thiết kế ra loại đèn an toàn dùng trong hầm mỏ. Đèn này báo cho thợ mỏ biết sự hiện diện của khí mỏ, một loại khí gây nổ thành phần gồm mêtan và không khí. Nhờ có đèn này, nhiều thợ mỏ đã được cứu sống.
Năm 1801, nhà phát minh người Pháp Joseph-Marie Jacquard (1752–1834) thiết kế máy dệt mẫu hoa văn tự động đầu tiên. Máy này dùng thẻ đục lỗ để kiểm soát hình mẫu cần dệt. Đây là một dạng lập trình sơ khai nhất.
George Stephenson (1781–1848) thiết kế đầu máy xe lửa Rocket (Tên lửa), và trong cuộc thi năm 1829 ông giành giải đầu máy xe lửa chạy nhanh nhất về cho Liverpool and Manchester Railway, hãng xe lửa công cộng chạy toàn bằng đầu máy hơi nước đầu tiên trên thế giới.