Bách Khoa Thư Lịch Sử

GHANA (700–1240)

Ghana là quốc gia thực sự đầu tiên ở châu Phi. Phần lớn người châu Phi trong thời gian này vẫn sống trong các xã hội làng bộ lạc, nhưng Ghana, một trung tâm buôn bán vàng, đã mở ra các cơ hội mới.

Vương quốc Ghana thời Trung đại nằm xa hơn về phía Bắc, sâu trong nội địa hơn so với quốc gia Ghana ngày nay. Nguồn gốc của quốc gia này bắt đầu từ thế kỷ IV, khi các bộ lạc người Soninke châu Phi nằm dưới sự cai trị của người Maga, một thị tộc Berber từ Morocco. Người Berber đã biết cách đi qua sa mạc Sahara bằng lạc đà và đổi muối lấy vàng của người Soninke. Khi người Arập Hồi giáo xâm lược Bắc Phi, hoạt động buôn bán vàng gia tăng đột ngột. Đến năm 700, Ghana trở nên giàu có và là một trung tâm buôn bán quan trọng. Năm 770, người Soninke lật đổ người Maga và xây dựng một đất nước dưới sự lãnh đạo của Kaya Maghan Sisse, vua của người Soninke từ khoảng năm 790. Thủ đô của Ghana là thành phố Koumbi Saleh, nơi người Phi và người Berber gặp gỡ và buôn bán. Vào thế kỷ IX, các thương gia Arập mô tả Ghana là “xứ sở của vàng”. Vàng được đưa từ Asante và Senegal tới các vùng miền Nam và Tây, và các tuyến đường thương mại kéo dài theo hướng Bắc và Đông tới Morocco, Libya và Aksum rồi tiếp tục tới châu Âu và châu Á. Ghana phát triển tột đỉnh vào thế kỷ X, kiểm soát hoạt động buôn bán cả vàng và muối. Những mặt hàng khác được buôn bán qua Ghana gồm có vải len và hàng xa xỉ từ châu Âu, cũng như hàng da và nô lệ từ miền Nam. Năm 990, Ghana chiếm vương quốc láng giềng Awdaghost của người Berber, và vương quốc Ghana đến lúc này trải dài 800 km. Tuy nhiên, năm 1076, Ghana rơi vào tay người Almoravid, một cộng đồng Hồi giáo Berber rất khắt khe. Người Almoravid cai trị cả Morocco và Tây Ban Nha nhưng để mất hai nước này vào năm 1147, và quyền lực trở lại với Ghana cho đến khi nước này trở thành một phần của Mali, quốc gia mới ở châu Phi vào năm 1240.