“Vàng và máu” kể về cuộc truy lùng kho báu người Tàu của Quan Châu Nga Lộc. Ông tình cờ biết được kho báu trong cái hang kia, vốn được người dân rủ tai nhau là hang ma nơi âm khí dày đặc đã từng giết biết bao tên trộm tham lam mò vào.
Nhờ tài trí và sự sáng suốt của mình, Nga Lộc đã hóa giải sự thật về hang ma và mang về kho báu của người Tàu.
Thế Lữ xây dựng cốt truyện rất khéo léo, ông dẫn người đọc đi sâu vào từng những chi tiết kinh dị, sởn gai ốc : từ cái xác lủng lẳng mình mẩy bầm tím trong hang, đến cái chết kì lạ “mỗi người một kiểu” của 5 người Tàu, và rồi kết thúc với sự thật được sáng tỏ khiến người đọc không khỏi ngỡ ngàng. Thêm vào đó, cách miêu tả thiên nhiên rừng núi rùng rợn cũng tô điểm thêm cho câu chuyện: không khí truyện được xây dựng giữa thiên nhiên rừng núi hoang sơ bạt ngàn, không gian rờn rợn giữa thiên nhiên đó luôn khiến con người cảm thấy e sợ, đến những sự kì dị bí ẩn hiện lên ở từng chi tiết vụn vặt, như ánh đèn dầu cháy bập bùng ma quái, cảnh xác người treo trong hang. Đọc truyện của Thế Lữ mình cảm nhận như đang đọc truyện đọc truyện Liêu Trai của Việt Nam vậy.
