Ngô Tất Tố là một nhà yêu nước, từ truyền thống yêu nước của gia đình, ông đến với văn hóa Việt. Bằng các hoạt động rộng lớn và phong phú, ông góp công to lớn vào cuộc khởi động gian khổ và mạnh mẽ để văn hóa nhập vào quỹ đạo lớn vì Tổ quốc và chủ nghĩa xã hội. Nhưng tác phẩm văn học của ông đi sâu vào khai thác những số phận đời tủi hộ của một thời đại xã hội xưa cũ, từ đó nâng cao giá trị nhân đạo và nhân văn, tu dưỡng ý chí co biết bao nhiêu thế hệ người.
Câu chuyện kể về chuyện theo đuổi việc thi cử của anh Vân Hạc, anh sớm đã có một người vợ tên là Ngọc. Hai người đến với hôn nhân bằng một thứ tình yêu đủ đầy, cô sau khi lấy anh đã gắng sức làm lụng nuôi chồng ăn học. Cả gia đình, họ hàng, thân quán gần xa, ngay đến ông chủ nơi anh trọ thi cũng mong ngóng anh đỗ, anh mà hỏng, vác cái mặt gì về nhìn làng tổng. Có người hỏng tới già bạc tóc vẫn khăn gói lều chõng đi thi cho kỳ đỗ mới thôi!