Về Miền Đất Hứa

DAVID CHỐNG GOLIATH, ẤN BẢN 1946

của đặc phóng viên MARK PARKER của chúng tôi

CYRÉNIA (Chypre)

Tôi viết bài này từ Cyrénia, một hải cảng nhỏ dễ thương nằm ở bờ biển phía bắc thuộc địa Chypre thuộc Anh.

Đây là một hòn đảo đầy Lịch sử, có rất nhiều di tích và đền đài, từ các di tích của đô thị cổ Salamis của người Hy Lạp, các nhà thờ công giáo ở Famagouste và Nicosie, đến các lâu đài của Thập tự quân.

Nhưng không có một giai đoạn nào của lịch sử này lại có thể so sánh, về phương diện bi thảm, với quang cảnh đang diễn ra lúc này trong hải cảng bình yên Cyrénia. Từ nhiều tháng nay, đảo Chypre đã là một trung tâm giam giữ những di dân Do Thái đã từng thử phá phong tỏa của người Anh để về đất Palestine.

Ngày hôm nay, ba trăm đứa trẻ tuổi từ mười bảy tuổi đã trốn khỏi được trại giam Caraolos bằng những phương cách chưa được biết rõ, và sau khi đã chạy trốn băng qua đảo, đã đến được Cyrénia, nơi đã có một chiếc tàu kéo trọng tải hai trăm tấn đang đợi sẵn. Chính bằng chiếc tàu cũ rỉ khốn khổ này, những trẻ này sẽ thử lên đường về Palestine.

Hầu hết những kẻ đào thoát này đều là những người đã thoát chết khỏi các trại tập trung diệt chủng của Đức trước đây. Chiếc tàu kéo, được đặt tên là Exodus, đã bị các sĩ quan An ninh Quân đội Anh khám phá ra trước khi tàu kịp rời hải cảng.

Một phát ngôn viên của tàu Exodus đã loan báo rằng hầm tàu chứa đầy chất nổ. Các trẻ em đã thỏa thuận với nhau là sẽ tự sát tập thể và thề rằng sẽ cho nổ tung tàu nếu người Anh xông lên tàu.

Tại Luân Đôn, tướng Sir Claren Tevor Browne đặt tờ báo có bài của Mark Parker chạy trang nhất xuống bàn, châm một điếu thuốc và cắm cúi nghiên cứu các báo cáo vừa ồ ạt về. Bài báo do American New Syndicate phổ biến này đã gay xúc động trên toàn thể các thủ đô Âu châu và tới tận Mỹ châu. Cũng có một điệp văn khẩn của Sutherland yêu cầu cho chỉ thị, đồng thời nói rõ rằng ông khước từ trách nhiệm trong trường hợp tàu Exodus tự cho nổ tung.

Tevor Browne hiểu một phần khá lớn các lỗi lầm vi phạm là do chính ông. Chính ông đã chọn Bruce Sutherland làm tư lệnh tại Chypre, và cũng chính ông đã xem bức thư của Allistair như không có. Mặc dù Allistair trong thư đã trình bày hết sức rõ ràng: ngoại trừ trường hợp thay thế ngay Sutherland, nếu không sẽ phải gặp nhiều rắc rối nghiêm trọng.

Humphrey Crawford bước vào làm gián đoạn sự suy nghĩ của ông Crawford, viên chức vô danh tiểu tốt đã phục vụ cả đời mình trong ngành Trung Đông của Colonial Office, [1] hiện đang giữ nhiệm vụ duy trì liên lạc giữa quân lực, các chính khách ở Whitehall và Chatham House. Crawford lên tiếng:

- Xin kính chào Sir Clarence. Thưa đã đến giờ họp của chúng ta với Bradshaw.

Tevor Browne đứng dậy và xếp lại các báo cáo vào trong hồ sơ.

- Rồi, chúng ta đi cho rồi. Không nên để ông bạn già Bradshaw của chúng ta chờ đợi.

Văn phòng của Cecil Bardshaw được đặt trong Viện Giao tế Quốc tế ở Chatham House. Từ ba mươi năm nay Bradshaw giữ một vai trò ưu thắng trong việc soạn thảo các chính sách của Anh quốc đối với toàn thể Trung Đông. Chính Bardshaw sau đệ nhị thế chiến đã chủ trương và thực hiện được một quốc gia Ả Rập mới, nước Transjordanie, cắt từ lãnh thổ bảo hộ Palestine, để tạo thành một căn cứ Anh do Liên đoàn Ả Rập giữ dưới quyền chỉ huy của Glubb Pacha. Sau đệ nhị thế chiến, khi chính phủ lao động Anh hứa thành lập một Quê hương Do Thái ở Palestine và cho phép các dân Do Thái sống sót ở Âu châu được trở về xứ đó, thì cũng chính Bradshaw đã thuyết phục được mọi người bỏ dự án đó. Dựa vào sự ủng hộ của một thành phần chuyên viên rất mạnh ở Chatham House, ông đã thuyết phục được Bộ trưởng Ngoại giao mới, Bevin, rằng những lời hứa hẹn khoan hồng rộng rãi thì khoan hồng rộng rãi thực, nhưng không thực tế. Quyền lợi của Anh quốc đòi hỏi phải ủng hộ các dân Ả Rập mà mười triệu dặm vuông rất giàu dầu lửa và bao quanh một con kênh sinh tử cho vận mệnh của đế quốc Anh.

Sự tiếp đón của Bradshaw rõ ràng là đầy ác cảm. Vóc người to béo biểu lộ đúng trên sáu mươi, ông đứng giữa phòng nhìn về phía cửa vào, hai tay chắp sau lưng. Crawford mỗi lúc thần kinh mỗi căng thẳng hơn, chỉ ngồi trên mép một chiếc ghế. Hoàn toàn điềm tĩnh, Tevor Browne ngồi rất thoải mái trong một ghế bành châm một điếu xì-gà hút. Bradshaw bắt đầu nói mắt hướng về bức tường đối diện.

- Tôi xin có lời ngợi khen quý vị vì tôi đã được biết là chúng ta đang được hân hạnh lên trang nhất các nhật báo hôm nay.

Ông quay gót lại, và bằng một dáng điệu xảo trá, lấy tay vỗ bụng.

- Whitehall đã gọi tôi sáng nay. Và như ta có thể thừa đoán biết được, Thủ tướng có lòng tốt bê vụ Exodux đặt lên đầu gối tôi.

Ông tiến về bàn làm việc và tháo kính ra với một cử chỉ giận dữ.

- Sir Clarence, xin hỏi một câu nhỏ. Các sĩ quan tình báo đã chết hết rồi hay họ chỉ quá bận chơi tennis? Hơn nữa cũng vừa nhớ ra là tôi định hỏi ông về vấn đề Sutherland. Bởi vì nói cho cùng, chính ông đã chọn lựa Sutherland.

Tevor Browne phớt lạnh trả đũa:

- Nếu ký ức của tôi không nhớ sai thì việc thành lập các trại ở Chypre là do ý ông. Nếu có thể ông cho phép tôi hỏi ông về...

Crawford can gián hai người:

- Thưa quý vị, xin quý vị. Xin quý vị đừng quên rằng trong vụ Exodus này, chúng ta đang đứng trước một tình thế hết sức đặc biệt. Đây là lần đầu tiên một biến cố như vậy được khai thác lớn đến thế trong báo chí Hoa Kỳ.

Bradshaw nở một nụ cười không vui:

- Theo lời cái ông Truman thân mến của chúng ta thì người Hoa Kỳ từ khi chấm dứt chiến tranh chỉ nhận cho nhập nội xứ họ có mười ngàn người Do Thái - một giọt nước trong biển cả. Dĩ nhiên Truman tỏ ra hết lòng ủng hộ chủ nghĩa phục quốc Do Thái ngày nào Palestine xứ này không nằm ở Pennsylvanie. Tất cả thiên hạ đều đọc những bài diễn văn tràn trề lý tưởng, nhưng chỉ có nước Anh thôi là đang có một triệu Do Thái phải lo, một triệu di dân mạnh mẽ dám làm tan tành tất cả các vị trí của chúng ta ở Trung Đông. Các tay phục quốc đã không chịu tỏ ra ngu dốt. Từ hai mươi lăm năm nay họ đã làm cho chúng ta biến thành kẻ bội hứa ở Palestine. Họ đã tìm ra trong bản văn ủy trị xứ này cùng tuyên ngôn Balfour những định ý mà chính các người soạn thảo cũng không hề định nói tới. Và các lý luận quanh co, họ đã làm cho con lạc đà chịu nhận mình là con lừa. Mẹ kiếp! Hai giờ với Chaim Weizman rồi thì chính tôi cũng sốt ruột muốn gia nhập phong trào phục quốc Do Thái luôn!

Bradshaw đeo kính lên và quay lại phía Tevor Browne:

- Than ôi đúng đấy ông bạn! Chúng tôi thừa biết cảm tình của ông bạn dành cho bên nào rồi.

- Tôi phản đối. Thưa ông, Bradshaw. Có thể tôi thuộc về một nhóm nhỏ ngoan cố quan niệm rằng việc thành lập một quốc gia Do Thái mạnh mẽ là cách thế duy nhất để duy trì chúng ta ở Trung Đông. Nhưng không phải vì thế mà tôi bảo vệ các quyền lợi Do Thái. Tôi chỉ chiến đấu cho quyền lợi của Anh quốc mà thôi.

Bằng một cử chỉ bực tức, Bradshaw gạt bỏ luận cứ của vị tướng lãnh này.

- Nếu ông đồng ý, bây giờ chúng ta hãy chỉ giải quyết vụ Exodus thôi. Theo ý tôi, đường lối cư xử của chúng ta đã được vạch sẵn rồi. Chiếc tàu đang ở trong hải phận của chúng ta chứ không ở trong hải phận Pháp như trường hợp chiếc Đất Hứa. Chúng ta sẽ không lên tàu, cũng không kéo nó về tận Đức, và cũng không đánh đắm nó nữa. Chúng ta chỉ việc để tụi Do Thái đó tại chỗ, ngay giữa hải cảng Cyrénia cho đến khi chúng thối rữa ra. Ông hiểu chứ, cho đến khi chúng thối rữa ra.

Tevor Browne nhắm mắt lại:

- Như vậy sẽ thành một thảm họa. Chúng ta không có lý do chính đáng nào, nhất là không có lý do nào có thể công bố ra được, để ngăn cản ba trăm đứa trẻ thoát chết khỏi các trại tập trung đi về Palestine cả. Dầu hỏa, kênh đào Suez, dân Ả Rập... Dẹp tất đi! Trong vụ này, chính nghĩa của chúng ta không có. Nói thế nào nhỉ... Chúng ta không có cùng một chính nghĩa. Chúng ta đã làm chúng ta thành lố bịch khi gởi những di dân của tàu Đất Hứa trở lại nước Đức...

- Chắc chắn thế rồi! Chúng tôi biết cảm... cảm tình của ông đối với...

Crawford khẩn khoảng:

- Xin quý vị! Thôi xin quý vị.

Tevor Browne đứng dậy để nghiên người xuống bàn của Badshaw:

- Nếu muốn ra thoát vụ này trong danh dự, chúng ta chỉ còn một giải pháp duy nhất. Người Do Thái đã tạo ra vụ này chỉ cốt để tuyên truyền. Ông hãy để cho Exodus ra đi, ngay lập tức. Đó chính là điều bọn họ không muốn với bất cứ giá nào.

- Không bao giờ!

- Ông không hiểu thực sự ra bọn ấy muốn gì sao?

- Tôi chỉ hiểu mỗi một điều sau: ngày nào tôi còn ở Chatham House, chiếc tàu đó sẽ không được phép nhổ neo!

Chú thích:

[1] Colonial office: Thuộc địa vụ.