Từ Hy Thái Hậu
- 13 -
- Mẹ buộc mấy hòn sỏi vào chiếc khăn tay, con giữ lấy để chơi lúc đi đường.
Chưa bao giờ bà lại bình tĩnh như lúc này. Sự bình tĩnh trong tâm hiện ở hai con mắt, trên khuôn mặt. Bà giữ thái độ rất nghiêm nghị, không cười nói, thái độ đó rất hợp trong lúc này, nhưng nhìn kỹ trên nét mặt bà sự quả cảm. Thấy Nhung Lữ với một chi đội 20 người, thay vì tên đội trưởng trước, không ai dám hỏi, dám nói gì vì trong lúc tình thế đang nhiễu nhương, ăn nói, hỏi han điều gì phải thận trọng. Ai cũng biết, nhưng không dám nói ra, Từ Hy đã đắc thắng. Cơm nước xong, những chiếc lều được cuốn lại chất lên xe, cuộc hành trình được tiếp tục. Nhung Lữ cưỡi một con ngựa trắng, mỗi bên có mười người lýnh đi kèm, bảo vệ thái tử và mẫu hậu. Bà làm như không để ý về sự thay đổi của đoàn quân hộ vệ. Bà ngồi yên trong xe, tựa lưng vào mấy chiếc đệm, rèm xe vén lên, bà nhìn ra ngoài ngắm phong cảnh. Nếu có người nào để ý, sẽ không thấy bà quay đầu nhìn viên quản ngự lâm dù chỉ một lần; còn những ý nghĩ thầm kín, ai có thể biết được?
Thực ra, trong lúc này bà không nghĩ gì hết, lúc trước bà bồn chồn, lo lắng, bây giờ, an ninh được bảo đảm, bà hưởng cái thú đi đường. Mục đích tối hậu cuộc tranh đấu này, sự quyết liệt lên ngôi rồng; nhưng trở ngại nếu có sẽ vượt được, phải chờ linh xa của hoàng thượng đến hoàng thành. Bà đến sớm năm hôm, bà sẽ cho tập họp những người trong tộc đảng bà, những người anh em trung tính của cố hoàng thượng, vạch ra một kế hoạch, làm so vô hiệu hoá những quân phản loạn. Bà không dùng võ lực vì làm như thế dân chúng sẽ nhốn nháo, bà sẽ cho thi hành trong luật pháp với tất cả những chứng cớ sẵn có. Bà sẽ long trọng tuyên bố quyền nhiếp chính.
Về mặt chính trị, quốc gia hiện nay đang trải qua một thời kỳ đen tối, nhưng có ổn định được nội bộ mới có đủ uy quyền để đối phó với thời sự.
Bà rất thích khi đi qua những cánh đồng ruộng về mùa thu, những dãy núi hiểm trở nguy hiểm. Lặng lẽ và tự hào, Nhung Lữ đi kèm một bên. Hai người không nhìn nhau, nhưng bà cảm thấy hắn ở bên cạnh để bảo vệ bà.
Ngày 29 tháng 9 âm lịch, Từ Hy nhìn thấy ở xa, trong cánh đồng những bức tường thành. Phố xá vắng vẻ, không có người, tuy vậy bà cũng kéo rèm xe xuống, sợ lỡ gặp người ngoại quốc. Nhưng không gặp một ngoại nhân nào cả. Đường phố hoàn toàn phẳng lặng, vì những tin tức đi nhanh như chớp, người dân biết lúc này: "Lưỡng hổ tranh hùng", họ phải lánh xa không có khi bị vạ lây.
Bà tự vạch ra một đường lối. Quần áo đại tang, xô gai trắng, bỏ hết đồ trang sức, bà đi thẳng vào cung, giữa hai hàng thái giám quỳ dưới đất. Bà rất lịch sự, tự tay đỡ bà Từ An ở trên xe bước xuống, đưa bà về tư cung trước khi về cung bà.
Một giờ sau bà nhận được lá thư của Cung thân vương.
"Thân vương Cung trân trọng cáo lỗi cùng thái hậu. Hạ thần biết thái hậu đi đường xa, vất vả, lo lắng, chắc mệt mỏi lắm. Nhưng vì hiện nay có việc tối khẩn tuy cần giải quyết tức thời, thân vương xin được bái kiến ở quốc gia thư viện. Thân vương sẽ đến với các vị thân vương và các tộc đảng."
Bà Từ Hy, không một chút do dự, không chờ đợi, không cần ăn uống, lau rửa, thay quần áo, bà đến thẳng cung bà Từ An, không cần lễ nghi. Lúc đó, bà Từ An nằm trên giường, các thể nữ ngồi xung quanh. Bà sai pha trà và chải đầu cho bà.
Bà Từ Hy đẩy bọn người kia ra, bảo bà Từ An:
- Chị ơi, chị dậy đi. Ta không có quyền nghĩ ngơi trong lúc này, phải thiết triều ngay lập tức.
Bà Từ An bĩu môi, nhưng thấy vẻ cương quyết của bà Từ Hy, bà không phản đối. Bà thở dài, ngồi dậy, sai a hoàn mặc xiêm y rồi đi cùng với bà Từ Hy. Hai chiếc song loan đưa hai bà đến quốc gia thư viện, hai bà nắm tay nhau cùng vào. Tất cả mọi người đứng dậy chào, Cung thân vương mặc áo xô trắng dẫn hai bà lên ngồi trên ngai. Cung thân vương ngồi bên tay mặt bà Từ Hy.
Cuộc hội thương diễn ra trong nhiều tiếng đồng hồ, hoàn toàn bí mật, các cửa đóng kín, bọn thái giám dồn về cuối phòng không nghe rõ bàn luận gì.
Cung thân vương trình bày:
- Vấn đề này gay go lắm, song chúng ta đã nắm được then chốt. Hoàng thái hậu đã nắm được ngọc tỷ,nội thứ đó còn hơn cả một đội hùng binh. Nhờ có ngọc tỷ việc kế lập rất hợp pháp cho thái tử và hoàng thái hậu nắm quyền nhiếp chính. Tuy nhiên việc hành xử phải rất thận trọng, phải theo đúng nghi lễ đường hoàng, làm sao bắt giữ bọn phản nghịch. Dùng sức mạnh, bắt họ trước linh xa ư? Làm như thế không được, chưa ai làm như thế bao giờ. Dân không phục, bước đầu của tân vương không được tốt.
Tất cả mọi người tán thành ý kiến của thân vương, bàn cãi hồi lâu, quyết định tiến hành công việc theo như thể thức vương triều. Từ Hy với tư cách hoàng thái hậu chấp nhận, bà Từ An cúi đầu không nói gì.
Ba ngày trôi qua, trong lúc chờ đợi linh xa đến, bà Từ Hy lợi dụng thời gian để xếp đặt kế hoạch cho thật chu đáo, xem xét tỷ mỷ từng chi tiết nhỏ khi linh sa đến nơi. Bà phải có thái độ rất đường hoàng, mạnh bạo, cứng rắn và trung trực.
Như tin báo từng giờ, linh xa đã đi đến đâu. Bà Từ Hy đã sẵn sàng để nghênh đón linh xa. Theo lệnh của bà Cung thân vương cho mai phục một đạo quân trung thành ở phía cửa Tây. Chỗ nào linh xa đi qua đều có trãi qua. Trong nội điện phẳng lặng, âm thầm, buồn tẻ. Khi có tin linh xa đến, hai bà thái hậu và thế tử ra đón. Hai chiếc song loan phủ vải trắng, đội ngự lâm quân, quân phục trắng, âm thầm đi ngang qua những đường phố phẳng lặng không một bóng người. Tiếp theo hai song loan có các hoàng thân, quốc thích, quần áo tang, cưỡi ngựa đi sau, đám tang đi rất chậm, trong bầu không khí trang nghiêm, nặng nề. Các vị sư, chuông, mõ, tụng niệm.
Đám tang ngừng lại trước cổng chính vào tỉnh, mọi người xuống ngựa, xuống xe, đến quỳ ở trước cổng, chiếc quan tài lớn 120 người khênh đi ngang qua. Người ngoài phố đứng nấp sau cửa, ghé mắt dòm ở khe, nghe tiếng khóc thảm thiết, bi ai.
Bộ ba phản loạn: Thân vương Đoan Huy, Túc Thuận và viên cơ mật đại thần Tải Thản đã làm tròn nhiệm vụ đưa linh cữu về kinh thành. Theo đúng nghi lễ, bộ ba phải làm tờ trình lên Đông cung thái tử về việc chuyển cữu. Một nhà trạm được thiết lập ở cổng tỉnh để đặt quan tài và hành lễ.
Với một giọng rất bình tĩnh bà Từ Hy tuyên bố như bà có quyền đó:
- Xin long trọng tuyên bố cảm tạ thân vương Đoan Huy, Túc Thuận và cơ mật đại thần Tải Thản đã có công trông nom, đôn đốc, chuyển cữu về kinh thành. Thay mặt tân vương, thiên tử trị vì hiện tại, lưỡng hậu cũng là nhiếp chính vương do cố hoàng thượng sắc phong bằng sắc chỉ có châu phê và đóng ngọc tỷ. Công việc nặng nề này nay đã hoàn tất, do công lao của các vị.
Từ Hy nói rất lễ độ nhưng bên trong ngầm một ý chí sắt đá.
Thân vương Đoan Huy tỏ vẻ thất vọng. Ngửng đầu lên đã thấy thằng nhỏ ngồi chễm chệ trên ngai, bên trái có thái hậu Từ An, bên tay mặt có quốc trưởng thực sự, một người đàn bà can trường, rất đẹp, không hề sợ ai, đã khuất phục được tất cả mọi người bằng sức lực và sắc đẹp. Phía sau ngai các thân vương và tộc trưởng. Đứng hàng sau bọn này là đội ngự lâm quân. Thân vương Đoan Huy thấy Nhung Lữ bệ vệ, uy nghi, lòng như thắt lại. Hắn nghĩ còn hi vọng gì nữa không?
Tải Thản ghé tai vào Đoan Huy nói:
- Nếu thân vương nghe lời tôi bàn trước, mình trừ khử được con qủy cái đó thì bây giờ mình đã yên chí. Nhưng các ông không chịu nghe tôi cứ rụt rè, đắn đo, làm cái gì cũng nữa vời không chịu dứt khoát, không biết bây giờ mình còn giữ được đầu không? Ông đứng đầu trong bọn, nếu ông không can đảm, thì bọn mình chết cả đám.
Thân vương Đoan Huy tập trung hết tàn lực, tiến lên một bước về phía ngai, làm ra vẻ ung dung, tuy hai môi run, hắn nói với thiếu chúa:
- Thưa chúa thượng, chúng tôi mới chính là nhiếp chính vương. Vua cha đã chỉ định thân vương Túc Thuận, cơ mật viện đại thần Tải Thản và tôi để chăm lo việc nước. Chúng tôi là những tôi trung. Chúng tôi xin thề lòng trung kiên của chúng tôi. Đứng trên cương vị nhiếp chính vương, chúng tôi chỉ thị cho hoàng hậu không có quyền hành gì về vụ nhiếp chính.
Trong khi Đoan Huy oang oang giữa triều mấy lời đó, ấu chúa mắt ngơ ngác nhìn, ngáp, nghịch chiếc đai áo tang bằng vải xô, nắm tay mẹ. Bà mẹ hất tay ra, bắt ngồi yên, nắm tay đặt trên đầu gối. Thằng nhỏ sợ, ngồi im chờ cho người kia nói hết.
Khi thân vương Đoan Huy lui ra sau một bước, bà Từ Hy hành động. Bà giơ bàn tay mặt, ngón tay cái chỉ xuống đất, dõng dạc truyền lệnh:
- Vệ sĩ đâu! Bắt ba tên phản loạn này.
Nhung Lữ vội vàng tiến ra, có bọn lýnh đi sau. Họ túm lấy ba người, trói gô lại. Bọn phản loạn không thể chống cự được. Ai có can đảm dám đến giải cứu họ?
Xử xong vụ này, đám tang lại tập họp chỉnh đốn hàng ngũ để đi quãng đường chót vào thành nội, hai bà thái hậu đi hai bên linh sàng, các thân vương, ấu chúa, các đình thần đi sau. Ba tên phản loạn đi sau cùng, chúng bị trói, kéo lê trong bụi trước mắt mọi người.
Như thế, vua Hàm Phong đã trở về cung, ngồi cạnh các Tiên đế. Linh cữu được đặt trong một gian phòng riêng ngày đêm có lýnh canh gác, nến đốt sáng trưng, các vị sư luân phiên tụng niệm cho tam hồn vua thiên, thách phách nhập địa.
Để làm sáng tỏ những biện pháp mạnh đối với những người mưu phản, bà Từ Hy xuống một sắc lệnh tuyên cáo cùng quốc dân, giải thích sơ lược tình thế hiện thời trong nước. Thân vương Đoan Huy và đồng bọn, trách nhiệm cuộc chiến và sự thất trận nhục nhã, lợi dụng cơ hội đức vua còn ấu trí, mưu chiếm đoạt quyền nhiếp chính, dám mạo xưng là do di chúc của Tiên đế, gạt ra ngoài bà hoàng thái hậu, như thế là nghịch lại ý của Tiên vương.
Sau khi ban hành sắc lệnh đó, có đóng ngọc tỷ, một sắc lệnh khác được soạn thảo, sắc lệnh này có mang chữ ký của hai bà Từ An và Từ Hy, minh định tội trạng và trừng phạt bọn loạn thần. Ba người bị ghép vào tội phản nghịch, phải tịch biên gia sản, tước đoạt hết quyền tước. Tải Thản bị sử giảo, tịch thu tài sản. Bà Từ Hy tịch thu thư viện riêng của Tải Thản, ở đó tàng trữ rất nhiều của cải. Trong đống sách vở, tài liệu, bà thích nhất bắt được một tài liệu nói về thiếu nữ Mai. Theo tài liệu này, Mai không phải con ruột của y mà là con một người thù với y, Tải Thản đã ám sát người đó và cướp hết tài sản.
Bà cho gọi thiếu nữ Mai và cho coi tài liệu đó. Người thiếu nữ khóc và nói: "Con vẫn thường tự hỏi sao con không có lòng mến yêu Tải Thản như một người cha ruột. Bây giờ con mới vỡ lẽ"
Nàng quỳ gối trước mặt bà Từ Hy cảm ơn bà đã khám phá ra sự thật và nguyện từ nay lòng ngưỡng mộ bà càng lên bội phần.
- Tâu lệnh bà, con là một đứa con gái không cha, không mẹ, con lấy lệnh bà làm cha, mẹ con.
Bà Từ Hy không những trừng phạt nặng nề Tải Thản và đồng bọn, bà còn ra nhiều sắc chỉ khác trừng phạt một số thân vương và các quan, dính lýu ít nhiều trong vụ này. Không ai dám hé răng phản đối, riêng có Cung thân vương nói:
- Tâu mẫu hậu. Xin mẫu hậu ban ân, tỏ lòng thương hại đối với Tải Thản. Xin cho cải xử trảm thay vì xử giảo.
- Thể theo lời của thân vương, ta cũng chấp thuận, nhưng việc hành quyết phải được công khai để làm gương cho người khác.
Một buổi sáng nắng ấm, Tải Thản bị hành quyết, chặt đầu giữa chợ, thiên hạ kéo đến coi đông lắm. Hắn rất can đảm ra pháp trường, đầu ngửng cao, vẻ mặt thản nhiên, cho đến khi đầu đứt trên thớt. Tên đao phủ, bằng một nhát đao, chém phập đầu lăn xuống đất, trước sự reo hò của bọn người đứng xem.
Hai thân vương Đoan Huy và Túc Thuận thuộc về hoàng tộc nên không bị sử trảm. Hai người bị nhốt trong ngục ở hoàng thành và được lệnh tự thắt cổ. Nhung Lữ ném cho mỗi người một dải lụa cho thi hành bản án. Đoan Huy can đảm thắt cổ chết, còn Túc Thuận nhút nhát khóc lóc không chịu chết ngay.
Bộ ba phản loạn đã chết còn bọn a tòng bị đem đi phát vãn. Từ ngày hôm đó, Từ Hy nghiễm nhiên là hoàng thái hậu, theo di chúc của Tiên đế ở Nhiệt Hà.
Tân trào ấu chúa bắt đầu, nhưng ai cũng biết quyền tối thượng ở trong tay bà Từ Hy.