I. Một cử chỉ mạnh mẽ, bất ngờ
Nếu nhìn theo cách này, đường chân trời không hiện hữu; ấy là cái nhìn đặt nó vào đó, một đường chỉ cứ mỗi lần chớp mắt thì lại rung lên.
Nàng đăm đăm ngắm đường kẻ chỉ mà trời và biển chung nhau lúc ban ngày, ngắm mép trời và biển mất đi khi đêm xuống bí mật đan mọi tấm vải vào nhau thành một. Thế rồi trong bóng tối, mắt nàng ngắm một vệt những vì sao, một nét sáng xa xăm phản chiếu trên mặt nước.
Ngay lũ côn trùng bay đập vào mí mắt nàng cũng chẳng làm đứt được những sợi chỉ kéo dài trong cái nhìn nàng: không gì có thể khiến hai hàng mi nàng chuyển thành những đôi cánh đập bồn chồn.
Vậy đó Fatma thường đăm đăm nhìn về phía xa, chỗ đường thẳng xanh lục xa nhất nơi đại dương dường như tĩnh lặng. Và mặc dù hơi thở sâu của biển không phản chiếu trong mắt nàng, nhưng không khí đầy căng ngực nàng dường như làm những ngọn sóng dềnh lên rồi nhẹ nhàng hạ xuống, từng ngọn từng ngọn một, trên bờ biển cao cao của bụng nàng. Tấm vải màu đỏ nhạt che thân nàng gần như chiếc mạng khiến cho làn da rỡ ràng của ngực nàng, vai nàng, lưng nàng nhuốm màu như cát sũng ướt. Một vùng biển bí mật đang tạo hình nàng, những cử chỉ mới của nàng khiến người ta tin như vậy.
Fatma, bị khóa chặt nơi cửa sổ như mắc kẹt giữa hai đám mây, hít lấy vị muối của dục vọng mình từ biển, nàng giống như cồn cát chìm dưới ngọn triều cao nhất các giấc mơ của nàng. Một thế giới mới dường như đã trỗi dậy bên trong cơ thể nàng, dần dần chiếm hữu nàng cũng giống như đêm chiếm hữu từng góc một căn nhà.
Bà nàng là người đầu tiên nhận ra có cái gì đó khác thường đang xảy ra với Fatma. Bà chỉ cần liếc nhìn Fatma là biết chắc rằng có một thế lực mới - hẳn là một thế lực ác - đã đến ngụ trong nàng. Bà lập tức khởi sự xác định xem cái gì đã xâm phạm sự bình yên của cháu bà, khiến cho cái nhìn của nó bay vút lên như con chim lần đầu được sổ lồng.
Lúc này sáu giờ sáng, giờ siesta ở Mogador: thời khắc khi các thiên thể lặng lẽ tự xếp mình trong dáng kỷ hà của bầu trời, để lộ trong các họa tiết uốn lượn arabesque của chúng những con đường mới cho những ai có khả năng giải mã các hình thể đó. Đây là giờ người ta thích bói bài, tìm những dấu hiệu ẩn tàng, diễn dịch tiếng chim hót hay hình dáng ngọn khói nhang. Cũng như mọi cư dân Mogador khác, Aisha, bà của Fatma, tin chắc rằng, chỉ vào thời khắc này trong ngày, cái chữ viết ẩn giấu trong vạn vật và trong mọi con người mới lộ ra cho con mắt người đời. Để đọc được chữ viết đó, bà dùng một bộ bài mà khắp Mogador ai cũng biết và gọi là Cỗ Bài.
Trong phòng ngủ của Aisha, trên chiếc đi văng xếp đầy gối, dưới một ô cửa sổ chăng tấm rèm rộng đan mắt cáo để che khuất họ khỏi người ngoài, Fatma chọn Venus, dựa theo vị trí sao bản mệnh của nàng, ba lá bài đầu tiên sẽ nói về nàng.
“Đúng như bà sợ,” bà nàng vừa nói vừa lật mặt lá đầu tiên của Cỗ Bài. “Một con chim kiêu hãnh hiện đang bay trong cháu, đơn độc và lặng lẽ, mỏ hướng về phía gió. Cháu đang gặp hiểm họa lớn. Nhưng bà chưa biết cái gì đe dọa cháu.”
Fatma ngạc nhiên quan sát trong khi bà Aisha lật lá bài thứ hai với cử chỉ đầy sợ hãi.
“Đường Xoắn ốc,” bà nói, có phần nhẹ nhõm. “Con chim bên trong cháu bay theo đường xoắn ốc: sức mạnh của nó không bao giờ suy giảm, càng đến gần cái tâm điểm nó khao khát thì lại càng mạnh mẽ. Nhưng hiểm họa vẫn tiếp tục có mặt trong đường bay của cháu. Đi kèm với Đường Xoắn ốc là con số chín: những bước ngăn cách cháu với số phận cháu, độ dài hành trình của cháu trong đường xoắn ốc, những thành trì đồng tâm mà cháu phải vượt qua.”
Aisha lật lá bài thứ ba cơ hồ như bà đã biết nó là gì.
“Dục vọng...”
Fatma đột nhiên hoảng sợ rằng bà sẽ khám phá ra bí mật của nàng. Nàng những muốn đứng dậy bỏ chạy. Nhưng bởi niềm hy vọng mong manh rằng Cỗ Bài sẽ cho nàng biết làm cách nào khám phá được nàng khao khát cái gì, nàng lại ngồi yên. Aisha bảo Fatma chọn thêm chín lá bài nữa, đoạn bà đặt chín lá đó theo hình xoắn ốc, ở tâm của chúng bà đặt thêm vào bốn lá, mỗi lá nằm ở một góc một hình vuông nhỏ tưởng tượng.
Cái sơ đồ đó tương ứng với sơ đồ thành phố, điều này bất cứ ai ở Mogador đều biết: ấy là con phố chính, Đường hay Phố Ốc sên, dẫn quanh co khúc khuỷu từ các bức tường bao quanh đảo về phía quảng trường trung tâm nơi có những nhà tắm công cộng và ba ngôi đền thuộc ba tôn giáo khác nhau cùng cộng sinh ở thành phố cảng này. Đối với người dân Mogador, thành phố là hình ảnh thế giới: tấm bản đồ của cuộc sống bên ngoài lẫn cuộc sống tâm linh con người. Trên bức tường hình vòng cung, bốn ngọn tháp xây trên bốn cổng đánh dấu bốn hướng Đông Tây Nam Bắc: “Vũ trụ có thể cho vào gọn trong một hạt dẻ đối với kẻ nào biết rõ cái hình thể nguệch ngoạc tượng trưng cho nó”, một câu tục ngữ lâu đời ở Mogador nói. Ở mỗi khúc quanh của Phố lấp lánh một đài phun. Các đài phun gợi ý nghĩ rằng nước chảy theo hình xoắn ốc đến các nhà tắm Hammam, tẩy rửa mọi người, mọi thứ.
Fatma lật từng lá bài một trong khi Aisha đọc:
“Lá thứ nhất nói rằng một bài hát thật thầm lặng nhưng rất mãnh liệt đã đánh thức bên trong cháu con chim mà lúc này đang thống trị cháu, nhưng nó đã thức dậy trong một giấc mơ mới: nỗi khao khát của cháu được dệt vào một tấm thảm những giấc mơ, nó che giấu những cử động của cháu.”
Fatma hấp tấp lật từng lá bài, chỉ quan tâm đến chuyện tìm ra ở chúng con đường chắc chắn hầu cho nàng đạt tới cái mà nàng thiết tha khao khát nhường đó.
Ở lá bài thứ bảy, lá bài quan trọng bởi nó luôn nói nhiều điều nhất, Aisha thấy cái bóng của một con chim khác đang bay qua sương mù. Bà cũng thấy Núi Venus, Trăng từ đó mọc lên để rồi tự soi mình trên mặt nước.
Một lần nữa, Fatma sợ mình sẽ bị phát hiện, liền lật cả hai lá kế tiếp hầu như cùng một lúc.
“Khoan đã,” Aisha kinh hoảng hét lên. “Đây là cái cháu đang tìm. Nhưng ba lá bài này nói về quá khứ. Cháu muốn một cái mà cháu đã đánh mất, nhưng nó đang điều khiển cháu. Bà thấy một con chim nữa, vừa giống vừa khác, nó đã đẩy cháu vào đường xoắn ốc bừng cháy của nó. Con chim đó là cái cháu tìm.”
Aisha tự lật bốn lá bài cuối cùng lên, những lá nằm ở chính giữa đường xoắn ốc. Fatma nghe tim mình đập thình thịch trong cổ họng, khiến nàng nghẹn giọng và tức thở.
“Trên hành trình của con, Fatma à, con sẽ bước vào những giấc mơ lạ: bà thấy một cái lưới và một cặp cá nóc. Bà cũng thấy một cánh cửa sổ mở có ngọn gió thổi qua...”
“Này Fatma,” Aisha thét to, rồi nói, “ngày hôm nay tiếng hót con chim của cháu sẽ lại lọt vào mê cung đôi tai cháu, nhưng cháu sẽ không biết làm cách nào phân biệt nó. Cháu sẽ rất gần với con chim mà cháu đang theo đuổi, cháu sẽ gần như tóm được nó trong tay, nhưng rồi sẽ không nhận ra được nó bởi đến khi cháu với tay chạm vào nó thì cháu đã đánh mất những sắc màu mà nhờ chúng cháu lĩnh hội được nó. Ngọn gió sẽ giằng khỏi tay cháu cái mà trước đó nó đã cho cháu.”
Fatma càng thất vọng sau khi nghe lời bà nói, và nàng cảm thấy một thách thức bên trong mình, thách thức lớn mênh mông, nhưng xứng đáng với cái dục vọng thúc đẩy nàng. Lại về nơi cửa sổ phòng mình nhìn ra biển, Fatma quyết định chấp nhận thách thức bày ra trước mắt nàng, khởi đầu cuộc hành trình nội tại mà Aisha đã báo cho nàng. Cuộc tìm kiếm của nàng đã bắt đầu. Nàng háo hức muốn tỏ ra rằng nàng thực sự có thể nhận ra con chim đang ngang ngược buộc những con chim bí mật của chính nàng phải cất cánh bay.
Tấm phên mắt cáo to bằng gỗ đóng khung cửa sổ của Fatma cắt rời những tia nắng thành các hình thể kỷ hà giống những vì sao. Một vũ trụ con con, mà Fatma đứng quay lưng lại, mở ra trên bức tường phía sau nàng.