— Ông Cimballi có phải không? Hoan nghênh đến Las Vegas. Ông đi đường có tốt không, ông đồng nghiệp?
Ngạc nhiên. Chữ này nhẹ quá. Trước hết có cái gì đó là anh ta nói với tôi bằng tiếng Pháp, mà không pha bất cứ cái thứ tiếng Pháp nào đâu: Mặc dầu anh ta có một đôi mất rõ ràng là xếch hẳn lên và một vẻ gì rất Á Đông trên nét mặt, anh ta nói tiếng Pháp với một giọng Miền Nam cực hay, người ta tưởng như nghe một dân chài lưới ở Saint Tropez vậy. Ngoài cái việc ấy ra, anh ta cao lắm là chỉ đến thước mốt thôi.
— Một thước bảy phân đúng, ông đồng nghiệp à.
Từ trên cao chót vót một trăm bảy mươi phân của tôi, tôi ngắm anh ta
— Ông Caliban?
— Chính tôi đây, Trông ông còn trẻ hơn là trong tấm hình. Xin mời ông đi. Một chiếc xe đang chờ chúng ta
Tôi lấy lại được bình tĩnh.
— Chắc ông sinh ở Macao phải không?
— Rất đúng.
— Tại cái giọng nói của ông đấy, Không thể lẫn được Macao! Caliban có phải là tên thật của ông không?
Anh ta cười.
— Chắc chắn là không rồi. Đó là một chuyện đùa bỡn giữa tôi và một cô em họ của tôi. Hồi đó ở trường trung học cô ấy có đóng vai trong vở kịch Bão Tố, và cô ấy đã đặt cho tôi cái tên giễu ấy.
— Cô em họ của anh?
— Thì chính ông đã bàn bạc công việc với cô ta ở Macao đấy thôi. Chúng tôi là anh em họ với nhau. Bố tôi đã lấy một người chị họ của bố cô ta. Tên thật của tôi là Hervé Casalta. Người Corse ở Toulon về phía bố tôi, và người Tàu ở Macao về phía mẹ tôi. Cô em họ tôi gọi tôi là Caliban, còn tôi, tôi gọi cô ta là Miranda.
Một trong những người phụ nữ tóc vàng đẹp nhất mà tôi nhìn thấy từ trước đến nay, đang đi lại phía chúng tôi, mỉm một nụ cười rõ ràng là để gửi cho chúng tôi. Dáng dấp của một cô siêu mẫu áo, cao bằng tôi, thanh tú và rất lịch sự. Anh lùn bỏ tiếng Pháp và nói bằng một thứ tiếng Anh cũng rất chuẩn. Anh ta giới thiệu:
— Ông Franz Cimballi, vợ tôi, Patty, Patty làm một cô lái xe rất đáng yêu cho tôi, vì lái một chiếc xe thường đối với tôi khó khăn lắm. Chân tôi ngắn quá không tới được bàn đạp. Tôi phải đặt một chiếc xe riêng hợp với kích thước của tôi, nhưng vì hôm nay chúng tôi chỉ đi qua Vegas thôi...
Bao giờ người ta cũng cảm thấy ngượng ngùng, và có khi khó chịu nữa, khi đứng trước một người bị tật nguyền. Tôi cũng có cảm giác này trước Caliban, trong những giây phút đầu tiên. Nhưng bây giờ cảm giác ấy đã tan biến đi rồi: Anh ta nói về cái lùn của mình một cách tự nhiên đến nỗi làm cho tôi quên hẳn nó đi. Và tôi phát hiện ra một con người rất đáng chú ý. Chúng tôi lên xe, người thiếu phụ ngồi vào lái, chồng bà ta và tôi ngồi ở phía sau. Caliban nói chuyện. Có thể vì anh ta cho rằng chưa phải lúc đề cập đến những vấn đề quan trọng, hay là vì anh ta không muốn bàn bạc công việc trước một người thứ ba, dù rằng người đó là vợ anh, nên anh ta chỉ nói những chuyện tầm phào thôi. Tôi được biết rằng cặp vợ chồng này sống một nửa số thời gian ở California, một nửa ở Pháp, gia đình của họ tồn tại đến nay đã được năm năm, Caliban thì đã trên bốn mươi (còn Patty trông không quá hai mươi lăm tuổi).
Về Vegas, anh ta nói, tất nhiên là tôi biết rõ lắm. Tôi đã có làm việc ở đó hai lần, tất cả trong bốn năm. Loại công việc gì? Anh ta không nói. Chúng tôi đổ ra đại lộ Stri, vượt khỏi Dunes ở bên trái, và dừng lạí ở khách sạn Caesars Palace. Hai mươi phút sau Caliban và tôi, chúng tôi đã ngồi yên vị trong buồng khách của dãy phòng dành cho tôi. Người đẹp và duyên dáng Patty đã kín đáo lui ra, và lúc đi chỉ khẽ chạm vào tay chồng trong một giáng điệu chỉ rõ sự âu yếm giữa hai người.
— Tôi phải gọi ông bằng tên nào?
— Tên Caliban là được rồi. Tôi đã quen với cái tên ấy. Dù sao thì đối với gia đình tôi và những bạn người Tàu của tôi, cái tên ấy cũng dễ gọi hơn là Hervé.
Người phục vụ mang lên cho chúng tôi những cocktail trái cây và đã lui ra. Caliban nhìn chòng chọc vào tôi bằng một đôi mắt đen xếch rất đẹp:
— Tôi được biết là mọi việc đã ổn cả với những chủ ngân hàng ở Philadelphie. Thế người ta đã quyết định ngày mở cửa sòng bạc chưa?
— Tháng Tư.
Tôi giải thích đó là mùa cờ bạc náo nhiệt nhất ở Atlantic City. Dù sao thì Bang New Jersey cũng mới cho phép gần đây thôi, và nếu có một vài sòng đã có thể hoạt động được rồi, thì nhiều sòng khác cũng còn đang ở trong thời kỳ xây dựng. Con Voi Trắng sẽ vào tốp giữa.
— Tôi có thể gọi ông là Franz được không? Chúng ta có thể xưng hô anh, tôi với nhau bằng tiếng Pháp được không? Đồng ý nhé? Franz, anh có làm cái nghề cờ bạc này bao giờ chưa?
— Chưa bao giờ.
— Còn tôi thì có - anh ta nói - Năm nay tôi 42 tuổi, và tôi quay cái roulette đầu tiên cách nay đã bốn mươi năm ở Macao.
(Sau này tôi được biết thêm bố anh ta là người Corse ở Đông Dương, đã có thành tích cực hiếm là lấy được một phụ nữ Tàu thuộc một gia đình có những lợi tức rất bự ở Sài Gòn Chợ Lớn cũng như ở Singapore, Hong Kong và Macao). Anh ta nghiêng người về phía tôi:
— Trước hết chúng ta phải xác định với nhau về một vài việc lặt vặt đã, Franz. Sự ngẫu nhiên đã làm cho chúng ta sinh ra cùng trên một bờ bể, chỉ cách nhau có vài cây số. Điều ấy có thể tạo nên những sự ràng buộc giữa chúng ta. Thậm chí, có thể có cả tình bạn nữa...
—... Nhưng ở trong việc kinh doanh này là để bảo vệ những quyền lợi của gia đình bên Tàu của anh kia mà.
— Đúng thế! Và tôi sẽ làm cái việc bảo vệ ấy, dù có tình bạn hay không. Bất kể những hậu quả đối với anh. Rõ chứ?
Tôi hỏi:
— Thế những cái chuyện lặt vặt ấy là những chuyện gì?
Caliban cười, chụm vào nhau những đầu ngón tay của một đôi bàn tay nhỏ bé nhưng có vẻ mạnh lắm.
— Chỉ có một chuyện. Tôi là chuyên gia giỏi nhất thế giới trong lĩnh vực giám sát các trò cờ bạc, ở sòng bạc cũng như ở bất cứ nơi nào khác. Tôi không tự khoe khoang đâu, Franz. Cái người cầm cái hay con bạc có thể đánh gian lận được trước mắt tôi mà tôi không phát hiện ra được ngay, cái người đó chưa đẻ đâu. Anh tin lời tôi hay không tin lời tôi, điều đó hoàn toàn không có một chút quan trọng nào.
— Tôi tin anh.
— Cái người mà anh đến tìm ở Vegas này, để đưa lên làm quản lý Con Voi Trắng tên là gì?
— Chance. Henry Chance.
***
Người ta đã cho tôi cái tên này cách nay hơn hai tháng, vào đầu tháng bảy. Nguồn gốc của thông tin là anh bạn Paul Hazzard của tôi ở San Antonio, Texas, đã có làm với tôi một vài việc trong chuyện đi tìm các mỏ dầu lửa. Phản ứng đầu tiên và ngay tức khắc của Paul khi tôi báo với anh về dự định của tôi là:
“Franz, bỏ đi. Cái môi trường cờ bạc còn xấu gấp cả trăm lần môi trường dầu lửa. Và nói thế là đủ rồi, ở đấy cậu sẽ phải đối đầu với hai loại địch thủ: Hoặc là những con quái vật có thể đặt lên bàn bạc một hay hai tỷ dolars mà không đụng đậy một cái lông nheo mắt, hay là những bọn khác, cái bọn mà tên được tận cùng bằng một nguyên âm. Trong cả hai trường hợp, ván bạc cũng sẽ quá lớn”.
Tôi cố nài nỉ. Cuối cùng anh ta chỉ cho tôi cái tên Chance: “Nhưng hắn không chịu đâu. Mình biết mà. Đã có lần mình định cùng hắn làm ăn, hắn không chịu. Hắn không chịu, sau những ngày bọn nó đã làm đối với hắn”. Và tất nhiên, tôi muốn biết xem bọn nó đã “làm gì” đối với Henry Chance...
Câu chuyện đi ngược lên đến những năm 60, có lẽ còn ngược lên xa hơn thế nữa nhiều lắm nếu người ta biết rằng tổ tiên của Chance đã hoạt động từ thế kỷ trước trong những sòng bạc nổi tiếng trên sông Mississipi. Trong giòng họ Chance, đây là một truyền thống gia đình: Không ai là con bạc, mà chỉ là những người tổ chức đánh bạc. Henry Chance đến Vegas vào năm 1945, ngay sau khi được giải ngũ.
Không có công ăn việc làm ở Vegas, anh ta đi Bahamas là nơi mà bọn cướp ở Cuba bị Castro đuổi phải đến trú ngụ. Anh ta ở đó hai năm, và xin từ chức vị “không hợp tính nết” theo lời giải thích của Callaway. Một thời gian, anh ta đến ở San Juan ở Porto Rico để làm việc trong một chương trình tạo dựng một khách sạn - sòng bạc. Lại từ chức lần nữa, cũng vẫn do anh ta, và lại cũng vì không hợp tính nết. Anh ta đi du lịch, và người ta tìm được vết tích của anh ở Âu Châu, ở Châu Mỹ La Tinh, ở Viễn Đông, ở tất cả những nơi nào có sòng bạc. Tóm lại, đây là một nạn nhân của nghề nghiệp hay của truyền thống gia đình.
Không ở đâu anh tìm thấy một công việc xứng đáng với tầm vóc của anh. Anh ta lúc đó đã mắc một sai lầm duy nhất trong cuộc đời anh: Trở lại làm việc ở Vegas, giữ chức quản lý sòng, không phải trong một cơ sở đã có “thanh trừng”, mà một trong những cơ sở khác hãy còn nằm trong tay bọn “mobs”. Năm tháng sau thì sự việc nổ ra và Chance là người đã gây ra việc đổ bể đó: Chính anh là người đã báo cho Cảnh Sát Liên Bang biết về những sự vi phạm pháp luật xẩy ra trong chính sòng của anh: Bàn bạc gian, và làm “sạch” những số tiền do việc buôn lậu ma túy đưa đến. Anh ra làm chứng khai trước tòa. Sự trừng phạt không chậm trễ: Người ta nghiến nát và cưa bàn tay phải của anh và vì anh cương quyết giữ vững những lời buộc tội của anh, nên một tai nạn xảy ra ngay. Trong khi anh đang cùng gia đình nghỉ mát ở trên bờ bể của Basse California, chiếc xe của anh bị nổ tan. Anh thoát chết, một trong những con gái của anh cũng vậy. Nhưng vợ anh và đứa con gái khác của anh thì bị thiêu sống.
Bình luận của Callaway: “Khả năng đối tượng còn giữ những liên hệ tình cảm bạn bè với giới trộm cướp là hết sức yếu”. Tôi cũng đồng ý với nhận định này: Bị đối xử như thế thì ít ra, cũng phải giận dỗi chứ.
Sau tấn bi kịch này, Henry Chance rời bỏ nước Mỹ. Anh sang sống ở Âu Châu tại Monte Carlo với người con gái còn sống sót của anh - Cô này lấy chồng - Còn lại một mình, anh trở về Vegas sau nhiều năm vắng mặt và trú ngụ tại đó. “Đối tượng không đi đâu nữa. Anh ta sống một mình với một bà quản gia. Không bao giờ anh ta đánh bạc. Mặc dầu vậy, mỗi ngày anh ta ở trong các sòng bạc từ mười lăm đến mười sáu tiếng đồng hồ, đi từ sòng này sang sòng kia”’.
Năm 1976 Chance đã sáu mươi mốt tuổi. Cũng vẫn theo Callaway, tuy không giàu có, nhưng ông có đủ để sống rộng rãi được. Cái trại nhỏ nơi ông ở tại cuối đại lộ Charleston, trên đường đi Boulder City là sở hữu của ông. Tôi chỉ được thấy ba hay bốn cái hình của ông, kèm theo với tập hồ sơ.
Ngày 26 tháng chín, hôm sau ngày tôi đến Vegas và gặp gỡ với Caliban, vào lúc chín giờ kém vài phút sáng, Henry Chance đã ngồi trước mặt tôi.