Đã chấp nhận kết luận là tôi không bao giờ trở về, suy nghĩ của tôi tự động quay về phía 2 đứa con trai. Nó nảy ra rằng bây giờ chúng không có người cha để hướng dẫn chúng, chúng có thể bị tẩy não để lớn lên là người Cộng Sản. Đó là sự mỉa mai cuối cùng! Chúng tôi nói với nhau là một trong những lý do mà chúng tôi tấn công nước Nga năm 1941 là cho dân Nga được tự do khỏi áp bức của Chủ Nghĩa Cộng Sản. Có bao nhiêu đứa con của những người lính tham dự cuộc tấn công bây giờ bị lớn lên dưới sự cai trị của Cộng Sản? Tôi biết rất rõ sự tuyên truyền không ngớt tràn ngập và quỷ quyệt như thế nào. Nếu tôi ở nhà, tôi sẽ không làm gì được về sự chiếm đóng của người Nga ở Đông Đức, nhưng tôi có thể làm thăng bằng phối cảnh chống lại những gì gọi là giá trị của Cộng Sản.
Đầu tháng 10 năm 1949, chúng tôi bắt đầu nghe tin đồn về những người bị kết án và bị đưa đến trại lao động được tha về. Tôi không đặt niềm tin vào những lời đồn đại này, vì chúng tôi đã được hứa quá nhiều lần trước đây là chúng tôi sẽ được tha về trong dịp Giáng Sinh và bây giờ sẽ là ngu ngốc để tin những lời đồn đại kia. Rồi, giữa tháng 12, người Nga đọc danh sách của những người được tha. Chúng tôi vẫn từ chối không tin vào đó, vì chúng tôi đã bị lừa dối nhiều lần trước đây, và đầy chính là một loại trò chơi tâm ly mà người Nga thích chơi. Dĩ nhiên chúng tôi không thể không hy vọng, nhưng chúng tôi sợ không dám tin. Rồi chúng tôi bị thanh tra, và người Nga thu lại áo quần rách rưới cho đồ tốt hơn. Áo quần của tôi vẫn còn tốt. Tôi có giày boot và quần cưỡi ngựa, và tôi vẫn có áo khoát da, nên tôi không cần áo quần. Dĩ nhiên, tất cả chúng tôi có mũ với nắp tai mà người Nga cung cấp.
Mặc dù chúng tôi sợ tin, nhưng rồi chúng tôi từ từ bắt đầu tin rằng chúng tôi thật sự được thả. Cuối cùng ngày đó đến khi họ bảo chúng tôi sẵn sàng đi vào sáng hôm sau. Chúng tôi đổ ra vào sáng hôm sau và bị khám. Người lính bảo vệ lấy hộp cờ vua mà tôi đã làm, vì tôi có 2 bộ và anh ta nói tôi chỉ được phép dùng 1 mà thôi. Họ đưa chúng tôi đi ra khỏi cổng trại, và một số ít lính canh là dấu hiệu tốt là chúng tôi không đi qua trại khác. Tôi không nhớ từ trại ra nhà ga bao xa, nhưng chúng tôi đi bộ ra xe lửa. Họ đưa chúng tôi lên toa hàng, như họ luôn làm mỗi lúc chuyển trại. Lính gác lần này thân thiện, thêm một dấu hiệu tốt, và trong toa có ván ngồi thay vì rơm trên sàn. Vì đang mùa đông, chúng tôi có thêm lò sưởi ở giữa toa. Và chứng minh cuối cùng là chúng tôi thật sự được về - họ không khoá cửa! Chúng tôi không thể giữ mình không kích thích. mặc dù trời rất lạnh, chúng tôi để cửa mở, với sự lo sợ là nó sẽ bị khoá nếu chúng tôi đóng.
Chuyến đi này thoải mái hơn bất cứ chuyến đi nào kể từ khi ở tù, và chúng tôi rất hồ hởi và ở tâm trạng phấn khởi. Chúng tôi nói với nhau về gia đình, và chúng tôi hát những bài ca quân hành cũ, hát về phụ nữ, và chúng tôi dừng lại ở các làng mạc để nhận thức ăn và nước như mọi khi.
Thỉnh thoảng, đoàn tàu dừng lại, người Nga đi đến và gọi vài tên - những người này bị đem ra khỏi xe lửa và quay lại nhà tù! Không phải lần nào dừng họ cũng làm, và không nhiều người bị gọi tên - nhưng nó được lên kế hoạch để chúng tôi khiếp sợ. Người Nga hình như bị cơn nghiện hành hạ tâm lý chúng tôi.
Tôi cố gắng hình dung Lilo, Klaus, và Alexander, nhưng tôi thất rất khó. Họ chỉ trong tấm hình trong cái hộp nhỏ, và tôi không thể hình dung ra như những người bằng da bằng thịt. Klaus không nhớ tôi, tất nhiên, và Alexander chưa bao giờ trông thấy tôi. Về nhà bầy giờ cứ như được tái sinh. Tôi định dừng lại một thời gian ngắn ở Đông Đức và rồi đi Tây Đức nếu tôi có thể tìm ra cách, và tôi không muốn sống trong khu vực chiếm đóng của người Nga. Tôi đã nhìn thấy tất cả về Chủ Nghĩa Cộng Sản mà tôi muốn thấy!
Khi chúng tôi đến biên giới Ba Lan và Đông Đức, chúng tôi nhận giấy tha. Cùng lúc với xe lửa của chúng tôi, một đoàn tàu từ đâu đó đến nơi với tù nhân nữ. Đây là lần tiếp xúc đầu tiên với phụ nữ, ngoại trừ các nữ bác sĩ người Nga trong tù. Những phụ nữ đã làm việc trong hầm mỏ (mặc dù người Nga hứa ở Berlin là khi chúng tôi đầu hàng, tất cả phụ nữ được phép về nhà). Chúng tôi dùng hàng ngàn phụ nữ dân sự làm người điều khiển điện thoại trong các đơn vị thông tin, và người Nga bắt họ đến Siberia để làm trong các hầm mỏ. Họ đã trải qua những năm tháng tù đày trong những trại tệ hơn chúng tôi. Mặc dù họ là những phụ nữ trẻ, họ không còn nhìn như vậy. Họ không ăn đủ và làm việc khổ sai, và không ai trong số họ nhìn trẻ hay đẹp, ngay cả đổi với chúng tôi, những người không nhìn thấy phụ nữ gần 5 năm.
Lính Đông Đức đưa chúng tôi vào một căn phòng lớn ở ga xe lửa, trong đó đặt những cái bàn cũ đã được bày sẵn. Họ tỏ ra thù địch. Chúng tôi đứng trong hàng trước dãy bàn, và khi đến phiên tôi, ngời lính ở bàn hỏi, "Anh từ đâu?" Tôi nói tôi từ Bremen, Tây Đức. Tôi đã có ý nghĩ đi Tây Đức, vượt ra khỏi tầm tay của người Nga, ngay cả khi phải việc đem Lilo và bọn trẻ ra sau khi tôi được tự do. Những người làm giấy tờ không có thông tin gì về chúng tôi, nên họ chỉ chấp nhận những gì chúng tôi nói. Khi anh ta hỏi địa chỉ ở Bremen, tôi đưa anh ta địa chỉ của chánh án Pawelek trong nhóm bạn của tôi. Nên anh ta viết cho tôi vé xe lửa đi Bremen. Anh ta cũng đưa tôi số tiền 300 deutsche marks "tiền ra tù", giấy tờ tha (viết bằng tiếng Nga, Đức, và Anh), trên đó nói là tôi đã được thả ra nhà tù Nga, và vé xe lửa về nhà.
Sau đó chúng tôi được ăn và lên một chuyến tàu khác. Đây là chuyến tàu đặc biệt cho tù nhân được thả, nó có toa hành khách thay vì toa chở hàng - một sự sang trọng cho chúng tôi! Tất cả chúng tôi mặc 1 phần quân phục Đức, phần áo quần Nga, như áo dạ. Và tất nhiên tất cả chúng tôi đội mũ Nga với cái nắp che tai. Tôi mặc bộ đồ mà tôi đã mặc ngày bị bắt (giày, quần cưỡi ngựa, áo khoát) trừ cái mũ. Bên cạnh hộp cờ vua tôi có, tôi cũng có hộp đựng thuốc lá có chạm trổ từ gỗ sồi, một khung ảnh gấp mà một người bạn đã cho tôi trong một Giáng Sinh, và cái hộp nhỏ bằng nhôm mà ai đó đã làm và tôi đã thắng trong cuộc thi cờ vua (nó được khắc "Vô Địch Cờ Vua của Krasnogorsk"). Lính Đông Đức làm việc không xuể, vì 2 xe lửa tù đến cùng 1 lúc, và họ có công việc rất nhiều để làm giấy tờ cho chúng tôi. Chúng tôi là nhóm đầu tiên của các sĩ quan trung cấp trở lên và nhóm sĩ quan tham mưu đầu tiên được người Nga thả ra.
Về đến Đức chưa cho chúng tôi cảm giác được tha, vì nó vẫn còn trong khu vực kiểm soát của người Nga; chúng tôi vẫn có thể bị kéo ra khỏi xe lửa và bị trả lại nhà tù. Xe lửa tôi đi chạy đến Helmstedt, biên giới Đông - Tây Đức, dừng lại ở Leipzig, vì nó là trung tâm đường sắt.
Vào ngoại ô Leipzig, chợt loé lên tuổi thơ của tôi. Mỗi khi trở về Leigzig sau mỗi lần nghĩ hè lúc còn nhỏ, việc phấn khởi nhất khi về nhà là những cảm giác quen thuộc khi nhìn thấy chiếc xe điện đầu tiên của Leipzig. Xe điện ở các thành phố khác nhau có màu sắc và hình dáng khác nhau, nên mỗi thành phố có thể được nhận ra bằng xe điện của nó. Xe điện của Leipzig vẫn là màu xanh và be! Khi tôi thấy chiếc đầu tiên, tôi bị tràn ngập bởi sự xúc động. Tôi biết là tôi đã về nhà, và tất cả kỷ niệm tuổi thơ chợt ào đến. Nhưng toà nhà quen thuộc lần lượt hiện ra, và cuối cùng là sân ga cũ quen thuộc ở ga xe lửa. Ga xe lửa, như hầu hết thành phố, vẫn còn đổ nát vì chiến tranh. Từ ngoại ô vào, chúng tôi nhìn thấy nhiều ngôi nhà bị phá huỷ hay bị hư hại - ngay đến bây giờ, 4 năm rưỡi sau khi kết thúc cuộc chiến.
Leipzig là nơi dừng lại 1 giờ cho các chuyến xe lửa đặc biệt chở tù nhân. Tôi nói chuyện với nhân viên xe lửa và biết rằng các chuyến xe chở tù qua Leipzig đến Helmstedt mỗi ngày trong vài ngày tới, và tôi có thể đón trong bất cứ ngày nào. Nếu tôi có gắng dùng vé xe lửa đặc biệt (chỉ dùng cho tù chiến tranh) cho bất cứ chuyến xe nào, nó có thể nguy hiểm, nhưng tôi có thể dùng nó cho chuyến tàu sau. Vì không có lính gác trên xe lửa, tôi quyết định đón chuyến xe vào ngày khác - nhưng tôi phải đến ga hàng ngày để biết các xe lửa chở tù nhân tiếp tục đến.
Tôi đi về chung cư của mẹ tôi để tôi có thể tắm và thay đồ dân sự trước khi đến chung cư của Lilo. Mẹ tôi không trông chờ gặp tôi, tất nhiên. Tôi không có cách nào để báo cho ai biết tôi trở về. Tôi chỉ bấm chuông. Bà không thể tin khi bà thấy tôi. Bà thở gấp gáp, và tôi nghĩ trong một giây phút là bà có thể bị ngất đi. Rồi bà ngẩn đầu lên, và tôi cuối xuống ôm chầm lấy mẹ, bà bắt đầu khóc sướt mướt. Nước mắt chảy dài trên má trong khi chúng tôi ôm chặt lấy nhau. Cuối cùng, chúng tôi tìm được giọng của mình, và chúng tôi không ngừng nói chuyện với nhau khoảng 1 giờ, hầu hết về cuộc sống trong tù và cuộc sống trong sự chiếm đóng của Nga ở Đông Đức.
Tôi đi tắm và thay vào áo quần cũ của tôi vẫn còn ở nhà nhiều năm về trước. Nó cứ như không thật khi tôi nhìn thấy áo quần cũ của tôi, bây giờ rộng thùng thình. Toàn bộ những gì xảy ra cứ như mơ hơn là sự thật. Mẹ tôi dọn thức ăn lạnh và cheese với bánh mì, bơ và trà. Thức ăn chưa bao giờ ngon đến thế!
Vẫn chưa có dịch vụ điện thoại hoàn toàn ở Đông Đức - nhiều thứ vẫn chưa tái lập hoàn toàn - nên tôi không thể gọi cho Lilo. Tôi đi xe điện chừng 20 phút để đến chung cư. Khi cô nghe tiếng chuông, Lilo tưởng là ai đó trong ban kiểm tra xóm vì cố để đèn khi bị cấm (điện được phân phối hạn chế). Khi cô mở cửa và thấy tôi, cử chỉ của Lilo cũng không tin được như mẹ tôi. Tôi thật ngây ngất đến nổi tôi nghĩ tim tôi dừng đập! Tôi bước vào bên trong và chúng tôi ôm choàng lấy nhau. Có lại cô ấy trong vòng tay cứ như nghẹt thở, và tôi cảm thấy đầu nhẹ bỗng. chúng tôi bám cứng vào nhau, và cả hai cùng nghẹn ngào.
Rồi tôi thấy Klaus và Alexander đứng phía sau Lilo. Tôi quỳ xuống trước mặt Klaus và nói, "Chào con, Klaus," và cậu chợt biết tôi là ai và xấu hổ để tôi ôm. Lilo quỳ xuống bên Alexander, đã 4 tuổi, và nói "Ba đó." tôi nói "Chào Alexander." và cu cậu nhìn Lilo và nói "Ba vẫn biết con!" Lilo và tôi nhìn nhau và bắt đầu cười, nhưng tiếng cười đột ngột biến thành tiếng khóc và chúng tôi ôm nhau như thể không bao giờ tách rời lại Rồi chúng tôi ngồi xuống và đặt bọn trẻ lên đùi và trở thành một gia đình trở lại.
Tôi có thể ở lại vời Lilo và bọn trẻ vài ngày, và nó như thiên đường. Tôi được biết rằng khi Alexander sinh ra, Lilo đã đến một bệnh viện tư nhân nhỏ, nơi cô quen một bác sĩ, và ở đó qua đêm và về nhà sáng hôm sau. Người Nga ra lệnh giới nghiêm vào buổi tối, và nếu Alexander sinh vào buổi tối thì cô không đến bệnh viện được. Chiến tranh mới chỉ chấm dứt 3 tháng vào lúc đó, và ở ngoài đường vào ban đêm rất nguy hiểm, vì lính tuần tra Nga có thể bắn mà không cần báo trước.
Lilo ở với mẹ cô lúc đầu. Họ sống bằng cách bán dần nữ trang và áo quần cho lính Nga. Nhưng nguời Nga thu dụng chung cư của mẹ Lilo và bắt buộc Lilo phải dọn ra, mặc dù mẹ cô vẫn được phép ở và giữ nhà cho người Nga. Sau đó, người Nga cố mở lại hội chợ trung tâm thời trang Leipzig (Leipzig có một trung tâm thời trang trước chiến tranh), và Lilo có được công việc làm mẫu áo quần ở đó. Từ đó trở đi, cô có thể kiếm sống bằng công việc làm mẫu. Trước khi tôi về, có viên chức của Đảng Cộng Sản địa phương đến và nói với Lilo là tôi sắp được về và khi tôi về họ sẽ có một công việc tốt cho tôi trong nghề nghiệp của tôi trước đây. Điều đó làm tôi lo sợ, vì nó có nghĩa là họ đang chờ tôi và sẽ đến tìm tôi.
Lilo và tôi làm một kế hoạch đưa cô và bọn trẻ đi Tây Đức. Cô có thể xin hộ chiếu qua thăm tôi, miễn là phải để bọn trẻ ở lại Leipzig, nên chúng tôi ra kế hoạch là một khi tôi qua được, cô sẽ đi thăm tôi và rồi chúng tôi sẽ ra kế hoạch vững hơn để đưa cô và bọn trẻ đi.
Tôi muốn ở với Lilo và bọn trẻ thêm vài ngày trước khi đi Bremen. Klaus và Alexander được chỉ bảo là không được nói với ai tôi đang ở nhà. Tuy nhiên, ngày thứ 3 sau khi về nhà, khi mọi người sắp hàng ở tiệm sửa để mua sửa, và Klaus khoe với người bán sửa "Ba cháu ở nhà, nhưng không có ai được phép biết!" Một người hàng xóm nghe thấy và lập tức báo cho Lilo.
Tôi mau chóng thay bộ quân phục cũ bốc mùi và đón đoàn xe lửa kế đến. Tôi đem theo một cái vali sờn rách với tôi, và bỏ vào đó những phim âm bản mà tôi đã chụp từ hồi thơ ấu cho đến năm 1944. (Khi tôi được phân công về Bộ Tham Mưu của Schorner tháng 1 năm 1945, tôi không đem theo máy chụp hình của tôi, vì tôi tin là tôi sẽ không sống sót.) Tôi đang liều lĩnh, vì tôi có thể bị bắt trở lại nếu người Nga hay Đông Đức khám tôi và tìm thấy mấy tấm phim âm bản. Nhưng nếu để chúng lại cứ như để cả cuộc đời của tôi cho đến nay ở lại trong tay Cộng Sản.
Tôi lên chuyến xe lửa cho tù chiến tranh ở ga Leipzig. Chúng tôi rời khỏi Leipzig đến Marienborn/Helmstedt, biên giới giữa hai miền Đông -Tây Đức. Một con sông nhỏ chia Đông và Tây Đức, và một ga xe lửa ở mỗi bên bờ sông. Chuyến tàu dừng lại ở ga Đông Đức, và chúng tôi đi xuống. Tất cả chúng tôi có xách tay hay va li cũ, và chúng tôi mặc đồ trộn lẫn giữa quân phục Đức và quân phục Nga mòn rách. Họ gọi chúng tôi vào hàng, bắt đứng nghiêm, và bước qua cầu qua Tây Đức, vào thành phố Helmstedt.
Sự căng thẳng dâng lên trong mỗi người và khi chúng tôi từng nhóm bước qua cầu, vì một khi qua khỏi cầu chúng tôi biết rằng chúng tôi thật sự ra khỏi tầm kiểm soát của người Nga, và họ không thể bắt chúng tôi ra khỏi hàng và gởi về trại tù. Khi khi hàng đầu qua đến cầu bên kia, những người tù tự do tan hàng và mừng rỡ la hét. Và hàng phía sau cũng tan hàng và tan thành một đám đông vui mừng ở phía bên kia, tất cả chúng tôi tự động - gần như là có người chỉ huy - giật mạnh cái mũ Nga trên đầu, với một sự vui mừng điếc tai, quăng chúng xuống dòng sông.