Đám nha dịch hô thăng đường xong, xếp hàng đứng hai bên.
Lưu đại nhân xem lại hồ sơ các vụ án chưa xét xong. Chợt thấy thừa sai Vương Minh dẫn Tống Nghĩa bước vào, phía sau còn có hai người nữa khiêng một chiếc sọt theo sát phía sau.
Lên trước công đường, đặt chiếc sọt xuống. Vương Minh không dám chậm trễ, vội tiến lên, quỳ xuống, nói:
- Bẩm đại nhân. Tiểu nhân Vương Minh phụng mệnh đại nhân cùng Chu Văn tới thôn Công Nghĩa tìm đầu của Hà thị, không ngờ trong hố đựng đầu lại có thêm một thi thể nữa. Thi thể ấy bị thương trên đầu, dường như bị người ta đánh chết. Tiểu nhân không dám tự quyết, vội sai bảo chính trong vùng gọi cho hai dân phu, để thi thể vào sọt, khiêng lên công đường, mong đại nhân định đoạt.
Lưu đại nhân nghe Vương Minh kể xong, nói:
- Thực là quái lạ! Vừa có manh mối của đầu người, tại sao lại có thêm thi thể? Quái lạ thực!
Lưu đại nhân nghĩ xong, vội vàng đứng dậy, rời khỏi công án, tới trước cái sọt, ghé mắt nhìn vào. Chỉ thấy trong sọt có xác chết của một đứa trẻ tuổi chưa đầy mười ba, mười bốn. Bên cạnh xác chết còn có thêm một cái đầu người. Chỉ thấy tóc tai rối bù, thì ra là đầu của một nữ nhân. Lưu đại nhân xem xong, trở lại công án, ngồi xuống, nói:
- Tống Nghĩa, tại sao trong hố chứa đầu người lại có thêm một xác chết? Phải chăng tên nô tài ngươi lại tham của hại mạng người ta? Trên công đường của bản phủ, ngươi mau mau thành thực khai ra. Nếu có nửa lời sai quấy, bản phủ sẽ cho ngươi biết thế nào là công đạo.
Tống Nghĩa nghe hỏi vội dập đầu lạy, nói:
- Bẩm đại nhân, tiểu nhân cũng không dám khai man.
Rồi thuật lại chuyện sáng sớm trở dậy chôn đầu người, bị Vương Bảo nhìn thấy, sợ nó đi nói cho người khác biết nên đã dùng cán cuốc đánh chết nó. Lưu đại nhân nghe xong, trong lòng vô cùng phiền muộn.
Lưu đại nhân nghe xong, cười nhạt, nói:
- Tên tội đồ to gan này giỏi thực! Để lại tử thi đã là có tội, huống hồ người đã hại mạng người còn hành hung! Nếu bản phủ không lấy mạng người thì quốc pháp cũng chẳng dung tình.
Lưu đại nhân nói xong quay đầu lại, hạ lệnh:
- Vương Minh nghe lệnh: Mau tới nhà lao dẫn Lý Văn Hoa, Cẩu Nhục Vương lên công đường xử án.
Vương Minh ứng tiếng, không dám chậm trễ, xoay mình sải bước hướng ra ngoài. Đại nhân ngồi trên công đường dặn xuống:
- Mau truyền Tôn Hưng lên công đường!
Lại sai người tới thôn Công Nghĩa tróc nã Tống Bà Tử để kết thúc vụ án. Không lâu sau, mọi người đã có mặt đầy đủ, nhất tề quỳ cả dưới công đường. Lưu đại nhân ngồi trên cao nói vọng xuống:
- Lý Văn Hoa, ngươi nghe cho rõ. Bản phủ minh oan cho ngươi, cứu ngươi thoát khỏi họa chém đầu. Cũng chỉ vì tri huyện huyện Cú Dung kém hiểu biết, thiếu tài năng, ép cung ngươi. Tuy ngươi không giết Hà thị nhưng mọi chuyện là do ngươi gây ra. Nếu ngươi không sai Tống Bà Tử bày quỷ kế, Hà thị đâu đến nỗi mạng vong. Tuy ngươi thoát khỏi tội chết nhưng tội sống không thể không gánh.
Rồi dặn dò tả hữu:
- Lôi hắn xuống, đánh bốn mươi trượng cho ta.
Chỉ thấy hai hàng công sai dạ ran, có mấy tên thừa sai xông lên, chẳng nói chẳng rằng, lôi tuột Lý Văn Hoa xuống, đánh bốn mươi trượng rách da nát thịt, máu thịt tơi bời. Đánh xong lại bắt quỳ trước công đường. Lưu đại nhân nói tiếp:
- Từ nay về sau phải sửa đổi, tuyệt đối không được cậy thế giàu sang làm chuyện xằng bậy. Nếu còn một lần nữa rơi vào tay ta, ta quyết bắt người máu nhuộm đỏ đầu, thây phơi ngoài nội.
Rồi dặn dò:
- Mau đi về nhà!
Lý Văn Hoa dập đầu tạ ân, lui ra ngoài. Lại nói chuyện Lưu đại nhân đưa mắt nhìn xuống, hạ lệnh nói:
- Các thừa sai nghe đây: Mau mang hình cụ ra đây!
Đám thủ hạ ứng tiếng, bước ra ngoài. Chỉ trong thoáng chốc, đám nha lại đã mang hình cụ vào, để dưới công đường. Lưu đại nhân nói:
- Tống thị.
Tống Bà Tử nghe gọi vội dập đầu lạy, nói:
- Có dân phụ xin hầu.
Lưu đại nhân nói:
- Người tuổi tác đã cao, còn không biết suy nghĩ, giúp kẻ ác làm chuyện càn rỡ, đến nỗi xảy ra án mạng.
Đại nhân càng nói càng tức, dặn dò tả hữu:
- Đánh Tống Bà Tử hai mươi tát tai.
Sai nha đánh xong, thả cho về. Tống Bà Tử về nhà.
Lúc này, Lưu đại nhân mới nhấc bút, phán:
- Cẩu Nhục Vương cưỡng dâm không thành, hại chết Hà thị, lại di họa cho kẻ khác, theo luật phải bị chém đầu. Triệu Tử Ngọc thấy đầu người, tự ý đem chôn không báo, đến nỗi Tống Nghĩa lại hại mạng người, theo luật phải bị xung quân. Tống Nghĩa tham tiền di chuyển thi thể, lại hại mạng người, theo luật xử trảm, quyết không khoan hồng.
Rồi để cho cha của Vương Bảo nhận xác con về, lại gọi Tôn Hưng mang đầu của Hà thị về mai táng cùng thi thể. Tôn Hưng dập đầu tạ ân, rời khỏi nha môn.
Lưu đại nhân lại cho gọi tri huyện huyện Cú Dung là Vương Thủ Thành tới, trách mắng ngay trên công đường: Lưu Đại nhân nhắc lại một lượt chuyện Lý Văn Hoa bị oan, Cẩu Nhục Vương hành hung: Vương Thủ Thành dập đầu lạy, nói:
- Tệ chức bất tài, mong đại nhân khoan dung.
Lưu đại nhân nói:
- Sau này phải lưu tâm xét việc. Lần này ta tha cho, sau còn tái phạm, nhất định sẽ lôi cả ngươi ra xử. Ngươi mau trở về nha môn.
Vương tri huyện nghe vậy, dập đầu lui ra.
Lúc này Lưu đại nhân mới hạ lệnh bãi đường, trở về thư phòng, ngồi xuống. trương Lộc dâng trà lên, lại dâng cơm canh. Đại nhân dùng bữa xong, Trương Lộc dọn đi. Sắc trời dã tối, đèn được thắp lên. Chuyện đêm ấy không có gì đáng nói. Tới sáng sớm hôm sau, Trương Lộc mời đại nhân trở dậy rửa mặt, thay đồ. Lưu đại nhân dặn Trương Lộc truyền lệnh, nói:
- Chuẩn bị kiệu, hôm nay ta đi lễ miếu.
Trương Lộc ứng tiếng, sải bước ra ngoài, tới trước công đường, cao giọng truyền đạt lại lệnh của đại nhân rồi trở vào bẩm lại. Đại nhân gật đầu, đứng dậy bước ra ngoài. Lên tới công đường. Đám nha dịch thấy vậy không dám chậm trễ, vội khiêng một cỗ kiệu tới. Đại nhân lên kiệu. Kiệu phu khiêng kiệu đặt lên vai, nha dịch theo sau, rời khỏi nha môn.
Lưu đại nhân ngồi trên kiệu bốn người khiêng, nha dịch lớn tiếng hò hét dẹp đường. Có một cây lọng hồng che kiệu, bên dưới là Lưu đại nhân đang ngồi. Đại kiệu đang đi trên đường lớn, chợt nghe thấy tiếng hô vang:
- Oan uổng quá! Oan uổng quá!
Đại nhân dặn dò hạ kiệu. Kiệu phu ứng tiếng, dừng chân, đặt kiệu xuống đường. Lưu đại nhân ngồi trong kiệu nói vọng ra:
- Mau truyền người kêu oan tới trước kiệu để bản phủ hỏi cho rõ.
Đám thừa sai nghe lệnh không dám chậm trễ, lập tức dẫn hai người kêu oan tới, bảo quỳ trước kiệu. Lưu đại nhân ngồi trong kiệu nhìn ra, quan sát dung mạo của họ. Thấy một người tuổi độ ngoài năm mươi, người kia tuổi độ bốn mươi hơn, dung mạo không có vẻ của kẻ ngang ngược. Không biết hai người ấy xảy ra chuyện gì? Đại nhân quan sát xong, mở lời hỏi:
- Hai người các ngươi tên họ là gì, mau kể rõ ra. Có chuyện oan khuất gì mau mau thuật lại, nếu có nửa lời gian trá, chớ trách ta chẳng dung tình!
Hai người nghe hỏi vội dập đầu lạy, nói:
- Bẩm đại nhân, tiểu nhân họ Lý, tên gọi Lý Ngũ, làm nghề buôn bán chậu sành. Có một xe hàng, trông cậy vào đó để kiếm sống. Tên này họ Triệu tên gọi Triệu Nghĩa, hắn va vào xe hàng của tiểu nhân khiến cả một xe chậu sành đến vỡ hết. Hàng hóa của tiểu nhân thế là vứt cả! Hết vốn làm ăn khó kiếm sống. Tiểu nhân e khó sống nốt cuộc đời. Tiểu nhân đòi hắn bồi thường hắn còn nổi giận, chẳng chịu nghe. Do đó hai đứa tiểu nhân mới tranh cãi, không ngờ gặp đúng lúc kiệu của đại nhân ngang qua đây. Tiểu nhân chặn kiệu tội đáng chết vạn lần, mong đại nhân mở lượng hải hà giơ cao đánh khẽ.
Nói xong một mực dập đầu lạy.
Lưu đại nhân nghe anh bán chậu sành Lý Ngũ kể xong, ngồi trong kiệu nói vọng ra:
- Triệu Nghĩa, tại sao ngươi lại va vào làm đổ xe hàng của Lý Ngũ? Khiến cho chậu sành vỡ cả. Ngươi còn không chịu đến bù, tại sao lại vậy? Mau khai cho rõ!
Triệu Nghĩa nghe hỏi, dập đầu lạy, nói:
- Bẩm đại nhân. Không phải tiểu nhân cố ý va đổ xe hàng của anh ta, mà vì có nguyên nhân của nó: Tiểu nhân gánh một gánh củi khô lên chợ bán kiếm vài trăm tiền về nhà mua gạo sống qua ngày. Tiểu nhân từ phía tây đi sang phía đông, anh hàng chậu Lý Ngũ đẩy xe từ phía đông đi sang phía tây. Khi hai người bọn tiểu nhân ngang qua nhau, chợt có một trận gió lớn nổi lên, xô bạt gánh củi của tiểu nhân qua một bên, va ngay vào xe hàng của Lý Ngũ, khiến xe hàng lật nghiêng, chậu sành của anh ta vỡ cả. Lý Ngũ thấy vậy đòi tiểu nhân bồi thường cho anh ta. Bẩm đại nhân, ở nhà tiểu nhân còn một mẹ già tám mươi hai tuổi, chỉ trông cậy vào gánh củi của tiểu nhân để sống qua ngày. Mỗi ngày tiểu nhân kiếm vài trăm tiền nuôi mẹ. Đại nhân thử nghĩ xem, gánh củi của tiểu nhân tiền vốn đã hết ba trăm, nếu đền xe hàng cho anh ta, chỉ e còn chưa đủ. Hơn nữa, nếu tiểu nhân mang ba trăm tiền vốn này ra đền cho anh ta, tiểu nhân còn đâu tiền mua củi nữa. Chẳng lẽ để mẹ già của tiểu nhân phải chết đói sao?
Nói xong, nước mắt đầm đìa, dập đầu lạy mãi.
Lưu đại nhân nghe hai người họ nói xong, trong lòng nghĩ thầm:
- Ta lại cứ nghĩ là phường trộm cướp, lưu manh, thì ra đều là lương dân nghèo khổ. Vụ này tuy không lớn, nhưng thực khiến bản phủ khó xử. Nếu bắt Triệu Nghĩa đền tiền vốn cho Lý Ngũ, Triệu Nghĩa đền không nổi, còn nếu không bắt Triệu Nghĩa đền cho Lý Ngũ, lại e không hợp lý.
Lưu đại nhân vốn là tướng tinh hạ phàm, bụng đầy kinh luân đầu lắm mưu mẹo, tài cao chí lớn, vốn là một vị năng thần của nhà Đại Thanh. Nếu một chuyện cỏn con thế này còn không giải quyết nổi thì sau này làm sao thờ phụng nổi thánh chúa? Trị quốc an bang? Chỉ thấy đại nhân ngồi trong kiệu nói vọng ra:
- Sai nha, dẫn hai người này về phủ thẩm vấn.
- Dạ!
Đám công sai ứng tiếng, lập tức dẫn hai người ấy đi. Đại nhân lại hạ lệnh khởi kiệu. Kiệu phu ứng tiếng, lập tức lên đường.
Kiệu lớn vừa tới cổng phía nam, đã nghe thấy tiếng chuông từ trong miếu vọng ra liên miên bất tuyệt. Nhìn lên cửa chùa chỉ thấy đám đông dân chúng đang huyên náo. Lưu đại nhân thấy vậy không hiểu đã xảy ra chuyện gì, lập tức nói với đám nha dịch, kiệu phu:
- Đám dân này hà cớ gì lại làm ầm ĩ trước cổng chùa như vậy?
Đám nha dịch nghe hỏi, trả lời, nói:
- Đại nhân không biết đấy thôi. Đó chính là Kim Hoa Thánh Mẫu chữa bệnh cho dân, bày đạo tràng thỉnh thần linh. Do đó trong chùa mới gióng chuông. Dân chúng tới đây thắp hương cầu nguyện. Nam, phụ, lão, ấu đông vô kể, họ tới đây cầu xin thánh mẫu trong chùa chữa bệnh cho.
Lưu đại nhân nghe đám nha dịch nói xong, trong lòng quan thái thú đã rõ. Chắc đây lại như đám Hồng Dương giáo, do đám yêu đạo dựng lên, giả thần giả thánh lừa bịp đám ngu dân, lừa đoạt tiền bạc, của cải, dùng lời lẽ yêu tà mê hoặc dân chúng đây. Không biết ở đây chúng bày ra những trò kỳ quái gì. Rõ ràng là một đám điêu toa, độc ác. Ngay trên đường, nam, nữ bất phân chẳng còn ra thể thống. Những chuyện quái dị như nay quyết không thể dung tha. Ta nay giữ chức tri phủ, tất phải ra tay dẹp trừ hủ tục trong vùng. Lưu đại nhân vào chùa thắp hương xong, lên kiệu trở về phủ, trong lòng đã sắp sẵn kế hoạch, nói:
- Nhất thiết phải làm như vậy, phải khiến ngươi dù là thần tiên thật cũng hết linh.
Rồi lại nghĩ thầm: Trong thành Bắc Kinh cũng từng xảy ra chuyện tương tự. Ta tùng tận mắt chứng kiến Cửu môn đề đốc ra cáo thị, đó là vụ án "Tiêu Hương". Lại lập đàn tràng lừa hoặc dân chúng, miệng nói: Nam nữ bất phân, thực đúng là yêu ngôn hoặc chúng. Bày ra những trò huyễn hoặc quái gỡ. Lưu đại nhân nghĩ xong, quay đầu nhìn lại, nói với Trương Lộc:
- Mau truyền gọi mấy tên bổ khoái, bảo với họ bản phủ đang đợi bàn việc.