Hồi ký bà Tùng Long

ăm 1985, sau khi nhà tôi bỏ đi trước, cuộc sống của tôi trở nên quá trống vắng, thừa thãi. Các con đều đã lớn, có gia đình riêng, một số lại ra sống ở nước ngoài... Ngồi buồn, tôi lấy giấy bút ra ghi lại những kỷ niệm ngày trước của mình, vì thật sự từ nhỏ tôi đã có thói quen và sở thích viết lách, đến giờ - tôi ngồi cầm bút viết những dòng này vào đúng ngày sinh nhật 88 tuổi - vẫn không thay đổi. Thoạt đầu, tôi không dám gọi đây là hồi ký, mà chỉ là những bài ghi chép, theo những hồi ức và cảm hứng bất chợt, mỗi khi được nhắc nhở một điều gì. Tôi viết về cha tôi, trong đám dỗ của người; về nhà tôi - anh ấy thường về thăm tôi trong những giấc mơ; về một người bạn cũ, khi đọc được tin người ấy qua đời (hằng ngày tôi vẫn đọc đủ các báo, nghe đài, thói quen không thể bỏ được từ thời làm báo); về những học trò củ của tôi mà tình cảm của các em dành cho tôi thật đáng trân trọng; về những kỷ niệm với bạn đọc mà thỉnh thoảng tôi vẫn nhớ lại qua những tờ thư cũ; về một đứa cháu nhỏ khi nó từ nước ngoài về thăm tôi lần đầu với những cảm nhận đầu tiên về Việt Nam... Tôi viết, chỉ để thỏa đam mê cầm bút của mình, và cũng để các con tôi sau này đọc lại mà thương mẹ hơn. Vậy thôi...

15 năm sau, tôi cứ ngồi viết như thế, không đầu không đuôi, nhớ gì viết nấy (chính vì vậy, trong tập sách này, chắc chắn sẽ có nhiều sai sót và đôi chỗ trùng lặp, lộn xộn về thời gian viết, mong được bạn đọc tha thứ). Mười mấy cuốn sổ tay đã được tôi viết kín, và cứ để đó. Cho đến một hôm, thằng con trai út của tôi (cũng bày đặt theo nghề viết văn, làm báo) đem về cho tôi đọc những cuốn hồi ký của các ông Trần văn Khê, Sơn Nam... và thuyết phục tôi hãy cho in một phần những gì mà tôi viết, để người đọc có thêm một ít tư liệu về một quãng thời gian lịch sử đã qua và chia sẽ đôi điều với những tâm sự đời tôi, một người viết văn đã đóng góp ít nhiều trong đời sống văn chương - báo chí của miền Nam Việt Nam trước 1975. Họ trò tôi trong ngày họp mặt mừng sinh nhật tôi đều ủng hộ đề nghị đó của nó. Rồi nhà xuất bản cũng đặt yêu cầu...

Cuối cùng các bạn đã có cuốn sách trên tay. Những gì tôi muốn nói, muốn kể với các bạn về cuộc đời tôi, hầu như đã có đầy đủ trong những trang giấy này. Xin chân thành cảm ơn các bạn đã giành thời gian quý báo để nghe tôi truyện trò,tâm sự. xin cảm ơn tất cả những người đã giúp tôi sắp xếp, hoàn chỉnh bản thảo và giúp đỡ cho ra đời cuốn sách sau cùng này của đời tôi. Nhìn lại, tôi thấy mình quả đã may mắn. Xin cảm ơn tất cả các bạn đọc...

TP.HCM, ngày 1-8-2002

Tùng Long - Lê thị Bạch Vân