Giấc Mơ Một Loài Cỏ

Lúc ấy vào khoảng năm giờ chiều. Sinh hoạt SàiGòn càng tấp nập. Nhất là hè phố Lê Lợi. Quán Kim Sơn đông nghẹt khách. Nhưng trên lầu phòng trà Bồng Lai vắng hoe.

Quý Đen ngồi dựa lưng vào ghế. Nó ghếch hai chân mang bí tất ngắn lên chiếc bàn tròn, thấp. Bên phải chiếc ghế nó ngồi, mặt sàn gác, một ly bia để vừa tấm tay với. Năm bảy cái vò ngổn ngang. Quý đen "ngự " ở đây đã lâu. Ăn cơm trưa xong, nó đến " giang sơn " Bồng Lai đánh giấc ngủ no nê. tấm gội thoải mái, Quý đen sai đàn em xuống Kim Sơn « bắt » mấy chai bia ba mươi ba đạc, uống lai rai chờ thành phố về đêm.

Quý đen vén ống tay áo xem đồng hồ. Nó lầm bầm chửi thề rồi nhấc ly bia uống ừng ực. Đôi mắt nó ngầu đỏ. Tai nó nóng ran. Quý đen nện gót chân bốp một cái lên mặt bàn. Nó rút điếu xì gà châm lửa hút cho vơi cơn phẩn nộ. Bất thình lình, Quý đen ngứa chân đạp chiếc bàn đổ nhào. Nó vừa định xỏ giầy thì một thằng nhãi xuất hiện. Quý đen bún ngón tay :

Lại đây.

Thằng nhãi ngoan ngõan bước tới. Quý đen hất hàm :

Đúng giờ hẹn rồi, gọi thằng oắt tì Lựa đi, đồ chó chết !

Thằng nhãi khoanh tay, ấp úng :

Thưa đại ca …

Quý đen trợn trừng mắt :

Mày nói gì ?

Thằng nhải tuy là đàn em thân tín của Quý đen. Song mỗi khi Quý đen trợn mắt, nó đều sợ hết hồn :

Thưa anh …

Quy đen dậm chân thình thịch :

Bảo mày cả nghìn lần rồi, nói gì nói cha nó ra, cứ ấm ương nhát gừng. Sôi tiết ông lại đá một cú bỏ mẹ mày bây giờ …

Thằng nhãi tái xanh mặt mày :

Thưa anh nó biểu xin anh hoãn giùm nó bữa nữa, nhất định nó sẽ nộp đủ.

Quý đen chụp chiếc giày ném mạnh vào người thằng nhãi. Nó đứng chịu đòn không né tránh. Quý đen ném luôn chiếc giày thứ hai, chửi rủa :

Mã bố mày, xuống kéo nó lên đây !

Thằng nhãi vâng dạ lia lịa. Trước khi xuống cầu thang nó còn lượm đôi giày đem xỏ vô chân Quý đen như một tên nô lệ thuần phục. Thằng nhãi chạy ra Kim Sơn kiếm thằng Lựa.

Lựa đương dùng miếng nỉ đánh bóng giầy cho một người khách ngoại quốc, trông thấy thằng nhãi, hồi hộp hỏi :

Sao mày ?

Thằng nhãi lắc đầu tỏ vẻ tuyệt vọng, Lựa chớp mắt thật mau. Nó ngừng đánh bóng giầy. Miếng nỉ đã rời khỏi tay nó. Người khách tưởng xong: đưa trả nó năm đồng bạc cắc. Lựa chìa tay đỡ. Tay nó run rẩy, tiền rơi xuống hè phố. Nó nói nhỏ với thằng nhãi:

- Chết tao rồi...

Thằng nhãi an ủi:

- Nói khéo chắc anh ấy tha tội.

Lựa mếu máo:

- Nhừ đòn rồi mày ơi!

Lựa kêu bạn:

- Danh à! Danh à!

Thằng Danh đẩy hòm gỗ trườn tới:

- Gì vậy?

- Quý đen gọi tao lên lầu...

Hai tiếng " lên lầu " đối với bọn đánh giầy trong " đất nước " của Quý đen khủng khiếp lắm. Chỉ cần nhắc hai tiếng đó, bọn đánh giầy cũng đã mường tượng ngay được cái sợi dây lưng da cá sấu, khóa đồng của Quý đen quất tới tấp lên thân thể những thằng chưa kịp đóng tiền thuê hòm cho Quý đen hay những thằng khất nợ mà quá hẹn không trình diện nó.

Quý đen hiện là xếp sòng ở khu vựa này, Dưới trướng nó có chừng hai ba chục nhóc con đánh giầy. Như tất cả những ông vua đánh giầy khác, khi đã trang đấu loại địch thủ khỏi đất sống hoặc khỏi cuộc đời, các ông vua đánh giầy quên hẳn quá khứ đánh giầy tủi nhục của mình để bước vào thế giới ăn chơi bằng tiền bóc lột của người cùng giai cấp. Quý đen không đánh giầy nữa. Nó cho thuê hòm và làm ma cô. Nó đóng vài chục chiếc hòm gỗ, đoạt vỉa hè số chẵn của đại lộ Lê Lợi làm giang sơn biệt lập. Nhóc con đánh giầy trên đất của Quý đen đều phải theo luật do nó soạn thảo. Mỗi chiếc hòm trống rỗng, không «xia ra », không bàn chải, không vải nỉ. Quý đen cho mướn hai mươi đồng một ngày. Giá gấp đôi các khu vực khác. Quý đen lấy cớ, đất của nó mầu mỡ, nhiều khách ngoại quốc. Đánh một đôi giầy thường được năm, mười đồng chứ không có giá nhật định ba đồng như khách Việt Nam.

Quý đen đạt điều kiện rất khe khắt. Hàng ngày bọn nhóc nộp tiền cho vua đánh giầy vào lúc bảy giờ chiều. Đứa nào chưa đủ tiền nộp thuế, phải tìm Quý đen ngay, lạy lục nó xin khất một hai ngày. Quá hẹn mà vẫn chưa chịu «nộp», nó « lôi lên lầu » dùng giây lưng da cá sấu khóa đồng quất bấy người. Đứa nào lớ ngớ ở đồng mới lên, sắm đồ nghề tới đất Quý đen làm ăn nó tước luôn đồ nghề, đánh một trận cảnh cáo và lấy dao cạo rạch chéo lên mặt. Đứa nào muốn định cư trên lãnh thổ của nó, trước hết nộp riêng hai trăm bạc ký quỹ tiền hòm. Tiền ký quỹ này kể như cống hiến nó gọi là lễ ra mắt.

Quý đen ăn tiêu hơn công tử. Nó ngồi uống bia, hút thuốc xì gà mà một ngày thu về ngót nghét năm trăm đồng. Khỏi phải đóng thuế chính phủ. Điều khiến Quỷ đen hãnh diện l àuy quyền. Muốn thanh troán mối thù nào Quý đen chỉ cần búng ngón tay tách một cái. Lập tức, bọn nhãi đánh giầy vác búa, vác dao, vỏ chai bia đi rửa hận cho nó ngay. Nó « ngự » tại lầu Bồng Lai, đạp bàn ghế và lôi đàn em lên quất giây lưng da một cách hết sức hiên ngang. Chủ nhân phòng trà không hề biết. Bọn bồi bàn sợ nó một vành, nín thinh để mặc nó tung hoành. Hó hé nửa lời, nó đánh hộc máu mồm. Trình cớ lôi thôi, nó sẽ đâm chết.

Hai tiếng « lên lầu » đủ nói rõ sự tàn bạo của Quý đen. Nghe bạn run rẩy nhào tới, thằng Danh mím môi suy nghĩ. Nó hỏi :

Còn thiếu bao nhiêu ?

Thiếu nhiều.

Thế tiền của mày đi đâu hết cả ?

Hồi trưa tao đánh bài cào đặng gỡ tiền nộp cho Quý đen, nhưng cháy túi.

Danh vò đầu, nghiến răng :

Có thân không lo, mẹ kiếp, Quý đen nó tần mày nát thịt con ạ !

Miệng thằng con nhà Lựa méo xệch, trông rất thảm não :

Chết tao rồi … Mày tính sao ???

Tính gì ?

Cho tao vay năm chục.

Tao mới đánh được ba chục thôi. Mày quá hẹn với Quý đen rồi rán chịu đòn đi.

Nó sẽ uýnh tao chết mất xác.

Mặc kệ mày.

Máy hết thương tao rồi hả, Danh ?

Danh móc túi lôi sáu tấm giấy năm đồng đưa cho Lựa :

- Cầm lấy, tao chỉ có thế.

Lựa chộp luôn không ngần ngừ. Nó móc thêm tiền của nó ra đếm, thiếu mất năm đồng mới đầy sáu chục. Nó xách hòm, đứng lên đi vay những thằng khác. Nhưng không đứa nào cho nó vay, kể cả thằng nhãi tay chân thân tín của Quý đen. Thằng nhãi đợi hơi lâu, dục Lựa:

- Thôi "lên lầu"!

Lựa giật mình đánh thót một cáị Mồ hôi nó toát rạ Nó dặn mãi thằng nhãi:

- Mày xin giùm tao nghẹ

Thằng nhãi gật đầu:

- Ráng ăn vài phát giây lưng là chu tuốt!

Lựa dặn thêm thằng nhãi:

- Mày nhớ xin giùm tao nhé! Chỗ anh em với nhaụ

Đoạn Lựa gửi hòm Danh, theo thằng nhãi "lên lầu". Tới cửa cầu thang, Lựa cố ngoái lại nhìn Danh. Nó gặp đôi mắt lo lắng của bạn nhìn mình không chớp. Lựa òa lên khóc. Thằng nhãi vỗ vai Lựa một cái thật mạnh:

- Quý đen đâu có ngán nước mắt.

Thằng nhãi đẩy Lựa bước lên cầu thang. Lựa muốn cầu thang cao vô tận để nó bước mãi khỏi nom thấy bộ mặt tàn bạo của Quý đen. Nhưng cầu thang lúc này sao mà ngắn thế. Mà bước chân của nó lại dàị Nó đã trông thấy giầy của Quý đen, đôi chân ghếch lên bàn. Rồi nó trông rõ cả người Quý đen. Chiếc giây lưng đã rút ra khỏi quần nằm trên mặt bàn cơ hồn một con rắn sắp sửa mổ địch thủ. Quý đen đổi chiều ngồị Nó ngó mặt ra cửa sổ ngắm dãy phố lầu bên kia đường. Ly bia đã cạn hết. Điếu xì gà vẫn cháỵ Thằng nhãi hắng giọng:

- Thưa anh, nó đây ạ!

Quý đen không thèm trả lờị Nó ngồi yên. Khói thuốc thoát khỏi cửa sổ.

Nghe tiếng trái tim mình đập và tiếng thuốc lá cháy mỗi lần Quý đen hít. Nó tiến dần sát chỗ Quý đen, bé nhỏ như chú gà con nộp mạng cho con trăn. Lựa ngoảnh lại. Thằng nhãi biến mất hút. Nó đưa môi dưới lọt giữa hai hàm răng cắn mạnh đến chảy máu. Quý đen ném mẩu xì gà qua cửa sổ, đứng dậy. Nó bước thêm vài bước về phía cửa sổ. Bất chợt, nó quay lại. Lựa co rúm người, run rẩy y hệt con cừu bị gọt hết lông đứng giữa trời đông lạnh. Quý đen đi đến chỗ cũ. Nó hơi cúi lưng lượm chiếc giây lưng da. Cái khóa đồng nằm gọn trong bàn tay nó. Quý đen quay vài vòng cho chiếc giầy lưng ngắn bớt. Nó hất đầu :

Ôn con, bước lại gần chút nữa.

Lựa lắp bắp nói :

Em lạy anh…

Quý đen quật véo chiếc giây lưng vào không khí :

Ôn con, mày nghe rõ bố mày nói gì chưa ?

Dạ có.

Bước lại !

Em lạy anh …

Bước lại !

Em cắn cỏ lạy anh …

Quý đen quật chiếc giây lưng lên mặt bàn nghe đét một tiếng. Lựa rụng rời. Nó cảm giác mặt bàn là da thịt của nó. Lựa toan bỏ chạy. Quý đen đi guốc trong bụng bất cứ một thằng đánh giầy nào thuộc « giang sơn » của nó. Nó gật gù :

Trốn à ? Rồi mày sẽ sống bằng gì, ôn con ?

Em đâu dám trốn.

Thì lại đây !

Em lạy anh …

Em cắn cỏ lạy anh…

Quý đen nhếch mép cười. Đầu óc nó tóe ra ý nghĩ nham hiểm lạ lùng, Lựa đã làm nó mất thì giờ. Luật của nó đặt ra, không thằng nào dám cãi hay xin xỏ. Khi biết mình bị xử phạt, kẻ phạm pháp chỉ còn cách ngoan ngoãn bước gần đúng tầm tay để Quý đen quất dây lưng da lên thân thể. Kẻ phạm pháp có quyền khóc, có quyền oán hận nhưng không có quyền phản đối.

Quý đen, những tháng năm thơ ấu, từng thuê hòm, từng nộp thuế cho chúa đảng, từng thiếu thuế và từng nếm những trận đòn thật tử nhất sinh. Nó không biết nó là con nhà ai. Lớn lên, nghe người ta miệt thị những thằng con hoang, thường thường, mẹ làm nghề đĩ điếm thì nó phỏng chừng mẹ nó là một mụ điếm. Một đêm tối nào đó, mụ điếm gặp một thứ khứa tri kỷ. Và nó ra đời. Nó cũng không biết nó ra đời ở chỗ nào. Bảy tuổi đầu nó mới biết nó ở viện mồ côi. Mười hai tuổi, nó trốn khỏi viện, lang thang như con chó mất chủ tại các hè phố !

Khởi sự cuộc đời tự lập của nó là chầu chực ngoài cửa các tiệm ăn. Chờ khách hàng ăn thừa, nó vừa hỏi xin vừa chộp những miếng xưong gà, xương heo còn dính lại chút thịt mà khách lười không muốn gặm hết. Nó thủ luôn cả những miếng bánh mì, nhét hết vào một cái hộp sắt lớn đem ra ngoài ngồi ăn.

Lớn hơn, nghề ăn xin không thích hợp, phần bị xua đuổi, phần cảm thấy nhục nhã, Quý đen vào nghề giữ xe. Rồi nó bám lấy nghề đánh giầy. Mười năm trau dồi nghề nghiệp bằng « xia ra » bàn chải và nỉ ? Quý đen đã chịu muôn vàn cực hình. Nó nhớ như in trong tâm khảm, những trận đòn thiếu thuế của chúa đảng. Những thanh củi tạ nện khắp mình mẩy nó, nhiều chỗ còn in hằn vết sẹo. Quý đen đã lấy những vết sẹo đó nuôi chí căm hờn. Nó ao ước sẽ trở thành xếp sòng. Hai lần vô khám Chí Hòa về tội đâm chém. Năm lần vô Tế Bần về tội vô gia cư.

Và hôm nay, Quý đen nghiễm nhiên bước lên địa vị xếp sòng. Mộng ước của nó đã thành. Quý đen không dùng củi tạ mà dùng dây lưng da để trả thù đời. Nó trừng mắt nhin Lựa, bĩu môi :

Ngày xưa bố mày cúi rạp lưng lạy lục mà vẫn bị ăn đòn, con ạ ! Bố thương con lắm nhưng luật của bố không thương thằng nào. Thương một thằng thì ngày mai luật hết thiêng, chúng mày nổi loạn đuổi tao ngay, ôn con ạ !

 Lựa đã khoanh tay lễ phép :

Anh tha em lần này, em không dám hé răng.

Quý đen búng ngón tay trái:

Lại đây !

Lựa tuân lời như con chó, nghe lệnh chủ. Nó bước lại. Quý đen dậm chân :

Ôn con, thử cúi lưng lạy tao coi !

Lựa chấp tay, quỳ gối, cúi xuống. Nó chưa kịp ngẩng đầu lên để lạy lần thứ hai thì chiếc giây lưng da đã vụt vào lưng nó. Lựa bắn người, đứng vội dậy. Quý đen quất tiếp theo :

Đứng lên hợp ý tao hơn !

Lựa đưa hai cánh tay che mặt và ót. Quý đen chỉ quất giây lưng lên mình mẩy. Tiếng quất nghe veo véo.

Lựa đau quá, đau lắm. Đau đến nỗi không sợ đòn nữa. Quý đen tuy có tàn bạo nhưng nó chưa phải là thợ đánh người. Nó quất liên tiếp thay vì quất từ từ đợi sự đau đớn thấm dần vào xương tủy. Lựa buông đôi tay xuống. Quý đen tung giây lưng quất thêm một cái :

Đủ tiền nộp chưa, ôn con ?

Thưa anh …

Quý đen đổi đầu sợi giây lưng. Lựa ớn xương sống. Chiếc khóa đồng kia mà đập vào người thì chỉ có nước nằm nhà thương thí. Nó không dám nhìn Quý đen, cúi gầm mặt :

Tao hỏi, mày trả lời. Không thưa gửi vòng vèo, thưa gửi mãi nhàm tai quá, đừng trách bố mẹ mày đã sinh mày, ôn ạ !

Em lạy anh …

Quý đen quay quay sợi dây lưng, Lựa rú lên hãi hùng :

Em lạy anh vạn lạy … Em đủ tiền nộp anh đây …

Quý đen ngồi xuống ghế. Nó lại tụt giầy ra và nghếch chân lên mặt chiếc bàn tròn xô đỗ lúc nãy mà thằng nhãi đã dựng lên. Nó vất chiếc dây lưng gần đó.

Sao mày trể hẹn ?

Thưa anh, em cố đánh thêm cho đủ.

Sao tự nhiên mày thiếu thuế ba ngày ?

Thưa anh tại em đau.

Đau gì ?

Thưa an hem sốt ?

Sốt gì ?

Sốt rét.

Sao mày sốt rét ?

Em không biết.

Sốt rét mày có ăn không ?

Có.

Có ăn thì phải có xách hòm đi đánh giầy. Tao không muốn hòm của tao ở nhà ngày nào, nghe chưa ?

Dạ em nghe.

Sáng nay mày có tiền đánh bài cào cơ mà ?

Thưa anh, em định ăn thua để đủ tiền nộp cho anh.

Mày thua hay được, ôn con ?

Em cháy túi.

Cháy túi, tiền đâu nập tao .

Em mượn

Mượn thằng nào ?

Em mượn thằng Danh.

Quý đen cười gằn :

Bộ thằng Danh nhiều tiền lắm hả ?

Nó có mấy chục đưa em hết.

Bây giờ đưa tiền đây.

Lựa móc túi lôi nắm tiền ra. Nó trịnh trọng đưa cho Quý đen. Ông vua đánh giầy chộp lấy, đến từng tờ. Nó dựng đứng lông mày, hất hàm :

Thiếu năm đồng !

Lựa nhăn mặt :

Thưa anh mai em nộp hai mươi nhăm đồng.

Quý đen nghiến răng ken két :

Không được.

Em lạy anh, anh thương em …

Tao không biết thương thằng nào cả. Ngày xưa không đứa nào thương tao, bọn chó đẻ đánh tao đau đớn hơn tao đánh mày.

Quy đen hét lớn :

Nghe chưa ?

Dạ.

Trừ khi mày hết làm ăn ở hè phố. Chứ còn đánh giầy thì còn phải tôn trọng luật của tao.

Quý đen lượm sợi giây lưng lên. Nó lại xô đổ chiếc bàn tròn, lần nầy nó đứng dậy thọc đôi chân vào đôi giầy, dùng đầu giây lưng có chiếc khóa đồng quất Lựa. Thằng bé khốn nạn chỉ bảo vệ mặt và ót. Chiếc khóa đồng quật trúng nhát nào Lựa quằn quại nhát ấy. Quý đen say sưa quất cho tới lúc Lựa chịu hết nổi, té nhào xuống sàn nhà, miệng vẫn lấp bấp :

Em lạy anh, em có lỗi, em xin lỗi anh, lần sau em nộp đủ không dám thiếu ngày nào.

Quý đen đã luồn sợi giây lưng vào quần. Dấu hiệu đó chứng tỏ nó kết thúc hình phạt. Bất cứ một đứa vô phúc nào nhìn thấy cử chỉ này đều có quyền nghĩ Quý đen đã tha mạng cho nó. Quý đen nhét năm mươi đồng vô túi. Nó bước qua mình thằng Lựa :

Một ngày kia khi mày thay thế tao, mày sẽ ác độc như tao. Nghe chưa ?

Dạ.

Không thương hại, không tha thứ đứa nào hết. Nghe chưa ?

Dạ.

Rán nhịn đói nhịn khát để nộp tiền cho chúa đảng. Nghe chưa ?

Dạ.

Hôm nay tao không hứng, đánh mày nhẹ tay lắm đấy. Hãy cảm ơn tổ tiên mày đi.

Dạ.

Ngày mai nhớ nộp tiền đúng hẹn.

Dạ.

Quý đen xuống lầu. Còn một mình Lựa. Nó gắng gượng ngồi dậy, lết tới chỗ chiến bàn tố. Nó dỡ chiếc bàn lên rồi lết ra phía cầu thang. Lựa đang bước xuống địa ngục của cuộc đời. Trận đòn thiếu thuế làm nó phát sốt. Dễ gì mai nó đù sức đánh giầy. Mà không đánh giầy chắc chắn bị Quý đen gọi « lên lầu » quật chết.

Lựa lết từng bật thang. Cầu thang bây giờ dài vô tận. Nó xuống được nửa chừng, mắt hoa, tai ù. Đôi tay cứng đơ, nhức nhối. Quần nó ướt nhẹp. Lúc nãy nó mới nhận ra. Trời ơi, bị Quý đen quất đau quá, nó đã tiểu bậy ra quần. Lựa mờ mắt. Nó sắp rơi. Đôi bàn tay đỡ lấy lưng nó. Giọng nói dịu dàng :

Đau lắm hả, Lựa ?

Lựa gật đầu :

Ừ, đau muốn chết.

Nó chưa biết thằng nào đỡ nó :

Ai đó ?

Tao.

Bấy à ?

Không, Danh đây ;

Lựa ré lên khóc mùi mẫn :

Nó quất tao bằng cái khóa đồng, mày ơi !

Tao biết rồi.

Nó đi chưa ?

Rồi.

Tao chết mất.

Chết sao được, ôm cổ tao đi !

Danh kéo đôi tay của Lựa khoác lên cổ mình. Nó cõng bạn xuống đường. Gọi chiếc xích lô, Danh dìu bạn lên. Nó chạy đi xách hai chiếc hòm rồi bảo ông xích lô chở về chợ Cũ.

Danh đỡ bạn xuống xe. Nó năn nỉ đưa cho ông xích lô ba đồng. Khi xích lô rời chúng nó, Danh mới nhận ra rằng thành phố chưa lên đèn. Thành phố chưa lên đèn thì các cửa tiệm chưa đóng và chúng nó chưa có chỗ nghĩ lưng.

Lựa thều thào :

Mua cho tao một tô cháo trắng mày nhé !

Danh bảo bạn :

Chưa tối đâu, mày ơi !

Tối lâu rồi mà.

Đâu có.

Sao mắt tao nhìn cái gì cũng thấy tối hết trọi.

Tại mày bị đòn hoa cả mắt.

Thế à ?

Ừ.

Lựa lại ré lên khóc mùi mẫn :

Nó quất tao bằng cái khóa đồng, mày ơi !

Tao biết rồi.

Rồi chúng mình sẽ làm gì nó, hả mày ?

Chúng mình sẽ đóng thuế cho nó.

Danh lãng sang chuyện khác :

Liệu mày đi nổi không ?

Nổi.

Tao dắt mày ra bờ sông, mày xuống tắm một lát là hết đau.

Ai nói vậy ?

Những thằng bị Quý đen đánh đều ra sông tắm. Chúng nó bảo đi tắm bớt đau.

Mày đưa tao đi tắm đi …

Danh quàng tay lên vai Lựa. Hai đứa thong thả bước về phía bờ sông. Gió chiều thổi mát rượi. Danh vừa đi vừa nghĩ tới Quý đen. Nó rùng mình. Chưa bị Quý đen đánh lần nào, nhưng Danh biết trước sẽ ăn đòn Quý đen. Nó sẽ bị ốm, sẽ thiếu thuế, sẽ quá hẹn nợ và Quý đen sẽ áp dụng luật của nó để trừng trị những thăng phạm luật.

Danh thấy bạn lảo đảo bước. Tự nhiên một nỗi buồn bất mãn nhen nhúm trong lòng nó. Nó ghét Quý đen thậm tệ. Danh tự hỏi ai đã cho phép Quý đen đặt ra luật lệ bắt những thằng đánh giầy nhỏ bé như chúng nó phải tuân theo. Một chiếc hòm, bất quá đóng mười đồng bạc thì dùng cả cuộc đời đánh giầy. Thế mà Quý đen thâu thuế mỗi ngày hai chục. Đánh sáu đôi giầy, tốn khối « xi ra », mỏi tay, mỏi cổ mới kiếm đủ tiền nộp thuế.

Như những thằng đánh giầy khác, ghét chúa đảng chỉ dám để bên mình, không hó hé với ai, Danh vẫn sợ chiếc giây lưng da cá sấu khóa đồng của Quý đen. Sự sợ hại chế ngự sự thù ghét. Nó nghiến răng, ngữa mặt lên trời trách mình không có bố mẹ.

Ra tới đầu phố Hàm Nghi, Danh hỏi Lựa :

Lựa mày qua đường được không ?

Được.

Hay để tao cõng mày nhá ?

Ừ.

Danh cõng Lựa sang bên kia đường. Bờ sông chiều nay đông người lắm. Trẻ con, người lớn bu quanh cái sân « gôn » xem ngoại nhân biểu diễn môn thể thao của họ. Danh đặt bạn xuống thềm gạch dưới chân chiếc ghế xi măng.

Mày ngồi đây, tao đi coi chỗ nào có cầu xuống sông.

Ừ.

Danh thoan thoắt chạy. Lát sau, nó trở về chỗ Lựa ngồi :

Tao dìu mày tới chỗ quán nổi.

Lựa lè lưỡi liếm môi :

Tao khát nước quá, mày ơi !

Danh thọc tay vào túi. Nó đớ người :

Hết mẹ nó tiền rồi …

Nói dứt câu, Danh rụng rời chân tay. Nó chợt nhớ ra còn hai tiếng đồng hồ nữa là hết hạn nộp thuế cho Quý đen. Tiền kiếm được chiều nay, nó đưa hết cho thằng Lựa rồi. Buổi sáng kiếm lai rai, ăn tiêu hết. Danh vò đầu bứt rai. Nó dậm chân trên lớp lá dăm :

Chỉ tại mày !

Lựa nuốt nước bọt ực một cái :

Tại tao cái gì ?

Tại mày ham đánh bạc. Lát nữa tao lấy tiền đâu nộp cho Quý đen ? Tao sẽ bị nó quất khóa đồng chết mất.

Lựa nhăn nhó :

Tưởng mày dành riêng nộp Quý đen rồi.

Danh cáu tiết :

Dành cái cục « kít » !

Lựa tiếc rẻ :

Đằng nào cũng ốm đòn, biết vậy mình tao chịu đòn cho xong. Báo hại mày, giờ tính sao, hả mày ?

Danh nghe Lựa nói câu đó, nó lại thương hại bạn, Danh ngồi xuống gần Lựa, vỗ nhẹ lên vai Lựa :

Đừng giận tao nghe mày …

Giận cái gì ?

Tao vừa đổ quạu với mày.

Giận chó gì, tao thương mày. Giờ tính sao ?

Mày còn khát nước không ?

Hết rồi.

Xuống tắm cho bớt đau.

Ừ, uống vài ngụm nước sông chắc đã đời lắm.

Đừng uống.

Sao ?

Dịch tả mày chết …

Chết sướng hơn sống an đòn Quý đen.

Danh la bạn :

Im cái mồm mày đi ! Chết dịch bị người ta rủa là đồ chết dịch. Ngu chưa ! Sống khổ vẫn sướng hơn chết. Tao sợ chết quá trời. Thôi đứng dậy !

Danh đỡ Lựa đứng lên, nó đưa bạn tới chỗ quán nổi, nơi có chiếc cầu xây làm lối xuống sông. Nó cởi quần áo giùm Lựa, dặn dò :

Nhớ đừng uống tầm bậy nghe, để tao xoay đồ uống.

Danh xách chiếc hòm leo lên bờ. Nó nhắn với :

Coi chừng đồ nghề với quần áo !

Nó nhìn Lựa ngâm mình xuống nước, toét miệng cười. Danh nhào vào Ngân Đình hành nghề. Nó mới đánh xong một đôi, chìa tay nhận ba đồng thì hai thằng nhãi đánh giầy khác trườn hòm đồ nghề tới. Chúng nó ngắm nghía Danh bằng đôi mắt soi mói. Chừng thấy kẻ lạ mặt to con hơn, hai thàng nhãi lẳng lặng chuồn.

Có khách gọi, Danh trườn hòm lại, vừa hành nghề vừa ngó quanh quẩn. Danh đánh vội vàng kiếm thêm vài đồng nữa mua đồ ăn, đồ uống cho Lựa. Nó chộp tiền, vù luôn. Nhưng tới lối ra, một thằng mặc áo rằn ri, quần ống túm, tóc sấy loăn quăn, chặn nó lại. Thằng này hất hàm :

Nhóc con chuồn lẹ, hả ?

Danh cuống quýt :

Dạ em xin lỗi anh …

Thằng mặc áo rằn ri nhe răng cười. Hàm răng nó hầu như đã gắn hết răng vàng. Nó cười trông hãi hùng lắm. Nó tiến sát chỗ Danh đứng, vung tay tát Danh một cái nẩy đom đóm mắt :

Biết tao là ai không ?

Danh lùi về phía sau :

Thưa anh, em xin lỗi anh …

Thằng mặc áo ràn ri quát :

Biết ông nội mày là ai không đã ?

Danh khẽ lắc đầu :

Thưa an hem chưa biết ạ !

Nó vung tay tát Danh cái thứ hai :

Nghe cho kỹ nhóc con, ông nội mày đây là Ba răng vàng !

Ba răng vàng khoái chí dữ. Chừng thấy đòn phủ đầu của mình hiệu nghiệm, nó búng ngón tay tách một cái. Hai thằng nhãi nấp gần đó xuất hiện. Ba răng vàng ra lệnh :

Xúc nó đi !

Hai thằng nhãi vâng dạ rối rít. Danh tái mặt, đứng chết dí. Nó lạy lục Ba răng vàng :

Xin anh tha tội em …

Nhưng Ba răng vàng đã rảo bước. Hai thằng nhãi cùng thúc khùyu tay vào bên mạng mỡ Danh :

Đi đi !

Danh cố chần chừ. Nó đợi Ba răng vàng đi một quãng xa mới trả miếng hai thằng nhãi :

Bố chúng mày không đi, các con tính sao ?

Một chú nhãi toan kêu Ba răng vàng. Chưa kịp mở miệng, Danh đã tặng nó một trái vào quai hàm. Cơn phẩn nộ nổi đúng lúc, nó quạt cái hòm đồ nghề trúng ngực chú nhãi thứ hai. Danh đặt cái hòm xuống nền của vỉa hè, nhất quyết ăn thua đủ với hai thằng nhãi chó săn của vua đánh giày Ba răng vàng. Nó say sưa đấm đá. Chẳng mấy chốc, nó đánh gục hai thằng khốn nạn. Một thằng chảy máu mũi, một thằng té sức trán. Danh sửa lại quần áo, xách hòm chuồn tới chỗ Lựa. Nó đi được một quảng ngắn, cổ áo bị người người túm kéo giật về phía sau. Danh giật mình. Ba răng vanég lên gối nó một cú đau điếng :

Mày tính chuồn nữa hả ? Ngon đa ! Lần này ông dắt mày đi

Nó nắm cổ tay danh xoắn mạnh tưởng chừng lột cả mảng da thịt. Ba răng vàng kêu xích lô chở nó đến cầu quay. Hai thằng nhãi chó săn chạy theo. Ba răng vàng trả tiền xe xong, lôi tuột Danh xuống gầm cầu. Khi ấy nước sông đã lên cao nhưng gầm cầu buổi chiều hay buổi trưa, buổi sáng vẫn vắng vẻ như đêm tối.

Công việc đầu tiên của Ba răng vàng là dục hai thằng nhãi :

Tước đồ nghề của nó !

Hai thằng nhãi giật luôn hòm đánh giày của Danh. Chúng nó mở nắp, tước « xi ra », bàn chải và vải nỉ. danh đau xót. Nó nhìn đồ nghề bị lôi khỏi hòm, cảm giác như người ta lôi gan ruột nó khỏi bụng. Nước mắt nó ứa ra. Ba răng vàng nói :

Đem cái hòm gần đây, đặt vừa tầm chân tao.

Hai thằng nhãi đặt cái hòm trịnh trọng như người thủ môn đặt quả bóng trên vệt vôi trắng trước khuôn thành trong cuộc đá bóng quốc tế có các ông lớn tham dự. Ba răng vàng lùi lại vài bước rồi chạy lấy đà « sút » cái hòm gỗ xuống sông. Danh thét lên hãi hùng :

Chết cha rồi !

Ba răng vàng cười khanh khách :

Chết cha mày đáng lắm, nhóc con. Ai bảo mày dám tới « giang sơn » của tao làm ăn ?

Danh nín thinh không nói. Ba răng vàng đạp nó ngã chúi về phía trước.

Ai cho phép mày hành nghề ở Ngân Đình ?

Nó chờ Danh lồm cồm bò dậy, đá thêm một cú vào bụng thằng bé :

Mày câm à ?

Danh ôm bụng, nhăn nhó :

Em lạy anh, em đau quá …

Ba răng vàng túm tóc Danh tát nó năm bảy cái liên tiếp :

Đ.. m , gấu lắm, dám uýnh đàn em của ông. Mày có hai tội. Ông phải trị mày thật xứng đáng.

Danh sợ quá nói bừa :

Em là đàn em của anh Quý đen ở Bồng Lai.

Ba răng vàng hỉnh mũi :

Quý đen xách hòm sang đây, ông cũng nện bỏ mẹ.

Nó chộp lấy ngực Danh :

Mày vô nghề lâu chưa ?

Dạ lâu rồi.

Biết luật đánh giày không ?

Dạ biết.

Biết sao dám qua mặt tao ?

Danh đem chuyện thằng Lựa ra kể lể. Nó không quên nhắc tới đoạn bạn mình khát nước hết tiền khiến nó phải làm ẩu. Nó kể lể bằng giọng cảm động. Ba răng vàng không biết cảm động.Trái tim nó đã biến thành sắt đá. Nó nhe răng vàng cười hì hì :

Kệ cha tụi mày, mày chết đói, chết khát chứ ông có chết đâu. Mày đã uýnh đàn em của ông thì ông để chúng nó trả nợ.

Ba răng vàng búng tay. Hai thằng nhãi nhào vô đấm đá Danh tới tấp. Ba răng vàng cảnh cáo :

Mày đánh lại, ông sẽ dìm chết ngộp dưới sông nghe, nhóc con !

Danh không muốn chết. Nó sợ chết lắm. Nên nó trơ như bị cát để mặc hai thằng nhóc chơi đòn thù. Năm phút sau Danh gục ngã. Nó nằm sõng soài trên lớp bùn khô. Thuận chân, Ba răng vàng đạp mạnh Danh lăn tuốt xuống nước. Nó cố gắng nhoài lên để khỏi chết đuối. Khi bọn Ba răng vàng đi khỏi. Danh mới dám lên bờ. Nó nhìn chiếc hòm gỗ nổi lềnh bềnh trên mặt nước. May mắn, nước không chảy. Nếu không sự nghiệp của nó đã trôi ra sông lớn. Tương lai nó, tương lai của những thằng đánh giày đựng trong chiếc hòm gỗ. Danh phải vớt vát lấy. Nó quên hết đau đớn, cởi quần áo lội ra giữa giòng vớt chiếc hòm. Danh vắt quần áo khô nước, nó mặc vào rồi rồi xách hòm thoát khỏi gầm cầu quay. Mặt trời sắp lặn, phía bên kia sông, đỏ ối. Thành phố sắp lên đèn. Danh vừa ăn trận đòn đã đời lại lo trận đòn thứ hai. Nó đã quá hẹn giờ nộp thuế cho Quý đen mà không gặp ngay Quý đen để trình bày xin xỏ.

Danh bước thật nhanh đến cầu quán nổi. Thằng Lựa đã tắm táp xong, ngồi cor o trên bờ đợi Danh. Thấy quần áo bạn uớt mềm, Lựa hỏi :

Mày ngủ, hả ?

Danh lắc đầu. Nước mắt nó lại ứa ra. Lựa ngạc nhiên :

Đứa mày đánh mày hả ?

Danh ré lên khóc mùi mẫm như Lựa khóc lúc nãy ở cầu thang Bồng Lai.

Nó đánh tao đau quá, mày ơi !

Lựa đứng dậy ôm lấy bạn :

Quý đen à ?

Không, Ba răng vàng, xếp sòng khu này.

Lựa chửi thề :

Đ.. m ; lớn lên ông sẽ giết chúng nó.

Danh bịt miệng bạn :

Chửi khẽ chứ mày, kẻo ốm đòn. Nó đánh tao về tội hành nghề trên đất của nó.

Mày nhớ mặt nó không ?

Nhớ đến lúc chết. Hết tiền mua nước cho mày rồi, chúng nó lột hết « xi ra » và bàn chải của tao.

Tao uống nước sông rồi.

Danh đưa cánh tay áo quyệt nước mắt !

Bố khỉ, đã bảo đừng uống nước sông, chết dịch bỏ mẹ mày.

Lựa buồn rầu :

Chết dịch chắc sướng hơn đòn Quý đen !

Danh sực nhớ , nó sắp nếm đòn Quý đen. Nó rùng mình. Nhưng chợt nó vỗ vai Lựa một cái thật mạnh :

Kệ cha nó, để mai tính sau.

Nó thu vội tay về, há hốc miệng :

Tao vô ý quá, vỗ mạnh thế mày có đau không ?

Lựa dơ đôi tay lên cao, rướn người :

Hết đau từ khuya. Nước lạnh hay thiệt tình. So với khóa đồng của Quý đen, mày vỗ tao như muỗi đốt.

Danh cau mặt giận dỗi :

Im mồm đi !

Lựa không hiểu sao bỗng dưng bạn cáu kỉnh. Nó lè lưỡi liếm môi, thắc mắc. danh vẫn còn cau mặt :

Quên thằng Quý đen đi !

Lựa thật thà :

Quên sao nổi !

Danh mắng át :

Tao bảo mày quên thằng chó đẻ đó đi !

Lựa sững sờ :

Mai gặp nó mà không thuế nó sẽ đánh bấy người, lại phải ra sông dầm mình, quên sau nổi ?

Danh vớ được cái hộp sửa bò vừa tầm chân nó. Nó sút văng cái hộp sữa bò ra giữa đường :

Mẹ kiếp, ngu hơn chó mới chơi với mày …

Lựa đứng thộn mặt. Dáng điệu nó thiểu não vô cùng. Nó lấp bấp :

Tao … tao … ngu … thật …

Không ngu mà tiền nộp Quý đen mày đem nướng hết bài cào.

Tao thề từ nay « ị » vào bài cào.

Mày thề cả triệu lần rồi. Mà mày đầu ngu, chỉ tao ngu thôi. Ngu tao mới ăn đòn của Ba răng vàng và chiều mai ăn đòn Quý đen.

 Lựa nhìn Danh. Mắt chớp mau :

Tao làm khổ mày quá Danh à ? Biết vậy tao rán chịu đòn một mình khỏi phiền mày …

Danh không nói. Nó cor o, rét mướt. Lựa cởi phăng cái áo của nó ra, đưa cho Danh :

Đổi áo đi Danh, mày mặc cả quần lẫn áo ướt lạnh chết.

Khuôn mặt Danh hết cau có. Nó đưa tay vuốt tóc :

Đâu có lạnh, tao mặc đồ ướt cho bớt đau.

Lựa lại hỏi một câu cũ rích :

Nó đánh mày đau lắm hả ?

Ừ.

Nó có chơi dây lưng da cá sấu khóa đồng không ?

Không.

Nó chơi thứ gì ?

Nó đấm đá tới khi tao ngã gục thì chính thàng Ba răng vàng vạch quần đái lên mặt tao …

Lựa nắm chặt hai bàn tay. Nó mím môi. Hai bên hàm nó chuyển động. Nó chỉ biết chửi thề :

Đ..m. thằng chó đẻ, nó chơi ác quá !

Ừ, nó ác lắm.

Nước đái có vào mắt mày không ?

Danh lắc đầu :

Tao trườn người, nằm úp mặt xuống bùn. Nước đái của nó tưới lên gáy tao nóng rát !

Danh kéo tay Lựa :

Thôi quên chuyện này nhé !

Lựa vỗ tay vào gáy bạn, vỗ về :

Quên đi cả Quý đen nữa.

Ừ.

Mày hết ghét tao rồi chứ ?

Danh toét miệng cười :

Ghét mày sao nổi.

Sao mày bảo có ngu mới chơi với tao ?

Tao.. tao.. tao … nói rỡn.. mà.

Lựa tần ngần một lát. Nó nhìn sang bên kia sông. Danh hích tay vô bụng bạn :

Mày giận tao, hả ?

Không.

Thế mày nghĩ gì ?

Không nghĩ gì cả .

Thôi về tao xoay tiền ăn cháo.

Lựa cúi đầu. Nó nói khẽ :

Hay là …

Hay là gì ?

Hay là mày bỏ rơi tao đi. Tối nay tao đi ngủ vỉa hè gần bót cảnh sát cho nó hốt vào Tế Bần. Tao muốn ở « líp » trong Tế Bần khỏi lo đánh giầy và ăn đòn Quý đen.

Danh hích thêm Lựa cái nữa :

Đừng rỡn cha nội. Bỏ rơi mày sao được, mày vào trỏng, tao chơi với ai ?

Nó khoác vai Lựa, lôi bạn băng qua đường. Lựa nín thinh không phản đối. Hai đứa đi về lối đại lộ Hàm Nghi. Vỉa hè lớn, người vắng. Chúng nó cơ hồ hai cánh chim bay lạc vào vùng hoang vu. Chiều xuống thành phố đã lên đèn.