Chương 1
CHÚ CHIM HẢI ÂU ĐẦU ĐÀN
THEO NHƯ NHỮNG GÌ Charlie còn nhớ được thì con đường sự nghiệp của cậu đã bay phơi phới. Khi chia sẻ cảm xúc đó với mọi người, đa số đều không quan tâm đến trò chơi chữ, không phải chỉ vì cậu là một con chim hải âu, mà cậu còn là một con chim hải âu thực sự đam mê công việc. Và thật ra đến giờ, công việc của cậu cũng rất dễ chịu. Cậu thấy việc đứng đầu một đàn hải âu chuyên cướp phá trong sân thức ăn ở công viên Hải dương học Nam California đúng là một niềm vui đích thực.
Nhiều năm trước đây, đàn của Charlie cùng giống loài của mình sống tại bờ biển. Bất kỳ con hải âu nào cũng biết đến Charlie vì cậu rất dũng cảm, nhiệt tình và trong đầu cậu lúc nào cũng có vô số các ý tưởng. Một hôm, cậu nói với cả đàn về viễn cảnh tươi đẹp tại một vùng đất hứa hẹn mang lại nhiều thức ăn. Charlie đã tận mắt nhìn thấy vùng đất ấy và có rất nhiều chú hải âu khác ngày nào cũng quay lại để nghe Charlie nói về miền đất hứa ấy. Cuối cùng, vị thủ lĩnh ngạo mạn này đã thuyết phục được một nhóm hải âu kia bỏ lại những công việc nhỏ nhặt, kiếm ăn hàng ngày để cùng chú lập thành đàn riêng tại nơi chứa đầy thức ăn ấy.
Khi đàn hải âu tới công viên Hải dương học, chúng nhận thấy rằng sân thức ăn còn tuyệt vời hơn những gì chúng tưởng tượng. Tất cả thức ăn ở đó đều béo bở và dễ kiếm, con người ở đây thật vô tư. Cứ như vậy, trong nhiều năm, những chú hải âu khôn ngoan này đã sống một cuộc sống thật dư dả, ban ngày thì kiếm thức ăn từ những khách du lịch tốt bụng và tối thì ngủ ngon lành trên các sườn đồi. Trong khi những đàn hải âu khác sau khi quay về bãi biển cũ phải đấu tranh với những đàn bồ nông và con người để giành lấy nguồn thức ăn ít ỏi là những con cá ranh mãnh, đàn của Charlie lại được thưởng thức vô số những món ăn ngon do những vị khách quen đem lại cho chúng.
Và Charlie là con hải âu biết rõ nhất khi nào, ở đâu và làm thế nào để kiếm được những bữa thịnh soạn. Cậu rất giỏi kiếm ăn nên cả đàn phong cậu làm thủ lĩnh. Charlie cũng không phải quản lý gì nhiều, vì nguồn thức ăn xung quanh quá dồi dào và cả đàn hải âu lúc nào cũng no đủ. Chính vì vậy, trong một thời gian dài, Charlie chưa bao giờ phải băn khoăn về việc làm thế nào để cả đàn duy trì cuộc sống sung túc, vui vẻ.
Tuy nhiên, bây giờ mọi thứ đã hoàn toàn khác.
Đầu tiên chỉ có một chú hải âu nở ra từ một quả trứng nào đó, rồi những chú hải âu non khác cũng ra đời và lớn rất nhanh. Rồi những thành viên mới đó lại đẻ ra những chú chim non khác. Thế là số lượng cả đàn lớn lên gấp ba, trong khi sân thức ăn thì vẫn thế, không hề lớn lên chút nào.
Công viên Hải dương học vẫn là một địa điểm nổi tiếng, nhưng chỉ hồi xưa mới có nhiều khách du lịch chen nhau xếp hàng vào sân thức ăn. Ban đầu, những miệng ăn mới của đàn vẫn còn được đón chào vui vẻ vì thức ăn xung quanh khá nhiều, nhưng rồi sự thịnh vượng và trù phú ấy nhường chỗ cho những cuộc cãi nhau vặt chỉ để xác định xem ai là người chạm đến đĩa khoai tây rán bỏ đi trước tiên.
Trước kia, những cuộc cãi vặt của các thành viên trong đàn không kéo dài, mọi người chỉ việc dịch chân đến đĩa thức ăn sẵn khác ngay gần đấy. Giờ đây, khi thời vận làm cho thức ăn trở nên khan hiếm, những trận cãi vã trở nên thường xuyên và nghiêm trọng hơn. Chỉ vài tháng trôi qua, lượng thức ăn cung cấp ngày càng cạn kiệt và những cơn đói đã làm xói mòn dần tình bạn của cả đàn.
Khi những con chim non của lứa cuối lớn lên, Charlie vẫn nghĩ rằng cậu đang thực hiện rất tốt bổn phận của mình. Cả ngày, cậu vẫn làm những việc cần thiết mà cậu từng làm – thỏa thuận khu vực kiếm ăn của công viên Hải dương học với các loài chim khác, giải quyết mâu thuẫn giữa các thành viên trong đàn, thi thoảng bổ nhào xuống một đứa trẻ ngây thơ và lấy kẹo của chúng (để giải tỏa căng thẳng), thả mìn chính xác xuống lưng những vị khách tham quan cởi trần. Đó là những việc mà Charlie thường làm và cậu yêu những công việc ấy vô cùng.
Cho đến một tối nọ, gió thổi dữ dội, khi Charlie trở về nhà ngủ, cậu thấy cả đàn đang tranh luận vô cùng sôi nổi. Charlie nghe được lõm bõm những mẩu đối thoại của đàn chim, có một số lo lắng về nguồn thức ăn và Charlie ngay lập tức hiểu lầm rằng đó là những cuộc cãi lộn vặt.
Như mọi khi, Charlie quang quác kêu lên các mệnh lệnh trước khi chân kịp chạm đất. Cậu lao xuống, dừng lại giữa đàn hải âu, đập cánh điên loạn để tản mọi người ra và kết thúc bằng một bài diễn văn mắng mỏ với ý nghĩ rằng đó chính là cách giải quyết tốt nhất.
Thông thường, sau khi Charlie “giải quyết” xong các rắc rối, chú thường bỏ đi để thực hiện các nhiệm vụ khác và không con nào được bình luận gì thêm. Nhưng tối hôm đó, vì tất cả những con hải âu khác đều tụ tập cùng nhau tại tổ ngủ nên cậu cũng không có chỗ nào để đi. Nhận thức chậm chạp của Charlie về sự thật này tạo nên một sự im lặng khó xử trong cả đàn. Cậu cứ khệnh khạng đi ra đi vào, với cái ngực ưỡn phồng lên, đôi cánh gấp lại phía sau và chẳng có gì để nói thêm. Cậu nhìn vào những khuôn mặt xung quanh mình và nhận thấy hôm nay họ không còn mang khuôn mặt ngây thơ như thường thấy, mà là những vẻ mặt trông quyết liệt lạ thường, cứ như thể họ đang trông chờ điều này.
Scott tiến lên phía trước. Cậu là một trong những thành viên xuất sắc của cả đàn, bộ lông bóng mượt với thân hình chắc khỏe của cậu đối lập hoàn toàn với những con hải âu ốm yếu còn lại trong đàn. Scott đã đồng hành cùng với cả đàn từ những ngày đầu tiên nên chẳng có gì phải dè dặt: “Charlie, chúng ta đang gặp một vấn đề nghiêm trọng”.
“Thế à, vấn đề gì vậy, Scott?” Charlie hỏi và cho rằng chắc có một vài sự cố gì đó.
“Chúng tôi đang bị đói, Charlie ạ. Không ai được ăn đủ no hết.” Scott vừa trả lời, vừa liếc nhìn vào những người bạn hốc hác của mình đang đứng xung quanh.
Charlie cũng nhìn cả đàn hải âu gầy gò một lượt và nói: “Ôi, các bạn của tôi, bọn chim sẻ chết tiệt lấy hết thức ăn của chúng ta à?” Cả đàn im lặng, cúi gằm mặt xuống. Charlie lại tiếp tục: “Các bạn có đang nghe tôi nói không đấy? Đừng sợ, các bạn không có gì phải sợ cả. Mọi người có thể khôn khéo hơn để giành lại thức ăn từ bất kỳ con chim nào đã cướp phần ăn của mọi người. Tôi biết điều đó mà.”
“Charlie, anh không hiểu rồi”, Maya vừa nói vừa chen lên phía trước. “Con chim làm cho chúng tôi bị đói chính là anh đấy!” Cũng như Scott, Maya đã đồng hành với cả đàn từ những ngày mới đến đây và cả đàn đánh giá cao tài trí, hiểu biết của cô ấy. Sự thông thái và sáng suốt của cô ấy được mọi người vô cùng kính trọng nhưng không như Scott, cô thường kiềm chế rất tốt nên lời lẽ chua xót của cô ngay lập tức khiến cho cả đàn cứ thì thào bàn luận.
“Sao? Sao cơ, là tôi ấy à?” Charlie lắp bắp, lặng người đi. Rồi chú thốt lên: “Tôi không phải là người ăn hết cả phần thức ăn của mọi người, thậm chí tôi mải mê công việc đến mức cả ngày không có thời gian ở đây để gặp các bạn cơ mà.”
Maya tiếp: “Đó mới là vấn đề đấy, Charlie ạ.”
“Ý cô là sao? Làm thế nào mà tôi ăn được thức ăn của các bạn trong khi tôi không có mặt ở đây?” Charlie vừa lấy chỏm lông ở cánh gãi đầu quèn quẹt vừa nói.
Scott bước trở lại: “Đúng là anh không ăn thức ăn của chúng tôi, Charlie ạ. Vấn đề là quanh đây không còn đủ thức ăn cho chúng ta nữa và dưới sự lãnh đạo của anh, tình hình chẳng sáng sủa hơn chút nào.”
“Làm thế nào tôi có thể đảm bảo rằng tất cả chúng ta đều đủ ăn trong khi các bạn không hề nói gì với tôi về điều đó?” Charlie trả lời đầy phẫn nộ.
“Chúng tôi cũng đã vài lần cố gắng nói với cậu, nhưng cậu không hề nghe chúng tôi nói. Giống như hôm nay vậy, cậu luôn cho rằng mình biết chuyện gì đang xảy ra và giải quyết theo cách của cậu. Chính vì thế, chúng tôi tập trung tại đây để nói chuyện đó với cậu đấy.”
“Thôi được rồi, nếu mọi chuyện đúng như vậy, thì hãy nói cho tôi nghe xem tôi đã làm gì sai?” Charlie nói tiếp: “Tôi muốn biết tôi phải chịu trách nhiệm gì trong việc không lo cho mọi người đủ ăn đây.”
Yufan, một thành viên đến từ Đài Loan cũng tham gia cùng đàn (cậu từng bị rơi vào một công-te-nơ chở hàng, rất may cho cậu trong đó chứa đầy các lon cá ngừ, và bây giờ mỏ cậu vẫn còn hơi đau) tiến lên phía trước và xin phép được chia sẻ ý kiến với Charlie. Cả đàn nhiệt tình đồng ý. Khi Yufan chuẩn bị nói, Charlie cảm thấy như có cái gì nghẹn trong cổ họng chú. Mọi người đều ủng hộ cậu ta.
“Charlie, cậu không hiểu vấn đề mà chúng tôi đang gặp phải về nguồn thức ăn chính là vì cậu không ở đây với mọi người. Cậu luôn biến mất và chỉ có mặt khi thấy chúng tôi cãi nhau hoặc khi chúng tôi cần cậu giúp đỡ, rồi sau đó cậu chỉ quáng quàng gặp chúng tôi và…”
“Ồ, thì tôi bận mà. Chẳng nhẽ cậu muốn tôi theo cậu cả ngày, rồi mớm cho cậu ăn à?” Charlie mỉa mai.
Có những tiếng bàn chân lạch bạch vẻ lo lắng rồi Scott đánh liều lên tiếng: “Charlie, thế là không công bằng và đó cũng không phải là vấn đề chính. Hãy để cho Yufan nói nốt.”
Charlie chỏ đôi cánh về phía cả đàn, bước lùi lại hai bước, đầu cúi xuống, cặp mỏ chú mím chặt như để mọi người hiểu rằng giờ chú sẽ im lặng không nói gì nữa để nghe mọi người trình bày hết.
Yufan tiếp tục: “Khi cậu quáng quàng tạt qua chỗ có việc gì đó, cậu toàn không nghe hết câu chuyện, thậm chí là cậu cũng chẳng buồn biết. Cậu chỉ mải quát tháo quàng quạc mà không cần nghe chúng tôi nói gì.”
Scott lúc ấy cũng thêm vào: “Như tối hôm nay cũng vậy, cậu lao vào rồi nói với chúng tôi cứ như thể mọi thứ đều đơn giản lắm và chúng tôi đều là một lũ ngốc không biết nên làm gì vậy.”
Charlie cãi lại: “Nào nào, tôi chưa bao giờ bảo ai ngu ngốc cả.”
Mặc dù trong đàn có một số con bắt đầu sợ sệt, ngồi co rúm lại, nhưng Scott vẫn không hề lúng túng. Cậu hiểu rõ về Charlie và cậu biết mọi chuyện sẽ đến nước này. Chú nói: “Đúng là cậu không bảo ai ngốc, Charlie. Nhưng cách cậu quáng quàng từ đâu đó lao vào, rồi bắt chúng tôi phải thế nọ thế kia, cứ như thể chúng tôi chỉ là bầy chim non nớt, không thể tự giải quyết nổi bất kỳ một việc gì cả thì đúng như kiểu chúng tôi cực kì ngu ngốc vậy. Và tệ hơn là sau đó thì cậu biến mất và để chúng tôi ở đó dọn dẹp đống hỗn độn cậu để lại.” Scott nói thao thao. Cậu cảm thấy như cậu đã xuyên thấu được vị thủ lĩnh hải âu này.
“Giống như lần đó – Lần nào?” Charlie đã nghe quá đủ và bắt đầu xen vào.
Yufan lại vào cuộc: “Thôi được rồi, Charlie, tôi hiểu ý Scott muốn nói. Anh ấy đang nói đến chiều thứ Năm tuần trước. Mọi người vẫn nhớ người đàn ông béo với bộ râu rậm mặc chiếc áo ba lỗ màu cam đã mua cho vợ anh ta một đĩa to khoai tây rán rắc hạt tiêu ngay trước khi sân thức ăn đóng cửa chứ? Nhưng rồi hai người đó đã cãi nhau vì có vẻ như cô vợ rất ghét khoai tây rán, mà đáng lẽ ra anh chồng phải biết điều đó mới đúng, sau đó họ cãi nhau ầm ĩ và bỏ đi với đĩa khoai tây còn nguyên trên bàn.”
“Rồi sao nữa?” Giống như một kẻ đang bị chỉ trích, Charlie càng trở nên mất bình tĩnh.
“Và thế là chúng ta bay tới đó để chén bữa tiệc khoai tây rán ấy. Nhưng mặc dù đó là một đĩa khoai tây lớn, thì vẫn không đủ cho mỗi người một miếng. Chính vì thế chúng tôi phải dừng lại để nghĩ xem cần làm gì tiếp.”
“Đúng rồi, sao nữa…” Charlie gật gật đầu, chân giậm lạch bạch.
“Và chúng tôi vẫn không thể thống nhất là nên làm gì. Không có đủ thức ăn cho tất cả mọi người và cũng không có thêm một chút thức ăn nào quanh đó, nên chúng tôi cũng không thể để một vài người trong đàn sang bàn khác. Hơn nữa, không ai thực sự được ưu tiên với món khoai tây rán đó cả, vì nó là món hời mà đôi vợ chồng kia tự bỏ lại.” Cuối cùng thì Yufan cũng đã làm cho Charlie chú tâm vào câu chuyện hơn. “Và gần đây, hầu như ngày nào chúng tôi cũng bị rơi vào tình cảnh như vậy. Đó cũng là lý do mà rất nhiều người trong chúng tôi bị đói.”
Charlie đã bình tĩnh hơn nhiều và nói: “Thôi được rồi, tôi hiểu ý của các bạn. Đúng là một tình thế tiến thoái lưỡng nan. Nhưng tôi vẫn không hiểu điều đó thì có liên quan gì đến việc điều hành của tôi.”
“Không liên quan tới anh ư?” Maya buột miệng thốt lên đầy kinh ngạc.“Đúng vậy. Tôi thì liên quan gì đến việc mà các bạn gặp phải vào thứ Năm tuần trước?” Charlie thắc mắc.
Yufan lắc đầu tràn trề thất vọng. Những con còn lại cũng nhíu mày bực bội.
Scott nói tiếp một cách tự nhiên: “Ồ, Charlie, Maya đã chạy đi tìm cậu để nhờ cậu giải quyết vấn đề với đĩa bánh ấy. Nhưng cậu lại nhào tới, đứng ở giữa phòng, đưa ra hàng loạt yêu cầu mà chẳng giúp gì được chúng tôi. Anh nói những điều gì đó đại loại như: “Ai kiếm được khoai tây rán thì người ấy ăn, còn những người còn lại không được ăn thì tự đi kiếm thức ăn khác cho mình. Chỗ này không đủ cho tất cả mọi người.” Sau đó, chính cậu cũng vồ lấy vài miếng rồi biến mất. Điều đó nghĩa là vấn đề vẫn chưa được giải quyết, thay vào đó cậu lại đặt chúng tôi vào đúng tình trạng trước đó, bớt đi mấy cái bánh.
“Và tôi cảm thấy mình như một con chim non ngu ngốc - giống như tất cả những người khác khi cậu nói với cả đàn rằng tôi không nên đến tìm cậu và chúng tôi nên tự giải quyết những vấn đề của mình”, Maya bức xúc. “Chúng tôi đã nhiều lần xem xét liệu chúng tôi còn sự lựa chọn nào không và cũng định chia sẻ với cậu những ý kiến và các khả năng giải quyết mà cả đàn có thể đưa ra. Nhưng khi cậu đến, cậu không hề cân nhắc gì cả. Cậu để mặc chúng tôi trong tình hình còn tệ hơn cả lúc trước đó”.
“Đúng là thay vì giúp chúng tôi tìm ra hướng giải quyết, thì cậu lại, cậu như là”
“Lại làm sao?” Charlie quát lên.
“Như là cậu ị vào tất cả mọi thứ”. Scott miễn cưỡng kết luận.
Và sự im lặng bao trùm lên cả đàn hải âu.
Maya nuốt một cách khó nhọc, nhắc lại lời của Scott và chốt lại vấn đề: “Cậu ị vào chúng tôi và những khó khăn của chúng ta, cậu ị vào ý tưởng của chúng tôi, cậu ị vào công việc nhọc nhằn của chúng tôi, rồi cậu bay đi mất và bỏ mặc chúng tôi ở đó dọn dẹp đống hỗn độn. Dọn dẹp đống hỗn độn của cậu.”
Charlie cảm giác như chú vừa bị đánh một đòn chí mạng. Một con chim hải âu cố tình ị vào con người là để chứng tỏ sự ưu việt của chúng. Thật không thể tin rằng một con chim hải âu lại có thể làm như vậy với đồng loại của mình. Cậu cảm thấy cơ thể như nặng trĩu. Cậu đứng đó bất động, giữa một bầu không khí im lặng đáng sợ. Những phản ánh thẳng thắn mà chua xót của cả đàn khiến cậu không nghĩ được gì minh mẫn nữa. Cậu đã bị họ đánh bại và không biết phải làm gì. Cuối cùng, khi mọi ánh mắt vẫn dán chặt trên người cậu, Charlie nói: “Được rồi. Tôi hiểu rồi. Mọi người đã làm cho vấn đề rất rõ ràng và sáng sủa. Giờ tôi đi đây.” Nói rồi Charlie bay đi.