Bách Khoa Thư Lịch Sử

Người Phoenicia (1500–100 TCN)

Ebook miễn phí tại : www.docsach24.com

NGƯỜI PHOENICIA (1500–100 TCN)

Người Phoenicia là những người đi biển tài ba nhất trong thế giới cổ đại. Họ sinh sống dọc một vùng duyên hải ở Levant, phía Đông Địa Trung Hải.

Người Phoenicia là những người đầu tiên sản xuất trên quy mô lớn các vật dụng bằng thủy tinh trong suốt, chẳng hạn như lọ nước hoa này.

Người Phoenicia là những nhà buôn thích thám hiểm, sống trong một chuỗi thị quốc độc lập với các hải cảng thuận tiện mà nay là nước Li Băng. Vốn xuất thân từ Canaan, người Phoenicia không thích canh tác đất đai mà chỉ quan tâm tới đi biển, chế tạo và buôn bán.

Người Phoenicia nổi tiếng về các tác phẩm điêu khắc trên ngà voi, như tác phẩm khuôn mặt thiếu nữ này.

BUÔN BÁN VÀ THỦ CÔNG

Người Phoenicia buôn bán trên đất liền với các thương gia chở hàng quý báu từ tận Ấn Độ và Trung Quốc sang phương Tây. Hàng hóa được chuyển bằng đường biển tới Ai Cập, Hy Lạp, Italia và Bắc Phi. Hoạt động buôn bán này giúp người Phoenicia trở nên giàu có và hùng mạnh. Họ đã chứng kiến những bước thăng trầm của người Minoa, người Mycenae và tích cực giúp cho Hy Lạp, sau đó là La Mã, trỗi dậy. Người Phoenicia là những thợ thủ công khéo léo, giỏi làm đồ thủy tinh, đồ kim loại, đồ trang sức và dệt vải. Họ cũng phát minh ra kỹ thuật thổi thủy tinh. Thành phố cảng Tyre nổi tiếng nhờ thuốc nhuộm màu đỏ tía Tyre, một màu áo sang trọng được người Hy Lạp và La Mã mặc để chứng tỏ địa vị của mình.

Chiến thuyền của người Phoenicia có lẽ có hình dáng như thế này. Đó là loại thuyền galley (có sàn thấp, chạy bằng buồm và mái chèo) có mũi nhọn để tấn công các thuyền khác.

CÁC HẢI CẢNG PHOENICIA

Các cảng của Phoenicia ở Levant gồm có Ugarit, Sidon, Byblos và Berytus (Beirut). Cảng chính là Tyre, tương truyền được thành lập cách đây 4.750 năm. Thành phố cảng Tyre có mối liên hệ mật thiết với Israel. Hiram, vua của Tyre, đã cung cấp cho vua Solomon những thanh xà chắc chắn bằng gỗ tuyết tùng xứ Li Băng cùng thợ thủ công để xây dựng ngôi đền tại Jerusalem.

Đền Obelisks của người Phoenicia ở Byblos thuộc Levant, tổ quốc của người Phoenicia. Ngôi đền này có từ cách đây ít nhất 4.000 năm, cùng thời với người Minoa.
Vị thần quan trọng nhất của người dân thành Carthage là thần chiến binh Baal Haamon, có liên quan tới khả năng sinh sản. Đây là ngôi đền Salambo Tophet, có từ khoảng năm 700 TCN, là nơi tiến hành các nghi lễ tế sống trẻ em.

Bắt đầu từ Cyprus, người Phoenicia dần dần tiến về hướng tây và lập ra nhiều thuộc địa quanh Địa Trung Hải. Thuộc địa quan trọng nhất là Carthage ở Bắc Phi, sau đã trở thành một đô thị lớn. Các thuộc địa khác nằm ở Tây Ban Nha, Malta, Sicily, Morocco (Marốc) và Sardinia. Tiếp đó, người Phoenicia chiếm cả Cadiz và Tangier làm thuộc địa, lập các thương cảng dọc theo bờ biển Tây Phi. Cuối cùng, vào khoảng năm 570 TCN, tổ quốc của người Phoenicia bị người Babylon xâm lược, do đó các thuộc địa được độc lập, và Carthage trở thành cảng chính của họ.

THÁM HIỂM

Khoảng năm 600 TCN, người Ai Cập giao phó cho người Phoenicia đi thuyền men theo bờ biển châu Phi. Chuyến đi này mất ba năm. Việc buôn bán thường xuyên với các nước ở xa như nước Anh, nơi có nhiều thiếc và bạc, bắt đầu từ khoảng năm 450 TCN. Phoenicia suy thoái vào những năm 200-100 TCN, khi La Mã, vì muốn kiểm soát Địa Trung Hải, đã tấn công Phoenicia và tàn phá cảng Carthage.

Người Phoenicia qua lại khắp các cảng ở Địa Trung Hải, buôn bán nhiều mặt hàng quý. Họ không kiểm soát nhiều đất đai như các dân tộc khác nhưng có ảnh hưởng rất lớn. Họ đóng vai trò nối kết giữa các vùng đất của thế giới cổ đại.
Các thủy thủ dũng cảm từ các thị quốc của Phoenicia đã lập nhiều thuộc địa dọc bờ biển Địa Trung Hải, buôn bán tấp nập trong vùng biển này, tiến sang cả Đại Tây Dương tới Tây Phi và Anh.