Văn Mẫu Lớp 11

Lời đề từ trong "Tràng Giang" của Huy Cận

Ngay cả cái tên bài thơ: Tràng Giang đã như một cửa ngõ mở vào vô biên rồi. Tràng Giang gợi ra hình tượng một con sông chảy mênh mang giữa đất trời. Và câu đề từ, tuy vẫn còn nằm ngoài văn bản nhưng nó đã như một bức rèm quyến rũ ta bước chân vào thế giới vô tận. Mà người đọc là những người phải vén lên. Lời đề từ còn có thể ví như một hành lang mở thông vào vô biên. Mà những người đọc cần bước theo :

"Bâng khuâng trời rộng nhớ sông dài"

"Trời rộng", "sông dài" : Là không gian mênh mông vô biên 

"Bâng khuâng", "nhớ" : Là tâm trạng buồn, cô đơn giữa trời rộng sông dài.

Ta thấy rõ hơn ai hết, rõ hơn bao giờ hết rằng đời người sao quá phù du, rằng con người sao quá nhỏ nhoi, kiếp người cũng chỉ là thoáng chốc.Đối diện với cái vô cùng vô tận của không gian và cái vô thuỷ vô chung của thời gian, con người như cảm thấy một cách thấm thía hơn nỗi cô đơn, sự nhỏ nhoi của chính mình,thấy mình bơ vơ, lạc lõng giữa cái mênh mông của đất trời, trôi nổi trong cái xa vắng, rợn ngợp của dòng thời gian và chơi vơi giữa cõi nhân gian.Đó là nỗi niềm của cái tôi nhà thơ. Lời đề từ vừa tô đậm thêm cảm giác "Tràng Giang" vừa thâu tóm cảm xúc chủ đạo vừa gợi ra nét nhạc chủ âm cho cả bài thơ.Lời đề từ thốt lên những xúc cảm, bày tỏ những tâm trạng của nhà thơ trước một không gian bao la của bầu trời. Nỗi niềm bâng khuâng, ngỡ ngàng, luyến tiếc, nhớ thương đan xen lẫn nhau tạo nên một âm hưởng da diết, và khắc sâu hơn cảm xúc bao trùm toàn bài thơ. Lời đề từ nằm ngoài văn bản, nhưng nó đã thể hiện rất thành công dụng ý nghệ thuật, tư tưởng, cảm hứng chủ đạo của bài thơ.Không gian mênh mông của đất trời gợi trong sâu thẳm lòng người nỗi bâng khuâng trước sông dài biển rộng.