- Marguerita Duras -
Đi thôi, đã tới giờ rồi.
- Lão Tử -
Cây cối xanh rờn tỏa xuống bóng râm tĩnh mịch. Đường phố và các tòa nhà đều được mặt trời chiếu sáng lóa. New York đã bước sang đầu hè.
Tôi đeo chiếc kính râm hiệu Chanel đời mới ngồi trong tiệm cà phê ở một góc đường thuộc khu Upper West Side, vẫn ghi nhật ký, ngắm người qua lại và uống trà. Một người Trung Quốc vĩnh viễn chỉ uống trà trong các tiệm cà phê ở Manhattan. Ý tưởng này đã thể hiện rõ thân phận nguồn gốc xuất xứ của người khách. Nhưng nó hầu như cũng là một lời nguyền: Ở Thượng Hải, cô ta bị khinh miệt là một kẻ lập dị mặc quần da, chỉ làm tình với văn hóa phương Tây, nhưng ở New Yorkm cô ta cũng là một kẻ lập di chỉ mặc áo dài tơ Thượng Hải và uống trà. Cô ta đã đi lang bạt khắp thế giới, nhưng dù tới đâu vẫn là khách tha phương vội vã kéo lê chiếc va ly xách tay chờ lên máy bay.
Có lúc, tôi thấy cổ họng đau rát. Đó là do cảm giác thiếu hụt thế giới của mình như biến thành một cái gai, chọc vào cổ họng.
Tôi mơ về ngôi chùa trên đảo và núi Phổ Đà nơi tôi sinh ra ngày càng nhiều. Cảnh mơ thấy nhiều nhất là: Tôi kiệt sức trôi dạt trên mặt biển, tìm kiếm hòn đảo nhỏ đó khắp nơi. Đúng lúc tôi định sắp bỏ cuộc, một tiếng nói như vọng từ trờ cao xuống nói với tôi điều gì. Tôi cố gắng nghe nhưng không nghe rõ. Cảnh tượng như thế cùng âm thanh vọng từ trên trời xuống cứ lặp đi lặp lại, hết lần này tới lần khác. Lúc tỉnh giấc, tôi luôn bị đắm chìm trong nỗi muộn phiền và rất hối tiếc bởi mỗi lần đều không nghe rõ được tiếng nói thần bí đó đã nói với tôi những gì.
Trong một giấc mơ khác, tôi biến thành một đứa trẻ hai, ba tuổi, đang ra sức bước qua bậu cửa. Đối với tôi, bậu cửa quá cao. Tôi cần phải tập trung tinh thần và phải dốc hết sức lực. Dù nỗ lực như vậy, nhưng hầu như tôi không hề cảm thấy sợ hãi, mặc cho xung quanh vắng lặng không một bóng người. Vắng vẻ nhưng rất sáng sủa.
Muju vẫn bận rộn ở văn phòng như cũ. Nếu ở nhà được một hôm, anh sẽ cảm thấy tội lỗi nếu cứ ở lỳ trong nhà quá mười hai tiếng đồng hồ.
Chẳng ai nhắc đến chuyện cãi nhau ở Argentina, nhưng điều đó không biểu lộ tôi và anh đã hoàn toàn hiểu nhau và tha thứ cho nhau. Chúng tôi như đang rơi vào trong kí ước ngầm kì quái, như thể hạ quyết tâm trong những ngày này tạm thời không đụng chạm tới những vấn đề làm phiền lòng người. Chúng tôi chỉ muốn nhìn thấy những phần thuộc về yêu thương trên cơ thể của đối phương, chỉ muốn thư giãn phơi nắng trong khu vực an toàn và tĩnh lặng của cuộc sống, như thể một con chim đã bay mỏi cánh.
Đồng thời, chúng tôi đều có một linh cảm. Đó là tôi sẽ không ở New York lâu nữa. Chẳng mấy chốc, tôi sẽ bỏ đi rất nhanh vào một ngày nào đó.
Trong thùng thư dưới lầu có thư của nhà xuất bản gửi tới, một số hợp đồng và một tấm thiệp năm mới do Kitty vợ cũ của Muju gửi tới (cô chúc tôi và Muju được hạnh phúc như ý), một tá hóa đơn thanh toán và vài cuốn sách giả bản tiếng Hoa của Búp bê Thượng Hải do Hỉ Nhĩ gửi từ Thượng Hải tới. (Cô ấy đã thay tôi sưu tầm được hơn ba chục cuốn sách giả có bìa mang hình thù kỳ quái), và chỉ mất một đô la có thể mua được một đĩa DVD lậu của phim Người nhện.
Ở phần tái bút, cô ấy cảnh báo với tôi rằng: Đừng tiêu mười đô la ở New York để xem những bộ phim rác rưởi của Hollywood. Hãy quay về Trung Quốc bởi với mười đô la đó, cậu có thể coi được mười bộ phim tử tế.
Muju sắp xếp một bữa tối chia tay, nhưng không phải vì tôi, mà vì anh bạn đồng nghiệp ngọt ngào và tài hoa của anh là Peter. Peter đã tìm được một công việc mà anh hằng mơ ước ở Francisco - trợ giảng trong một trường đại học. Còn ở đây, với sự thật là công ty của Muju đang cố giãy giụa trong vô vàn khó khăn và khách hàng đang ngày càng vơi đi khiến anh phải suy tính tới việc giảm số lượng nhân viên. Vì thế đây là việc mà cả hai bên đều tình nguyện.
Nhưng bầu không khí bữa ăn tối đó rất buồn. Muju phá lệ uống rất nhiều rượu, cũng có phần hơi say, kéo tay Peter liến thoắng không ngớt. Trong mắt anh cũng lấp lánh ngấn lệ. Họ đã cùng làm việc bên nhau suốt mười năm. Nói theo cách của Muju chính là: "Đó là một thứ tình cảm như những người ruột thịt".
Anh luôn có thể dễ dàng nảy sinh tình cảm gia đình với đồng nghiệp, với bạn bè, với bạn gái cũ, vợ cũ, thậm chí đối với cả những đối tượng mà anh đã từng quay phim tài liệu. Còn với tôi, có lẽ tôi bị treo ở một góc nào đó, lơ lửng giữa "gia đình" và con người từng có tuổi thơ không vui vẻ, từng bị cả gia tộc từ bỏ vì lấy một cô vợ Do Thái như Muju sẽ cần người nhà hơn hay cần người tình hơn đây? Anh muốn tìm kiếm những tình yêu như thế nào từ trên người các cô bạn gái cũ? Tình yêu của người thân hay tình yêu của người tình?
Bữa tối kết thúc cũng đã nửa đêm. Nhân lúc còn lơ mơ buồn bã, tôi nhanh chóng vào bếp làm một bình trà, rồi hai người ngồi nói chuyện trên ghế sô pha ở phòng khách.
"Như có một thằng bé trong con người anh... Thực ra, đôi khi anh cũng rất trẻ con", anh thanh minh.
"Em hiểu", tôi đáp. Điều này quá hiển nhiên. Hãy cứ nhìn những món đồ chơi hình quả đào, hình người đẹp bầy khắp phòng, nhìn mớ trang phục vừa điên rồ vừa đáng yêu trên người anh. Nhìn gương mặt tròn trịa và đôi mắt híp lại khi anh phá lên cười.
"Đôi khi, anh cũng làm những việc thật ngu ngốc", anh nhấp một ngụm trà, đặt tách xuống, rồi vuốt ve lưng tôi. Qua làn áo mỏng, tôi cảm nhận được độ nóng còn vương lại trên tay anh từ tách trà. "Mặc dù em cũng làm nhiều điều dại dột, Coco à, anh vẫn luôn cảm thấy em thông minh hơn anh".
Tôi cười, "Cám ơn anh, anh thông minh hơn em chứ".
Anh không cười, vẫn tiếp tục xoa lưng tôi. Sự vuốt ve của anh cũng vô cùng đặc biệt mặc dù không hề cố ý. Tôi không nhịn nổi khát vọng chỉ muốn biến thành một chú mèo lười nhác.
"Chúng ta không phải đang chiến đấu. Chúng ta đang cố gắng hiểu nhau và cùng tìm ra một khả năng, đúng không em?".
"Khả năng gì?"
"Em không biết sao? Đó là kết hôn, sinh con, như bao đôi trai gái khác khi ở bên nhau vẫn suy tính ấy".
Lần đầu tiên nghe anh thẳng thắn đề cập tới những vấn đề nhạy cảm như vậy, tôi không khỏi sững sờ. Đó là những việc mà tôi vẫn nghí tới hàng ngày, chúng luôn xuất hiện như xào rau trong nồi. Nhưng anh nói như thế trong lúc này, đột nhiên tôi không biết phải nói ra sao. Tôi đứng dậy, bước vào bếp, nhưng vào đó cũng chẳng làm gì. Sau khi ở trong đó mấy phút, tôi giả vờ như vừa rửa tay, bước ra.
"Vậy anh nhìn nhận thế nào về khả năng giữa hai chúng ta?", tôi hỏi, cố giữ giọng thật bình thản. Như thế dù anh có nói gì đi chăng nữa, tôi vẫn chuẩn bị sẵn tư tưởng.
Muju đang nằm trên sô pha chìa một tay về phía tôi. Tôi đành bước tới. Anh kéo tôi lại. Tôi đứng không vững, đổ cả người lên anh.
Chúng tôi nằm trên sô pha rất lâu, không nói gì. Nhưng sự im lặng của chúng tôi luôn có ý nghĩa gì đó. Tôi bị bao phủ bởi vẻ dịu dàng và kiên định của anh. Ngửi thấy mùi rượu trong hơi thở của anh và mùi đàn ông, vừa ngọt ngào vừa bực bội.
"Chúng ta sẽ không lấy nhau, đúng không?", rút cục tôi cũng mở miệng và không thích cái vẻ tiêu cực và nhát gát trong ngữ khí của mình.
"... Không biết nữa", anh nói.
Tôi im bặt. Dù anh nói "Không biết", nhưng tôi đã đoán được phần lớn hàm ý thực sự của anh. "Tại sao anh lại không biết...", tôi lầm rầm, cố bò ra khỏi người anh. Nhưng anh vẫn ôm ghì lấy tôi, không chịu để tôi vùng ra.
Dẫy dụa hồi lâu không có tác dụng, tôi đành phải nằm nguyên trên người anh. Khi mặt tôi áp vào mặt anh, tôi mới phát hiện thấy mặt tôi ướt đẫm. Thì ra tôi đã khóc. "Thật vô dụng!", tôi tự nguyền rủa mình. Những giọt nước mắt đáng ghét, người đàn ông chỉ biết nói "không biết" nhưng cứ ôm ghì lấy bạn không cho bạn đi thật đáng ghét.
"Cưng ơi", giọng của anh nghe thật xa xăm, "Những ngày tháng chúng mình sống bên nhau, anh tin rằng em cũng có lúc cảm thấy thật mê hoặc. Chắc chắn anh cũng có nhiều điểm khiến em không hài lòng, không thích... Em quá đặc biệt, rất nhiều đàn ông mê em. Em như một nàng công chúa vậy. Nhưng có lúc anh cảm thấy rất khó khăn, hầu như rất khó làm em vui vẻ được. Dù anh làm những gì, em vẫn tức giận...".
Giọng anh rất ấm ức, nhưng dịch ra trực tiếp hơn chính là: từ khi quen nhau đến nay, Muju có lúc cảm thấy rất mê hoặc. Tôi là một phụ nữ rất khó chiều chuộng vì đã được quá cưng chiều. Cho tới giờ, anh vẫn chưa nhìn thấy tương lai vui vẻ giữa tôi và anh.
Tôi đứng dậy khỏi ghế sô pha, đi vào buồng tắm, đóng cửa lại. Mở vòi nước, nước đập rào rào vào mặt, khiến da hơi đau. Có thể cảm thấy được đau là hạnh phúc, chứng minh bạn vẫn còn sống.
Từ buồng tắm đi ra, tôi nói với Muju. Có lẽ đã đến lúc em quay về Thượng Hải viết một cuốn sách mới.
Sáng hôm sau, tôi gọi điện cho một người làm quản lý du lịch. Cô ta nói hiện đang là mùa du lịch, các chuyến đi Thượng Hải hầu như đều kín chỗ. "Tôi chỉ cần một ghế", tôi nói, "Thế nào cô cũng có thể kiếm được một ghế cho tôi, đắt một tí cũng không sao".
Đặt điện thoại xuống, cuộc sống đột nhiên trở nên rõ ràng hơn. Tôi như một hành tinh nhỏ bị lạc lối trong vũ trụ, nay đã tìm lại được một quỹ đạo, một hướng bay. Dù đó không phải là hướng đi mà tôi mong muốn nhất, nhưng có phương hướng vẫn tốt hơn là không có.
Tôi bắt đầu dần thu dọn hành lý của mình, đi lại từ phòng này sang phòng kia, tay cầm một tờ giấy ghi chi chít các vật dụng.
Trên tờ giấy liệt kê hết những thứ mà tôi cần phải mang đi nhưng dễ quên, không phân biệt lớn nhỏ. Tuýp thuốc dưỡng môi hiệu Kiehl''s mua tại Barney, dây cắm máy tính xách tay, một cuộn phim chưa kịp rửa, tạp chí sex toàn đàn ông cởi trần mua cho Hỉ Nhĩ, thuốc chống say xe sản xuất tại Mỹ mua cho Phác Dũng. Anh là một tay chơi ghi ta trong một ban nhạc Rock, là kẻ mê đàn bà và Tatoo tới điên cuồng. Anh có một đôi bàn tay gợi cảm, tỏa mùi thuốc tài mà. Đôi tay đó có thể gẩy ghi ta nhanh đến ghê hồn. Rất nhiều phụ nữ đều muốn biến thành chiếc ghi ta trong tay anh. Nỗi đau khổ duy nhất của anh là thường xuyên say xe. Nhưng thuốc chống say xe do Trung Quốc sản xuất hầu như không có tác dụng với anh. Chỉ có thể dùng thuốc chống say xe do Nhật hoặc Mỹ sản xuất.
Khi lượn đi lượn lại trong phòng, đột nhiên tôi rất háo hức với một loạt ngăn tủ trong phòng khách. Tôi chưa từng mở chúng, cũng chưa từng nhìn thấy Muju mở chúng. Tôi đoán bên trong đựng những thứ không mấy quan trọng vì Muju chưa bao giờ khóa tủ. Nhưng dù không quan trọng, tôi cũng tìm ra được một lý do an tâm cho việc nhìn trộm của mình.
Mở hai cánh tủ lớn, bên trong còn một loạt ngăn kéo. Một ngăn kéo trong đó cất một lô hộp giầy. Tò mò mở một hộp, té ra bên trong không phải là giầy, mà là một đống ảnh. Những người phụ nữ mà tôi không quen. Những tấm hình đơn, rồi hình chụp chung với Muju. Tất cả bạn gái cũ của anh đều ở đây.
Một giọng nói như nói với tôi: "Đừng làm chuyện vô nghĩa như thế. Cô là người lớn rồi". Một giọng khác lại nói: "Tại sao không được xem hình các cô bạn gái cũ đó? Có lẽ ngươi cũng sắp trở thành bạn gái cũ rồi".
Nhưng rồi tôi vẫn xem. Xem được một lúc, tôi không cảm thấy hưng phấn và kích thích như hằng nghĩ. Có một số cô đẹp hơn tôi, nhưng đa phần trông rất bình thường. Chỉ có điều đều mang vẻ đáng yêu và đều mỉm cười, hoặc lộ rõ vẻ hạnh phúc. Tôi xem được nửa chừng liền dừng lại. Muju có quyền lưu giữ lịch sử và những bí mất của anh. Dùng cách này để hiểu thêm về anh, để nhìn trộm anh, chẳng qua chỉ là hành vi của một kẻ bất lực.
Tôi đóng nắp hộp, đúng lúc định đóng ngăn kéo, chợt một tập album đề tên Muju lại thu hút sự chú ý của tôi. Mở ra, bên trong toàn là ảnh của anh. Một tấm ảnh cũ của anh thời đại học khiến tôi mê mẩn. Nom anh y hệt một cậu thanh niên đẹp trai nhưng hư hỏng, mặc đồ da, hút thuốc trên bờ tường, ánh mắt mơ màng nhưng cũng lóe lên khát vọng mãnh liệt. Cả bức ảnh chỉ mang hai màu đen trắng, cộng thêm màu thời gian phai mờ khiến nó mang một vẻ đẹp không có thật. Anh còn có vẻ hoang dại và yếu đuối mà giờ đây đã tan biến. Nhưng nét hoang dại và yếu đuối đó cộng lại hầu như đã là cả tuổi thanh xuân.
Tôi lấy tấm ảnh ra. Đóng ngăn kéo, đóng tủ, bước tới trước va ly của tôi, lấy ra một cặp tài liệu đựng đầy các thứ lẩm cẩm như mảnh giấy có nét chữ của Muju, vé ca nhạc đi xem cùng anh, vé máy bay đi cùng anh... cẩn thận nhét tấm ảnh của anh vào trong.
Trong những ngày cuối cùng ở New York, tôi lần lượt đi ăn cơm với Jimmy Wong, biên tập viên nhà xuất bản, giáo sư khoa Đong Á trường Đại học Columbia, Natasha cô thợ mát xa của tôi, Richard và cô vợ W và nhà phê bình sách Eric. Ăn cơm là phương thức tốt để giã biệt.
"Tôi cần phải quay về Thượng Hải. Cuốn sách mới của tôi cần một môi trường ngôn ngữ tiếng Hoa. Từ trước tới nay, tôi vẫn dùng tiếng Hoa để sáng tác", tôi luôn nói như vậy trong các buổi gặp. Như thể sáng tác trở thành một lý do chính đáng khiến tôi bắt buộc phải rời New York.
Thời gian này, Jimmy Wong bạn tôi cũng gặp phải rắc rối lớn. Anh vừa phát hiện quan hệ giữa cô con cưng Nancy bề ngoài ngoan ngoãn, đang theo học tại trường trung học minh tinh Julia với bà mẹ đang quản giáo nó nghiêm khắc đã rơi vào tình trạng nước lửa không dung. Nancy lấy bàn chải đánh răng của mẹ cọ bồn cầu, rồi đùng đùng bỏ nhà đi. Có một lần, con bé phải làm công ba tiếng đồng hồ tại một tiệm pizza ở New Jersey vì không đủ tiền trả bánh. Cuối cùng phải gọi điện xin bố Jimmy cứu trợ.
Lần bỏ nhà này thảm hại hơn nữa là đã kéo dài gần một tuần, Jimmy và cô vợ cũ như sắp phát điên. Cuối cùng họ mới phát hiện ra cục cưng yêu quý của họ tham gia một bữa tiệc dâm loạn trong một nhà nghỉ mùa hè của một đứa bạn học cùng lớp. Một lũ nhóc con nhà giàu mới mười bốn mười lăm tuổi, rủ nhau trốn học, hút tài mà, dùng thuốc lắc và làm tình tập thể.
Không chỉ có vậy, Jimmy còn lo lắng anh bị FBI theo dõi. Anh chưa bao giờ dám làm điều gì phạm pháp, nhưng trong số khách hàng của anh khó tránh một vài người dùng chứng minh thư hoặc tài liệu giả. Anh không dám tìm đàn bà da trắng vì sợ nội gián của cảnh sát. Có lúc, anh rõ thật ngây thơ.
Tóm lại, Jimmy gần đây đang rơi vào trạng thái tinh thần bất ổn, phải nhờ đến sự giúp đỡ của bác sĩ tâm lý.
Câu chuyện của anh lại càng khích lệ quyết tâm của tôi phải rời bỏ New York. Trên đời này thiếu gì thời cơ đủ loại. Giờ là thời điểm cần phải tạm thời rời đi.
Điều khiến tôi bất ngờ là Eric đã từ bỏ công việc tại Thời báo New York. Anh dự định một tháng sau tới Thượng Hải, rồi đi thăm thánh địa trong lòng anh là Tây Tạng. Đây là chuyến du lịch đầu tiên anh tới Trung Quốc.
Anh kể đã gửi email cho bà chị họ Chu Sha của tôi ở Thượng Hải. Anh muốn gặp chị ấy. Sự thật là từ sau cú sét ái tình giữa anh - một chàng trai hai mươi sáu tuổi - với cô - một phụ nữ ba mươi ba tuổi - anh không tài nào xóa nhòa được hình ảnh của cô ra khỏi trí nhớ. Anh muốn gặp cô tới phát điên, bất chấp cô có thích anh hay không, bất chấp cô đã có gia đình.
Tôi nhìn gương mặt trẻ trung và nhiệt tình của Eric, không nói gì. Đó sẽ là hài kịch hay bi kịch nhỉ?
Nhưng dù hài hay bi trong quan hệ nam nữ vẫn không thể thoát khỏi mô hình này: anh yêu tôi, tôi không yêu anh. Tôi yêu em, nhưng em không yêu tôi... Quan hệ giữa tôi và Muju lại là: Tôi còn yêu anh, hình như anh vẫn còn yêu tôi. Nhưng tốt nhất là chúng ta nên ở xa nhau một thời gian, xem sau này sẽ ra sao.
Hôm đó, Muju thật bất thường tiễn tôi ra sân bay. Đã mười năm qua, anh không tiễn ai ra sân bay. Anh không có thói quen này. Trên đường đi, tôi căng thẳng khôn nguôi vì linh cảm được tôi sẽ khóc khi chia tay. Nhưng tôi không hy vọng mình sẽ khóc. Tôi tin tưởng rất mê tín rằng nếu khóc lóc khi chia tay sẽ đem lại bất hạnh, sẽ trở thành vĩnh biệt mãi mãi.
Thời khắc đó đã đến. Muju cúi thân hình cao to, ôm lấy tôi, hôn lên môi tôi. Nhưng không ngờ môi chúng tôi vừa chạm vào nhau đã lóe lên như giật điện, đau tê tê.
"Trời ạ, lại giật điện nữa", tôi lẩm bẩm.
"New York khô quá", anh nói. Chúng tôi nhìn nhau, đột nhiên phá lên cười. Chúng tôi coi như là một cặp khá đặc biệt. Nụ hôn đầu tiên và nụ hôn cuối cùng ở New York đều hôn tới mức giật điện.
"Nhớ uống nhiều nước trên máy bay nhé", anh dặn dò, "Ngồi lâu nhớ thỉnh thoảng đứng dậy, đánh thái cực quyền ở chỗ lối đi ấy".
Tôi lại bật cười.
Nhưng khi đã ngồi ổn định trên máy bay, tôi mới phát hiện ra ban nãy tôi không hề khóc. Có lẽ đây là một điềm báo cũng không đến nỗi tệ.