- Trong núi này chắc có bọn cường khấu trú ẩn.
Vừa nghĩ như vậy thì sau núi có ba tiếng pháo nổ vang, bọn lâu la ào tới đón đường bảo nạp tiền mãi lộ.
Diên Táng nói:
- Đường thiên hạ đi, sao chúng bay lại đòi tiền? Hãy đánh với ta một trận, nếu thắng thì ta nạp tiền, còn thua thì ta giết hết.
Lâu la nổi giặn xốc tới bị Diên Táng giết rất nhiều. Có người chạy lên núi báo với chủ trại là Kiến Trung.
Kiến Trung nghe báo lật đật lên ngựa xuống núi, nhìn thấy biết là Hô Diên táng, liền kêu lớn:
- Cháu ơn Thôi đừng đánh nữa.
Diên Táng thấy Kiến Trung, lật đật xuống ngựa quì lạy.
Kiến Trung dắt Diên Táng về trại, hỏi:
- Ngươi đến đây có việc chi?
Diên Táng thuật lại việc báo cừu cho Kiến Trung nghe, rồi nói:
- Chú tôi dạy đến đây ở với chú mà tị nạn. Lúc nãy cháu lỡ giết mấy tên lâu la, xin chú tha tội cho cháu.
Kiến Trung nói:
- Ấy là cháu giết lầm, chú không trách đâu.
Bèn dạy bọn lâu la dọn tiệc đãi Diên Táng.
Trong lúc ăn uống, Kiến Trung nói với Diên Táng:
- Bọn ta mà tụ nơi đây là có ý đợi thời để lập công danh nay cháu mới đến thì lãnh chức chủ trại thứ ba.
Diên Táng nghe nói mừng rỡ, thưa:
- Mấy quận Hà Đông ở gần đây lương tiền nhiều lắm, xin chú cho cháu lãnh ba ngàn lâu la đến quận Phong Châu cướp lương tiền về tích trữ.
Kiến Trung nói:
- Người trấn thủ Phong Châu là Trương Công Cẩn, võ nghệ cao cường, chú e cháu đến đó chỉ mang họa.
HÔ Diễn Táng nói:
- Nếu cháu bất lực để chúng giết một tên lâu la thì xin thường mạng.
Kiến Trung thấy Diên Táng nói hết lời liền phát cho ba ngàn lâu la. Diên Táng kẻo quân ra đi, dựng một cây cờ lớn, đề mấy chữ “Hà Đông Thiết Xỉ" rồi kẻo đến Phong Châu vây hãm.
Quân vào báo với Trương Công Cẩn.
Trương Công Cẩn nghĩ thầm:
- Nghe người ta đồn đại ở núi Hạ Lang có tên cường khấu là Hô Diên Táng, nay nó lại kéo quân đến đây thật là hung bạo.
Nghĩ rồi liền sai một trăm quân cung tên phục sẵn trên cửa thành rồi bổn thân đem năm trăm quân ra giáp chiến.
Diên Táng giục ngựa đến nói lớn:
- Ngươi phải nạp cho ta ba ngàn lạng vàng, nếu không ta phá tan thành trí, không còn một vật chi.
Công Cẩn nổi giận mắng:
- Ngươi là bọn cường đạo ta chưa rảnh đem quân đến diệt trừ. Hãy kéo binh về đợi ta đến trị tội, nếu còn hung hăng ta băm thây ra muôn mảnh đó.
Diên Táng xông tới đánh. Hai bên giáp chiến độ ba mươi hiệp chưa phân thắng bại. Công cẩn giả thua trá bại vào thành.
Diễn Táng đuổi theo bị phục quân bắn, Diên Táng thất kinh chạy dài. Công Cẩn không rượt theo, thâu binh về ải.
Hô Diên Táng bị thua không dám trở về trại, cho ngựa theo đường núi mà trốn. Lúc ấy đã vào canh một, lũ lâu la ở trại Thái Hành Sơn bắt trói đem về nạp cho chủ trại là Mã Khôn:
Mã Khôn hỏi Diễn Táng:
- Ngươi là ai?
Diên Táng nói:
- Tôi là con của Tướng quốc Hô Diên Đình, nhân đi lạc đường bị bộ hạ của Đại vương bắt được, xin Đại vương dung tha.
Mã Khôn nổi giận mắng:
- Ta nghe nói ngươi mới vây thành phong Châu bị thất trận chạy lại đến đây, sao dám dối trá như vậy?
Nói rồi truyền lâu la bỏ Diên Táng vào tù xa đặng giải về Phong Châu mà lãnh thưởng..
Trong lúc giải Diên Táng đi đường, bọn lâu la bàn với nhau:
- Vã chủ trại mình thù khích với chủ trại thứ tám, nếu cứ ngang nhiên mà đi e gặp lâu la trại ấy nó cướp mất Diên Táng thì ắt mang khốn. Chi bằng ghé nơi mé rừng mà nghỉ, rạng ngày sẽ đi cho thong thả.
Bỗng có lâu la thám thính bắt gặp, hỏi:
Người trong tù xa ấy là ai?
Lâu la nói:
- Đó là Hô Diên Táng.
Bấy giờ trong đám lâu la có một tên cường đạo là Lý Kiến Trung, lúc trước đi chơi ở Biện Lương bị phạm luật nên bị xử tù sau đó vượt ngục trốn về, nhập vào đám lâu la.
Lý Kiến Trung biết được Hô Diên Táng bị giải về Phong Châu liền nghĩ thầm:
- Lúc mình ở trong ngục, có nghe thiên hạ đồn Hô Diên Táng là một dũng sĩ, sao nay lại bị bắt. Thôi để mình cứu nó ra.
Nghĩ rồi liền xách dao đến bên tù xa, nói:
- Hãy thả diên Táng ra.
Lâu la thấy vậy thất kinh bỏ chạy. Kiến Trung phá tù xa thả Diên Táng ra.
Diên Táng hỏi:
- Ai cứu tôi, ơn ấy rất trọng.
Lý Kiến Trung nói:
- Ta là Lý Kiến Trung, chủ trại đây.
Nói rồi hai người thuật lại sự tình. Lý Kiên Trung dắt Diên Táng về yết kiến đại chủ. Chủ trại là Liễu Hùng Ngọc mừng rỡ tiếp đón.
Liễu Hùng Ngọc hỏi:
- Ngươi đi với anh là ai vậy?
Kiến Trung nói:
- Con của tướng quốc, tên là Hô Diên Táng đó.
Liễu Hùng Ngọc nói:
- Tôi nghe tiếng đã lâu, nay lại gặp mặt, rất thay mắn.
Liền hối lâu la dọn tiệc ăn mừng.
Trong lúc ăn uống có quân vào báo:
- La Thanh đem sáu trăm lâu la đến, bảo phải nạp tiền đất.
Diên Táng thấy vậy liền nói với Kiến Trung:
- Xin cho tôi đem lâu la bắt sống La Thanh
Lý Kiến Trung nói:
- Ta biết hiền đệ có sức bắt nó.
Liền cho hai ngàn lâu la theo Diên Táng xuống múi.
La Thanh nói:
- Ta đến đây mục đích bảo Liễu Hùng Ngọc nạp tiền đất nửa năm.
Diên Táng nổi giận nói:
- Ở đây đâu phải đất của ngươi, phải trở về mau, nếu không ta giết chết.
La Thanh nói:
- Ngươi là đứa thất phu, sao can thiệp vào việc này.
Nói rồi giục ngựa tới đánh với Diên Táng. Đánh được năm hiệp, bị Diên Táng bắt sống đem nạp cho Lý Kiến Trung.
Lý Kiến Trung bảo:
- Hãy trói treo nó lên cây trụ rồi sau sẽ giết.
Bấy giờ lâu la chạy qua Thái Hành Sơn thuật lại cho cha con Mã Khôn biết việc La Thanh đã bị Hô Diên Táng bắt giết.
Mã Khôn nghe nói kinh hãi, liền khiến con lớn là Mã Huê đem năm trăm lâu la đến bắt Diên Táng.
Diên Táng nói với Lý Kiến Trung:
- Bọn Mã Khôn bắt tôi, xin để mai tôi sẽ lập kế bắt nó cho đã giận.
Đêm ấy Hô Diên Táng chiêm bao thấy một đốm sáng bay vào sân trướng, vía của Diên Táng chạy theo sau, lần lần đến một chỗ xinh tốt. Diên Táng bước vào gặp một người ra rước và nói:
- Chủ tôi chờ tướng quân đã lâu lắm.
Diên Táng hỏi:
- Chủ ngươi là ai?
Người ấy đáp:
- Hãy vào rồi sẽ biết.
Nói rồi Diên Táng vào trong. Diên Táng thấy có một viên đại tướng nhìn thấy liền nói:
- Ngươi hãy ra nơi giáo trường cho ta dạy bảo.
Nói rồi liền khiến tả hữu đem ngựa và binh khí cho Diên táng, bảo Diên Táng trồ hết tài năng luyện võ.
Diên Táng nghĩ thầm:
- Có lẽ nào người này lại gạt ta đến đây để dạy võ nghệ.
Một lúc sau, Diên Táng giật mình thức dậy mới biết chiêm bao đem câu chuyện thuật lại cho Lý Kiến Trung.
Lý Kiên Trung nói:
- Ấy là hiền đệ có phần linh hiển, nên thần giúp sức đó.
Hai người đang nói chuyện có lâu la vào báo:
- Mã Trung đem quân khiêu chiến.
Hô Diên Táng liền lên ngựa dẫn lâu la xuống giáp chiến.
Mã Huệ giục ngựa tới mắng lớn:
- Ngươi mau thả La Thanh ra, nếu không ta phân thây muôn mảnh.
Diên Táng nói:
- Ta sẽ cho ngươi chết cùng La Thanh một chỗ cho vui.
Hai người vừa đánh nhau được vài hiệp, Diên Táng đã bắt sống Mã Huệ đem về nạp cho Lý Kiến Trung. Lâu la của Mã Huệ chạy về báo với Mã Khôn:
Tiểu tướng đã bị Hô Diên Táng bắt sống rồi.
Mã Khôn thất kinh nói:
- Hô tặc! Quả thật anh hùng.
Nói rồi liền sai con thứ là Mã Vinh ra trận. Mã Vinh đánh được vài hiệp bị Diên Táng đánh hộc máu chạy tuốt về báo với cha.
Hô Diên Táng tài năng xuất chúng, con đánh không lại, bị một roi hộc máu.
Mã Khôn nghe nói thất kinh, than:
- Nếu ta trừ Diên Táng không được, ắt sanh họa lớn.
Con gái Mã Khôn là Kim Đầu thấy cha kinh sợ bước ra hỏi:
- Vì sao mà cha buồn bã như vậy?.
Mã Khôn nói:
- Nay hai anh của ngươi đánh không lại Hô Diên Táng, đứa thì bị bắt sống, đứa bị đánh hộc máu, nên cha lo lắng.
Mã Kim Đẩu nổi giận nói:
- Xin cha cho con ra bắt sống Diên Táng, báo cừu cho anh con.
Mã Khôn nói:
- Hai anh của con võ nghệ cao cường mà còn thua, huống chi con là gái mà đánh sao lại?
Mã Kim Đẩu nói:
- Để con dụng kỵ binh mai phục thì bắt nó như chơi.
Mã Khôn nghe con nói liền phát một ngàn lâu la, sai Mã Kim Đẩu đi đánh.
Hô Diên Táng nghe nói có binh khiêu chiến liền lên ngựa ra trận đánh với Kim Đẩu hơn ba mươi hiệp. Kim Đẩu giả thua, quầy ngựa chạy, dụ Diên Táng đuổi theo đến chỗ phục binh. chẳng ngờ Diên Táng biết được âm mưu quày ngựa trở lại, rồi hai bên ai về trại nấy.
Kim Đẩu về thưa với cha:
- Hô Diên Táng đáng bậc anh hùng, thông hiểu binh pháp, nên con đánh không lại.
Mã Khôn nghe nói lại càng buồn bã hơn. Xảy có quân vào báo:
- Có một đạo binh đang kéo tới, không rõ là binh nào.
Mã khôn bèn sai người đi dọ thám, mới biết là binh của Mã trung. Mã Khôn mừng rỡ vội ra rước vợ chồng Mã Trung vào rồi hỏi?
- Vợ chồng em đến đây chơi hay có chuyện chi?
Mã Trung đáp:
- Vì nhớ anh nên vợ chồng em đến thăm.
Mã Khôn liền hối lâu la dọn tiệc thết đãi. Đang ăn uống Mã Trung thấy Mã Khôn nét mặt lo âu, liền hỏi:
- Anh có việc cái mà lo buồn như vậy?
Mã Khôn thở ra, nói:
- Vì con lớn của ta là Mã Huê bị Hô Diên Táng bắt sống, chẳng biết hung dữ thế nào?
Mã Trung nói:
- Thôi để tôi ra sức cứu cho chắc không hề chi đâu.
Mã Khôn nói:
- Em đừngcoithường nó mà thất bại.
Mã Trung nói:
- Em sẽ làm cho người ấy kính phục
Ăn uống xong, hai vợ chồng Mã Trung từ tạ Mã Khôn, đem lâu la qua đánh Diên Táng.
Lời Bàn
Mọi sinh vật đều đi tìm môi trường thích nghi của nó để sống. Xã hội loài người khi đã không thích hợp với cuộc sống chung thì sanh ra trạng thái tan rã.
Xã hội nào cũng phải đáp ứng sinh hoạt của con người. Thời phong kiến, cộng đồng xã hội là phải trung quân, ái quốc, con người cần một đấng minh quân để trị vì thiên hạ. Bởi vậy khi nào thiếu một minh quân là khi ấy xã hội ly loạn.
Đã ly loạn thì không tránh khỏi sanh ra thảo khấu. Thảo khấu là trạng thái chia rẽ một cộng đồng xã hội, con người sống không cùng chung một lý tưởng, họ phải tự tách rời ra để thực hiện ý muốn của mình trong lẽ sống. Bởi vậy chốn rừng núi vẫn thấy có đạo nghĩa làm người, vẫn thấy có tình đất nước dân tộc, chỉ khác có điều là họ không phục tùng chế độ cai trị đương thời mà thôi.