Rồi Stevie ngồi nhìn hờ hừng vào trang giấy, trí óc mơ màng.
Stevie đã ghi nhật ký đều đặn trong nhiều năm, hầu như từ khi còn rất nhỏ. Bây giờ nàng đã có được khá nhiều cuốn, cất trong tủ ly kê trong phòng giấy, nơi hiện nàng đang ngồi bên bàn viết.
Những cuốn nhật ký này được ghi trong suốt ba mươi tư năm, từ lúc mẹ nàng đưa nàng xem cuốn nhật ký đầu tiên của bà viết năm bà mười hai tuổi. Đó là vào năm 1962. Bây giờ nghĩ lại thời đó thật quá xa xăm. Đã bao nhiêu sự kiện xảy ra trong cuộc sống của Stevie. Như thể nàng đã trải qua cả một cuộc đời, hoặc gần như thế.
Cuốn nhật ký đầu tiên Stevie ghi không nhiều nhưng cũng giúp nàng nhớ lại không khí bao quát của thời bấy giờ. Nhiều trang đã ố vàng và nét mực phai nhạt, nhưng vẫn đọc được.
Mình giữ được như thế này là đã giỏi quá rồi, Stevie thầm nghĩ. Nàng đặt bút xuống, ngả lưng ra ghế, nghĩ đến mẹ nàng, bà Blair đã ghi nhật ký đều đặn hầu như trong suốt cuộc đời. Bà và Stevie hết sức thân thiết với nhau. Hồi nàng còn nhỏ, hai mẹ con sống dựa vào nhau. Cha nàng, ông Jerome Anderson, không hợp tính với mẹ nàng, và bản chất cũng không phải người tốt gì mấy, chính điều này càng khiến hai mẹ con gắn bó với nhau chặt chẽ hơn.
Là nhà báo, đa tình, ưa hưởng lạc và chỉ thính hợp với thành thị, ông Jerome không tha thiết gì với cuộc sống gia đình là thứ mẹ nàng, trái lại, rất cần đến. Cô siêu người mẫu xinh đẹp tầm cỡ quốc tế, duyên dáng Blair Connors khao khát được làm người vợ, người mẹ. Mẹ nàng có được thành đạt lớn nhờ khuôn mặt và thân hình, cách bà chiếm lĩnh sàn trình diễn và cách tạo cho mình ăn ảnh, chứ bà hoàn toàn không có tham vọng nổi tiếng. Ngay thời gian đạt thành công to lớn nhất, bà Blair vẫn rất thích ở nhà, nấu bếp và nuôi dạy con. Bà rất thích được làm người vợ, người mẹ, và sẽ là một người vợ tốt nếu gặp một ông chồng thật sự là chồng. Đối với bà, cuộc sống gia đình là hạnh phúc cao nhất. Ông Derek Rayner, nhà nghệ sĩ sân khấu tuyệt vời theo phong cách biểu diễn cổ điển, ngôi sao điện ảnh và thần tượng về những buổi biểu diễn ngắn ban ngày, trước kia tưởng như không thích hợp với vai trò bà Blair ép ông đóng vai. Hồi ấy bạn bè của bà Blair đánh giá ông là "người đàn ông không nên lấy làm chồng".
Nhưng rồi ông Derek lại đúng là "người đàn ông nên lấy”, người đàn ông lý tưởng đối với phụ nữ nói chung, người đàn ông hoàn hảo. Bà Blair và ông Derek lấy nhau đã được hơn ba mươi năm mà đến nay vẫn say mê nhau. Điều duy nhất khiến họ thất vọng là hai người không có con cùng nhau. Có lẽ đấy chính là một trong những nguyên nhân khiến không lúc nào họ rời xa nhau, ông Derek không bao giờ đi đâu mà không có người vợ xinh đẹp và hợp tính đi cùng.
Stevie rất vui khi biết mẹ và cha dượng sẽ đến Connecticut cùng nghỉ lễ Tạ ân với nàng. Trên máy điện thoại hôm qua, giọng nói của mẹ nàng lạc hẳn đi, điều này rất hiếm thấy ở bà Blair. Bà báo tin ông Derek, sau chuyến đi đóng phim tại bang Arizona kéo dài mười hai tuần lễ đã kiệt sức nhưng vẫn phải tiếp tục làm việc tại xưởng phim ở Los Angeles. Bộ phim ông tham gia đóng đã chiếm kỷ lục về thời gian công diễn trong các rạp chiếu phim trên Đại lộ Broadway, ngang với bộ phim Becket. Theo lời mẹ nàng, lúc này ông Derek cần được nghỉ ngơi hoàn toàn để phục hồi sức khoẻ.
Bà Blair nói, "Dượng sẽ không làm gì hết đâu đấy.”. Rồi bà nói thêm, "Dượng hy vọng sẽ được nghỉ ngơi thật sự một số ngày ở chỗ con, Stevie ạ, trước khi dượng và mẹ bay về London vào tuần sau. Vì vậy Stevie quyết định sẽ tạo cho mẹ và dượng nàng một ít ngày hoàn toàn vui vẻ và thoải mái. Nàng muốn mẹ và dượng được hoàn toàn yên tĩnh, thanh bình giữa khung cảnh lịch sự, tiện nghi, đầm ấm, được ăn ngon và nghỉ ngơi. Và tất nhiên không bị một sức ép nào hết.
Stevie bỗng nghĩ sang Chloe. Nàng tính sẽ phải nói chuyện với con gái, yêu cầu Chloe không thổ lộ những băn khoăn của cô với ông Derek. Chloe có tính thỉnh thoảng lại quấy rầy ông. Stevie cho rằng điều đó có thể hiểu được vì ông Derek là người mà con gái nàng cho rằng biết nhiều về cha nó hơn mọi người quen biết khác của nó.
Tất nhiên cha chồng Stevie, ông Bruce, còn thân tình và yêu quý cháu hơn, nhưng ông cao tuổi hơn ông Derek, do đó ít năng động hơn, đồng thời cách ăn nói cũng thô thiển hơn. Không có gì lạ là Miles và Chloe đặt cho ông biệt danh là "Già Bruce".
Stevie biết con gái nàng quý ông Bruce bất chấp nàng phản đối và ông cũng rất yêu Chloe. Ông đã chiều nó rất nhiều thứ. Thấy vậy Stevie không hài lòng nhưng nhiều lúc nàng lại thấy thích thú. Đặc biệt, Stevie rất biết ơn cha chồng ở chỗ ông coi con gái nàng cũng là một thành viên của gia đình Jardine.
Ông Bruce không phải người dễ gần nhưng dần dần Stevie càng gắn bó thêm với ông, chỉ thỉnh thoảng mới xảy ra bất đồng hoặc to tiếng với nhau, tất nhiên đều do từ phía ông. Ngày nay nghĩ lại, Stevie thấy quãng thời gian dài ấy nói chung đã trôi qua khá phẳng lặng.
Đột nhiên Stevie nảy ra ý nghĩ, hay là nói chuyện với ông Bruce về thái độ của con trai cả nàng, Nigel? Nó cũng là cháu đích tôn của ông. Nàng với con gái sẽ sang London nghỉ lễ Noel, và thời gian đó sẽ là lý tưởng để gỡ rối cho nàng. Gỡ rối! Stevie ngạc nhiên thấy mình dùng cái từ ấy. Có phải đúng là thái độ của Nigel làm mình rối bời đầu óc không? Stevie thở dài thầm nghĩ, mà đúng là như thế.
Xưa nay đối với con trai cả, Stevie không phải chỉ yêu, mà còn phục, vì Nigel có nhiều ưu điểm đáng cho nàng thán phục. Đó là một chàng trai có hai bàn tay tài hoa, cái đầu thông minh và đôi vai mạnh mẽ. Nhưng Nigel xấu bụng, xấu bụng một cách định mệnh. Biết mình thông minh, tài ba hơn mọi người khác, Nigel tin rằng mọi ý kiến của nó đều chính xác, không bao giờ chấp nhận bị ai chê. Nó ương ngạnh, bướng bỉnh đến mức lố bịch, lúc nào cũng như muốn gây gổ với người khác. Điều làm Stevie vô cùng khổ tâm là Nigel không biết nhân nhượng là gì. Nó cứng nhắc trong mọi công việc.
Nigel rất giống tính ông nội của nó. Không, nó còn tồi tệ hơn cả ông Bruce, Stevie thầm nghĩ và nàng bật lên tiếng cười đau đớn. Nigel là bản sao của ông Bruce, giống hệt như ông nội nó hồi trẻ. Có thể nó còn vượt cả ông.
Thật khổ tâm phải nói với ông Bruce về bản sao của ông ấy Lại một nụ cười chua chát hiện lên trên môi Stevie. Nàng sẽ không nói với cha chồng về tính nết của con trai nàng, mà chỉ kể cho ông nghe về nỗi nghi ngờ của nàng rằng con trai cả của nàng mưu đồ gạt mẹ nó ra khỏi công ty. Nếu đúng như vậy, chắc chắn ông Bruce sẽ tập tức chặn ngay đứa cháu đích tôn.
Nhưng điều này thì Stevie cũng có thể làm được. Nàng có thể sa thải Nigel được chứ.
Dù sao nó cùng là người làm công dưới quyền nàng.
Nó làm cho nàng.
Stevie là Giám đốc điều hành của cửa hiệu Jardine tại London, và là Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Jardine tại New York, giống như ông Bruce là Chủ tịch Hội đồng quản trị của toàn công ty. Nigel chỉ là một trong các giám đốc của Công ty, giống như hai em trai của nó. Cả ba đều được giữ chân giám đốc do quyền thừa kế.
Nhưng Stevie có thể cách chức Nigel bất cứ lúc nào nếu nàng thấy cần thiết. Việc đó dễ như giở bàn tay.
Nhưng không dễ đến thế đâu, Stevie tự nhắc mình. Nó là con trai mình, đứa con đầu, mình không muốn làm nó khổ, làm nó mất mặt, hoặc hủy hoại nó. Hơn nữa nó làm công việc hiện nay rất tốt. Tốt nhất.
Lúc này mình chỉ cần cảnh báo cho nó thấy, mắng nó về cái thói tham vọng. Vì sau này, khi mình không làm việc được nữa, nó sẽ là người kế tục lãnh đạo Công ty Jardine.
Stevie bật cười. Nói dễ hơn làm, lúc này nàng còn đang ở bên này Đại Tây Dương... cách xa nước Anh hàng ngàn dặm.
Stevie chuyển sang nghĩ về Gideon, một trong hai đứa sinh đôi. Nó không có tham vọng, ít ra thì cũng tham vọng về quyền lãnh đạo Công ty. Tham vọng của nó chỉ là chế tác từ kim cương và đá quý thô thành những trang sức và đồ kim hoàn đẹp nhất. Điều làm mình lo lắng là về mặt đời tư của nó, và điều này chỉ gần đây mới khiến mình suy nghĩ nhiều. Gideon không hoạt bát, lúc nào cũng như mơ màng, lại hay nóng nẩy. Hôm gặp nó tại phòng trưng bầy mặt hàng ở London vào cuối tháng Chín vừa rồi. Stevie nhớ mặt cậu ta xanh xao và cau có. Theo nàng hiểu thì Gideon thành như thế từ khi mối quan hệ của cậu ta với cô Margot Saunders bị đứt đoạn. Phải chăng do lỗi của nó, đã không quan tâm đầy đủ đến con bé kia? Stevie định sẽ trao đổi với Miles về người anh sinh đôi của cậu ta trong dịp Miles về nghỉ cuối tuần ở đây.
Nét mặt Stevie đột nhiên thay đổi, mắt nàng ánh lên nỗi vui sướng. Miles là niềm tự hào và niềm vui của nàng, trong thâm tâm nàng sẵn sàng thừa nhận như thế.
Và Miles cũng sẽ giúp nàng thuyết phục Chloe. Nàng có thể giao phán việc này cho cậu ta. Giữa hai anh em xưa nay vẫn có một mối thân tình và hai đứa rất quý mến, tin cậy nhau. Miles rất quan tâm giúp đỡ đứa em gái cùng mẹ khác cha này. Nó khác với người anh sinh đôi, Gideon coi đứa em gái chỉ là thứ làm phiền mình. Vậy mà bây giờ Chloe lại muốn học ở Gideon! Stevie lắc đầu. Con người ta quả là khó hiểu.
Stevỉe hay nghĩ, Gỉdeon và Miles là anh em sinh đôi hình dạng giống hệt nhau, mà sao tính nết khác nhau đến thế?
Miles điềm đạm, tươi vui, quan tâm đến người khác bao nhiêu thì Gideon cau có, nóng nẩy, lạnh lùng với mọi người bấy nhiêu. Gideon còn ương ngạnh, bướng bỉnh, về mặt này cậu ta giống anh cả của cậu ta. Gideon còn khó tính, đòi mọi thứ đều phải tuyệt đối hoàn hảo, như một cô gái già không chồng. Tuy nhiên phải công nhận Gideon có phẩm chất của một nghệ sĩ. Cậu ta yêu mọi thứ gì đẹp, có thể là một phụ nữ, một bức họa, một pho tượng, cái cây, khu vườn, một viên đá quý vô giá, hoặc một tác phẩm kim hoàn. Gideon có cặp mắt tinh tế và một khiếu thẩm mỹ tuyệt vời.
Cầm cây bút lên, Stevie nhìn trang giấy thấy mình chưa viết một chữ nào, ngoài mấy chữ thể hiện ngày tháng và địa điểm hiện giờ.
Nàng chậm rãi viết, và khi đã kín cả hai trang, nàng đặt bút xuống, nhấc cuốn nhật ký lên, ngả người ra ghế, đọc lại.
Kỳ nghỉ lễ Tạ ân, 1996.
Connecticut
Khi nghĩ về các con và những thứ chúng làm, mình cảm thấy chúng như những người xa lạ đối với mình. Trừ Miles. Nhưng đó và vì mình yêu nó nhất và nó giống mình về rất nhiều mặt. Tất nhiên mình yêu tất cả các con, nhưng Miles bao giờ cũng là đứa mình quý nhất, ngay từ thời nó còn nhỏ. Hay mọi người mẹ đều như mình? Họ cũng yêu một đứa con nào đó hơn những đứa khác? Mình cho rằng người mẹ nào cũng vậy, nhưng rất khó hỏi một người mẹ nào về vấn đề cốt lõi ấy. Và đám con cái có biết như thế không? Chúng có nhận ra hoặc cảm thấy điều đó không? Liệu chúng có biết trong số các con, một đứa được mẹ chúng đặc biệt yêu quý không?
Mỗi đứa con đều có tính nết riêng, không đứa nào giống đứa nào. Và mình có thể nhìn thấy trong tính nết của chúng có nét nào đó của mình, hoặc của Raph. Có cả những nét của ông Bruce, ông nội chúng. May mà chúng không đứa nào giông bà Alfreda, bà nội của chúng, và về mặt này mình thành thật mà nói rằng mình biết ơn chúng. Bà Alfreda sinh thời không phải một phụ nữ đáng mến; bà lạnh lùng, lúc nào cũng cay cú, giận hờn người khác. Chưa bao giờ mình nghe thấy bà ta nói một lời dịu dàng với mình cũng như với người dưới khác. Nhưng các con mình có một người bà khác không giống bà Alfreda, đó là bà ngoại chúng, mẹ mình, bà Blair. Choe thừa hưởng được ở bà ngoại nó nhan sắc, dóc dáng mảnh mai, tính tình hiền hậu và lòng mong muốn mang niềm vui đến cho người khác. Miles thì thừa hưởng được ở bà ngoại nó chất hài hước và tính độ lượng, chan hòa.
Mình yêu tất cả bọn chúng, yêu tất cả các con. Đó là sự thật. Có thể mình quá yêu chúng. Tuy nhiên nhìn lại những năm tháng đã qua, mình nhận thấy có lẽ mình đã có lúc xúc phạm chúng vào những trường hợp không cần thiết. Nhưng mọi con người chúng ta có ai không có lúc sai, do bị cuộc sống làm chúng ta hư hỏng. Những người khác cũng làm chúng ta hư hỏng, và bản thân chúng ta cũng tự làm hư hỏng mình. Hẳn là mình đã có lúc làm cho chúng đau khổ, tổn thương. Và có lúc mình đã xúc phạm tình cảm của chúng. Chúng ta hay dễ làm khổ những người chúng ta yêu quý nhất một cách vô ý thức và hoàn toàn không có dụng ý làm khổ họ. Và có thể mình đã có những lúc lơ là, không quan tâm đến con cái, nhất là khi quá bận công việc làm ăn hoặc trong những chuyến đi công cán xa. Nhưng chưa bao giờ mình ngừng yêu quý chúng.
Mình luôn coi chúng là những đứa trẻ, nhưng tất nhiên hiện nay chúng không còn là trẻ con nữa. Chúng đã là người lớn. Đã trưởng thành. Đấy là những con người, không phải là những đứa trẻ, con mình nữa. Chúng khác xưa về rất nhiều mặt. Chúng không còn phụ thuộc vào mẹ nữa. Ngay cả Chloe gần đây cũng lớn bồng lên và thành người lớn, biết tự suy nghĩ, và biết đòi được thực hiện điều nó ước muôn.
Chẳng bao lâu nữa, mình sẽ không còn là một người mẹ, sẽ phải bỏ cách suy nghĩ của người mẹ. Khi đó mình sẽ phải suy nghĩ theo kiểu nào đây? Bởi mình vẫn còn ở đây vì con cái. Khi nào chúng cần đến mình. Mà liệu có lúc nào chúng cần đến mình nữa không? Làm sao mình có thể thôi không còn là mẹ chúng? Làm sao mình có thể thôi không lo lắng cho chúng nữa? Có lẽ mình không thể làm như thế. Liệu có ai bảo được cho mình biết, phải làm thế nào để thôi không còn là người mẹ của các con cái mình không?
Liệu mình có tìm được cách nào xử sự đúng đắn hơn với các con của mình không? Mình tự hỏi mình câu đó vào lúc nửa đêm, khi mình choàng thức dậy. Mình sẽ là người bà tốt đối với hai đứa cháu nội Natalie và Arnaud. Làm bà dễ chịu hơn làm mẹ, có người nói với mình như thế. Bà ít đòi hỏi ở cháu hơn mẹ đòi hỏi ở con, ít có thái độ sở hữu hơn. Các đứa cháu nội của mình hết sức đáng quý và Nigel hạnh phúc sinh ra được chúng, lấy được Tamara. Con dâu đầu của mình là một người vợ tốt, một người mẹ tuyệt vời. Một thiếu phụ tốt.
Mình nghĩ mình đã bắt đầu giận Gideon về việc nó trêu chọc chị dâu nó, gọi Tamara là “người ngoại quốc". Cha Tamara là người Pháp, mẹ là người Nga. Nigel đã làm to chuyện đó. Để làm gì? Mình không biết. Nhưng như thế là không tốt. Gideon bảo nó chỉ nói đùa, nhưng mình cho rằng nó nghĩ như thế thật. Mình không muốn nghĩ rằng Gideon lại hẹp hòi đến thế, kỳ thị mọi người thuộc dân tộc khác, không phải dân tộc mình. Nhưng mình cũng biết Gideon cho rằng mọi thứ mà không phải của nước Anh thì đều thấp kém. Mình không hiểu tại sao nó có thể suy nghĩ kiểu như vậy. Lẽ ra mình phải làm cho nó suy nghĩ công bằng.
Về Chloe. Mình không thể cho phép nó đi London. Một đứa con gái mới mười tám tuổi mà sống một mình, không có người coi sóc sao được? Không, không thể được. Mình cho làm như thế là không khôn ngoan. Nó còn quá trẻ. Và nó cần phải học Đại học. Nó không thể bỏ dở việc học hành như thế.
Gia đình mình sắp đến đây với mình rồi. Tuy chỉ vài người, nhưng cũng đủ làm mình rất vui. Và một người trong chúng mình đều có một loạt điều để có thể biết ơn cái tháng mười một năm 1996 này. Riêng mình, mình tự thấy mình là người may mắn. Mình được hưởng nhiều thứ quá.
Stevie gấp cuốn sổ, cất vào ngăn kéo rồi khóa lại. Trong lúc đẩy ghế ra phía sau để đứng lên, nàng nghe thấy tiếng xe ô tô lăn bánh trên lớp sỏi bên ngoài.
Đi nhanh ra chỗ cửa sổ, Stevie kéo rèm, nhìn xuống phía dưới. Tim nàng đập rộn ràng khi nhìn thấy Miles bước trong xe ra.
Cậu ngước mắt nhìn lên cửa sổ, thấy mẹ. Cậu vẫy tay chào.
Stevie vẫy tay đáp lại, rồi buông rèm xuống, bước nhanh ra ngoài. Nàng gần như chạy xuống thang gác.