Nắng đồng bằng

ãi đến khuya Linh mới tới được bờ sông. Em bé giao liên có cái tên nghe thật giòn: Rổn, vóc người thon nhỏ, trong đêm cứ tưởng nhầm là con gái. Rổn đang nằm áp sát xuống cỏ ướt. Linh cũng ngồi xuống bên, Rốn quay lại gắt:

- Thấp xuống! Chết bây giờ!

Không cãi nửa lời, Linh ngoan ngoãn nằm dài ra. Sông Sài Gòn, khúc hạ lưu, về đêm nhìn mờ mịt như biển. Sóng vỗ không ồn. Sóng trợn mềm mại từng con lớn ngoài kia và sóng cũng từng con lớn mềm mại trườn vào bờ. Sóng lừng thế này liệu có quá giang được không? Chiếc ghe giao liên nhỏ nhoi làm sao đương nổi? Phía cuối sông, tiếng tàu Mỹ tuần tra văng vẳng lúc gần lúc xa. Từ chiếc da-cô-ta bay chếch theo sông, một luồng sáng trắng xác chụp xuống, quét qua quét lại làm những lượn sóng trở màu tím sẫm rờn rợn như lttng quái vật và những mắt pháo sáng cũng nhợt nhạt đi. Sóng cỡ này, ra giữa dòng đụng bo-bo thì hết đường sống! Linh nhin sang chú bé. Rổn vẫn nằm tì cằm trên tay, mày nhíu lại trông thật người lớn.

Linh hỏi rụt rè:

- Liệu qua được không?

Rổn không trả Lời, cặp chân mày càng nhíu lại như muốn nói: "Tốt nhất nên im lặng. Mọi việc đâu sẽ có đó, anh bạn ạ!”.

Linh đẩy người, tính lùi lại sau, chui xuống hố pháo bụm tay bập hơi thuốc cho đỡ thèm nhưng anh dằn lòng được. Cũng không nên để cho cậu bé gắt gỏng nhiều quá. Đêm nào cũng mò mẫm trên những con đường đầy chết chóc, mấy em già đi trước tuổi bao nhiêu. Sự nghiêm nghị tới khắt khe, tới trịch thượng từ miệng chú bé bật ra mới nghe cứ tức anh ách. Rồi cũng quen dần.

Rổn vẫn nằm duỗi dài. Nếu không nhìn thấy vầng trán nhỏ đầy lo toan và vẻ mặt bận rộn của em, có lẽ Linh sẽ cho rằng cu cậu đang nghe cá đớp bóng trong nước. Linh muốn nằm xích lại và ôm lấy đôi vai nhỏ nhắn ấy quá chừng.

Có tiếng nước bị khua động nhẹ. Linh rút cây “Côn" ra khỏi bao, gằm đầu xuống, lia mặt ra mặt nước. Biết đâu bọn biệt kích chả đón đường giao liên. Rổn tróc lưỡi hai cái âm thanh ấy lăn tròn trên mặt sóng. Từ dưới sông, sau khóm lá đùng đình, có ba tiếng cú bép trả lời, chậm rãi, đĩnh đạc hơn. Tổng cú bép bằng năm. Đúng ám hiệu. Ta rồi! Một người to ngang lội từ dưới sình lên. Rổn nhào tới, miệng líu tíu:

- Sao chậm quá vậy, chú Một?

- Đụng ổ kích phải vòng ngả rạch Miếu. Đông không? - Người ấy nói bằng cái giọng đờm cưng cứng của

một người ngậm miệng quá lâu.

- Dạ, có người một à! Đưa đồng chí cán bộ đặc công xuống xã.

“Đồng chí cán bộ... xuống xã...". Chà! Cái giọng nói nghe xôm trò chưa? Linh mủm mỉm pha một chút ghen tị. Thì ra đối với chú bé giao liên, tất cả khách đi trên đường, dù là đại đội tiểu đoàn, dù là tỉnh đội hay tỉnh ủy đi nữa, cũng đều ngây ngô khó bảo cả. Muốn tốt đẹp phải nhất nhất nghe lời chú, không được vặn vẹo cãi lại. Có ai hiểu đoạn đường này, thằng địch này bằng chú đâu. Dù sau đó anh có là ông tướng, ông tá hét lác giữa ba quân mặc lòng. Có lẽ chú chỉ trở lại cái tuổi tung tẩy khi gặp một người đồng nghiệp như cái ông thứ Một này đây.

Tiếng nói chú bé thanh thanh hệt con gái:

- Ủa! Mà khách chú đâu?

- Ông nhỏ nói khẽ chứ! Bộ đây là chiến khu hả? - Một người khác to lớn, không nhìn rõ mặt, cũng từ dưới

sông đi lên, nói nặng trịch.

Linh giật mình. Giọng ai sang sang ấm ấm nghe quen quá đi thôi?

Rổn nghênh đầu về phía người đó, hỏi chú Một:

- Ai vậy hè? Coi bộ phách lối dữ quá ta!

- Tác chiến tỉnh đội đó! Kệ họ.

Rổn "xì" một cái ở đầu lưỡi rồi vẫn không giảm giọng hỏi han.

- Thôi! Kiếm chỗ nghỉ lại đi. Mai bám. Đêm nay không xiết đâu. Cầm đôi pin "Con ó" mà xài mày, Rổn!

Bất ngờ Rổn chửi một câu khá tục và vung chân đá mạnh một cục đất xuống sông, nom có dáng dấp một ông chủ lò heo dang nổi giận. Em chạng chân, chống súng xuống đất, ngửa mặt lên nhìn Linh, dặn dò như chính ủy:

- Nghe tôi sanh hoạt chút coi. Vấn đề then chốt bây giờ là đường tắc, nên nghỉ lại. Đây là "cứ" Bù Chao...

- Bù Chao là gì?

- Đang sanh hoạt không hỏi ngang hông! - Chú bé hạ giọng đầy vẻ quyền uy - Bù Chao là gì hả? Là "cứ" của mấy anh, mấy chú trốn lính, đồng chí ở đâu ở đó, không được đi lại chôn rộn làm lộ bí mật...

- Người anh em cứ yên trí! - Linh cười, định vỗ vai chú hé nhưng thấy cặp mắt non nớt cứ cố ý quắc lên không được thành ra nom nhấp nháy, bèn rụt tay về.

Cái giọng khi ấy cất lên hạch sách:

- Thôi, đi đi chớ! Làm ăn gì kỳ vậy? Mất mạng bây giờ!

Quái! Vẫn cái giọng ấy. Nghe ở đâu rồi... Sao không nhớ ra nhỉ? Linh tò mò quay lại. Chịu, không nhìn ra. Cái nón lính sùm sụp che cả mặt. Chiếc đa-cô-ta bay tới. Bụng nó như có một cái chụp đèn khổng lồ. Mọi người ngồi bất động. Linh rướn mắt sang. Anh bỗng sửng sốt: Kiêu! Thằng Kiêu? Đúng thằng Kiêu rồi! Mặt nó vẫn mỡ màng và ccon mắt nhìn chằm lên chằm lên chiếc máy bay đầy vẻ lo ngại. Nó đi đâu? Trợ lý tác chiến xuống quận nắm tình hình à? Một cảm giác nhức nhối lan nhanh trong đầu Linh. Anh gây gây người như phải tiếp xúc với một mùi vị tởm lợm. Hóa ra nó vẫn sống trên đời này. Thế mà đã từ lâu mình vẫn coi như không hề có nó. Khó chịu quá! Linh nhăn nhíu mặt mày như người bị buốt óc. Vừa lúc đó ánh mắt Kiêu hạ xuống và nhìn sang anh. Linh vội quay đi. Anh không biết mình phải làm gì cả, anh quay đi như một phản xạ, thế thôi.

Chiếc đa-cô-ta lảng sang bờ bên kia. Hai bộ phận vội rời nhau đi về hai ngả ngược chiều: người xuống sâu, kẻ về hậu cứ. Khi đi qua Kiêu, tự nhiên Linh lại chụp mũ che mặt. Anh muốn tránh nó. Anh rất sợ Kiêu nhận ra anh lúc này. Anh sẽ xử trí ra sao? Anh gần như chỉ vừa nhớ lại câu chuyện cũ. Cũng không hiểu tại sao nữa? Mãi đến lúc nghe Rổn giục "Bám sát lên, ông", anh mới thấy tiếc. Đáng lẽ lúc ấy anh phải tiến lại nắm ngực áo nó dựng dậy, quát vào mặt: "Đồ giòi bọ thối tha! Cút! Thấy mặt tao thì phải tránh xa, nếu không tao sẽ đập mày như đập một con chó. Hiểu chưa? Cút!". Vậy mà mình lại kéo mũ xuống. Chán quá! Đến lúc này cơn giận mới dồn về đầy đủ trong đầu anh...

Linh theo Rổn lội vào một cửa vàm phủ đặc bèo lục bình. Những cánh bèo to bằng miếng bát quấn vào ngực Rốn, quấn vào đùi Linh. Những cây bình bát, cây chà là giao cành vào nhau bít bùng. Vậy mà Rổn vẫn thoăn thoắt luồn lách như đi bắt dế trong vườn nhà mình. Bất thần một vạt đất hiện ra. Có ngọn đèn dầu cháy dưới đất, cạnh cửa căn hầm nổi mum múp như cái thùng úp sấp. Xung quanh ngọn đèn có mấy người đang lúi húi đan rổ, đan rá. Những bó lạt, bó mây quẳng ngổn ngang. Thoáng trên nét mặt họ một sự cam chịu pha chút phiền muộn. Bên cạnh, một cái nồi đang sôi sùng sục trên bếp rờ-sô. Từ cái vung cập kênh, tỏa ra mùi cháo cá ngầy ngậy thơm phức, Linh ứa nước miếng. Chỉ có xuống sông mới thấy được cái hương vị quý giá này.

Một người mặt chiếc quần lính, ở trần, bắp thịt nhẽo nhợt, ngẩng lên hỏi:

- Lại tắc đường mày, Rổn?

- Dạ! Có một khách. Mấy chú cho nghỉ nhờ!

Nghe nói, họ hơi rướn mày nhìn Linh rồi lại cúi xuống, vẻ dửng dưng:

- Đó! Dẹp chỗ mà nằm. Mắc võng chỗ bụi găng kia kìa! Có một người của xã cũng đang nằm đó.

Linh nhìn thấy một chiếc võng trùm kín mít ở đầu hầm. Anh lần ra đó, hạ bồng xuống. Ai mà di nằm sớm vậy? Chắc lại bệnh rồi!

Người có bắp thịt nhẽo nhợt vẫn không ngừng tay vót nan, hỏi Rổn:

- Tắc đâu đó?

- Rạch Miếu! - Rổn ngáp to.

- Chỗ ấy chúng ưa kích lắm. Tội nghiệp thằng nhỏ, đêm nào cũng lặn lội... Chẳng biết tình thế này sẽ đi tới đâu... Rổn, mắc võng xuống hầm ngủ cho ngon!

Qua thái độ họ, Linh đoán chắc Rổn cũng thường vào đây và được họ quý mến.

Một người khác còn trẻ, nhưng mấy cái răng cửa đi đâu hết, hỏi phập phù:

- Bữa con Sáu Tuyết bắn chết anh nó, mày có đó không. Rổn?

- Dạ không! Sao mấy chú? Ở đâu? - Giọng Rổn dã dấp dính.

- Lộ 13, khúc Bến Xoài. Tao mới nghe thôi.. Con nhỏ dẫn du kích lên công trường1 (Tổ làm mìn, quân khí) quận lĩnh trái về chống càn. Cũng tối hôm dó, thằng anh là cán sự chính trị của quận, xuống xã dự họp. Hai anh em tới lộ thì đụng nhau. Em bên này lộ. anh bên kia lộ. Con em tưởng thằng anh là lính. Thằng anh lại cũng tưởng con em là lính. Ở đoạn lộ kẹp giữa hai tua này, nhanh một giây là sống, chậm một giây là chết. Con em có súng dài, thằng anh có súng cụt. Bởi vậy vừa thấy thằng anh ló đầu lên, con em liền xỉa súng kéo cả băng. Thằng anh bật ngửa chết queo. Con em sợ dính cối, bỏ xác thằng anh nằm giữa đường, kéo du kích lội sình vê, bụng chắc mẩm đã hạ gọn được một thằng lính... Tội nghiệp! Con nhỏ sớm hôm sau ra bưng nắm tin mới hay. Bây giờ nó như đứa phát rồ. Ông bà già nó có độc hai anh em... Gian nan quá trời mày, Rổn! Đi đứng cho tỉnh, đừng coi thường. Nếu mày có bề gì, bà già mày hết sống nổi...

Không có tiếng trả lời. Từ cái võng nhỏ mắc gần nồi cháo, chú bé đã buông tiếng ngáy ngon lành.

Linh hầu như không để ý tới câu chuyện kể. Ở cái vùng cài răng lược này, những chuyện như vậy thiếu gì. Anh khẽ vén tấm mùng bọc nhìn ra những người trốn lính. Trốn đi lính cho nó và trốn cả đi lính cho mình. Họ tồn tại ở giữa, kề cận quê hương chờ ngày yên hàn. Hầu hết họ là những người dân lương thiện trong ấp chiến lược trốn quân dịch hay đào ngũ từ các mặt trận về. Nhưng cũng có một số không ít đã từng là cán bộ, là đảng viên, đã từng có một thời oanh liệt. Cuộc chiến dài dằng dặc, lại ở vùng sâu, như ếch ngồi đáy giếng, trông đâu cũng thấy địch, đâm ra ngao ngán, hết tin ở thắng lợi. Họ không thể quay vào ấp tự thú. Nhưng bảo hoạt động nữa, họ thở dài lắc đầu. Chỉ còn cách rủ nhau đi kiếm một cụm rừng, một rẻo sông, một bờ lau mà chui vào ẩn náu, đan rổ rá, bắt cá đăng tôm đem đổi cho bà con kiếm lít gạo, dúm thuốc sống qua ngày. Nếu tình hình thảng yên, đêm đêm họ cũng mò ra cuốc lén dăm luống đất, trồng bậy ít lúa, ít đậu phộng đỡ đần chút đỉnh cho vợ con trong ấp gặp cảnh khó khăn. Cách sinh sống của họ thật khôn ngoan, mà mãnh. Không một cái "cứ" nào được bảo đảm, giữ gìn kỹ càng như những "cứ Bù Chao" này. (Phải chăng vì thế mà chú bé Rổn vốn khó tính mà thấy họ ăn ở cũng nể?). Chẳng may bị lộ, lính ập vào, họ cũng đánh trả dữ dội vì thằng địch cũng giết họ như giết một "tên Việt Cộng" chính gốc. Người Bù Chao không tin địch thắng mà cũng chẳng tin ta sẽ thua. Họ cứ sống dai dẳng và cũng chẳng mất mát dần đi trong bom đạn. Nếu ta thua một trận? Họ dửng dưng. Nhưng nếu ta thắng? Họ vui mừng thực sự. Đôi lúc, khí thế cách mạng lên mạnh, họ cũng hăng hái tham gia những việc vòng ngoài: cáng thương, tải đạn, dẫn đường, dẫn mũi... Khi phong trào xuống, họ lại lặng lẽ về giang san của mình. Ngày qua tháng lại, có khi một vài người bên họ xách súng sang "cứ" cách mạng làm người cầm súng. Và ngược lại, có khi một vài người bên cách mạnh chuồn sang bên đó làm người cầm cuốc. Phức tạp vô cùng. Mà họ có ít đâu? "Cứ" của họ nhiều hơn "cứ" cách mạng. Nó nằm rải rác khắp sông rạch, bưng biền, ôm lấy quê hương, ấp xóm...

Nhìn những người đang cố bám víu lấy sự sống bấp bênh, Linh không rõ mình có ấn tượng gì. Khinh cũng không. Ghét cũng không. Thương cũng không. Họ quá sức chịu đựng rồi. Chỉ có điều chắc mình không bao giờ làm nổi cái công việc đan lát, bắt đăng để cầu an này được. Dù chết...

Linh muốn qua nhanh cả đêm nay, ngày mai, để từ giã chốn này. Bưng bức thể nào ấy! Nằm đây thêm vài ngày không khéo mình lại thấy dễ chịu rồi cũng oải ra như họ mất thôi. Một vạt đất khá yên lành trong bão tố. Hồi nãy lại vừa đụng mặt thằng Kiêu. Chà! Toàn là những chuyện chả ra sao cả!

Linh vùi đầu vào võng, nhắm mắt cố ngủ để quên cái mùi cháo cá cứ quẩn quanh ở đầu mũi. Chiều ăn qua quít vượt đường, kể ra bây giờ cũng có thể húp hết ba phần nồi. Chắc nóng và béo lắm. Giá cháo chín (mà chín quá đi chứ!), họ mời mình một bát nhỉ? Cũng được đi! Nhưng đừng có tỏ ý gạ gẫm nhé! Dễ bị khinh lắm. Mà để những người này khinh thì hết cách rồi. Gạo đối với họ là vàng. Mỗi người có tới bốn, năm hòm đại liên đầy nhóc gạo, ém riêng biệt dưới đáy sông nhưng đừng tưởng hỏi mượn hỏi vay được. Nếu đã có gan cho vay gạo thì ắt hẳn đã có gan làm cách mạng. Tốt nhất là bấm bụng chịu.

Bỗng có tiếng bo bo rú lên ngay cửa vàm. Đèn tắt phụt. Trong im lặng nghe rõ tiếng sóng tràn lên bờ. Chiếc bo bo rền rĩ xoay vòng một lúc rồi lảng đi. Tiếng động cơ nhỏ dần như đang chìm sâu xuống đáy sông. Tiếng hộp quẹt bật tách xòe. Ngọn đèn lại nhay nháy lên như đom đóm. Linh vẫn nằm nguyên. Thằng tàu Mỹ chắc lại giở trò tắt máy nằm im như bờ đất, thấy động dạng gì mới chồm lên làm náo loạn cả khúc sông. Kể cũng ma muội nhưng ăn nhằm gì.

Vừa lúc ấy, từ cửa vàm, một người lội ào ào vào. Leo được lên nền đất, ông ta lẩy bẩy đứng không vững nữa, toàn thân rũ ra, từ đầu tới chân ướt sũng. Mấy cánh lục bình còn dính nơi cổ, mái tóc xõa xuống che hết một bên mắt thất thần, cặp chân xương xẩu cứ muốn ghếch ra.

Người có bộ ngực nhẽo nhợt cau mày:

- Cái gì vậy?

- Tàu... Cái tàu... Chết! - Ông ta nuốt nước miếng đánh “ực" - Chút nộp mạng cho cá rồi!

- Sao nộp mạng?

- Nó... Nó kè sát bên hông - Ông ta vẫn hổn hển nói bằng cái giọng khản đặc.

- Ghe còn không?

- Trôi rồi!

- Mất luôn?

- Ừa!

- Phì!... Ông thiệt là đồ... Đi bắt ba con cá không được còn để mất ghe. Ông lo sắm cái khác, hổng ai cho

mượn đâu - Người có bắp thịt nhẽo nhợt nói rồi phun mẩu thuốc ướt nhoét xuống nước, vẻ khinh miệt - Động chút là như người sắp chết. Mệt!

Ông ta nín thinh không trả lời, còm róm ngồi xuống đưa hai bàn tay run rẩy hơ lên nắp nồi cháo. Từ trong bếp, ánh lửa hóng nhạt tỏa ra soi mờ mờ khuôn mặt đã già, khắc khổ, còn đôi giọt nước đọng trên thái dương. Linh ngờ ngợ nhìn gương mặt khổ sở ấy. Với điếu thuốc cuốn trên góc miệng, ông ta ghé sát xuống bếp thâm lửa. Linh ngồi bật lên. Anh đã nhận ra đó là chú Tư, người bí thư chi bộ của một xã trọng điểm. Trời đất! Khó có thể hình dung một con người thay đổi nhanh đến như vậy. Anh muốn ra ngồi cạnh chú hỏi han nhiều điều về xã, về đơn vị... Song, nghĩ thế nào, anh lại nằm xuống, phẩy mùng che kín người. Cũng chả nên cho chú nhìn thấy mình lúc này, khó nói chuyện. Mà thực ra còn có chuyện gì để nói nữa. Hồi còn ở viện đã có lần Linh nghe nói xã chú bị đánh điểm tan nát, du kích lớp chết, lớp nhảy vào ấp, địch bung ra cùng gò cùng rạch... Tình thế này, vắng mặt một ngày đã có biết bao thay đổi, chả lường được. Tự nhiên anh thấy thương thương ông già gần trọn đời theo cách mạng, đến đây phải chao đao. Thím Tư một lần tiếp tế cho chồng bị chúng đưa đi đày biệt tích, không hiểu bây giờ ở đâu... Cùng lúc đó, một cảm giác tự hào về mình cũng nhen lên trong anh như sức tỏa ấm của lòng tự trọng được bảo toàn nguyên vẹn. Dù sao mình vẫn còn đứng trong đội ngũ. Gay go vậy cũng chưa đến nỗi nào, còn có thể cắn răng được.

Người có bắp thịt nhẽo nhợt leo lên võng rồi còn nói xuống:

- Tôi nói nó cũng khó. Ông Tư là người quen cũ, ông bàn lại với thằng cha Sáu Hóa coi. Phải ém quân nơi khác, lúm xúm ở đây là chết chùm. Ảnh kéo xuống, ảnh đánh, rồi ảnh đi. Hậu họa đổ về mình. Sức nào chịu thấu. Mà thằng cha Sáu dẫn lính nằm hoài chưa đánh được thì lo rút về. Cái nghề này đâu có liều mạng được, mấy ông!

Linh đã ngủ được nửa đầu, bỗng tỉnh lại như sáo. Người ấy nói cái gì Hóa Hóa? Anh Sáu đang ở đây sao? Nằm hoài mà đánh chưa được mà. Đúng rồi! Cái võng bên cạnh... “Người của xã xuống công tác...". Cậu nào vậy? Thử xem. Gớm, cứ nằm im như thóc ấy thôi! Linh mừng hú, leo xuống mở tung mép vong người bên cạnh. Từ trong võng, một luồng hơi nóng ấm, thơm thơm tỏa ra: mùi dầu huê lạc. Du kích vùng ven có khác, đỏm dáng như công tử cả. Nào dậy! Linh nghĩ vậy và luồn tay nắm vào vài người đó định lay. Bỗng anh rụt tay về: vai sao mềm thế! Anh cẩn thận rờ rờ lên trên. Và lần này anh rụt cả cổ lại: tay anh đụng phải một lọn tóc dài. Con gái! Anh hắng giọng. Tấm võng vẫn không động đậy. Linh rút cây đèn pin ngoéo qua những kẽ ngón tay úp che. Một khuôn mặt đầy đặn, quen thuộc hiện ra. Anh mở bàn tay. Ánh sáng xanh nhạt chan hòa lên mặt và cổ Hai Thanh. Cô gái ngúc ngoắc đầu rồi mở mắt, đưa tay che ánh sáng.

- Thanh! Hai Thanh! Tôi nè! Tám Linh nè! Dậy hỏi chút coi!

Thanh nhiu nhíu mắt một lúc rồi mới nhận ra anh. Cô nhỏm dậy mừng rỡ.

- Anh Tám mới về, anh Tám?

- Mới! Anh Sáu đâu?

- Đang nằm ngoài lộ. Năm đêm rồi! - Thanh rót nước trong can súc miệng rồi vén lại tóc.

- Đánh đoàn xe à?.

- Không. Khử thẳng Xầm!

- Xầm nào?

- Xầm quận trưởng.

Hai người ngồi thụp xuống đất. Thanh đưa tay kéo lưng áo do nằm võng bị cuốn lên.

- Sao Thanh nằm đây?

- Anh Sáu không cho ra ngoải. Phải ở nhà lo cơm nước. Anh Tám đói chưa? Ăn cháo nghen! Em nấu cháo cho mấy anh sáng về ăn đó!

- Không. Chỗ phục xa không, Thanh?

- Nửa tiếng.

Linh nắm cánh tay to lớn của cô gái, sôi nổi:

- Đi! Đi ra đó đi! Thanh chỉ đường tôi ra nhé!

- Không được. Anh Sáu rầy chết!

- Khỏi! Tôi lo cho.

Thanh ngẫm nghĩ một lát rồi đứng dậy, cô gái đứng cao gần bằng Linh:

- Ừa! Phải rồi! Anh Sáu cưng anh lắm. Em cũng đi. Nằm hoài sinh bệnh. Cuốn võng nha?

- Rồi hẵng. Cho ăn cháo đi. Đói rồi! - Đứng trước cô gái to lớn, tác phong giọng nói cứng rắn như đàn ông, không hiểu sao Linh muốn vòi vĩnh một tí. Gặp người nhà mà!

Những người "dân Bù Chao" đã đi ngủ. Thanh xuýt xoa múc một tô cháo thật đầy cho Linh. Anh nhìn những vụn thịt cá đang nhả khói rồi lại lắc đầu:

- Nóng! Ăn lâu lắm! - Linh thắt dây súng vào bụng - Chờ chút nhé! - Anh đi lại võng Rổn, khẽ vỗ vào má chú bé. Rổn ú ớ tỉnh dậy, và như một người lính từng trải, chú nhảy phắt xuống đất, tay đặt hờ lên cây AR. 15 giá dưới bụng võng, mắt nhìn Linh nghiêm nghị:

- Gì vậy? Có gì mới không?

- Không có gì đâu. Ông cứ ngủ, mình đi đây. Về tới nhà rồi, không cần dẫn nữa. Chào người anh em nhé!

- Đi đâu? - Rổn hỏi, ý không bằng lòng.

- Đi choảng nhau!

Chú bé nghe vậy, mở to mắt đứng im một giây rồi toàn thân chú bỗng dịu lại, mát mẻ. Rổn bẽn lẽn tới gần Linh thỏ thẻ thật ngoan:

- Đi choảng nhau thiệt hả anh! - Chú mân mó vào mấy tạc đạn trên hông Linh - Em cũng muốn đi choảng nhau hoài như mấy anh lắm, nhưng chú trưởng trạm không cho. Nói còn nhỏ... Vậy, anh đi mạnh giỏi! Bữa nào có dịp lên quận ghé em chơi. Em tát hố bom bắt lươn cho anh nhậu nghẹn!

Linh đưa tay kéo Rổn vào lòng, cọ cọ hàm râu lên cặp má mịn màng của chú, rồi theo Thanh ra cửa vàm. Bên ngọn đèn chai, Rổn vẫn đứng nhìn theo. Cái bóng Rổn nhỏ xíu, nom thật dễ thương.

Vượt qua hai con rạch sâu đầy đỉa, một vạt mắc cỡ tây cứa bấy đùi, và con lộ trắng có chăng kẽm gai, hai người tới mép trảng. Tầm nhìn thoáng đãng, không vấp phải một cụm cây nhỏ. Gió thổi mạnh và hơi lạnh.

Lộ 13 trước mặt kia rồi. Thanh nằm xuống tìm điểm chuẩn. Cô chỉ một điểm mông lung ở giữa hai vệt đen mờ mờ, cao hẳn lên so với mặt trảng, có những tia sáng yếu ớt, nói tổ anh Sáu đang ở đó, nằm giữa ấp và chợ. Sáu Hóa cùng với ba chiến sĩ và xã đội trưởng Mười Đảnh ăn dầm nằm dề tại đó đã năm đêm rồi mà chưa diệt được thằng Xầm. Thằng thiếu tá ác ôn khét tiếng này nguyên là tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn bảo an 306, nhờ công trạng hủy được ít cụm rừng, chặt được mấy cái đầu "Việt Cộng" nên mới ngoài ba mươi tuổi đã lên tới quận trưởng quận Châu Thành, quận trọng yếu nhất trong tiểu khu. Nó không chịu lấy vợ, thân thể cao lớn, đen bóng như người Chàm và xăm cùng mình. Từ ngày giữ chức quận trưởng, một mặt nó ráo riết quân sự hóa bộ máy nông thôn, đưa nhưng sĩ quan tàn ác nhất do chính tay nó chọn lựa xuống làm xã trương, ấp trưởng; một mặt nó tự thân cùng với bọn chỉ huy chi khu nống quân ra càn quét, đốt phá liên miên những xó xỉnh nào ta còn có thể trụ được. Một tay nó gây khá nhiều khó dễ cho phong trào du kích chiến tranh ở chín xã vùng sông. Một số cơ sở chịu hết xiết, teo đi. Lác đác lại có người ra chiêu hồi đầu hàng.

Nó tuyên bố. "Quyết không để cho một thằng "Việt Cộng" nào lọt được vào ấp, lấy được một hạt gạo, một viên thuốc. Triệt để phong tỏa kinh tế cho đối phương cứ ôm nhau mà chết đói trong rừng...".

Có đêm cán bộ binh vận của tỉnh, của quận xuống đào hầm gần lộ, phát loa cảnh cáo, kêu gọi nó. Thằng Xầm đứng trên chòi cu, loa lại:

- Con mẹ mấy thằng "Việt Cộng"! Suốt ngày nằm co trong hang trong hốc, đói bụng, tối mới dám mò đi kiếm ăn mà còn lớn họng nói bậy nói bạ cái gì? Có ngon cứ ngồi đó, tao ra cho mà nắn gân...".

Nó dẫn quân ra thật và đằng mình phải tróc hầm chạy.

Chính nó cũng ngày ngày mặc thường phục ra bưng, ra gò cùng với bọn thám kích rình rập cán bộ nằm vùng. Mấy anh trên quận ủy, quận đội thấy cứ để cho nó tiếp tục hoành hành thì bất lợi, dân mất tin, phong trào xuống, những thằng khác noi gương làm tàng; nên chỉ thị gấp cho đơn vị Sáu Hóa kết hợp cùng với xã phải diệt được nó bằng bất cứ giá nào. Nghe nói nó với Sáu Hóa ngày trước có sống cùng trong quân đội Hòa Hảo. Người ở chợ bảo: bây giờ nó chẳng ngán một ai, trừ Sáu Hóa nó còn nể nể một chút. Nó có cho bắn tin: nếu Sáu Hóa còn sống, xin mời ra quán ba tàu nhậu thiệt tình một bữa rồi đấu tay đôi.

Mới cách đây nửa tháng, ba cán bộ điều nghiên của đại đội chui rào rủi ro bị nổ trái, chết vắt người lên hàng rào gai. Thằng Xầm sai lính chặt đầu cắm ở cổng chợ, thân phơi giữa lộ. Ai đi qua cũng bắt dừng lại xem. Xác mấy chiến sĩ đặc công còn bôi lọ đen thui, nó nói là chính tay nổ bắn cháy đen...

Sáu Hóa đã có lần đội nón phớt, đóng giả người buôn gỗ, nhét súng vào nách, đi chiếc hon-đa 90e mới dỡ hòm, chở cậu liên lạc hóa trang con gái săn nó cả buổi ở chợ. Thằng Xầm khôn ngoan: đi đứng bất tử, không thành quy luật; lúc mặc thế này, lúc mặc thế khác; hôm nay đi đường này, ngày mai xéo lối kia... Nên viên đạn của Sáu Hóa đi không chuẩn. Nó vẫn sống nhăn mà mình thì mất không chiếc xe máy hơn trăm ngàn...

… Hai người đã trườn tới sát lộ. Đang nhìn ngó, chợt có ba tiếng cú bép vang lên, gần lắm. Hai Thanh lúng túng nhìn trước nhìn sau. Lại ba tiếng nữa. Không biết làm sao, cô gái cũng cong lưỡi tróc lại đúng ba cái. Linh lạnh người. Ám hiệu tầm bậy, coi chừng ta đụng ta đổ lửa bây giờ. Ta đụng nó còn có cơ thắng, chứ ta đụng ta là chết cả hai. Anh còn đang chưa biết xử trí thế nào thì bất thần có một cánh tay cứng ngắc chẹn ngang lấy cổ và một ngón tay ấn sâu dưới cằm. Linh há mồm ra ngáp ngáp, không kêu được một tiếng. Anh có thể dễ dàng gỡ miếng khóa này nhưng vẫn nằm im. Đau tới giàn giụa nước mắt nhưng cái miệng bị ấn xuống cỏ vẫn cười... Thế võ của đồng đội quen thuộc quá! Á! Đau! Nhè nhẹ thôi. Thằng nào thế?... Trong chớp mắt, tóc anh bị kéo ngược trở lại và... trong nền trời bàng bạc, khuôn mặt Sáu Hóa đập vào mắt anh với vẻ mặt gườm gườm, gò má nhô cao, cúi đầu to ra và cái miệng rộng trĩu sang một bên. Linh cũng gườm gườm nhìn lại, không thèm nói nửa lời... Mãi sau cái miệng mím chặt của Sáu Hóa mới hé dần, hé dần rồi ngoác ra cười, bàn tay buông khỏi tóc Linh:

- Mày hả Tám! Thằng chết bầm! Mày làm sao lại có được ở đây, hả Tám?

Linh vừa nắn lại hàm vừa chỉ sang Hai Thanh lúc ấy cũng vừa được thả ra. Sáu Hóa thoắt lúng túng. Anh ngây mặt ra một chút rồi bấm Linh chuồn ra sau.

- Thế là... mày thiệt đó, hả Tám? Sao kỳ vậy? - Sáu Hóa lùa cả bàn tay xoa đầu Linh, làm tóc anh rối tung.

Linh phì cười, ghì chặt cổ bạn xuống cỏ khiến anh chàng thở khò khè:

- Đau, đau chú em...

- Hỏi hoài! Cứng hàm người ta rồi đây này! Muốn tháo hả?

Sáu Hóa gỡ được tay Linh ra, xoay người lại, đưa tay nắn nắn bả vai bạn:

- Khỏe rồi hả? Sau đừng dại nghe cưng! Thôi về đi! Theo giao liên về đi!

- Về đâu?

- Về nhà. Chả có ai trông coi đơn vị cả. Về, tôi sẽ hỏi tội ông. Rồi, vậy đó!

- Đánh xong về luôn!

Tới lúc đó Linh mới biết Sáu Hóa chỉ mặc độc chiếc quần cụt đầu chụp cái nón toen hoẻn, còn toàn thân trét lọ nham nhở. Lúc này anh muốn nằm chèo queo xuống, gác chân lên bụng Sáu Hóa tán gẫu quá.

- Không được! Ông còn yếu. Bảo không là không. Về đi!

- Không về!

- Ngon không? Rồi, vậy đó! Ngồi kín vô mà xem!

- Anh nói sơ sơ kiểu đánh coi!

Hai người mọp tới mép lộ và bằng cái giọng nghịch ngợm như học trò sắp chơi khăm nhau, Sáu Hóa kháo kháo vào tai Linh:

- Cơ sở bên trong báo sớm nay nó dám qua đây lắm. Nó từ nhà con nhân tình người Tàu ở ấp đi về chợ. Đoạn này gần thị trấn, chưa ai động tới nên nó coi thường hết ráo, chỉ thèm đi hon-đa, có hai thằng kèm trước, kèm sau. Bắn, giật trái đều không được. Nghe tiếng nổ, chúng nó túa ra, mình khó thoát. Chỉ còn cách căng dây, mày Tám. Rồi, vậy đó!

- Ông uống rượu đấy à?

Sáu Hóa bỗng ngậm miệng lại rồi nói lúng túng:

- Làm bậy một xị cho ấm bụng. Dây đây nè. - Anh ta đánh trống lảng.

Linh đưa tay sờ sợi kẽm gai giá lạnh nằm vắt qua mặt lộ.

- Nếu nó tới, chỉ việc nâng dây ngang cổ. Rồi, vậy đó!

- Ông làm cái gì sột soạt vậy? - Linh hỏi đột ngột.

- Khẽ chứ cha! Tao quấn điếu thuốc. Anh em biết nó phê bình! Ông có hút không? Thôi, hút chung nghen? - Sáu Hóa rủ rê.

- Mấy giờ anh Sáu?

Sáu Hóa cúi sát mắt vào thiếc đồng hồ có luy-mi-nơ nhấp nháy:

- Mười sáu phút nữa! Ngồi đây. Mình sang kiểm tra đầu kia.

- Khỏi! Tôi sang đó. Ông một đầu, tôi một đầu. Thằng đi giữa phải không?

Không đợi Sáu Hóa tỏ thái độ, Linh ngả người, lăn luôn qua mặt lộ. Con đường nhựa trơn nhẵn, mát lưng làm anh thoáng nhớ tới hồi nhỏ ở nhà, những trưa hè cũng cởi trần nằm lăn xuống sàn đá hoa thế này... Có hai bóng người cũng đang nằm bẹp ở đó. Linh cúi sát mặt, tóc chạm tóc. Anh nhận ra hàm răng của mười Đảnh và thằng Lang. Họ siết vội tay nhau rồi căng mắt nhìn về cuối ấp, trong lòng chưa hết xúc động vì cuộc sát cánh bất ngờ trước một trận đánh. Ở chỗ họ phóng tầm mắt, có những ngọn đèn dầu nhạt nhòa tựa ánh đèn người đi săn thú đêm, lẩn khuất trong các lùm cây bóng tối.

Linh ngó đồng hồ: thanh sáng kim phút hơi chéo qua phải. Bốn giờ năm phút rồi. Con lộ 13 vẫn duỗi dài êm ả. Xa xa, một vài tiếng súng cầm canh vang lên lẻ loi. Kiểu này, tới bốn giờ rưỡi nếu nó không đi cũng phải quay về. Muộn hơn, sáng hửng lên, ló đuôi rút không kịp. Linh áp tai xuống mặt đường: không một tiếng rền nhỏ, chỉ có cái giá lạnh phả lên thái dương. Một tốp lính tuần tra tới gần, gột giày bước êm. Mọi người tuột xuống. Chúng đi qua, còn nhìn thấy những cái bóng chật chội in trên màu trời xám chì, súng xỉa xuống đường.

Thanh sáng đồng hồ nhích chút nữa. Có lẽ bà con đã dậy. Có ánh lửa nấu cơm, có tiếng chó sủa, tiếng thắng xe bò lịch kịch và cả tiếng mở cửa sắt ken két của mấy quán tiệm trong chợ. Thiên hạ sắp sửa một ngày làm ăn rồi. Linh quyết định lăn sang hội ý với Sáu Hóa. Vừa tới giữa lộ bỗng anh ngoắt mình lăn nhanh trở lại. Ở phía ấp, có ngọn đèn chói sáng thình lình bật lên. Còn đang ngỡ ngàng thì ánh đèn thứ hai... rồi thứ ba xuất hiện. Độ sáng lóa của nó làm quáng cả mắt, làm nhòa cả cảnh vật. Linh rướn người lên. Đúng nó rồi! Ánh đèn Hon-đa. Ba thiếc Hon-đa. Tiếng máy nổ xa nghe vo vo như con bọ dừa đang rung cánh cạnh màng tai. Tiếng rung cánh lớn dần trong khi những luồng sáng thu gọn lại, gom nhỏ hơn. Linh thấy bắp chân mình đang nháy nháy. Các thớ thịt căng lên mà răng cứ va vào nhau cách cách. Quỷ quái thật: trận nào cũng thế, cứ sắp có chuyện là lại không sao kìm nổi cái tật này. Súng cứ phải nổ lên cái đã, rồi đâu mới hoàn đấy. Anh cắn sâu vào cạnh ngón tay. Bắp chân có đỡ giật giật hơn. Ánh sáng đang quét loang loáng trên mặt lộ bỗng dưng tắt lịm. Cánh con bọ dừa cũng không thấy rung nữa. Lộ 13 lại duỗi dài êm ả. Linh nhếch mép. Chắc nó cảnh giác đối phương, nếu có. Được! Muốn thử kiểu gì thì thử, miễn là đừng lộn vòng trở lại. Không ai động đậy. Sốt ruột bò ra đường là hỏng cả...

Ba luồng sáng lại lần lượt quắc lên, vuốt dài, lia sang hai bên. Tiếng con bọ dừa chuyến thành tiếng bọ hung quạt cánh. Nó đã tới gần rồi. Họ phủ cành lá lên đầu. Linh siết chặt đầu dây kẽm vào lòng bàn tay. Nheo mắt lại, nhìn hất lên, Linh đã thấy ba bóng người mờ mờ trên xe. Chúng không ngồi mà rạp trên yên. Mỗi đứa cách nhau tới hai chục mét. Cùng một lúc, cả luồng sáng lẫn tiếng bọ hung đều biến mất, nhường lại cho tiếng nổ rền như đạn liên thanh và lưỡi sáng đã liếm vượt qua đầu họ. Nó ở ngay trên đầu dây rồi. Vành bánh xe chiếc thứ nhất đang xoay loang loáng, bánh nghiến ràn rát... Tập trung thằng ở giữa. Bỏ thằng này. Re... e... ét!... Chiếc xe lao qua như tia chớp. Luồng sáng khác ập đến rồi vuột đi. Chiếc thứ hai đây! Chính nó đây rồi! Vừa kịp trông thấy chiếc ghi-đông bắt ánh đèn như đôi cánh én lướt trên không trung. Linh đứng bật dậy. Sợi kẽm trên tay anh kéo thẳng căng... Hự! Trong một thoáng cánh tay anh tê đi, những ngón muốn rời ra. Thằng trên xe hộc lên một tiếng, rồi tung lên, lộn ngược trở lại. Cùng với chiếc xe máy mất đà đổ nghiêng, va ầm ầm xuống mặt dường, nghe rõ tiếng sọ người vơ khô khốc. Linh cũng bị chúi theo, sạt đầu gối xuống đất. Chiếc thứ ba tới cách chừng mươi bước, thấy lạ, phanh kít lại...

Sáu Hóa quát khẽ:

- Cảnh giới thằng đầu, thằng cuối!

Linh chồm dậy phóng ra đường. Chiếc xe đổ vẫn còn nổ máy. Khi tới, anh đã thấy Sáu Hóa buông vội cái xác chết, đứng vụt dậy, giọng lạc đi như người vừa bị mất cắp.

- Không phải thằng này! Con mẹ! Thằng đằng sau! Bắt!

Sáu Hóa, Linh và một người nữa chạy bổ tới chiếc xe vẫn còn đứng im. đầu ngúc ngoắc... Không kịp rồi! Chiếc hon-đa rùng mạnh một cái, cua một đường cháy bánh sát mép lộ, chút xíu nữa đâm xuống ruộng, rồi vút đi. Một loạt AK phóng theo, hai loạt súng ngắn phóng theo. Lửa nhằng nhằng hai bên sườn xe. Chiếc hon-đa vẫn chạy như phát rồ. Sáu Hóa quơ cây cạc-bin tự động của Thanh, cặp ngang nách, siết hai loạt. Lửa chụm dần, chụm dần rồi bám dính vào sau xe. Chiếc Hon-đa lảo đảo rồi lật ngang. Nghe tiếng nước ruộng bắn tung lên. Ba người nhảy lại: chỉ thấy.chiếc xe không, ngập nửa trong nước: bánh vẫn còn quay. Xa xa trên mặt lộ, một bóng người đang cầm đầu chạy như điên, chân có vẻ bị thọt. Linh giơ súng: quá muộn rồi! Nó đã mất hút. Đầu đằng này, chiếc xe thứ nhất cũng biệt dạng, tiếng động cơ hoảng loạn nhỏ dần... Đến lúc ấy, dưới chân Linh, Sáu Hóa nằm lăn ra, đập đập đầu xuống đường giãy đành dịch. Anh rên hừ hừ như bị sốt rét nặng. Linh và mọi người đứng trơ phỗng ra. Tiếc đứt ruột đứt gan!

Cối 81 ly từ các đồn, các tua bắt đầu động ầm ầm xuống hai bên đường. Xen kẽ với từng chùm lứa từ mặt đất tỏa lên, đạn thăng kéo dây nhau bay chằng chịt. Mọi người lăn vào sau các vật che đỡ vừa tìm được. Chỉ còn mình Sáu Hóa vẫn nằm giữa đường, bất động như chết rồi. Hai Thanh chạy tới, ngồi xuống bên cạnh, giọng vỗ về:

- Anh Sáu! Đừng buồn nữa. Cho rút đi! Anh Sáu...

Sáu Hóa văn nằm như ngủ. Chần chờ ở đây bỏ con bây giờ! Linh cáu sườn cũng chạy tới. Nhưng anh vừa đụng tay vào nách, định xốc bổng cả cái cơ thể nhỏ bé ấy dậy thì như có sức bật từ trong lòng đất, Sáu Hóa dựng phắt người lên. Dưới ánh pháo sáng, nhìn mặt anh tỉnh khô. Anh nòi thản nhiên:

- Rút cái gì, hề? Trụ lại tìm cách đánh nữa chớ! Không diệt được thằng mắc dịch ấy không thèm về đâu. Rồi, vậy đó! Linh, Thanh, hai người về trước đi. Lẹ lên!

Linh quắc mắt nhìn Sáu Hóa:

- Anh là thằng tồi, hiểu chưa?

Sáu Hóa trố mắt nhìn Linh rồi nhìn qua Thanh. Cô gái cũng nhìn lại anh đội trưởng đầy vẻ trấn áp. Một trái côi nổ gần. Miểng quật xuống mặt đường chan chát. Bộ mặt thiếu ngủ của Sáu Hóa sáng xanh lên. Trên khuôn mặt ấy bỗng giãn nở một miệng cười dễ dãi:

- Rồi! Theo tôi! Tất cả!

Và cứ giữa đường, anh khom lưng dẫn mọi người chạy ngược lại chợ. Tới một khúc quẹo, anh ngồi thụp xuống chỉ hai đống báng (Cây sắn) khô cao hơn đầu người, dựng chụm ngọn ở mé gò. Đằng sau là giàn khổ qua (Mướp đắng) đang trổ lá.

Anh phân công cộc lốc:

- Ém vào đó? Nếu tình huống dở, cả hai đống đều đánh chí cốt. Sáu người chia hai tổ. Hai Thanh ở tổ Mười Đảnh. Linh ở với mình, bàn tính chuyện tối nay luôn. Rồi, vậy đó! Bí mật hết ga. Hết xí quách mới nổ súng. Bà con thấy, giữ lại. Nhưng đang nắng, chắc chưa ai dỡ ra trồng đâu. Mần đi!

Mọi người tán về vị trí dược phân công. Cối vẫn nổ tứ tung nhưng đã chuyển làn dần về phía sông.

Trong khi Lang, xạ thủ B.40, người dân tộc Thổ Cao Bằng, gượng nhẹ gỡ từng thân báng lỏng khỏng, tạo một lỗ hổng chui lọt người thì Sáu Hóa và Linh bò đi xem xét địa hình.

Với cảm giác nhạy bén của người lính, Linh bỗng thấy lạnh gáy. Địa thế ém quân quá chông chênh. Hai đống báng khô, chẳng hầm chẳng hố, lọt giữa hang ổ kẻ thù. Lộ một chút thôi là coi như mạng đổi mạng. Chúng nó sẽ tứ bề bủa vây với những phương tiện hỏa lực, cơ giới cực mạnh. Giỏi lắm, sáu người diệt được nó sáu mươi rồi cũng chịu chết. Ban ngày ban mặt, rút đường nào! Chỉ cần hai trái chống tăng M.72 là hai đống báng sẽ cháy bùng như đuốc. Táo bạo đấy. Nhưng suôn sẻ được thì thật tuyệt vời. Sát ngay nách nó, đỡ được bao công tiềm nhập, dò xét (thật khó mà giữ kín được). Linh liếc sang Sáu Hóa: mặt anh ta bình thản như đang ngồi uống trà ở hậu cứ. Linh chợt thấy an tâm. Anh chàng ít khi quyết định nhầm lẫn. Anh chả nổi tiếng đánh giặc do năng khiếu tham mưu thần tình và sự táo bạo tới lạ lùng đấy ư? Cái lần anh quyết định trèo lên ngọn cây phục chiếc cá rô ở giữa căn cứ lõm (ra khỏi “cứ” là gặp địch), ai cũng lè lưỡi can gián khác nào trầm mình xuống sông đọ tay đôi với cá sấu. Nhưng anh vẫn chạy được về. Còn chiếc cá rô thì rơi tại trận. Đã nghiệm ra rằng: ở cái nơi lừa lọc nhau từng miếng, thuộc cách đánh của nhau từ cái mẹo nhỏ nhất này, ai có ngón hiểm hơn, bất ngờ hơn, sẽ dứt điểm, ấy vậy mà...

Một bóng đen lòm khòm đi tới.

- Ai? - Sáu Hóa hỏi.

- Đảnh đây!

- Đi đâu thế?

Anh xã đội trưởng lừng khừng:

- Đi giẫm bậy mấy dấu chân. Nghi binh.

- Thằng. Kỹ trời thần! - Sáu Hóa gật gù vẻ khoái trí.

- Bọc gì vậy? - Linh nắn nắn cái gói trên tay Đảnh.

- Mỗi tổ một chút, ăn cầm chừng đỡ khát! - Mười Đảnh dốc vào tay Linh chừng chục trái dưa leo mập mạp rồi lại lừng khừng đi về đống báng của mình.

Cái anh chàng xem ra lù khù này, đánh giặc kỹ càng như bà già đi chợ. Linh nhét dưa vào túi, nghĩ thầm. Trận đánh năm ăn năm thua này có những ông thổ thần như vậy cũng đỡ ngại phần nào. Nếu Sáu Hóa quyết định hấp tấp anh ta đã phản đối rồi. Linh lại tìm thấy được cái háo hức bồn chồn trước một trận đánh có chuẩn bị đầy dủ. Anh men theo giàn khổ qua, đi kiểm tra tổ của Đảnh. Tổ này đã vào gọn. Nhìn bên ngoài thấy đống báng vẫn im lìm chụm ngọn. Trông tinh mới thấy bụng nó hơi phình ra. Tốt rồi! Chủ nhân của nó bận bịu đồng áng làm sao mà để ý được một chút phình ra đó. Mà dù có thấy cũng chả nghi ngờ gì. Anh quay về đống của mình. Đống này cũng hơi phình ra. Vậy là trong ruột hai đống báng khô bên con lộ chiến lược san sát đồn tua, có chứa cả một bán đội súng to, súng nhỏ đủ cả. Linh hồi hộp luồn vào, rồi thò tay ra ngoài rấp lại lỗ hổng. Một hơi ấm sực lên. Tối im. Có tiếng nhai dưa gau gáu. Linh ghé sát lại: cái miệng không nhỏ lắm của Sáu Hóa đang chuyển động...

Từ dải rừng chồi xa tít bên kia lộ, đám mây màu chì chuyển dần thành màu sáng bạc, màu sáng trắng... màu hồng nhạt... màu hồng tươi rồi dỏ tía. Mặt trời, thật to hiện ra rực rỡ. Cứ tưởng cả rừng chồi bốc cháy. Con đường nhựa cũng màu hồng, những luống cày cũng màu hồng, đống báng bên kia cũng màu hồng. Tất cả đều hồng lên, tươi tỉnh. Hóa ra bình minh trên lộ chẳng khác gì bình minh trên sông...

Linh thấy lạnh lưng hở sườn. Trời sáng rõ mới lộ hết cái thế mỏng manh. Đào hầm độn thổ ngay cửa đồn cũng có, song thú thật anh chưa êm cái kiểu này bao giờ. Nghề đặc công như vạc ăn đêm, có bóng tối che chở. Nhưng ngồi cả đống chồm hỗm giữa ánh sáng mặt trời, giữa đồn bốt địch thế này thì quá sức tưởng tượng. Anh bàng hoàng nhìn mặt trời dần dần lên cao...

Từ phía ấp, một chiếc xe bò lọc cọc lăn bánh trên lộ. Đằng sau có tốp người gồng gánh đi chợ. Họ đi với dáng tất bật, đôi mắt phiền muộn nhưng Linh cảm thấy sáng nay những người dân này có vẻ gian giảo thế nào ấy. Hình như những cặp mắt kia cử lấm lét về phía hai đống báng. Người đi sau gọi người đi trước chờ, cũng khiến Linh chột dạ. Ngay cả chú bò kéo kia nữa, mắt cũng nhìn ngang ngửa đầy vẻ xảo trá. Cái mũi chun lại như đánh hơi. Và những kẽ hở cứ rộng ra thênh thang. Khỉ thật!

Anh bỗng đảo nhanh mắt: Đi ngược lại chiếc xe bò, một hàng dọc linh mười lăm thằng, bước uể oải, ba lô dè nặng trên vai, làm những cái nón sắt rụt lại, súng tiểu liên cực nhanh Mỹ có khẩu vác, khẩu đeo. Ở nắp những chiếc ba lô, Linh trông rõ những mảng bí đỏ, bí xanh hở ra. Và cả cánh trắng một con vịt đang đập đập. Bọn này chắc nằm kích cả đêm ở chợ, sớm nay về dồn. Chúng không quên cuỗm theo ít đồ về ăn nhậu. Vậy là cả mình lẫn nó đều thức trắng đêm. Với những bộ đồ chật cứng, chúng đi lêu rêu trên mặt lộ cao. Bóng chúng che khuất cả vầng mặt trời mới mọc, nhác trông giống bức tranh vẽ một tù khổ sai đang đi trong hoàng hôn - đám tù khổ sai có những viền sáng bạc quanh người. Đừng rẽ xuống đây! Đừng rẽ xuống đây! Phiền lắm! Linh nhìn vào mắt Sáu Hóa. Đôi mắt ấy lờ đờ nửa nhắm nửa mở, vẻ muốn ngủ. Linh bấm anh, chỉ trung đội bảo an. Sáu Hóa gật đầu, mắt vẫn không mở to hơn. Anh lại nhìn ra bọn lính: chúng đang từng thằng một rẽ xuống đường bò dẫn vào đồn. Linh thở ra... Có lẽ nếu gặp lại anh Út "Cò ngẳng", mình phải bổ sung vào cái triết lý của anh ấy: "Người lính không thể chỉ biết tìm niềm tin trong ánh mắt hoảng loạn của kẻ thù mà cùng một lúc phải biết tìm cả trong ánh mắt đồng đội nữa, bác sĩ ạ!". Ví như những lúc như thế này đây, nếu mình bắt gặp một tia hoảng kinh trong mắt Sáu Hóa thì sao? Biết đâu cả hai đều cụp xuống run rẩy. Đức tin của anh ấy lạ quá! Cứ như không.

Một chiếc xe "Dép" lao từ chợ ra rồi bon nhanh trên lộ. Chợt nó phanh sững lại và lùi dần... lùi dần tới đúng chỗ giật dây khi đêm thì tắt máy. Từ trên xe bước xuống bốn thằng. Trong đó có một thằng cao lớn, vận quân phục trắng làm nổi bật bộ mặt đen cháy. Mắt Sáu Hóa mở ra từ lúc nào, anh nói lẩm bẩm:

- Thằng Xầm độ rầy đen đũa dữ hè?

Chưa hết. Một thằng cao lớn hơn, đang đứng sừng sững ở thành xe. Nó mặc bộ bà ba đen to quá cỡ, nước da đỏ au và màu tóc nhờ nhờ. Một chiếc khăn rằn rộng bản quấn quanh cổ nó. Tới lượt Linh thốt lên: - Mỹ! Thằng Mỹ!

Cạnh anh, cái đầu Sáu Hóa cứ giúi giúi vào kẽ hở giữa các thân báng như muốn lọt ra. Trước mắt anh, một trong những thằng Mỹ cuối cùng chưa rút quân, đang đưa ống nhòm lên mắt. Dưới chân nó, thằng Xầm gập lưng xuống tràng dò dẫm lần theo cái gì? Chắc nó đang bận tâm vì những dấu chân nghi trang của Đảnh mờ dần ra sông. Thằng Xầm nói gì với thằng Mỹ mặc áo nông dân Nam Bộ đó, rồi chúng cúi xuống một tờ giấy trải rộng trên mũi xe. Bàn tay thằng Xầm chỉ trỏ về mạn sông hồi lâu, rồi như đã quyết định xong một việc, chúng leo lên xe. Chiếc xe nổ máy lao nhanh về chợ. Sáu Hóa nhìn vuốt theo chiếc "Dép", khẳng định như một nhà chiêm tinh:

- Thằng địch vật sẽ xua quân càn xuống sông để trả hận khi đêm chết hụt.

- Mấy ông "Bù Chao" lại nguyền rủa bọn mình ăn hại phá “cứ” của họ mất thôi. Phiền phức quá!

Như phụ họa, cối pháo các đồn tua trên trục lộ cấp tập nhả ra sông. Chỗ ấy khói trắng đùn lên từng cụm như đốt rơm. Đất dưới chân Linh rùng rùng. Một vài thân báng đổ nghiêng. Cả đống báng muốn đổ nghiêng. Anh đưa tay lên giữ lấy ngọn.

- Thế là thằng mắc dịch bỏ qua chỗ này. Ngon! - Sáu Hóa cười thích trí - Cá mặc sức nổi, heng!

Nắng đã lên cao. Bóng người đi lại trên lộ thưa thớt hơn. Người ta muốn đổ ra đồng và chui vào chợ hết rồi. Chỉ có đôi ba chiếc xe máy, xe lam hay xe đò thỉnh thoảng vút qua. Lâu lâu lại có một đoàn xe GMC chạy rầm rầm phả cả khói đen vào hai đống báng.

Xung quanh Linh bà con đang cặm cụi mần ăn. Quần Mỹ Á của những cô gái bóng láng lên trong nắng. Hay thật! Con gái vùng này đẹp ghê! Cô nào cũng mặc một cái áo vải thô bên ngoài, hở hết cúc, để hé ra những cái áo bên trong đủ màu, cũng láng bóng lên, trông vừa khỏe vừa duyên dáng. Đi làm ruộng mà ăn mặc đẹp như đi dạ hội. Trên lộ, một đôi trai gái ngồi xe vét-xpa lướt qua. Tấm khăn choàng màu trứng sáo bằng vi-ni-lông của cô gái ngồi sau bay lật phật. Có lẽ đã tan trường, một tốp nữ sinh mặc áo dài trắng, đạp xe mi-m ngược gió, vừa đi vừa trò chuyện ríu ran. Những tà áo dài cũng bay ngược về sau. Giá mà - Linh thoáng nghĩ - Giá mà ông Sáu ông ấy dở chứng nhểu mũi tướng lên một cái nhỉ? Không hiểu mấy tà áo dài kia còn bay đến đâu? Chà! Nếu đừng cỏ chiến tranh, đừng có đống báng, đừng có thằng Xầm, đừng có gì cả thì vui biết mấy! Mình sẽ đàng hoàng đi ra, hòa vào cuộc đời này, vào những ruộng hoa màu kia, vào dòng người đó; sẽ thong dong bách bộ về chợ làm một ly nước đá, một tô phở tái bò cho thật nhiều tương ớt nhỉ... Anh mê mải ngắm cuộc sống bang ồn ào trước mắt mà quên khuấy mình đang ở đâu định làm gì. Những cái ngoài kia mới thu hút làm sao. Anh có thể nằm thế này, giữa đống báng, không cần ăn uống gì cả, mà ngắm cảnh đời hết năm này qua năm khác. Thèm quá! Đúng là chỉ cách nhau mấy bước chân mà xa lạ như hai thế giới...

Lại một chiếc xe máy màu xanh từ chợ đi ra. Cô gái trên xe đầu đội nón cói, vành uốn cong che nửa mặt, để lộ khuôn cằm thuôn thả. Cô mặc chiếc áo thun xanh bó sát lấy thân hình tròn lẳn và cái quần ống rộng cũng màu xanh. Cả người và xe đều một màu xanh mát, làm dịu cái nắng chói chang đang rung rinh trên mặt lộ. Ô kìa! Tại sao cô dừng lại? Hỏng máy chăng? Cô gái loay hoay dựng xe lên rồi cúi xuống vặn vặn, tháo tháo cái gì ở đầu máy, gần chỗ giật dây đêm qua. Một làn tóc chảy xõa xuống vai... Linh quay đi. Phải tiếp tục canh chừng. Không nên để tâm quá tới cái “màu xanh" này. Vừa lúc đó, có vẻ bất lực, cô gái ngẩng đầu lên, lau mồ hôi, nhìn dọc theo con lộ, rồi nhìn ra sông như cầu cứu ai. Linh choáng người. Anh không tin ở mắt mình nữa. Thúy phải không? Đúng Thúy rồi! Khuôn mặt, con mắt, mái tóc... Lầm làm sao được. Nhưng sao Thúy lại ở đây? Sao Thúy lại thế?... Anh ngớ ra một lúc rồi quay lại giật áo Sáu Hóa lúc ấy đang ngủ gục ngon lành.

Sáu Hóa giụi mắt nhìn ra rồi nói giọng ngái ngủ:

- Năm Thúy chứ cái gì mà dữ vậy?

- Buồn cười thế... - Linh lẩm bẩm.

- Con nhỏ vào nằm trong chợ cả tuần nay để theo dõi thằng Xầm chứ mắc mớ gì mà buồn cười?

- Thật không ngờ...

- Cái gì không ngờ?

- Đẹp không ngờ... - Linh vẫn lơ mơ.

- Tao vẫy nó vào cho chú em trò chuyện heng? - Sáu Hóa làm bộ dỡ báng chui ra.

Linh nắm gáy giữ lại:

- Đừng giỡn! Đổ ụp bây giờ! - Và anh lại nhìn chết trân về phía chiếc hon-đa. Không rõ sao anh lại hắng nhẹ trong cổ và nghĩ rằng cách hai, ba trăm mét, Thúy cũng sẽ nghe được tiếng gọi ấy. Nhưng cô gái đã đứng dậy rút giẻ lau tay rồi ngồi lên xe, nổ máy. Chiếc xe lạng di, kéo theo một đường thẳng hòa vào dòng xe cộ, ngược xuôi trên lộ.

- Con nhỏ ra kiểm tra dấu vết vụ hồi đêm. Thấy làm ăn đổ bể chắc nó buồn. Nó chẳng ngờ mấy thằng báo hại đang ngồi đây hề?

“Và không ngờ cả sự có mặt của cái gã thương binh thô lỗ đã làm cô phật lòng, nửa đêm bỏ ra về" - Linh nghĩ phụ họa với câu nói rầu rầu của Sáu Hóa.

Có tiếng thở phù phù phía sau. Linh nhìn sang. Bàn tay anh định đưa lên gãi nốt muỗi cắn trên mũi, bỗng dừng lại. Có hai người, một ông già và một cô gái, có lẽ là hai bố con, vừa hạ đít ngồi xuống ngay bên cạnh. Họ giở cơm ra ăn trưa. Chắc đây là chu nhân của hai đống báng này. Ba người nhìn nhau không dám thở mạnh. Vẻ mặt Sáu Hóa hơi tập trung một chút, rồi con mắt đói ngủ của anh hạ dần, hạ dần xuống, và cuối cùng đắm đuối dán chặt vào cái can rượu hai lít ông già đang đưa lên miệng. Khi dòng rượu đế dang chảy xuống cổ ông ừng ực, thì trong này, cái cục gồ trên cổ Sáu Hóa cũng nâng lên hạ xuống ngon lành. Anh liếm môi, mắt sáng lên như trẻ con nhìn người lớn ăn kẹo.

Cô con gái khoảng mười bảy tuổi, bắp chân tròn lẳn trong cái quần ni lông xa tanh chật căng, đôi má đỏ lựng lên vì dãi nắng, gắp một con mắm nêm kẹp vào miếng dưa leo, đưa cho bố:

- Chiều nay trồng báng hả ba?

- Để xem xem đã! Má mày ra kịp thì trồng - ông già nheo nheo mắt nhìn vào đống báng.

Linh biến sắc nhìn Sáu Hóa. Anh ta cũng quẹo cần cổ lại cái yết hầu không thấy lên xuống nữa. Từ sáng tới giờ mới thấy Sáu Hóa có một biểu hiện căng thẳng. Một tình huống mới đây. Nếu gia đình ông già này mà xúm lại dỡ báng thì chỉ còn cách kéo tuột cả hai vợ chồng lẫn cô con gái vào ngồi đây. Giữ lại đến khi nào xong việc mới xin lỗi, thả ra. Rầy rà lắm Mà ba người rồi, thêm ba người nữa ngồi vào đâu? Linh đưa mắt ước lượng thử. Cái cô con gái quần bó căng kia nữa, ngồi chỗ nào? Không khéo cô bé lại khóc nức nở lên, ai mà dỗ được?

Ông bố vẫn nheo nheo nhìn sâu vào đống báng. Trong một thoáng, Linh thấy đôi đồng tử đùng đục của ông giãn ra. Ông quay lại và mút mút đầu con cá lóc nướng trụi, mấy ngón tay hơi run:

- Má mày nói đi hồi nào về?

- Xế xế ba ơi?

- Vậy… - Ông quăng đầu cá đi - Để bữa mai!

"Dứt khoát là bữa mai quá đi chứ lại!" - Linh reo lên trong bụng. Cảm ơn ông già nhé! Cảm ơn cô gái có cặp má chín mọng trái cà chua kìa nhé! Cảm ơn cả bà má đi chợ về muộn kia nữa! Anh so vai rụt cổ, miệng tru ra. Hú hồn hú vía... Con mắt Sáu Hóa đã đau đáu nhìn can rượu ở dưới đất. Nếu không phải ông già, mà là thằng địch, nếu không phải đám báng mà là lô cốt kẻ thù, dám anh ta nẫng nhẹ can rượu tu một hơi rồi! Linh vừa buồn cười vừa thấy thương thương. Ráng lên anh Sáu! Tối nay xong xuôi, về “cứ”, tôi sẽ chèo ghe đi suốt đêm kiếm rượu cho anh...

"Cách!" - Linh tái mặt. Cái đầu của Lang ngất ra sau, làm đổ một cây báng ra ngoài. Anh bóp mạnh vào vai

Lang. Anh chàng miền núi đang gà gật choàng tỉnh. Linh dừ dừ nắm đấm vào mũi cậu ta, trợn mắt lên. Lang hiểu ra, cúi xuống cười tủm tỉm. Bên ngoài, ông già thản nhiên đưa bàn tay rám nắng dựng lại gốc báng. Chết thật! Tình thế này mà còn ngủ được. Vô phước lại ngáy ầm lên như ở nhà thì... Thật đúng là lính của Sáu Hóa: coi trời bằng vung. Nom kìa! Ngủ dậy mà cái mũi còn nháy nháy nữa! Mùi mắm nêm chứ cái gì mà hít hít mãi thế. Anh bỗng thấy đói cồn cào. Kỳ này về phải kiếm chất tươi bồi dưỡng cho bộ đội mới được. Tội quá... Linh ghé mắt sang phải: đống báng bên ấy vẫn im lìm. Có khi ngủ cả rồi. Năm đêm thức trắng phơi sương phơi gió rồi còn gì nữa? Chỗ này, cha con ông già cũng đứng dậy, sửa soạn đi làm giấc chiều. Cô gái ngửa cổ đưa can nước muội trong vắt lên miệng uống một ngụm rồi xách cuốc đi ra. Cái cổ trắng quá! Ba ngấn hay sao ấy. Phải nhớ kỹ nét mặt cô bé này. Mai mốt thắng lợi, sẽ phải tìm đến thăm...

Ông già còn nán lại sửa cán cuốc. Tới khi cô gái đi khuất - thật bất ngờ - ông vội nhét nhanh hai cái gò cơm còn vơi nửa, chai mắm nêm và cả can rượu nữa vào ruột đống báng. Thế rồi vừa làm ra vẻ bận bịu vun lại báng, ông vừa nói lầm lầm:

- Tôi không biết mấy chú trong đó là quốc gia hay cộng sản, nhưng để cái gì chói chói thế kia là không đặng. Đánh lộn, hư vườn tược nhà tôi.

Nói xong, ông già chậm rãi vác cuốc lên vai đi ra. Linh tái người. Anh thấy rõ một giọt mồ hôi to tướng đang đọng trên mũi mình. Hèn chi... Không! Đó là cách nói của ông già thôi. Ông không thể không biết ai đang náu trong này được. Dấu vết vụ diệt ác đêm qua còn kia... Anh vội lấy mu đậy lên cái chuôi đạn B.40 đang bắt một tia nắng lóa sáng.

Anh dõi nhìn một đám mây bay ở xa. Nơi đó, mây trắng dồn tụ lại trông hao hao một thành quách cổ xưa. Những viền sáng bạc xung quanh thỉnh thoảng lóng lánh lên, cứ gợi nhớ lao câu chuyện truyền thuyết vê cái lâu đài lơ lửng... Anh ngủ thiếp di. Kế bên, Sáu Hóa sau khi làm gọn lít rượu, rón rén giở gói thuốc rê ra. Anh chỉ còn cách đó để trị cơn buồn ngủ đang làm rời rã cả chân tay. Anh hít một hơi thuốc thật sâu rồi áp mặt nhả từ từ xuống đất. Khói thuốc lãng đãng bay như có đám mây thui vào trong ruột đống báng.

Rồi cuối cùng bóng tối cũng áp xuống trên vùng lộ 13. Đến lượt dải rừng chồi phía sau lưng cũng tưởng như bùng cháy dữ dội và lịm tắt. Con lộ sống động dường ấy bỗng hóa buồn tẻ, cô đơn trong im lặng. Thời buổi chiến tranh, người ta đi đâu, thường hối hả về nhà trước nhá nhem. Chiếc xe bò cuối cùng cũng lóc cóc rời lưng lăn về ấp. Cùng với những mái liếp đang tỏa khói cơm chiều, ánh đèn diện trong khu chợ cũng bật sáng. Đôi ba tiếng súng ''cắc bọo” bắn phát một từ trong đồn vang ra liên lạc với lọn lính đi càn đang trên đường về. Thế là kết thúc một ngày căng thẳng. Linh sờ tay lên tóc và tưởng rằng nó đã bạc đi mấy sợi. Cứ cái kiểu này chả mấy nỗi mà già ngoắc ngoéo.

Sáu Hóa tróc mạnh lưỡi. Mọi người từ trong ổ chui ra, uốn vai, vặn lưng răng rắc, rồi nhìn nhau cười khà. Cậu Lang ngồi lâu máu tụ xuống chân, cứ bá vai Linh nhảy lò cò, rồi ngã lăn ra cỏ, cười tít mắt. Trăng hạ tuần đỏ quạch như con mắt say rượu cứ chực chúi xuống sông.

Sáu Hóa vẫy Linh và Đảnh lại:

- Đánh kiểu này, mấy ông! - Mọi phương án tác chiến dù rối rắm tới đâu từ miệng anh nói ra đều đơn giản, rõ ràng, không vòng vo sau trước gì cả. Năm Thúy báo nó hay gài trái ở cửa. Nếu nghe tiếng nổ. dù nửa đêm chúng cũng nống ra tính lượm xác mình. Rồi, vậy đó! Nhử heng! Mình phải nhử nó ra khỏi vòng rào tháo quai hàm heng! Ông Đảnh dẫn người đi kiếm giùm mình một con gà thiệt mập mang về đây.

- Nhậu à?

- Ừa nhậu! Nhưng mà nhậu sau! - Và mắt lóe lên tinh quái anh thảo sơ cách đánh.

Nghe xong Linh ngớ ra. Không hiểu anh ấy học ai được cái mẹo ranh ma này? Lạ quá!

- Kiếm một con gà thiệt mập! Ở đâu hè? - Mười Đảnh vặn vẹo cổ.

- Tới Năm Thúy! Nhà cơ sở con nhỏ đó ở, Hai Thanh biết rõ.

- Rồi! - Anh xã đội đã hiểu ra, xách súng đi liền.

“Tới Năm Thúy...". Linh cũng bật dậy định đi theo như bị cái gì bên trong xui khiến.

Sáu Hóa gọi giật:

- Đâu vậy mày?

Linh tỉnh lại:

- Đâu có! Đi… đi đái chút.

- Ừa! Bàn thêm tình huống này coi...

Khoảng một giờ sau, Đảnh trở về. Thanh xách một bọc nhỡ nhỡ đi theo.

- Có không? - Sáu Hóa hỏi.

- Sao không! - Đảnh khóa lẫy an toàn cây M.79.

- Rồi! Còn cái "ấy"?

Mười Đảnh không trả lời. Hai Thanh bước lại, để nhẹ vào tay anh một chai lít:

- Uống một góc thôi, anh Sáu nha!

Sáu Hóa ngượng ngập cầm lấy chai rượu, rồi như cậu bé có lỗi lảng ra sau tợp một hơi. Anh đưa chai lên

trời: còn già nửa. Anh lại đưa lên miệng.

- Anh Sáu!... - Hai Thanh gọi khẽ.

Sáu Hóa ngập ngừng rồi như phải vận dụng một sức cố gắng phi thường, anh ập nắp lại.

Thanh nói giọng dỗ dành:

- Chị Năm nói anh uống đỡ. Xong việc chỉ sẽ nói cơ sở mang cho anh cả can hai mươi lít!

Sáu Hóa cúi đầu không nói, vẻ chấp nhận.

Trong khi mọi người nai nịt lại đồ nghề, xóa dấu vết, Linh tần ngần đến bên Hai Thanh, hỏi nhỏ:

- Năm Thúy có khỏe không, Thanh? - Hỏi xong anh mới biết là thừa. Vừa trông thấy hồi trưa còn hỏi cái

gì? - Sao... Sao Thúy không ra đây?

- Chỉ đang bận sanh hoạt chi bộ mật.

- Thúy bây giờ là...

- Bí thư xã thay chú Tư. Đêm mai chỉ cũng về.

- Thanh à!... - Anh hỏi ngập ngừng - Thế.... Thế Thúy có biết tôi ở đây không?

Thanh nhìn Linh dò xét, rồi nói trơn tuột:

- Em có nói nhưng chị Năm làm thinh. Chỉ đang bận trói con gà.

"Thúy làm thinh...". Linh rời Thanh ra, lòng thấy nghèn nghẹn. Ờ! Mà còn trách móc gì người ta nữa? Linh chặc lưỡi ngồi xuống cởi bỏ quần áo, thoa lọ vào mình. Pin đèn ngấm vào mấy vết xước, xót quá!

Lát sau Mười Đảnh bám đường, mọi người bò xổm theo sau, men theo độ ta-luy, thận trọng nhích về phía chợ. Được một đoạn, bỗng Đảnh bò lộn trở lại tới chỗ Sáu Hóa:

- Cô Năm báo trong mục tiêu đêm nay có một thằng trung tá CIA Mỹ.

Sáu Hóa lặng lẽ gật đầu nhưng mắt sáng lên:

- Tình hình sao?

- Hỏi mấy nhà, cô bác nói đường yên.

- Vậy ngon!

Cách mục tiêu chừng trăm mét, đội hình dừng lái, chui sâu vào một vườn chuối tối om cạnh đường. Linh dàn xong thế cảnh giới, miệng ngậm dao găm, cặp con gà béo múp vừa bị bóp chết đang còn ấm nóng, bò theo Sáu Hóa. Sáu Hóa lấy chân ẩy vào đầu Linh:

- Nằm lại! Cử người khác. Hai thằng chỉ huy cứ đinh nhằng vậy à? - Nói rồi anh chụp cái mũ dù Mỹ lên đầu.

- Bậy nào! Tôi còn quân số giao liên - Linh bò lên ngang bạn - Xem cách ông đánh thế nào. Quẳng mũ lại đi! - Vừa nói Linh vừa giật cái mũ trên đầu Sáu Hóa xuống. Sáu Hóa lại chụp lấy, đội lên.

- Có việc!

Hai người lợi dụng những vệt, những vũng tối hiếm hoi ở lề đường trườn đi. Gặp những khoảng sáng, họ dún mình nhảy nhanh qua, êm nhẹ như một chú mèo. Còn xa hàng rào, chưa ngại trái mà chỉ ngại chó. Chó của dân. Không khéo một chút, chó sủa inh lên, chúng cũng xộc ra ngay. Trước mặt họ đã sáng trưng ánh đèn điện. Ánh sáng hắt xuống một tấm biển màu vàng kẻ chữ trắng:

“CHI KHU CHÂU THÀNH"

Đầu Linh nóng ran. Sào huyệt của bọn đầu não một quận đây. Từ tấm biển lạnh lẽo kia; từ những lô cốt tựa nấm mồ khổng lồ kia; từ cái đống lúc nhúc xô bồ trong hàng chục hàng rào gai và ụ súng đó, đã xuất phát những mệnh lệnh hành quân tận diệt, những mệnh lệnh càn quét ủi phát những chết chóc, đói khát và đau thương... Giá đêm nay không phải chỉ tìm diệt một thằng, mà được ém quân ba mũi, cắt rào lao vào san phẳng cả sào huyệt giặc? Giá lúc này có một chiếc xe tăng, một chiếc thôi, mình sẽ nổ máy hết tốc lực chồm vào, húc tới cái hầm cuối cùng... Cha! Cha! Trước hang ổ kẻ thù sao cứ muốn mình có một sức mạnh thần thoại để giáng sấm sét lên đầu chúng. Nhưng...! Nó nằm đó, kềnh càng bất động đấy, nhưng có phải mỗi lúc mà vào được đâu. Nếu không có cái động tác ém quân trong ruột đống báng thì làm sao tránh khỏi đổ máu khi chỉ cần nhìn một tấm biển "CHI KHU CHÂU THÀNH” kia. Rồi, nhất định sẽ có ngày được gặp lại nó, gặp với kế hoạch công phá trong đầu, với hỏa lực ghê gớm trong tay. Cứ chờ đấy...

Đã trông thấy bóng những thằng gác đứng im lìm ở cổng và trên nóc những lô cốt xù xì. Thỉnh thoảng những tia đèn pha lại quét loang loáng, chém nát bóng đêm thành từng khúc. Chúng nó làm ra vẻ vậy thôi, chứ từ Mậu Thân đến giờ, đã có ai đánh vào đây đâu mà ngó ngoáy dữ vậy! - Linh nghĩ và vẫn bám sát bàn chân Sáu Hóa.

Tới một quãng sáng rộng, trông rõ cả được màu cỏ, Sáu Hóa ra hiệu bảo Linh nằm lại. Cổng chi khu đã ở ngay trước mặt. Sáu Hóa hơi nhoài ra mặt đường. Cái thân hình thiếu niên của anh nằm vừa khít bề rộng bóng tối cửa cây cột cổng. Linh vẫn ngậm con dao găm ở miệng, đưa họng súng "Côn" vào chính mặt thằng gác, yểm trợ cho bạn. Trước mũi Linh, bàn chân trái của Sáu Hóa ngọ nguậy, thỉnh thoảng hơi giật lên. Chắc bị muỗi đốt. Linh cười thầm, thò tay lên gãi gãi giúp anh. Sáu Hóa duỗi dài chân ra, có vẻ khoan khoái lắm.

Hình như Sáu Hóa đã rà thấy trái. Anh móc ở túi sau xi-líp ra một cuộn cước nhỏ rồi thận trọng buộc một dầu vào dây bẫy. Sau đó, anh dùng chân khéo léo cặp nhẹ con gà và lưỡi dao găm Linh vừa chuyền cho lên đầu. Anh cắt cổ gà và dốc ngược con gà trống thiến nặng tới ba ki-lô cho máu chảy ra. Xong xuôi, Sáu Hóa còn tỉ mẩn nhặt từng cái lông gà li ti nhét vào túi sau, rồi úp chiếc mũ dù Mỹ lên trên vệt máu. Hai người bò trở lui. Sáu Hóa kéo con gà sát đất theo một đường lộ liễu nhất. Kéo từ từ, hết sức nhẹ. Kéo tới đâu, máu từ cổ con gà nhểu ra tới đó, thành một đường mảnh nhỏ. Linh theo sau, vừa bò vừa thả thật gượng nhẹ sợi cước. Vung tay một chút sợi cước căng ra, kéo theo dây bẫy, trái phát nổ liền.

Còn cách xa bụi chuối, con gà đã cạn máu. Sáu Hóa ngồi - hẳn dậy, cầm chân con gà lắc mạnh. Cổ gà vẫn ráo hoảnh. Anh cứa sâu thêm mấy nhát. Cạn tiệt rồi! Thấy vậy, Linh không nói không rằng, giật con dao trên tay Sáu Hóa, cứa mạnh vào bắp chân mình. "Cứ cho là rào lưỡi lam quạc đi?". Linh cứa thêm nhát nữa. Từ bắp chân nở nang thoa lọ vằn vện của Linh, một dòng máu rỉ ra. Anh duỗi mạnh chân cho nó nhỏ thành giọt xuống đất và nhìn Sáu Hóa cười rất tươi. Sáu Hóa cũng mỉm cười, nhưng cái miệng rộng nhăn lại như mếu. Họ lại bò tiếp. Đã qua những phút căng thẳng nhất, tới bụi chuối, hai người nằm oải ra như đói cơm lâu ngày. Sáu Hóa móc thuốc rê rịt vào bắp chân Linh rồi cầm lấy sợi cước, mắt nheo lại nhìn về phía đồn.

Trời đã về khuya. Đêm trong lòng địch sao gây một cảm giác giống đêm trên trận địa, đầy mùi xú uế tử thi. Gió thổi rờn rợn trong vườn chuối. Gánh hát cải lương ở cuối phố cũng đã dẹp về. Chắc đã đến lúc rồi. Linh cúi xuống dòm đồng hồ. Bắt gặp ánh mắt của Linh, Sáu Hóa gật đầu và bàn tay cầm sợi dây cước giật mạnh. Im ắng một giây. Bỗng ở trước cửa đồn, lửa và một tiếng nổ lớn cùng bật lên. Tiếng nổ âm ấm và rùng rợn của mìn mo. Mọi người đều nhổm dậy. Tiếng nổ bất chợt làm đêm tối bị vỡ vụn ra rồi sau đó lại lắng đi. Và như đã qua cơn choáng váng, từ các lô cốt hầm ngầm, đạn nhỏ đạn to, mìn trái đua nhau nổ. Nó nổ như kiểu nổ một kho đạn cỡ trung. Chắc tưởng rằng 'Việt Cộng" đã vô lọt trong ruột nên cả cái chi khu như một con thú dữ đang lồng lộn quẫy đạp, cố văng con đỉa ra khỏi thân mình...

Tới mười năm phút không thấy phản ứng gì, các cỡ súng mới tạm im. Đến lượt các loại chó đua nhau tru lên. Chắc nãy giờ chúng nó còn bận chui vào gậm giường. Đội hình vẫn nằm im, chìm vào đất. Trận mưa đạn toàn đổ ra sau lưng. Một vài viên sượt qua ngọn chuối. Có giọt nhựa chảy xuống đầu Linh ngưa ngứa...

Thốt nhiên, trong đồn vang lên những tiếng chân chạy chộn rộn, tiếng còi thổi ré lên, tiếng la gọi nhau hối há. Thế rồi lại im. Lát sau, nhiều ánh đèn pin lừ lừ đi ra cửa. Đèn pin tắt. Linh hồi hộp: trước mắt anh, một trung đội lính, mũ mãng súng ống đầy đủ, chia thành ba tổ găm thẳng tới nơi nổ trái. Chúng đi thận trọng, lưng còng xuống, mũi súng rê rê trên mặt đường. Anh nhìn kỹ: không thấy thằng Xầm đâu cả. Nó mà nằm lại thì chẳng còn ý nghĩa gì nữa. Phí hoài hết! Anh liếc sang Sáu Hóa, cái đầu anh đang gật gù có vẻ đắc ý lắm khi nhìn thấy bọn lính. Chúng nó đang cụm lại, tìm dấu vết thôi chứ đã nhằm nhè gì Toàn đồ bỏ cả, chưa bõ đánh. Bỗng Sáu Hóa bóp mạnh tay Linh, hất mặt về phía đồn. Ở đó, ngay chính cửa, có một tốp khác đi ra. Linh trông rõ thấy thằng Xầm đi đầu, áo quân phục mở phanh, một bên chân nó bước cà nhắc. Chắc hậu quả vụ tháo chạy đêm qua. Nó vừa đi vừa vuốt tóc. Đằng sau thằng Xầm, lốc nhốc mấy thằng có lẽ đều là sĩ quan. Đến lượt Linh mừng rơn, siết chặt tay Sáu Hóa. Nhưng anh lại thấy vẻ mặt Sáu Hóa rầu rầu. Sao vậy? Thằng chó chết ra rồi, còn muốn gì nữa?

Sáu Hóa lẩm bẩm:

- Còn thằng Mỹ... Nó không ra hè?

Thằng Xầm đã nhập vào bọn lính. Tiếng nó hỏi nhỏ:

- Thấy gì không?

- Báo cáo anh Hai, có một cái nón bị lủng nằm bên cạnh vệt máu. Chắc có thằng bị rồi. - Tiếng một thằng

trả lời lưu loát.

Thằng Xầm lẳng lặng nhặt cái nón lên, lát trong lật ngoài, chiếu đèn pin xem xét. Bỗng nó cúi sát xuống vành nón, chăm chú nhìn một lát rồi ngẩng lên: giọng đầy khoái trá:

- Nguyễn Đình Hóa! Nguyễn Đình Hóa là Sáu Hóa! Nón thằng Sáu Hóa đây rồi, bay! Nó tới số rồi! Lủng một lỗ giữa trán thì ông cố nội nó cũng hết sống nổi. Sao khờ khạo thế con! Đi! Đi theo dấu máu lượm xác thằng thủ lĩnh "Cọp đen" mang ra chợ phơi coi!

Thằng Xầm rút phựt khẩu súng ra và tự nó cầm đèn dẫn đâu bọn lính lần theo dấu máu. Lúc này, đứng giữa sào huyệt, nó hiện nguyên hình là một thằng khát máu điên cuồng. Linh nhếch mép cười: "Chính mày mới tới số, con ạ! Xầm ạ!". Anh lia mắt theo từng bước chân thằng quận trưởng, thấy tim đập mạnh. Chợt ánh mắt anh va phải tia mắt Sáu Hóa đang nhìn chéo lại. Quái thật! Nhìn đi đâu vậy? Ông cứ làm như việc thằng Xầm như xong rồi không bằng. Bất giác Linh cũng bị cái nhìn của Sáu Hóa cuốn đi…

Chỗ ấy, ngay cửa ra vào có một đám sĩ quan đang đứng túm tụm xung quanh một thằng cao to, bận bộ bà ba lụa trắng, miệng ngậm điếu xì gà. Cả bọn đang lùi lại, đứng táp vào sau ụ súng tấn bao cát ngó ra. Điếu xì gà của thằng cao lớn lập lòe. Linh nhận ra đó chính là thằng Mỹ sáng nay - thằng trung tá Mỹ CIA. Hèn chi mà ông Sáu Hóa như bị đớp mất hồn! Thôi! Hẵng tập trung quất gọn con mồi này đã!

Sáu Hóa cũng vừa quay ngoắt lại phía thằng Xầm. Mặt anh linh hoạt hẳn lên. Đã nhìn thấy rõ mặt thằng giặc. Cái miệng của nó đang nhếch xéo ra mỗi lần thấy thêm một dấu máu. Phía này, miệng Sáu Hóa cũng hếch lên, thú vị theo dõi từng bước đi của con mồi. Bên anh, trái đạn B.40 tròn như bắp chuối của Lang đang rung rung. Họng M.79 của Mười Đảnh và cả nòng khẩu cạc-bin thanh cảnh của Hai Thanh cũng đã lăm lăm xỉa ra mặt đường. Nhìn tư thế của đồng đội lúc này, một thằng Xầm chứ cả trăm thằng Xầm đi nữa cũng chẳng bõ bèn gì. Linh rạo rực đưa khoeo tròn tạc đạn vào ngón tay...

Vệt sáng tròn đèn pin trên tay thằng Xầm đã tới gần. Muốn ngửi được cả mùi nước hoa Mỹ trên người nó. Mặt thằng Xầm bị ánh đèn đường hắt lên trông hốc hõm ghê sợ. Hai mươi bước... Dấu máu sắp hết rồi. Đôi giày đen của thằng Xầm có vẻ ngập ngừng khi bước qua một vũng tôi. Hết dấu máu. Linh hơi ù tai. Sống lưng anh mỏi nhừ. Lại vẫn cái tật run ấy. Mẹ mày! Linh tự chửi mình và cắn môi tới chảy máu. Mười lăm bước... Trời ơi, ngon quá! Miếng mồi xa lạ lại có thể ngon và dễ hiểu đến thế này ư? Vẫn phải chờ đã. Phải ném trái tạc đạn này ngay trước mũi giày nó. Thằng Xầm vừa tiến thêm hai bước... ba bước... Bỗng Sáu Hóa hét thé lên, lạc cả giọng:

- Bắn! Bắn tới!...

Linh không nghe thấy tiếng nổ. Chỉ thấy ở chỗ thằng Xầm, chớp sáng liên tiếp nhoáng lên như giông bão, Thiếu tá này... Quận trưởng này... Chặt đầu này... Cứ môi lần như vậy, Linh lại tung ra một trái tạc đạn. Khi anh dừng lại với một trái tạc đạn cuối cùng trong tay thì mặt đường đã trống trơn.

- Rồi, vậy đó! Thu súng rồi rút!

Tiếng Sáu Hóa vang lên trong cái im lặng đột ngột sau trận đánh. Chính Sáu Hóa lao ra đầu tiên. Linh cũng nhào tới. Thằng ác ôn nằm quẹo đầu sang một bên, tay quặt ra sau lưng trong một thế nằm lạ mắt. Nó không còn là thằng Xầm nữa. Mọi cái chết đều mang dáng dấp này. Linh nhặt vội khẩu "Ru-lô" băng tròn trên bàn tay nhớp máu của nó và không hiểu sao, anh cúi xuống nhét một viên đạn vào cái miệng đang há ngoác ra. Khi đứng dậy, bất thần anh vấp phải Sáu Hóa. Sáu Hóa đang đứng sững, trân trân nhìn về phía đồn. Bỗng anh giằng phắt cây B.40 trên tay Lang, chạy vụt đi. Linh kéo lại. Sáu Hóa hét vào tai Linh:

- Bỏ ra! Để tao nện một phát vào cái nhà tô kia! Chúng nó chạy cả vào đấy. Cả thằng Mỹ nữa! Kìa, bỏ ra! Để tao diệt thằng Mỹ cuối cùng ở vùng này!

- Thằng Mỹ hả? - Linh vung tay đấm mạnh vào bả vai Sáu Hóa - Thế thì mần đi, Sáu Còi!

Anh quát Lang chạy theo bảo vệ rồi tổ chức anh em sẵn sàng yểm trợ. Thoáng bóng Hai Thanh chạy lướt qua mặt anh. Cô chạy lên với người đội trưởng.

Ngay lúc đó, một âm thanh rất quen thuộc vang lên: “Tăng... Ùng!" - Trái B.40 kẻ một đường xanh biếc, hơi chếch lên, phá vỡ một mảng tường tròn bằng miệng thúng. Sáu Hóa nện rồi! Cừ quá! Linh chém mạnh tay vào gốc chuối, reo lên. Cùng một lúc, cả anh và Mười Đảnh đều ghếch nòng M.79 thả cầu vồng những trái đạn tròn trịa, cầm nặng tay vào giữa sân dồn. "Cóc... Oành!... Cóc... Oành!". Sân chi khu bực lên những chùm hoa lửa quáng mắt. "Tăng... Ùng!..." - Lại một trái B.40 nữa. Cái đầu hồi bên phải nhà tô sạt băng đi. Gian nhà vẫn chưa sụp. Thôi, được rồi đó, anh Sáu! Coi chừng chúng phản ứng. "Tăng... Ùng!..." - Trái thứ ba. Tiếng đề-pa và điểm chạm dính vào nhau. Cái nhà tô đổ ụp, để hở ra những mảng tường trống hoác. Sau phút bàng hoàng, các cơ đạn trong đồn cũng rú lên, vây tròn lấy chỗ phát ra tiếng nổ. Hỏng rồi! Linh vội vã bỏ tới chỗ Sáu Hóa. Nhưng mới được mấy bước, Linh sững lại. Ngay trước mặt anh, Hai Thanh đang vác Sáu Hóa ngược trở ra. Linh bàng hoàng đỡ lấy thân thể nhỏ bé của bạn từ tay cô gái, rồi lệnh cho Mười Đảnh nhanh chóng dẫn đường rút.

Pháo sáng lập lòe đầy trời, soi rõ đường cho tổ trinh sát bỏ chợ bám về sông.

... Họ dừng lại sau một gò đất thoai thoai, mọc đầy cỏ găng sắc nhọn. Linh dắt Sáu Hóa xuống. Anh Sáu nằm lịm đi trong nhịp thở yếu dần. Máu từ những vết thương vẫn rỉ ra, ướt đẫm vòng băng quấn trên đầu. Xung quanh anh, đồng đội đang phập phồng hướng về người đội trưởng. Sáu Hóa đưa cặp mắt trong sáng lần lượt nhìn hết các khuôn mặt đội viên và dừng lại nơi khuôn mặt Hai Thanh đang ướt nước. Anh ra hiệu cho Hai Thanh đỡ anh ngồi dậy.

Đêm ấy, trong tiếng sóng vỗ mơn man vào bờ cát, tiếng bìm bịp kêu âm âm trong lòng nước, trong ánh hỏa châu không lúc nào tắt trên dòng sông quê hương. Sáu Hóa như một cậu bé, nét mặt thảnh thơi ngồi dựa đầu vào vai cô gái cùng thôn. Trên môi anh phảng phất một nét cười mãn nguyện. Bỗng anh ngồi thẳng dậy, buông một tiếng nói thật chậm, thật nhỏ:

- Rồi, vậy đó!

Và anh tắt thở...