- Hình như còn việc gì anh chưa nói?
Được lời như thoát nạn, Kiểm lấy giọng thân mật:
- Kể cũng có việc thật. Lúc nào rỗi, anh qua tôi một tí.
Kiên không thích lằng nhằng với người mà mình không có cảm tình nên đề nghị:
- Anh cho thời gian cụ thể đi!
- Sáng mai nhé. Anh lên lúc nào cũng được. Chỉ cần gọi trước, để tôi sắp xếp không tiếp ai.
Kiên chỉ mơ hồ biết, người này đang tìm cách cầu thân mình. Nhưng phải có chuyện gì ông ta mới gọi chứ. Đây là gọi điện mời lên, chứ không phải giấy mời lên làm việc như năm ngoái. Chuyện gì nhỉ? Kiên cố moi óc, vẫn không đoán ra. Điện hỏi Diệu, xem mảng công tác chị phụ trách có sự cố gì không. Ngó ngang ngó dọc, nhìn trước ngầm sau, vẫn không thấy gì. Ờ, sao không hỏi Hùng nhỉ? Hùng bận thâm nhập vào mảng công tác mình mới phụ trách nên đi suốt. Mỗi tuần làm việc với một phòng để nắm tình hình, thành thứ anh em có gặp nhau, cũng chớp nhoáng.
Nghe Kiên kể, Hùng nghĩ một lúc rồi đoán:
- Anh ra soát lại công tác tổ chức xem. Mọi rắc rối lôi thôi thường ở khâu này.
Đến lúc nghe Kiểm nói có đơn tố cáo anh, Kiên phải thầm khen Hùng, "cái thằng tỉnh thật".
Đơn tố cáo Kiên nhiều tội. Ông Kiểm tóm tắt: Thứ nhất, "xa rời đường lối, tôn chỉ, mục đích của Đảng". Thứ hai, "háo danh, tự đề cao mình, độc đoán, chuyên quyền, tìm mọi cách thâu tóm quyền hành để làm lãnh chúa một vùng". Thứ ba, "tha hoá về đạo đức lối sống". Ông ta nói, lá đơn này có kí tên hẳn hoi. Ngoài ra còn có đơn kiến nghị của ông X, tự nhận là đại diện cho các cán bộ, nhân viên cơ quan Quận uỷ.
Lâm Du sắp bị dồn vào đường cùng, bắt buộc phải nghỉ hưu trước tuổi, hoặc sắp xếp vào những chỗ không tương xứng với cương vị của mình.
Đơn tố cáo này cũng có tên thật, cả chữ kí, địa chỉ và điện thoại hẳn hoi. Kiểm nói, ban Kiểm tra Trung ương chỉ đạo ban Kiểm tra Thành uỷ tiến hành kiểm tra xem xét, vì họ gửi cả cho ban Tổ chức Trung ương, ban Kiểm tra Trung ương.
Kiên ngồi nghe, lòng dạ sôi sùng sục. Chẳng việc gì phải sợ, toàn những chuyện thẳng, bẻ thành cong, toàn những suy diễn để vu oan giáng hoạ. Tức không chịu được. Anh cố đoán xem ai làm việc này. Lẽ thường là ai bị động chạm nhiều nhất, mất nhiều quyền lợi nhất thì phản ứng thôi. Vậy đó là ai?
Thấy anh không hỏi gì, mắt nhìn ra ngoài cửa sổ chớp liền mấy cái, Kiểm biết người này đang nghĩ gì. Ông ta làm ra vẻ thân mật, tình nghĩa:
- Kể ra thì theo nguyên tắc, tôi không được tiết lộ cho anh. Những mà… với anh, coi như một ngoại lệ.
Kiên không nói gì. Tò mò thì cũng người ta thường tình. Với lại anh ta tự nói ra chứ mình có đòi hỏi đâu. Chả lẽ lại báo tôi không cần à. Nghĩ thế Kiên quay lại nhìn Kiểm:
- Cảm ơn anh có thiện ý…
Kiểm vươn người sang phía Kiên nói vừa đủ nghe:
- Anh Lưu đấy!
Kiên mím môi gật gật đầu. Anh cũng lờ mờ đoán vậy.
°°°
Sáng thứ hai, trên hai trụ cổng lớn, một trụ cổng phụ sát phòng bảo vệ trụ sở quận Lâm Du dán một hàng tờ rơi. Mở cửa phòng làm việc, ai cũng giật mình khi thấy một tờ rơi đã lùa qua cửa vào phòng từ bao giờ. Đập vào mắt người xem là chiếc ảnh Kiên đang ôm một cô gái, cả hai người đều trần truồng. Nó được đóng khung giữa tờ giấy A4 với dòng chú thích: "Phút thư giãn của Bí thư kiêm Chủ tịch Lâm Du".
Thư tố cáo này của ông X, cán bộ phòng Tổ chức Quận uỷ.
Người này tố cáo Kiên "bày ra trò thi để đưa quần chúng vào một cương vị rất quan trọng của quận là Trưởng phòng Văn hoá Thông tin. Thứ hai là việc thí điểm Bí thư kiêm Chủ tịch, chẳng qua là thủ đoạn che giấu tham vọng thâu tóm quyền lực để tha hồ thao túng, làm lãnh chúa một vùng. Sự việc xảy ra hôm khai trương trung tâm Văn hoá Thể thao Lâm Du là minh chứng cho tham vọng đó. Anh ta chỉ nói mỗi một câu để đối lập với đồng chí Trưởng ban Tuyên giáo Thành uỷ, có thói quen nói dài. Đấy chính là một cách gián tiếp đề cao mình. Thô bạo và trắng trợn hơn, để làm nhục đồng chí Lợi, anh ta còn tổ chức cho quân mình vỗ tay rầm rầm, đuổi người nói xuống. Để củng cố địa vị, Kiên còn tập hợp những người cùng cánh với mình đưa họ lên cao. Đoàn Hùng là điển hình cho ý đồ đó… "
" Về sinh hoạt cả nhân, ai cũng biết lúc nào rửng mỡ lên, anh ta lại kéo tay đồ đệ trung thành là Hùng đi mát xa. Mà gầm trời cuối đất này, ai chả biết mát xa là ổ mại dâm trá hình. Hãy nhìn chiếc ảnh, các bạn sẽ thấy anh ta mát xa hay mát gần?
Cả khu vực Quận uỷ, Uỷ ban Lâm Du náo cả lên trong lặng lẽ. Vì tò mò, hiểu kì, ai cũng đọc, cũng xem kỹ càng chiếc ảnh. Nó là ý định của đơn tố cáo. Những chuyện khác chỉ đọc qua. Người ta tập trung vào việc này, coi đây là việc lớn nhất, đích đáng nhất, tội to nhất của Kiên. Người đố kỵ thì bĩu môi: "Rành rành ra đây, chối thế nào được". Một số người bên Quận uỷ sắp bị sắp xếp lại, mà sự sắp xếp ấy, chẳng thể nào vừa ý, mãn nguyện, dù trước đây vẫn quý mến anh, nay quyền lợi sát sườn bị động chạm nên phán: "Hám danh chết vì danh, hám gái chết vì gái. Hám cả hai thì chết nhanh gấp đôi Tham lắm thì thâm nhiều. Đời thế mà!" Những người yêu mến thì hồ nghi: "Chả có lẽ?" Diệu cắn răng: "Bọn đê tiện - nhưng tâm lý đàn bà lại hỏi - Có thể một lúc nào đó, ở chỗ nào đó…" Hùng nghiến răng: "Ghê đấy. Làm sao tìm ra được cái thằng ghép ảnh bây giờ"..
Kiên mất bình tĩnh. Mặt anh căng lên trong cơn tức giận cực độ. Lần đầu tiên bị ăn đòn kiểu này. Ai làm việc này?
Không lẽ là Lưu? Không thể là X được. Mình biết rõ anh ấy. Chữ ký trông dại mặt lắm. Không có chữ ký thật mà so sánh nhỉ. Kiên gọi Hùng, định bảo tìm một văn bản nào có chữ ký của X thì mang lên. Đúng lúc liệng go cửa bước vào, trong tay là một tờ giấy có chữ kí thật của X. Đúng là chữ ký giả.
Kiên báo cáo với ông Trân. Ông bảo đã nghe Kiểm nói. Còn tình hình ở Lâm Du, coi như một cuộc gây rối nội bộ thôi. Đây là vấn đề thuộc về tổ chức thì cứ để tổ chức làm.
Kiên báo cáo với Kiểm. Ông ta cho người xuống ngay, cùng thanh tra quận lập biên bản làm việc.
Đến lúc này, Kiên mới nghĩ, cùng lúc đến hai người phụ nữ. Không biết họ nghĩ gì về mình? Trong ngày hôm nay, có thể bây giờ, tờ giấy này đã nằm trong hộp thư nhà mình.
Không biết họ có đủ tỉnh táo để phân tích không?
"Họ" ở đây là Diệu và Tần.
Vừa lúc ấy Diệu gọi điện cho Kiên: "Cứ bình tĩnh anh ạ. Họ không phá thối mới lạ. Gì thì gì, em cũng không tin chuyện nhảm nhí này". Chị giấu biệt ý nghĩ đàn bà của mình.
Hơn lúc nào hết, anh cần sự ủng hộ, động viên. Đừng làm anh phải suy nghĩ thêm. Kiên trả lời: "Cảm ơn em đã tin anh. Không bao giờ anh làm việc gì phải xấu hổ với em đâu".
Vừa về đến nhà, Kiên đưa ngay cho vợ tờ giấy chết tiệt:
- Em nhận được cái này chưa?
Mặt Tần trông khác quá. Chị cố không biểu lộ cảm xúc gì:
- Em đọc rồi. Anh cứ tắm rửa đi, ăn cơm xong hãy nói chuyện.
- Không tắm rửa, không ăn cơm. Nói chuyện ngay bây giờ.
Mặt Kiên căng thẳng. Chưa bao giờ Tần thấy chồng trong trạng thái bị kích động như thế. Cũng không biết nên thế nào.
Chị không thể giả vờ vui vẻ, giả vờ tin cậy. Chẳng thể nào biết ma có ăn cỗ không? Chỗ nào chả có nhà nghỉ, đâu chả có mát xa. Tội lỗi thì cũng… chả là tội lỗi. Nhưng ghê tởm, và nhờ mang bệnh tật vào người… Chị cố dịu giọng:
- Vâng, thì nói chuyện bây giờ cùng được.
Hai vợ chồng ngồi đối diện nhau qua chiếc bàn nước.
Tần bỏ mấy viên đá vào bát nước rau muống luộc rồi đưa cho chồng. Kiên không đón lấy như mọi khi. Chị kiên trì giơ bát nước ngang mặt, mắt nhìn thẳng vào mắt anh cho đến khi chồng cầm lấy mới nghe.
- Anh uống đi. Anh với em phải thật bình tình, thật tỉnh táo thì mới nói chuyện được…
Kiên uống một hơi:
- Đồng ý. Anh chỉ hỏi em một câu. Em cùng chỉ cần trả lời anh một câu thôi.
- Chắc không thể nói một câu được. - Đôi mắt thông minh nhìn thẳng vào mắt anh trả lời rắn rỏi.
Kiên như quát lên:
- Sao không được?
- Thì anh cứ hỏi đi, rồi sẽ thấy.
- Em có tin anh không?
- Anh hỏi tin cái gì chứ? Nó nói bao nhiêu chuyện. Anh hỏi chuyện gì chứ?
- Hỏi tất cả?
- Em chỉ trả lời một nửa thôi, già nửa thôi, đúng hơn là ba phần tư thôi.
- Sao lôi thôi thế?
- Em dạy toán mà, cố gắng chính xác.
Kiên không kiên nhẫn được nữa. Anh vằn mắt lên nhìn vợ. Vẫn người vợ yêu chiều, nồng đượm, rất mực yêu chồng, và mình cũng rất mực yêu quý. Bây giờ bỗng nhiên… Xa cách. Lạnh lùng. Cứng rắn. Lí sự. Ăn miếng trả miếng.
- Thế em nói cái ba phần tư ấy đi!
- Vâng, em tin anh trong ba phần tư nội dung ấy, em không tin ba cái tội người ta gán cho anh…
- Thế nghĩa là em tin chiếc ảnh ấy là sự thật?
- Em muốn không tin, nhưng không chứng minh được. - Ngừng một tí, chị nhìn chồng, cái nhìn có cái gì như thách thức. - Anh có giúp em được không?
Kiên bị dồn vào thế bí. Người vợ giỏi lập luận, cái gì cũng rành mạch rõ ràng như thực hiện các phép tính làm Kiên uất lên. Anh đứng phắt dậy, mắt nhìn vợ toé lửa:
- Anh chưa chứng minh được. Nhưng sẽ chứng minh được. Nếu anh không chứng minh được, thì người khác sẽ chứng minh cho anh, tổ chức sẽ chứng minh cho anh. Thôi được, trong thời gian chưa chứng minh được, anh sẽ đến cơ quan ở.
Tần đứng dậy, giọng bình tĩnh nhưng kiên quyết:
- Anh không được làm thế, khi vẫn còn là chồng em. Nếu anh thấy, mà em cũng thấy, vợ chồng còn li thân thì anh ngủ ở phòng con gái hoặc ở phòng làm việc của anh, em vẫn ngủ phòng chúng mình. Ấy là chưa nói đến việc đến cơ quan ngủ sẽ tác động thế nào đến dư luận. Phải không anh?
Kiên phải chịu. Cũng không có cách nào khác. Tần nhấc bát nước lên, lại kiên nhẫn đợi chồng cầm. Anh thấy dễ chịu hơn. "Cô ấy bị xúc phạm không kém gì mình".
Hai người lầm lì, lặng lẽ vào mâm.
Suốt bữa cơm, không ai nhìn ai một lần, không ai nói với ai một lời.
°°°
Hôm sau mấy tờ báo (trừ Nhật báo Thanh Hoa) cùng đưa tin vụ rải tờ rơi bôi nhọ Bí thư Quận uỷ Lâm Du. Chắc chắn các cơ quan chức năng sẽ vào cuộc để làm rõ vụ việc. Thời luận nêu câu hỏi: "Được biết ông Trần Kiên đang làm công tác sắp xếp, củng cố lại tổ chức, nhân sự sau khi được phép thí điểm cải tiến phương thức lãnh đạo (Bí thư kiêm Chủ tịch Quận). Không biết hai việc này có liên quan gì không?
°°°
Theo gợi ý của bố, Lê Đại quyết định chuyến hướng đầu tư vào chính thành phố quê mình. Có một mặt trận, theo ngôn ngữ quân sự của Đại - còn bỏ trống. Đó chính là vận tải công cộng. "Anh" quốc doanh rõ ràng là không kham nổi. Nhà nước có chủ trương xã hội hoá. Đại gì không nhảy vào.
Đầu tư trong nước, thuộc đường đi nước bước, yên tâm hơn. Lại có điều kiện trông nom gia đình, vợ con.
Sao Việt họp: Hội đồng quản trị, Ban giám đốc, đại diện chi nhánh ở thành phố Hồ Chí Minh cũng ra. Đại báo cáo phương án mở một hãng taxi. Có hai vấn đề phải giải quyết, một là vấn đề vốn. Hai là tổ chức đoàn xe. Đại trình bày:
- Chúng ta phải có một số vốn rất lớn. Cho dù các cổ đông có huy động thêm từ những người thân, bạn bè, các nhân viên mua cổ phiếu ưu đãi thì cũng chỉ huy động được, giỏi ra là mười phần trăm. Có thể, sẽ hợp đồng với một công ty môi giới tài chính. Họ sẽ giới thiệu cho ta một đối tác có vốn, sẵn sàng đầu tư vào một dự án. Nếu họ ưng dự án của ta, họ sẽ cho vay, ta trả họ theo lãi suất thoả thuận. Còn công ty môi giới sẽ hưởng tỉ lệ phần trăm trên số vốn đối tác cho ta vay, hoặc là được quyền mua một số cổ phiếu ưu đãi.
Một giải pháp nữa là, hợp đồng với một công ty thuê mua tài chính. Họ sẽ bỏ vốn ra cho ta mua xe. Ban đầu, số xe này là tài sản của họ. Ta sẽ sử dụng. Lãi sẽ chia ra, một phần để trả cho họ, một phần ta nuôi quân ta. Bao giờ trả hết cả vốn lẫn lãi, thì số xe ấy mới là của ta. Nếu ta làm ăn không ra gì họ sẽ thuê người điều hành, miễn sao làm ăn có lãi, có thể mới hoàn được vốn, trả được lãi cho họ. Tuy họ không bỏ chất xám, cũng không có chuyên môn, không có người tham gia sản xuất, nhưng nhờ cơ chế kiểm tra giám sát sẽ đảm bảo an toàn vốn của họ.
- Thế sao không vay ngân hàng? - Hưng, Phó Tổng giám đốc hỏi.
Đại giải thích:
- Vay ngân hàng thì phải có tài sản thế chấp. Điều này thì ta có. Nếu không trả được, họ sẽ phát mãi tài sản của ta.
- Thế ý Tổng giám đốc thế nào. Chắc là anh có ý đồ rồi chứ gì?
Đại khuyến khích:
- Thì cứ bàn nát nước đi. Túi khôn của ai có gì, bỏ ra đi.
Chả ai có ý kiến gì. Mọi người trông cậy cả vào sức nghĩ của Đại. Anh nói rành rẽ:
- Tôi nghiêng về phương án giữa, tức là ký kết với một công ty thuê mua tài chính. Vì sao thế? Nếu vì một lẽ gì đó, ta có dốt nát kém cỏi, không kịp phát hiện ra những sai sót, yếu kém trong quản lý điều hành, thì đã có họ. Vì quyền lợi sát sườn họ sẽ luôn luôn để mắt đến ta. Một sự giám sát như thế có lợi cho cả hai bên. Chúng ta sẽ lập một đoàn xe, bước đầu là năm chục chiếc. Loại xe KIA, Hàn Quốc, không sang quá, cũng không phải là hàng chợ như Matiz. Mời anh Hưng trình bày việc tổ chức đoàn xe.
Hưng - chính là anh sì quan hậu cần trung tâm Huấn luyện Kỳ thuật Pháo binh năm xưa, người đã phải mua trâu của tiểu đoàn Đại đánh vào trong đợt tập huấn kì thuật - đứng lên, trịnh trọng:
- Báo cáo Tổng giám đốc, báo cáo các anh. Lái xe là một nghề đòi hỏi không chỉ kỹ thuật, mà quan trọng nhất là tinh thần trách nhiệm cao. Vì nó liên quan đến tính mệnh hành khách. Nhỡ có chuyện không may xảy ra thì cứ gọi là đền nhọc. Vì thế, tiêu chuẩn xét tuyển đầu tiên, theo tôi phải là đảng viên. Sau đó phải ưu tiên đến các cháu, họ hàng thân thích trong Tổng công ty. Thứ ba, đương nhiên là phải có kĩ thuật và tinh thần kỷ luật tốt.
Đại hỏi Hưng:
- Chắc anh nhớ cái vụ tôi chở trâu vào cho anh chứ?
- Làm sao quên được. Ngày ấy tôi đã nhận ngay ra đầu óc kinh doanh của anh. - Thuận miệng Hưng hỏi - Thế vụ ấy anh kiếm được bao nhiêu?
Đại chỉnh ngay:
- Cho anh nói lại đi. Đơn vị tôi kiếm được chứ không phải tôi kiếm được. Tay Phó của tôi nắm tài chính. Mình dính vào sẽ bị cánh lính bất phục. Còn lãi ấy à, một món cũng khá, đủ cho quân ăn thêm ngoài tiêu chuẩn cả mấy tháng trời. Chắc anh nhớ đời vụ ấy.
Chính câu chuyện về chọn lái xe hôm nay, khiến Đại nhớ lại cuộc tranh cãi giữa anh và tay Phó của mình năm ấy…
… Khi Đại và anh Trợ lý hậu cần, thanh toán tiền mua trâu với xã về, đơn vị đã chuẩn bị hành quân. Anh đi kiểm tra đội hình.
- Sao, phải mang cả nồi quân dụng đi à?
Báo cáo Tiểu đoàn trưởng, cũng phải ăn dọc đường chứ ạ!
Tiểu đoàn phó báo cáo. Đại khoát tay:
- Để khối hậu cần ở lại. Cả xoong nồi nhà bếp.
Nhìn bộ mặt ngơ ngác của cộng sự, Đại giải thích:
- Dọc đường đi chỗ nào chả có hàng ăn. Xe con tôi đi trước sẽ lo việc ấy cho ông. Nhẹ người! Thế anh bố trí đội hình hành quân thế nào?
- Báo cáo Tiểu đoàn trưởng, cứ ba người làm một tố, Tổ trưởng là đảng viên đi kèm. Thế mới đảm bảo được đội hình hành tiến.
- Tôi nghĩ thế này. Cái chế độ kèm cặp như thế, tưởng là chặt, nhưng không ăn giơ nhau, nó sẽ tìm mọi cách phá đội hình. Bởi ta áp đặt. Thế là chặt mà hoá lỏng. Ông cứ hẹn địa điểm tập kết, giờ tập kết. Muốn đi nhanh đi chậm, muốn đi đêm đi ngày, đi sớm, đi muộn, tuỳ. Miễn là giờ ấy, có mặt đúng chỗ ấy. Nó mà thích nhau thì nó bám nhau bằng được, hỗ trợ nhau đến nơi đến chốn. Chỉ cần tôi đi đầu, ông đi sau khoá đuôi, giải quyết sự cố, nếu có. Thế là được. Nếu không tin, lượt vào, hành quân theo bố trí của ông. Lượt ra, theo kiểu của tôi. Biết ngày thôi mà.
Tiểu đoàn phó nghe theo. Kết quả đúng như Đại hình dung. Anh em còn nghĩ ra cách, một xe kéo một xe. Thế là dôi ra được bao nhiêu xăng dầu. Tiểu đoàn Đại không có lối ăn mảnh, ăn bẩn; những gì tiết kiệm được, kiếm được đều đưa vào quỹ chung đơn vị, nên bữa ăn của chiến sĩ tươm tất hơn các đơn vị khác rất nhiều…
Nhớ lại chuyện cũ, Đại bảo Hưng:
- Tôi nghĩ đảng viên không phải là tiêu chuẩn, là lý do chủ yếu để anh em tín nhiệm mình trong mọi công việc. Anh nên lấy tiêu chuẩn đầu tiên, tiêu chuẩn chính ở đây là lái xe an toàn. Đảng viên mà nay va, mai quệt, ngày kia đổ xe thì cũng xin lỗi, nghỉ cho khoẻ. Thứ hai, anh cần xây dựng một chương trình bồi dưỡng ngắn hạn, nhưng cụ thể, thiết thực để đào tạo lại, đào tạo tại chỗ cho lái xe của ta. Phải dạy họ những kiến thức, những kĩ năng về giao tiếp, ứng xử với khách hàng, khách nước ngoài, khách già, khách trẻ, nhất là khách nữ. Phải dậy họ kiến thức lịch sử, văn hoá, địa lý, trọng tâm là Thành phố ta, rồi mở rộng ra xung quanh. Tất nhiên, không thể bằng hướng dẫn viên du lịch, nhưng cũng phải biết kha khá. Tiếng Anh phổ thông, dĩ nhiên là một nội dung quan trọng trong lớp bồi dưỡng rồi.
Hưng ghi lia lịa vào sổ tay. Anh thực sự nể phục Đại, ngay từ ngày ấy, khi cấp bậc, quân hàm Đại còn dưới mình, đến bây giờ, càng nể phục tầm nhìn, sức nghĩ của Đại. Tưởng đã xong, mà còn gì dấu nhỉ? Làm được như thế thì các hãng khác cứ gọi là chạy de kèn. Yên chí, anh gấp số tay lại, gài bút vào túi áo. Đột nhiên lại thấy Đại nói:
- Thứ ba, phải xây dựng một quy chế giám sát chặt chẽ, làm sao để ai cũng phải tự vươn lên, nếu không sẽ bị những người đi sau, người đứng ngoài thế chỗ. Phải xây dựng được một quy chế để mọi người lao động đều gắn bó với Sao Việt, gắn với thương hiệu này, gắn bó về quyền lợi. Tuyệt đối không có kiểu vắt chanh bỏ vỏ. Các nhà sản xuất lớn thế giới thành công, một phần là nhờ sự gắn bó của người lao động.
Mấy tháng sau cuộc họp trên, trên đường phố Thanh Hoa xuất hiện năm chục đầu xe của hãng taxi Sao Việt. Lô-gô là ngôi sao đỏ trên nền xanh lá mạ. Ngôi sao của một thời quân ngũ. Màu xanh là sức sống tươi trẻ của nền kinh tế đi lên. Dân Thanh Hoa ghi nhận ở taxi Sao Việt cũng cách phục vụ chu đáo, tận tình, lịch sự và giá cả cạnh tranh.
°°°
Sao Việt, giờ đã là Tổng công ty Cổ phần Sao Việt. Việc cập nhật số liệu hãng ngày, sổ sách, kế toán ngày một phình ra. Hoạt động sản xuất bên Nga được hạch toán riêng, có số sách kế toán riêng. Chi nhánh trong thành phố Hồ Chí Minh cũng tương tự. Ở Thanh Hoa, ngoài việc mua bán xuất nhập khẩu giờ Tổng công ty thêm "hãng" taxi. Vậy là, mỗi hoạt động cần ít nhất một kế toán chuyên quản.
Đại thấy nếu không đọc được báo cáo tài chính hằng tháng thì không phân tích được tình hình tài chính. Có phân tích mới nắm được khu vực nào khó khăn, cần tháo gỡ, khu vực nào lỗ, khu vực nào sinh lời. Phải giám sát được hoạt động vốn, vốn tự có, vốn lưu động, vốn đi vay. Phải xây dựng được kế hoạch trả nợ. Quan trọng hơn nữa, mang tính lâu dài, là phải xây dựng được chiến lược phát triển, trong đó chiến lược về nguồn nhân lực, liến lược con người là trọng tâm.
Phòng Kế hoạch, Tài chính giờ phải thêm một Phó trưởng phòng nắm tài chính, một Phó trưởng phòng nắm kế hoạch, để Trưởng phòng có điều kiện bao quát chung. Kiều Linh đã tốt nghiệp đại học tại chức kế toán tài chính, được đề bạt làm Phó trưởng phòng phụ trách tài chính.
Việc đầu tiên là Linh đề xuất với Ban giám đốc, thay chế độ hạch toán báo sổ của các khu vực, bằng chế độ hạch toán độc lập vừa nói trên. Thế có nghĩa là các "khu vực" sẽ trở thành những công ty con, có con dấu riêng, tài khoản riêng, hạch toán riêng. Sao Việt sẽ là công ty mẹ, điều hành, điều hoà, điều chỉnh, để con nào cùng phát triển được. Linh bảo vệ thành công phương án của mình trước Hội đồng quản trị và Ban giám đốc. Từ đó kéo theo hàng loạt thay đổi về mô hình tổ chức, hành chính và tất nhiên là nhân sự
Ông Hoè, rất ngạc nhiên hỏi Đại:
- Con gà cho nó chứ gì?
Đại cũng ngạc nhiên không kém:
- Không bố ạ. Cô ấy giấu con hoàn toàn, lặng lẽ lên phương án. Đến lúc đưa cho con văn bản và đề nghị được trình bày trước tập thể lãnh đạo con mới biết đấy chứ.
Đêm ấy, Đại hỏi vợ:
- Làm sao em có phương án ấy?
Linh cười nhìn chồng âu yếm:
- Thế anh cho em học đại học làm gì? Em còn học được nhiều ở đám bạn bè cùng lớp nữa chứ. Em thấy, nếu cứ giữ mô hình cũ, chế độ hạch toán cũ, thì không thể phát huy tính năng động, độc lập sáng tạo của các đơn vị được. Bố mẹ làm sao cứ bao mãi, cho bú mãi được. Muốn làm ăn lớn, phải thả cho họ tự do bay nhảy. Anh phải thoát li những việc cụ thể thì mới nghĩ được những việc lớn.
Đại kéo vợ vào lòng. Anh hôn vợ, như một sự ban thưởng. Linh không bằng lòng như thế. Hai tay cô quấn ngay lấy cố chồng, toàn thân xoắn vào. Đấy là con tắc kè dùng tất cả giác, móng vuốt, bấu chặt lấy con mồi. Cô lùa lưỡi vào miệng chồng. Đại không chuẩn bị cho tình huống này. Nhưng thấy vợ hào hứng, hăm hở, hừng hực, anh cũng hưởng ứng theo.
Sau trận mưa hôn, Linh vẫn ngồi trên ngực chồng, tuốt ngược váy qua đầu, ném xuống giường, bắt đầu "giải giáp" chồng. Từ trong sâu thẳm, núi lửa bắt đầu trào nham thạch. Sắp sửa vào cuộc thì… Đại vặn lưng kêu: "Gãi lưng cho anh cái, ngứa quá". Linh hít một hơi thở sâu, cố nén nhịn. Hai bàn tay cào trên lưng chồng sồn sột. "Cứ thế, cho nữa vào. Đấy, chỗ dưới bả vai trái ấy, dịch xuống tí nữa, dịch sang phải một tí, tay đấy Trúng rồi? Cào thật khỏe vào. Cào chảy máu cũng được".
Cắn chặt môi, người vợ trẻ chịu đựng. Toàn thân cô chùng xuống Đường gân thớ thịt lỏng dần. Nguội dần. Oải dần.
"Thôi được rồi, cảm ơn em". Linh như đọt khoai héo, rũ xuống giường. Mắt như hai hòn than đỏ bị nhúng nước. Đại bắt đầu làm nghĩa vụ người chồng. Miệng cũng gắn vào môi vợ. Lưỡi cũng đưa vào miệng vợ. Linh không buồn mở miệng, thành ra anh chỉ mút đôi môi nguội lạnh. Phía "mặt trận hạ lưu", cuộc chiến của vị Tổng giám đốc, vẫn theo thói quen "đánh nhanh, thắng nhanh" của viên sĩ quan quân đội rất kém cỏi trên "sân vận động hàng chiếu" này. Linh nhắm mắt lại: "Vẫn chỉ thế thôi ư?"
Trống rỗng.
Ngán ngấm.
Buồn tủi.
°°°
Ai bảo không thể quên được mối tình đầu? Mình thì quên được! Bởi đấy là con người bạc bẽo. Lần gặp đầu tiên trong tiệc sinh nhật ấy, anh ta nổi bật trong đám bạn bè. Một thanh niên đẹp trai, hào hoa. Hơi phóng túng một tí. Hơi sắc dục một tí Cũng dễ hiểu. Mình đẹp mà người ta thích thì có gì lạ. Mà mình cũng thích anh ta cơ mà. Những động tác nhảy mới đẹp làm sao. Đâu phải chỉ mình đắm đuối nhìn theo. Tất cả bọn con gái có mặt hôm ấy đều thế. Anh ta đến trước mặt mình, khen mình đẹp. À không, không khen mình đẹp, mà lại cám ơn mẹ mình đã sinh ra một bông hoa đồng nội tuyệt mỹ thế này, để lần đầu tiên trong đời, anh ta được chiêm ngưỡng.
Người con gái nào được khen như thế chả sướng run người. Đến lúc đưa mình vào phòng bát karaoke mới chết chứ! Cái đôi đang ở trong phòng, chỉ có cô gái hát. Hát lấy lệ. Hát gọi là. Hát cốt để có tiếng. Hát thế nào được, khi gã con trai nằm gồi đầu lên đùi cô ta, một tay quàng sau lưng người tình, ép chặt vào mình. Tay kia mân mê đầu vú, đầu vú bên kia là cái miệng tham lam nhứ đứa trẻ đói sữa, cứ vục vào, hết mút lại bặm môi nhay nhay.
Cảnh ấy… và anh ta… Hôn như voi mút, buộc mình phải đưa lưỡi ra. Tiết mục đấu lưỡi làm mình tê tê khắp người. Đến lúc anh ta đưa tay xuống, bật nịt vú lên… Thực tình lúc ấy mình cũng muốn cho ngay. Cho để được nhận Hiến dâng cho người mình yêu, dù ngay lần đầu gặp gỡ là muốn người ấy sẽ làm chồng…
Sau đó mới biết, anh ta chỉ thích làm tình với mình, vì mình xinh? Với anh ta, làm tình và yêu là hai chuyện khác nhau. Mà mình thì lại coi là một. Có yêu mới làm tình. Mà đã yêu thì phải chăm sóc, giúp đỡ nhau học hành, kiếm công ăn việc làm, sinh con đẻ cái. Mình cũng nhận ra răng, anh ta đòi lên giường với mình là anh ta, chứ không phải vì mình. Nếu vì mình, anh ta đã yêu, đã lấy. Mình có đủ năng lực để làm vợ chứ không phải chỉ làm cho anh ta thảo mãn. Cái giá phải trả cho kết luận ấy quá đắt, Linh ơi. Đến lúc, biết anh ta chỉ chơi bời cho sướng… Đến lúc, biết anh ta định bỏ của chạy lấy người, thì mình buộc phải tỏ thái độ.
Em hiền lành, em ngoan ngoãn, em sẵn sàng lên giường với anh, không phải để anh giải trí. Khi mang thai thì vứt bỏ không thương tiếc. Vì anh Sở Khanh nên em mới phải ra tay. Đùa với em là không xong đâu. Đời có vay có trả. Anh muốn chỉ được thôi ư?
Nhầm!
… Anh không biết em tủi thân thế nào khi phải vào bệnh viện một mình. Em đã mất đời con gái với anh. Bây giờ em lại phải dứt ruột bỏ đi hòn máu của mình. Đau quá. Hận quá. Em căm thù anh. Em nguyền rủa anh ngàn lần.
Nếu bấy giờ kên khóc mà ông trời nghe thấu, sai thiên lôi giáng sấm sét xuống trừng phạt anh, em làm ngay.
Suốt một thời gian dài mình nguyền rủa, mình lên án, mình mong cho hắn đâm phải ô tô, tàu hoả"… Người mình rộc đi vì mất ngủ triền miên, ăn uống vạ vật. Bỏ bữa liên tục.
Mình tránh xa bất kỳ người khác giỏi nào đến gần. Hễ ai mở miệng nới một lời thiện cảm thôi, là mình đã trợn mắt, giương móng vuốt lên, như thể ăn tươi nuốt sống người ta rồi.
Cũng may, mấy lớp học tiếng Anh và vi tính xen kẽ dày đặc, rồi lớp thư ký văn phòng thu hút tâm trí mình. Phải sống tiếp như thể chưa từng biết có một kẻ như thế trên đời, có cái tên như thế trên đời. Rất may là mình chưa bao giờ chạm trán hắn.
Rồi mình được nhận vào làm ở đây. Mình toàn tâm toàn ý vào công việc, được giám đốc tín nhiệm. Cái ông Giám đốc nguyên tắc là mệnh lệnh ấy thật đáng quý. Người như thế cả công ty được nhờ. Mình cũng chỉ làm chức phận một nhân viên văn phòng thôi. Chỉ có điều, quan tâm một chút để ông ấy thoái mái hơn, để làm việc hiệu quả hơn cho công ty. Tình cảm tự nhiên giữa hai người khác giới, dần đến chỗ phải đến.
Bài học đắt giá không thể quên. Nhưng đây là một người đàn ông tử tế, đàng hoàng. Không phải vì ông ta là Giám đốc, mà ở tư cách làm người. Mình quyết định trao thân gửi phận cho người ấy.
Mình đã không nhầm.
Với cái oái oăm, khủng khiếp sau đó, những tưởng sẽ sụp đố tất cả, sẽ tan ra mây khói. Ai ngờ trời có mắt, người có tâm. Nếu không, đời mình đã bỏ đi rồi. Nghịch cảnh ấy trớ trêu thay, mấy ai chịu được? Vậy mà… hai người đàn ông ấy chấp nhận. Trời cao bao nhiêu, không cao bằng trí hai người ấy. Đất dày bao nhiêu không dày bằng đức hai người ấy. Sống mang ơn, chết thờ phúng. Dù bất cứ chuyện gì, dù hai người ấy như thế nào, mình cũng tôn thờ như hai đấng cứu mạng.
Bố chồng và chồng.
Đó cũng là lý do nữa để mình đào sâu chôn chặt cái gã bạc bẽo ấy đi.
Lậy giời, không bao giờ gặp lại kẻ ấy trên đòi này!
°°°
Vậy mà đêm nay… kẻ ấy lẻn về.
Linh nghiến răng đuổi nó đi. Nó đã không đi thì chớ, còn nhăn nhở cười. Cười rất đểu. Rất dâm. "Nhớ anh chứ gì? Thèm anh chứ gì? "Anh cút đi ngay cho tôi nhờ!" "Đừng vờ vịt. Trông mặt em thì biết. Đang thèm rỏ rãi ra, đúng không?". Cô hét: "Cút ngay. Đồ mặt dày, đồ Sở Khanh". Kẻ ấy lắc đầu thay cho lời nói, cứ thế từ từ chậm rãi, từng tí, từng tí một, mơn man da thịt cô, đi sâu vào trong cô. Linh nhủn người, rồi toàn thân lại căng lên. Người ưỡn cong lên, rơi phịch xuống.
Cô nguyền rủa mình: "Đồ đĩ thoã! Đồ nặc nô! Đồ chết dẫm!"
Mồ hôi tháo ra đầm đìa.
Bàng hoàng. Cô vào phòng tắm, phun xối xả nước lạnh.
Ôi những "trận kịch chiến" Trận nào cũng "kịch chiến" Trận nào cũng "thắng lợi giòn gia" "chiến lợi phẩm" ra "chiến lợi phẩm" Mà làm sao "ngườii ấy" làm được như thế?
Sao "người ấy" không bù cho "người này" một tí?
Sao "người này" không bù cho "người ấy" một phần?
Lạ thật. Bao giờ cũng oái oăm! Bao giờ cũng trớ trêu là nghĩa làm sao, sao ông trời quái ác?
"Người ấy" là Lê Cường, con trai Lê Đại, đang du học tự túc ở nước ngoài.
°°°
Công việc làm ăn miên man như không bao giờ kết thúc. Việc này gối việc kia. Dự án này đang triển khai, đã lại tìm đối tác làm dự án khác. Người ta ham làm giàu không phải để giàu. Nó như người nghiện. Các nhà kinh doanh lớn thường phấp phỏng, khi việc gì cũng thành công. Không lẽ việc gì cũng thành công? Như thế không đúng quy luật. Phải có thất bại thì thành công sau mới chắc chắn. Vậy là thất bại có thể đang chờ phía trước.
Vậy mà, hình như Đại không lo lắng gì mới lạ. Anh lao vào các dự án, như ngày trước lao vào các trận đánh. Trận nào cũng thắng. Càng thắng càng tự tin, càng ham đánh. Đại ham "đánh" các dự án sản xuất, kinh doanh quá, thành thử quên mất hậu phương của mình. Không phải hầu hết, mà là tất cả những lần làm tình với vợ, đều do vợ chủ động đòi hỏi, và lan nào cũng như lần nào, anh vẫn cứ "đánh nhanh thắng nhanh" cho xong nghĩa vụ và càng ngày càng chóng vánh hơn. Điều đó cũng có nghĩa là, trận nào vợ anh cũng cay đắng thất bại. Chưa bao giờ cô thắng lợi giòn giã như với "người ấy" trước kia… Linh âm thầm chịu đựng. Và một cách tự nhiên, môi lần buộc chồng phải làm nghĩa vụ, Linh đều nghĩ đến "người ấy". Cái con người bạc bẽo ấy, giúp Linh có thêm cảm hứng làm tình với chồng. Chưa bao giờ và chắc không bao giờ Đại mang "thắng lợi" đến cho cô như "người ấy". Thế là ngày thì công việc xua "người ấy" đi. Đêm hắn lại lẻn về.
Đau khổ, dằn vặt, mặc cảm tội lỗi với chồng, nhưng lại không làm sao đuổi hắn đi được. Chỉ có chồng mới làm việc ấy Nhưng anh chỉ là đứa trẻ to xác, vô tư thảm hại.
°°°
Mặt trận giao thông công cộng ngày càng sôi động. Sau gần một năm, số đầu xe của Sao Việt tăng gần gấp ba. Lại thêm hai hãng taxi nữa vào cuộc. Đường xá trở nên chật chội. Tính tỉ lệ mét vuông đường trên đầu người, Thanh Hoa vào loại thấp nhất trong các thành phố cả nước. Thành phố chủ trương tăng cường năng lực vận tải công cộng bằng chiến lược xe buýt. Nhưng thiên hạ vẫn ngại xe buýt. Vì sao vậy?
Một hôm, Đại leo lên xe buýt. Lên chỗ nào, xuống đúng chỗ ấy, nghĩa là đi một vòng tròn khép kín. Anh hỏi han, trò chuyện, quan sát xem những đối tượng nào đi xe. Tại sao lại đi xe buýt, tiện thế nào? Bất tiện thế nào. Anh quan sát các bến, các điểm chờ xe. Người ta nằm ườn ra trên ghế chờ xe.
Quái lạ. Làm sao ghế chờ phải làm bằng hai đoạn thép không gỉ, vuông hoặc tròn? Cho êm đít à? Đợi xe chỉ khoảng mười lăm phút, hoặc ít hơn, mười phút, năm phút. Cái chỗ không cần thì lại cẩn thận. Chỉ cần làm một thanh thôi. Ngồi gá một tí cho đỡ mỏi. Bọn thiếu văn hoá không thể nằm ườn trên một thanh ấy được. Đi xe buýt, rẻ, đỡ nguy hiểm hơn đi xe đạp, xe máy. Lại không sợ mưa xối, nắng rọi, rét căm. Nhưng sao thiên hạ ối mô tô xe máy vẫn đông thế?
Thế, từ bến xe buýt đến cơ quan hoặc về đến nhà đi bằng gì? Mỗi điểm xe dừng, nhất là ở bến xe buýt, đội quân "xe ôm" lập tức xông tới, giành giật khách. Rõ ràng là hành trình chưa khép kín. Đại nêu câu hỏi, rồi lại tự trả lời. Nhiều chuyện quá. Thật không đơn giản chút nào.
Ngày hôm sau, Đại đưa vấn đề ra trước ban lãnh đạo Tổng công ty. Thế là dự án xe ô tô điện mini ra đời. Loại xe này thân thiện với môi trường, lại có thể đi vào các ngõ, ngách, hẻm được. Dự án được sở Giao thông Vận tải ủng hộ, Uỷ ban Nhân dân Thành phố duyệt cho nhập thử nghiệm đợt đầu năm chục chiếc. Không ai ngờ, thiên hạ lại khoái ngồi chiếc xe, như chiếc giường có chân, chở đến mười người này. Một tờ báo giật tít: "Hành trình giao thông công cộng nội thành đã khép kín". Số lượng người đi xe buýt tháng và đi lẻ tăng vọt lên. Rồi số xe ấy cũng không kham hết hành khách. Sao Việt xin nhập gấp bốn lần số lượng ban đầu. Thành phố gật ngay. Nó đảm nhiệm luôn các tuyến đường không có xe buýt, và các đoạn đầu thừa đuôi thẹo của xe buýt. Lượng mô tô, xe máy giảm hẳn. Nó đánh bạt đội quân "xe ôm" nhếch nhác.
Trong Hội nghị tổng kết Chuyên đề ngành Vận tải Công cộng Thành phố, Sao Việt được biểu dương là đã giúp Thành phố tháo gỡ bế tắc bài toán vận chuyển hành khách bằng giao thông công cộng.
Khuếch trương thắng lợi, Sao Việt đặt vấn đề với lãnh đạo ba thành phố khác. Hai trong ba thành phố chấp nhận. Còn thành phố kia? Các vị ấy dành phần cho công ty trách nhiệm hữu hạn, con một vị Phó chủ tịch.
Cả mấy lần đến gặp lãnh đạo Thanh Hoa và ba thành phố kia, ông Hoè đều đi cùng con trai. Người ta nể người cao tuổi, vốn đã có tên tuổi trong những lần về địa phương phổ biến Nghị quyết. Người ta nể những người làm ăn biết luật chơi, biết khéo léo kín đáo làm "thủ tục đầu tiên".
Đã có lần Đại tâm sự với bố, cái khổ nhất là phải đưa phong bì cho kíp người giải quyết công việc. Bởi cái khó là làm sao bịa ra chứng từ hợp pháp đưa vào chi phí hợp lý trước thuế. Để nếu bị thanh tra thuế kiểm tra, hay kiểm toán nhảy vào thì mới không bị xuất toán. Số tiền xuất toán lớn còn bị khởi tố vì tội hối lộ nữa kia. Người đứng đầu một tập đoàn công nghiệp lớn ở Hàn Quốc chẳng bị tù vì tội hối lộ quan chức nhà nước là gì?
Có dầu mỡ bôi trơn, lại thực sự giúp chính quyền giải quyết khó khăn, ai không ủng hộ? Không những thế, Sao Việt còn có những hoạt động từ thiện: tặng mỗi trường tiểu học Thanh Hoa một chiếc trống cái, chia làm hai đợt vào dịp đầu năm học trong hai năm học liền. Làng quê Kiều Linh nhận được một hợp đồng mấy trăm chiếc trống, đi đâu cũng nhắc đến rể làng Lê Đại. Anh cũng quyết định sẽ tặng Uỷ ban Nhân dân xã quê mình một dàn vi tính. Uỷ ban Nhân dân xã quê hương của các Phó tổng giám đốc cũng có tặng phẩm như thế.
Đại bàn với bố, xây lại mộ cho bác Mận và anh Hồi. Ông Hoè hỏi con:
- Do đâu mà con có ý định ấy?
Đại bảo:
- Bố ít quan tâm đến quê nội thì con bù lại thôi. Bố nói với bác Trưởng họ và Uỷ ban xã, để con xây tặng hai buồng vệ sinh tự hoại. Lần nào về xây mộ, bố cứ ướm thử, xem địa điểm, địa thế đã. Không xây cùng với xây mộ được đâu. Để tháng, hơn tháng nữa bố ạ!
Ông Hoè hỏi:
- Thế tiền cho vụ này anh lấy ở đâu?
Đại cười:
- Đúng là ông cố vấn. Con biết tên nhà mình toàn những thuốc nam thôi. Nhưng "Đại" không phải chỉ là một loại hoa chữa huyết áp mà còn là quang minh chính đại đấy bố ạ. Con không động đến quỹ dự phòng của Tổng công ty đâu. Đây là khoản cá nhân của vợ chồng con.