Ngài thẩm phán Sackville liếc xuống chiếc bàn dài phía dưới ông ta. “Ông Pearson, ông có thể bắt đầu.”
Một người đàn ông thấp, tròn trịa chậm chạm đứng lên. Arnold Pearson QC[1] mở tập hồ sơ dầy nằm trên cái bục trước mặt. Ông ta sờ mái tóc giả đã sờn của mình, như để chắc chắn rằng mình đã nhớ đội nó lên đầu, rồi lại sờ ve áo choàng, những động tác đã không thay đổi từ ba mươi năm qua.
“Xin phép ngài,” Arnold Pearson bắt đầu bằng giọng nói buồn tẻ, “Tôi đại diện cho tòa án trong vụ này, còn người đồng nghiệp của tôi”, ông ta liếc nhìn cái tên trên tập giấy trước mặt, “Ông Alex Redmayme đại diện cho bên bị cáo. Vụ án ở đây là một vụ giết người. Vụ giết ông Bernard Henry Wilson một cách dã man và có toan tính.”
Ở khu dành cho người đến dự phiên tòa, bố mẹ của nạn nhân ngồi ở một góc xa trên hàng ghế cuối cùng. Ông Wilson nhìn Danny, không thể che giấu sự thất vọng trong mắt. Bà Wilson nhìn về phía trước, trống rỗng, mặt trắng bệch, khác hẳn lúc gào khóc trong đám tang. Mặc dù những sự kiện bi kịch xung quanh cái chết của Bernie Wilson không thể thay đổi cuộc sống của hai gia đình ở khu Đông - đã có tình bạn keo sơn từ vài thế hệ, nhưng nó đã tạo ra một làn sóng dư luận vượt ra ngoài mười mấy con phố xung quanh đường Bacon ở khu Bow.
“Trong suốt tiến trình của phiên tòa này, mọi người sẽ biết bằng cách nào bị cáo” - Arnold Pearson tiếp tục, vẫy tay về phía khu dành cho bị cáo mà không buồn liếc Danny - “lừa được ông Wilson tới một quán bar ở Chelsea vào tối thứ Bảy ngày mười tám tháng Chín năm 1999, nơi anh ta đã tiến hành vụ giết người man rợ và đã được lên kế hoạch trước. Đầu tiên anh ta dẫn em gái ông Wilson” - ông ta lại nhìn vào tập giấy trước mặt - “Elizabeth, tới nhà hàng Lucio ở đường Fullham. Bồi thẩm đoàn sẽ biết rằng Cartwright đã cầu hôn cô Wilson sau khi cô tiết lộ mình đã có bầu. Sau đó anh ta gọi anh trai của cô Wilson - tức ông Bernard Wilson - bằng điện thoại di động và mời ông Wilson đến cùng họ tại Dunlop Arms, một quán bar ở đằng sau khu Hambledon, Chelsea, để cùng chia vui.”
“Cô Wilson đã viết lời khai rằng mình chưa bao giờ đến quán bar này, mặc dù Cartwright biết rõ quán, và chúng tôi đưa ra giả thuyết anh ta chọn nó cho một mục đích và mục đích duy nhất: cửa sau của quán mở ra con hẻm yên tĩnh, một địa điểm lý tưởng cho kẻ đang có ý định giết người, một vụ mưu sát mà Cartwright sau đó đã đổ tội lên một nhóm người xa lạ tình cờ cũng là khách tại Dunlop Arms vào đêm đó.”
Danny nhìn chằm chằm vào ông Pearson. Làm sao ông ta có thể biết chuyện gì đã xảy ra vào đêm đó, khi mà ông ta không có mặt? Nhưng Danny không quá lo lắng. Xét cho cùng, Redmayne đã đảm bảo rằng câu chuyện theo lời của Danny cũng được xem xét đầy đủ trong suốt quá trình phiên tòa diễn ra và anh không nên quá lo lắng nếu mọi thứ có vẻ u ám khi công tố viên nêu ra các luận điểm của mình. Mặc dù đã được nhắc đi nhắc lại điều này nhưng Danny vẫn lo ngại về hai vấn đề: Alex Redmayne không hơn anh nhiều tuổi và đây mới chỉ là vụ thứ hai anh được làm luật sư biện hộ chính thức.
“Nhưng không may cho Cartwright,” Pearson tiếp tục, “bốn người khách có mặt ở Dunlop Arms hôm đó đã kể một câu chuyện khác hẳn, một câu chuyện không chỉ rất thống nhất mà còn được chứng thực bởi người bồi bàn đang làm việc ở quán lúc đó. Phía tòa án sẽ gọi vào năm nhân chứng, và họ sẽ kể cho mọi người rằng họ tình cờ nghe được cuộc cãi vã giữa hai người đàn ông, sau đó được thấy ra khỏi quán bar sau khi Cartwright nói, ‘Vậy tại sao chúng ta không ra ngoài và làm rõ vấn đề này nhỉ?’ Cả năm người đều thấy Cartwright ra ngoài bằng cửa hậu, theo sau là Bernard Wilson và em gái Elizabeth, người rõ ràng đang trong trạng thái kích động. Một lúc sau, một tiếng hét vang lên, ông Spencer Craig, một trong các khách hàng đã rời khỏi bạn hữu và chạy ra ngõ sau, nơi ông ta thấy Cartwright một tay chẹn cổ ông Wilson, tay kia liên tục đâm dao vào ngực ông Wilson.”
“Ông Craig ngay lập tức đã gọi 999 bằng điện thoại di động của mình. Thời gian cuộc gọi, thưa ngài, và nội dung cuộc gọi đã được đồn cảnh sát Belgravia ghi lại. Vài phút sau, hai cảnh sát đã đến hiện trường và thấy Cartwright quỳ bên xác ông Wilson, với con dao trong tay - con dao mà chắc hẳn anh ta đã lấy từ quán bar, bởi có chữ Dunlop Arms trên chuôi dao.”
Alex Redmayne cắm cúi ghi chép lời của Pearson.
“Các thành viên bồi thẩm đoàn,”
Pearson tiếp tục, lại sờ ve áo, “mọi kẻ sát nhân đều có động cơ, và trong vụ án này, chúng ta không cần nhìn xa hơn vụ giết người đầu tiên Cain giết Abel[2] để nhận ra động cơ đó: đố kỵ, tham lam và tham vọng chính là các thành phần bẩn thỉu nhất, và khi kết hợp với nhau, chúng đã xúi giục Cartwright phải loại trừ người đang đứng trên con đường anh ta đi. Các thành viên bồi thẩm đoàn, Cartwright và ông Wilson cùng làm việc trong ga-ra của nhà Wilson trên đường Mile End. Ga-ra này do ông George Wilson sở hữu và quản lý, bố của nạn nhân, người đã định nghỉ hưu vào cuối năm nay, và giao lại công việc kinh doanh cho đứa con trai duy nhất của mình, Bernard, ông George Wilson đã cho lời khai về việc này, và với sự đồng ý của luật sư, chúng tôi sẽ không gọi ông với tư cách nhân chứng.
Các thành viên bồi thẩm đoàn, trong quá trình xử án, các vị sẽ biết hai người đàn ông trẻ đã có một thời gian dài ganh đua và đứng đối lập nhau, từ hồi còn ngồi trên ghế nhà trường. Nhưng cùng việc loại bỏ Bernard Wilson, Cartwright đã lên kế hoạch cưới con gái ông chủ và chiếm đoạt công việc kinh doanh đang rất phát đạt cho mình.
Tuy nhiên, mọi việc diễn ra không như dự tính của Cartwright, và khi bị bắt, anh ta đã cố đổ mọi thứ lên đầu một người ngoài cuộc vô tội, người đã chạy vào ngõ để xem chuyện gì khiến cô Wilson phải hét lên. Nhưng thật không may cho Cartwright, đó không không phải là một phần kế hoạch của anh ta, bởi có tới bốn người khác cũng có mặt khi toàn bộ sự việc xảy ra.” Pearson mỉm cười với bồi thẩm đoàn. “Các thành viên bồi thẩm đoàn, một khi các vị nghe lời khai của họ, các vị sẽ không còn nghi ngờ về việc Daniel Cartwright đã phạm phải tội giết người một cách tàn ác.” Ông ta quay sang ngài thẩm phán. “Phần khởi tố ban đầu đã kết thúc, thưa ngài.” ông ta vuốt ve áo thêm lần nữa trước khi nói thêm.
“Nếu ngài cho phép, tôi xin được gọi nhân chứng đầu tiên.” Ngài thẩm phán Sackville gật đầu, và Pearson nói với giọng chắc nịch. “Cho gọi ông Spencer Craig.”
Danny Cartwright nhìn về bên phải và thấy người gác tòa ngồi ở cuối phòng xử án mở cửa, bước ra hành lang và hô lớn, “Ông Spencer Craig.” Vài phút sau, một người đàn ông mặc áo khoác kẻ xanh, sơ-mi trắng với cà-vạt hoa cà, cao, cỡ tuổi Danny bước vào. Trông gã khác nhiều so với lần đầu họ gặp mặt.
Danny đã không nhìn thấy Spencer Craig trong sáu tháng qua, nhưng không ngày nào anh không hình dung về gã một cách cực kỳ rõ ràng. Anh nhìn gã đầy thách thức, nhưng Craig không hề liếc về phía Danny, như thể anh không tồn tại.
Craig đi qua phòng xử án như một người biết chắc mình đang đi đâu.
Khi dừng lại ở bục nhân chứng, gã lập tức cầm ngay cuốn Kinh thánh lên và đọc lời thề mà không thèm nhìn vào mẩu giấy để trước mặt.
Pearson mỉm cười với nhân chứng quan trọng nhất của mình, trước khi liếc xuống dãy câu hỏi đã mất cả tháng trời để chuẩn bị.
“Tên ông là Spencer Craig?”
“Vâng, thưa ngài,” gã trả lời.
“Và ông sống ở số bốn mươi ba khu nhà Hambledon, London SW3?”
“Đúng, thưa ngài.”
“Ông làm công việc gì,” Pearson hỏi, như thể ông ta không biết gì hết vậy. “Tôi là luật sư.”
“Về lĩnh vực nào?”
“Án hình sự.”
“Vậy là ông rất quen thuộc với các vụ án giết người?”
“Không may là đúng như vậy, thưa ngài.”
“Bây giờ, tôi sẽ đưa ông về buổi tối ngày mười tám tháng Chín năm ngoái, khi ông cùng một nhóm bạn tới nhâm nhi ở bar Dunlop Arms ở khu nhà Hambledon. Có thể ông sẽ cho chúng tôi biết rõ những gì xảy ra vào tối hôm đó.”
“Tôi và các bạn lúc đó đến uống mừng sinh nhật thứ ba mươi của Gerald...”
“Gerald?” Pearson ngắt lời.
“Gerald Payne”, Craig nói. “Anh ấy là bạn cũ, từ thời tôi còn học ở Cambridge. Chúng tôi đã dành cả tối vui vẻ với nhau, cùng thưởng thức một chai vang.”
Alex Redmayne ghi lại - anh muốn biết chính xác là bao nhiêu chai.
Còn Danny muốn hỏi từ “vui vẻ” nghĩa là gì.
“Nhưng rất buồn là buổi tối đã không kết thúc một cách vui vẻ,” Pearson bình phẩm.
“Còn hơn thế nữa,” Craig trả lời, vẫn không liếc về phía Danny.
“Vậy ông hãy cho tòa biết chuyện gì đã xảy ra sau đó,” Pearson nói, và nhìn xuống tờ ghi chú.
Craig lần đầu tiên quay mặt về phía bồi thẩm đoàn. “Chúng tôi, như tôi đã nói, đang ngồi uống rượu mừng sinh nhật thứ ba mươi của Gerald, thì tôi nghe thấy hai giọng nói, có vẻ to tiếng. Tôi quay lại và thấy một người đàn ông đang ngồi tại bàn ở góc xa với một cô gái trẻ.”
“Ông có thấy người đàn ông đó trong phòng xử án ngay lúc này không?” Pearson hỏi.
“Có,” Craig trả lời, chỉ về phía khu dành cho bị cáo.
“Xong rồi sao?”
“Anh ta đột nhiên nhảy dựng lên,” Craig tiếp tục, “bắt đầu quát tháo và chỉ ngón tay vào một người đàn ông khác vẫn ngồi trên ghế. Tôi nghe thấy một người nói: ‘Nếu anh nghĩ rằng tôi vẫn tiếp tục gọi anh là bạn khi anh lấy tất cả từ bố tôi, thì anh hãy quên chuyện đó đi.’ Cô gái trẻ cố làm anh ta bình tĩnh trở lại. Tôi định quay lại với các bạn mình, vì vụ cãi nhau đó đâu liên quan đến tôi - thì bị cáo quát lên, ‘Vậy tại sao chúng ta không ra ngoài và làm rõ chuyện này?’. Tôi tưởng họ đùa, nhưng người nói câu này đã cầm ngay một con dao ở trong quán...”
“Cho phép tôi ngắt lời một chút, ông Craig. Ông thấy bị cáo cầm dao ra khỏi quán bar?” Pearson hỏi.
“Vâng, tôi có thấy.”
“Chuyện gì xảy ra sau đó?”
“Anh ta đi về phía cửa sau, điều đó làm tôi ngạc nhiên.”
“Tại sao ông lại ngạc nhiên?”
Bởi vì Dunlop Arms là quán quen của tôi, và tôi chưa thấy người này ở đây bao giờ.”
“Tôi không chắc mình hiểu ý ông, ông Craig,” Pearson nói, nắm rõ từng từ trong câu hỏi của mình.
“Cửa hậu bị khuất nếu ngồi ở góc phòng, nhưng có vẻ anh ta biết rõ mình đang đi đâu.”
“A, tôi hiểu rồi,” Pearson nói. “Mời ông tiếp tục.”
“Rồi sau người kia cũng đứng dậy và đuổi theo bị cáo, cùng với cô gái trẻ ra phía cửa sau. Tôi không nghĩ thêm về chuyện này nữa, nhưng một lúc sau tất cả chúng tôi đều nghe thấy tiếng hét.”
“Tiếng hét?” Pearson nhắc lại. “Tiếng hét kiểu gì?”
“Rất lớn, tiếng hét của phụ nữ.” Craig trả lời.
“Và ông đã làm gì?”
“Ngay lập tức tôi rời khỏi các bạn và chạy ra ngõ xem cô gái có gặp nguy hiểm gì không.”
“Và cô ấy đang gặp nguy hiểm thật?”
“Không, thưa ngài. Cô ấy hét lên với bị cáo, van xin anh ta dừng lại.”
“Dừng lại cái gì?” Pearson hỏi.
“Đánh người đàn ông kia.”
“Họ đang đánh nhau à?”
“Vâng, thưa ngài. Người tôi thấy đầu tiên chỉ ngón tay và quát tháo lúc đó đang ấn người kia vào tường, tay đè lên cổ anh ấy.” Craig quay về phía bồi thẩm đoàn và giơ tay trái lên diễn tả lại động tác.
“Và ông Wilson có cố gắng tự vệ không?” Pearson hỏi.
“Ông ấy cố hết sức, nhưng bị cáo đã đâm dao vào ngực ông ấy, liên tục.”
“Anh đã làm gì lúc đó?”
“Tôi gọi số khẩn cấp, và họ hứa sẽ cho cảnh sát và xe cứu thương đến ngay.”
“Họ có nói gì nữa không?” Pearson hỏi, và lại nhìn xuống tờ ghi chú. “Có,” Craig trả lời. “Họ bảo tôi không được tiếp cận người cầm dao, hãy trở vào quán ngồi chờ tới khi cảnh sát đến.” Gã dừng lại. “Và tôi đã nghe theo lời chỉ dẫn đó.”
“Các bạn anh phản ứng thế nào khi anh quay lại và kể cho họ nghe những gì anh đã thấy?”
“Họ muốn ra ngoài xem có giúp gì được không, nhưng tôi nói cảnh sát đã khuyên nên ở trong quán, và tôi cũng nghĩ trong những trường hợp này thì tốt nhất là nên bảo họ về nhà.”
“Trong những trường hợp này?”
“Tôi là người duy nhất chứng kiến toàn bộ sự việc và tôi không muốn họ gặp nguy hiểm nếu người cầm dao trở lại quán bar.”
“Rất đáng khen,” Pearson nói.
Ngài thẩm phán cau mày với Arnold Pearson. Alex Redmayne lại ghi gì đó vào tờ giấy.
“Ông phải chờ bao lâu thì cảnh sát đến?”
“Chỉ một lát là tôi nghe thấy tiếng còi xe, và vài phút sau là một cảnh sát mặc thường phục đã vào quán bằng lối cửa sau. Ông ta cho tôi xem phù hiệu và tự giới thiệu là Thanh tra Fuller, hạ sĩ. Ông ta cũng thông báo rằng nạn nhân đã trên đường tới bệnh viện gần nhất.”
“Rồi sau đó thế nào?”
“Tôi cho lời khai đầy đủ, và hạ sĩ Fuller nói tôi có thể về nhà.”
“Anh có về nhà không?”
“Có, tôi về nhà, chỉ cách Dunlop Arms khoảng trăm mét, và lên giường, nhưng không ngủ được.”
Alex viết xuống mấy chữ: khoảng trăm mét.
“Cũng dễ hiểu thôi,” Pearson nói. Ngài thẩm phán cau mày lần thứ hai. “Nên tôi ngồi dậy, sang phòng làm việc và viết ra tất cả những gì đã xảy ra vào buổi tối hôm đó.”
“Tại sao ông lại làm vậy, ông Craig, khi đã cho cảnh sát lời khai đầy đủ?”
“Do kinh nghiệm đứng ở vị trí như ngài, ngài Pearson, rằng các bằng chứng được đưa ra ở bục nhân chứng này thường rời rạc, chắp vá, thậm chí không đúng sự thật, trong khi đó phiên xử thường diễn ra vài tháng sau khi tội ác đã được thực thi.”
“Khá đúng”, Pearson nói, và lật sang một trang giấy khác. “Anh biết Daniel Cartwright bị bắt vì tội mưu sát Bernard Wilson khi nào?”
“Tôi đã đọc khá tường tận về chuyện này trên tờ Evening Standard vào ngày thứ Hai tuần sau đó. Bài báo viết ông Wilson đã chết trên đường tới bệnh viện Westminster ở khu Chelsea, và Cartwright bị bắt vì tội giết người.”
“Và ông có nhận ra rằng, sự việc này có liên quan tới cá nhân ông?”
“Có, và tôi biết rằng tôi sẽ được gọi làm nhân chứng cho phiên tòa sắp tới, nếu Cartwright không nhận tội.”
“Nhưng, dù là anh, với tất cả kinh nghiệm của mình về các vụ trọng án, cũng không thể đoán trước được điều này.”
“Rõ ràng như vậy,” Craig trả lời.
“Chiều hôm sau, hai cảnh sát tới văn phòng tôi để tiến hành cuộc thẩm vấn thứ hai.”
“Nhưng rõ ràng anh đã cho khẩu cung và viết lời khai cho hạ sĩ Fuller,” Pearson nói. “Tại sao họ phải thẩm vấn anh lần nữa?”
“Bởi vì Cartwright khi đó buộc tội tôi giết ông Wilson, và thậm chí còn quả quyết chính tôi đã lấy con dao trong quán bar.”
“Trước buổi tối hôm đó, ông đã bao giờ gặp ông Cartwright hay ông Wilson chưa?”
“Chưa, thưa ngài,” Craig trả lời rất thật thà.
“Cảm ơn, ông Craig.”
Hai người mỉm cười với nhau trước khi Pearson quay lại ngài thẩm phán và nói, “Tôi không còn gì để hỏi, thưa ngài.”