Cội Rễ

Chương 85

Cuộc đối thoại thật ngắn gọn.

“Ông chủ, tui sắp có một tí nhau”.

“À, mày trông chờ tao làm gì về chuyện ấy? Tao biết tỏng mày, tốt hơn là đừng có bắt đầu giả ốm, tìm cách nghỉ việc!”

 

Nhưng quả là y có bắt đầu hãm lại thật, ít lui tới lều Kitzi hơn khi bụng cô bắt đầu to lên. Làm việc quần quật dưới mặt trời nóng bức, Kitzi trải qua những cơn chóng mặt cũng như buồn nôn vào buổi sáng trong cả quá trình cực nhọc làm quen với công việc đồng áng. Những vết phồng rộp đau rát trên cả hai lòng bàn tay vỡ ra, lại đầy nước, rồi lại vỡ ra nữa do liên tục cọ sát với cán cuốc nặng và sần sùi. Trong khi chặt xới, cố gắng khỏi tụt lại quá xa đằng sau bác Pompi đen nhánh, ngắn ngủn, chắc mập, giàu kinh nghiệm và chị Xerơ dẻo dai, da nâu sáng, cô ráng nhớ lại tất cả những gì đã được nghe mẹ nói về việc có con. Cô cảm thấy mình sẵn sàng đổi bất cứ cái gì để bà Bel có thể ở bên cô lúc này. Bất kể nỗi nhục phải giáp mặt mẹ vào lúc chửa to tướng – bà đã nhay đi nhay lại cảnh cáo về nỗi điếm nhục có thể trút xuống đầu “Nếu mầy cứ quấn lấy cái thằng Nâuơ í” – Kitzi biết rằng bà sẽ hiểu đó không phải lỗi tại cô và sẽ bảo cho cô biết những điều cần biết.

 

Cô tưởng như nghe thấy giọng bà rầu rầu, như bà vẫn hay kể với cô về cái mà bà cho là nguyên nhân dẫn đến cái chết của cả vợ lẫn con mexừ Uolơ: “Tội nghiệp, chỉ tại bà í nhỏ người quá mà đứa bé lại to quá?” Liệu bản thân mình đây, khổ người có đủ to không, Kitzi phát cuồng lên tự hỏi. Liệu có cách nào biết chắc được không nhỉ? Cô nhớ lại có lần cô và mămzen An đứng trố mắt xem một con bò cái đẻ ra một con bê, rồi thì thầm với nhau rằng, mặc dầu người lớn cứ bảo trẻ sơ sinh là do cò mang đến, chắc các bà mẹ cũng phải rặn chúng ra qua bộ phận kín theo cùng một cách gớm ghiếc như thế.

 

Những người phụ nữ lớn tuổi hơn, Malizi và Zerơ, dường như không mấy để ý đến cái bụng – và đôi vú – không ngừng to ra của cô, thành thử Kitzi bực bội quyết định rằng có thổ lộ những nỗi lo sợ của mình với họ cũng chỉ mất thì giờ vô ích như nói với mexừ Liơ vậy thôi. Chắc chắn y chẳng mảy may bận tâm khi y phóng ngựa quanh đồn điền, hét lác dọa dẫm bất cứ ai y cho là làm việc chưa đủ nhanh.

 

Khi đứa bé ra đời – vào mùa đông năm 1806 – chị Xerơ sắm vai bà đỡ. Sau hồi lâu rên rẩm, la thét, tưởng như kéo dài cả một thiên thu, cảm thấy mình bị xé đôi, Kitzi nằm dài, mồ hôi ra như tắm, ngỡ ngàng nhìn chằm chằm vào đứa bé giãy giụa mà chị Xerơ tươi cười đang nhấc bổng lên. Đó là một đứa con trai – nhưng da nó gần như màu nghệ thẫm.

 

Thấy vẻ hoảng hốt của Kitzi, Xerơ trấn an cô: “Trẻ mới sinh ít ra phải mất một tháng mới đen lại cho thật mầu của nó, cưng ạ?”. Nhưng nỗi lo của Kitzi càng sâu thêm khi cô ngày nào cũng xem xét đứa con nhỏ nhiều lần; được một tháng tròn, cô biết rằng giỏi lắm da đứa bé cũng mãi mãi chỉ là một mầu nâu gỗ bồ đào.

 

Cô nhớ lại lời khoe khoang hãnh diện của mẹ: “Ở chỗ ông chủ đây, thuần là nhọ đen cả”. Cố gắng không nghĩ đến chữ “duôm duôm”, cái tên mà người cha đen như gỗ mun của cô thường dùng để chỉ những người lai da trắng - mỗi lần gọi thế, ông lại cong miệng lên đầy vẻ khinh bỉ. Cô cảm ơn Chúa là bố mẹ không phải ở đây để thấy- và chia sẻ - nỗi nhục của mình. Song cô biết mình sẽ không bao giờ có thể cất cao đầu lên nữa, ngay cả nếu bố mẹ cô không bao giờ thấy đứa bé, bởi vì bất cứ ai, chỉ việc so sánh màu da của cô với của đứa bé, cũng đủ biết là điều gì đã xảy ra - và với ai. Cô nghĩ đến Nâuơ và càng cảm thấy xấu hổ. “Đây là dịp cuối cùng của chúng mình trước khi anh đi, em bé, làm sao mà em lại không thể?” cô lại nghe thấy anh nói vậy. Một cách tuyệt vọng, cô thầm ước: giá mà cô đã chiều anh, giá mà đây là con của Nâuơ; nếu được thế, ít ra nó cũng đen.

 

“Gái em, có chuyện gì mà mầy không vui, con to bự, đẹp đẽ dư thế!” một buổi sáng, Malizi nói vậy khi nhận thấy Kitzi buồn rười rượi và biết mấy vụng về xoay trở với đứa bé, gần như bế bên cạnh sườn, kiểu như, cả đến nhìn nó, cô cũng thấy khó khăn. Dạt dào thông cảm, Malizi tuôn ra một thôi: “Cưng ạ, cái chuyện mầy để nó dày vò mầy í, cần gì mầy phải băn khoăn. Đằng nào cũng thế thôi, can hệ gì, bởi vì thời buổi này, chả ai thiết, mấy lại cũng chả buồn để ý nữa cơ. Bọn mulattô nay cũng nhiều gần bằng số nhọ đen dư chúng ta. Sự thể là dư vậy, có thế thôi…” Mắt Malizi như cầu khẩn Kitzi. “Mấy lị, mầy có thể chắc chắn là ông chủ chả bao giờ đòi con đâu, dứt khoát thế. Ông í chỉ thấy một đứa bé ông í không phải bỏ tiền ra mua là khoái rồi, mà ông í lại đẩy ra làm đồng dư mầy thôi: Thế cho nên mầy chỉ cần mỗn một tình cảm, tức thị đứa bé xinh đẹp, bụ bẫm này là của mầy, cưng ạ… có thế thôi”.

 

Cách nhìn nhận sự việc ấy giúp cho Kitzi bình tâm lại, chí ít là một phần nào. “Cơ mà liệu có chuyện gì không”, cô hỏi, “nhỡ có lúc này lúc kia, bà chủ thế nào cũng nhìn thấy thằng bé, hả cô Malizi?”.

“Bà í biết ông í vô tích sự! Giá cứ mỗi người đàn bà da trắng biết chồng mình có con với dân nhọ, ta lại được một xu thì ối của. Cái chính ta đoán bà chủ ghen là vì bà í hình như không thể có con được”.

 

Đêm hôm sau, mexừ Liơ đến lều – khoảng một tháng sau khi đứa bé ra đời – y cúi mình trên giường, tay cầm cây nến ghé gần vào mặt đứa bé đang ngủ. “Hừm! không đến nỗi xấu. Lại to nữa”. Y lấy ngón tay trỏ day day nắm tay nhỏ xíu và quay lại Kitzi nói: “Thôi được. Mầy nghỉ đến cuối tuần này là đủ rồi: Thứ hai, lại ra đồng làm việc”.

 

“Cơ mà tui phải ở nhà cho nó bú, ông chủ!” cô dại dột nói. Cơn điên khùng của y nổ ra bên tai cô: “Câm mồm và làm như tao đã bảo! Mày đã hết cái thời được một quý tộc đồng bóng ở Vơjiniơ chiều chuộng rồi! Mang cái thằng lỏi đen theo mày ra đồng, kẻo tao giữ nó lại và bán mày đi ngay tắp lự cho mày choáng đầu lên!”.

 

Sợ đến ngây độn, mới nghĩ đến chuyện bị bán đi xa con, Kitzi đã òa lên khóc. “Vâng, thưa mexừ”, cô kêu khóc, lạy lục. Thấy vẻ khuất phục ê chề của cô, y mau chóng dẹp cơn thịnh nộ, nhưng rồi Kitzi bắt đầu cảm thấy – với cảm giác nghi nghi hoặc hoặc – là y đến có mục đích thực sự: “dùng” cô lần nữa, ngay lúc này đây, với đứa bé nằm ngay bên cạnh.

 

“Ông chủ, ông chủ, bi giờ còn quá sớm”, cô van vỉ, nước mắt giàn giụa: “Tui chưa lành đâu, mexừ!” Nhưng khi y hoàn toàn bỏ ngoài tai, cô chỉ chống cự lại đủ lâu để tắt nến, sau đó cô lặng lẽ chịu đựng khổ hình, chỉ hãi đứa bé có thể thức dậy. Trong bóng tối, vừa ngoắc dây đeo quần lên vai, y vừa nói: “Ờ, phải gọi nó là gì chứ…” Kitzi nằm, hít mạnh vào, nín thở. Sau một lát, y nói: “Gọi nó là Joóc – lấy tên của thằng nhọ cần cù nhất tao từng thấy”.