Bách Khoa Thư Lịch Sử

NHỮNG ĐIỂM BẤT ỔN TRÊN THẾ GIỚI (từ 1950 đến nay)

Sau Chiến tranh Thế giới II, những cuộc tranh chấp vùng biên giới và chiến tranh giữa các quốc gia vẫn tiếp diễn. Có những lúc các cuộc chiến tranh lôi cuốn cả những nước có lợi ích về chiến lược và thương mại.

Chiến tranh Thế giới II chấm dứt không mang lại hòa bình cho mọi người dân trên thế giới. Các cuộc tranh chấp biên giới và chiến tranh giữa các nước vẫn tiếp diễn. Chiến tranh tại Triều Tiên và Việt Nam còn kéo theo nhiều nước khác can dự vào như Mỹ, Liên Xô và Trung Quốc. Ở những nơi khác, các cường quốc cung cấp vũ khí và tài chính cho các bên thứ ba, nhưng không can dự trực tiếp vào chiến tranh. Liên Xô đưa quân đội nước mình vào Afghanistan năm 1979 để đấu tranh với lực lượng nổi dậy Hồi giáo, còn Mỹ bí mật giúp huấn luyện quân sự, cung cấp vũ khí và tài chính cho các nhóm nổi dậy này.

Nhiều nơi trên thế giới vẫn bất ổn vì nội chiến. Gia đình ly tán, kinh tế kiệt quệ, nạn đói, bệnh tật, chết chóc tiếp tục hoành hành. Các cuộc xung đột này thường xuyên xảy ra vì biên giới chính trị giữa các quốc gia không trùng hợp với ranh giới truyền thống về địa lý, văn hóa, ngôn ngữ và tôn giáo.

XUNG ĐỘT KASHMIR

Khi tiểu lục địa Ấn Độ giành được độc lập từ tay đế quốc Anh vào năm 1947, sự phân chia tiểu lục địa này thành hai quốc gia Pakistan và Ấn Độ khiến hàng triệu người phải chuyển chỗ ở. Khoảng ba triệu rưỡi người Hindu và người Sikh bỏ lại nhà cửa tại nơi sẽ thuộc về quốc gia mới Pakistan. Đồng thời, khoảng năm triệu người Hồi giáo phải dời khỏi Ấn Độ sang Pakistan. Một sự xáo trộn lớn như vậy khiến cuộc sống của nhiều người hết sức khó khăn, và chủ quyền đối với vùng lãnh thổ Kashmir nằm giữa hai quốc gia mau chóng trở thành vấn đề tranh chấp. Nhiều cuộc đụng độ nhỏ ở khu vực biên giới đã diễn ra kể từ khi Ấn Độ và Pakistan tách thành hai quốc gia, và Ấn Độ đã kiểm soát được hai phần ba lãnh thổ Kashmir. Cuộc tranh chấp ở Kashmir khiến cả thế giới phải quan ngại sau khi Ấn Độ và Pakistan cùng thử vũ khí hạt nhân vào năm 1998.

SỰ TAN RÃ CỦA NAM TƯ

Sau cái chết của Tổng thống Tito năm 1980, Nam Tư bị chia rẽ vì nhiều cộng đồng sắc tộc và tôn giáo khác nhau đòi độc lập. Macedonia, Croatia, Slovenia và Bosnia-Herzegovina đều tuyên bố độc lập, tách khỏi Nam Tư vào năm 1991. Người Serbia tuyên chiến và chiến sự kéo dài tại Croatia trong bảy tháng. Tại Bosnia, người Hồi giáo, người Croatia và người Serbia giao chiến với nhau. Hàng nghìn người Hồi giáo bị người Serbia giết hại trong một vụ được gọi là “thanh lọc sắc tộc”. Năm 1999, NATO, liên minh quân sự của các nước phương Tây, đã dùng sức mạnh quân sự để bảo vệ người Albania sống tại Kosovo.

CUỘC CHIẾN GIÀNH TỰ DO

Các cộng đồng như người Basque tại Tây Ban Nha, người Shan tại Myanmar, hoặc người Eritrea tại Ethiopia cảm thấy bị “nhốt” trong quốc gia lớn mà họ đang sinh sống. Tại Bắc Ireland, cộng đồng theo Tân giáo chiếm đa số vẫn mong muốn là một phần của Vương quốc Anh, nhưng cộng đồng Thiên Chúa giáo lại muốn thống nhất toàn bộ đảo. Các cuộc xung đột đã khiến rất nhiều người thiệt mạng. Sau sự sụp đổ của Liên Xô, nhiều dân tộc cũng phải khôi phục bản sắc của mình. Tới đầu thế kỷ XXI, trên thế giới vẫn còn rất nhiều người phải đấu tranh để đòi công lý và tự do.