Bách Khoa Thư Lịch Sử

Kiến Trúc (40.000–1500 TCN)

Ebook miễn phí tại : www.docsach24.com

KIẾN TRÚC (40.000–1500 TCN)

Người nguyên thủy sống trong hang hoặc bất kỳ nơi trú ẩn tự nhiên nào họ có thể tìm kiếm được. Sau đó, con người bắt đầu biết dùng gỗ, bùn và đá để dựng những ngôi nhà tiện nghi hơn.

Trước hết gạch được đóng từ bùn, rồi để phơi nắng cho cứng lại.

Nhà ở đầu tiên của con người là những chiếc lều phủ da thú, chống bằng cột gỗ. Ở một số nơi khan hiếm gỗ, họ dùng xương voi mamút.

NHÀ GẠCH BÙN

Khoảng 6000 năm TCN, con người bắt đầu xây nhà bằng bùn khô và gỗ. Họ trát vữa lên tường, rồi dùng màu chiết từ cây cỏ vẽ trang trí trên tường. Nền nhà để trần hoặc trải rơm hay da thú. Đồ đạc như bàn và giường ngủ cũng được làm từ gạch bùn.

Những ngôi nhà ở đô thị Çatal Hüyük (Tiểu Á, Thổ Nhĩ Kỳ) thời đồ đá mới, được xây dựng vào khoảng năm 6000 TCN. Chúng nằm sát nhau đến nỗi không có chỗ cho đường phố. Người ta có thể đi từ mái nhà này sang mái nhà kia.

VẬT LIỆU LỢP MÁI

Để tránh mưa nắng, người nguyên thủy làm mái nhà bằng cọc gỗ, phủ cành con, rơm hoặc những mảng cỏ dày. Ở vùng khí hậu nóng nực, mái nhà được làm bằng để dội lại ánh nắng, giữ cho nhà mát hơn. Nhà ở Jerusalem có mái bằng, quanh mái có lan can, hoặc là một bức tường thấp để khi đứng gần mép khỏi bị ngã. Ở nơi khí hậu ôn hòa, mái nhà được làm dốc để nước mưa thoát nhanh. Khoảng năm 4000 TCN, người Sumer ở khu vực Lưỡng Hà dựng nhà hoàn toàn bằng cây sậy đầm lầy. Họ dùng nhiều lớp sậy tạo thành mái nhà lớn uốn cong, nhưng mái nhà kiểu này không bền, cứ vài năm lại phải thay.

Thợ xây ở Çatal Hüyük dựng khung nhà bằng cột và rầm gỗ. Họ xây tường bằng gạch bùn, sau đó bịt kín các lỗ hổng còn lại trên tường bằng hỗn hợp rơm trộn bùn.
Kim tự tháp là nơi bảo quản thi hài các vị vua Ai Cập. Quần thể kim tự tháp bằng đá của pharaông Sahure ở Abusir gần Memphis được xây vào khoảng năm 2200 TCN. Một con đường đắp cao dẫn từ một cái hồ - hình thành khi nước sông Nile dâng cao - vào ngôi đền cử hành tang lễ. Tiếp đó, thi thể nhà vua được chôn trong kim tự tháp.
Các thợ xây đầu tiên dùng công cụ lao động bằng đá. Sau này, họ dùng công cụ bằng kim loại hiệu quả hơn.

XÂY BẰNG ĐÁ

Vào khoảng năm 3000 TCN, dân cư ở châu Âu, Ai Cập, Nam Mỹ, Trung Đông và Trung Quốc đã bắt đầu dùng đá làm vật liệu xây dựng. Thời kỳ đầu, họ dùng đá thô. Rồi khi có công cụ lao động bằng kim loại, họ cắt và đẽo đá thành những phiến lớn, vuông vắn. Các khối đá được đặt chồng lên nhau. Mái bằng hay dốc được lợp trùm qua tường.

Vào khoảng năm 2000 TCN, người Trung Hoa xây nhà bằng cột gỗ và mái rạ.

Không phải tất cả công trình xây dựng thời kỳ đầu này đều dùng làm nhà ở. Một số được xây với mục đích tôn giáo, một số làm mộ cho người chết, cũng có khi làm chuồng cho vật nuôi. Trong số đó có các kim tự tháp và các ngôi đền ở Ai Cập và Nam Mỹ, các đài ziggurat ở Trung Đông và các vòng tròn đá như Stonehenge ở Anh. Khác với những công trình làm từ bùn và gỗ, nhiều công trình bằng đá còn tồn tại đến tận ngày nay.

Trên quần đảo Orkney ngoài khơi Scotland, Skara Brae là một làng định cư nhỏ thuần nông với những ngôi nhà bằng đá. Trong nhà, giường và chạn đều bằng đá. Ngôi làng này bị cát chôn vùi trong một trận bão dữ dội cách đây 4.500 năm.