Viên Tướng Của Nhà Vua

ichard vẫn đứng bên cửa sổ sau khi tiếng vó ngựa của Peter và Ambrose càng lúc càng xa dần. Căn nhà chìm đắm trong im lặng. Đó là ngày nóng nhất mùa hè. Richard nói, không quay mặt lại, bằng giọng chậm rãi và dịu dàng.

- Ông nội của tôi cũng tên là Richard. Mấy đời dòng họ Grenvile đều phục vụ tổ quốc và Hoàng thượng... Họ Grenvile có nhiều thù và cũng nhiều bạn. Ông nội tôi đã tử trận chín năm trước khi tôi sinh ra. Nhưng tôi còn nhớ, hồi còn nhỏ, tôi thích nghe kể chuyện về ông nội và thường ngước mắt nhìn tấm chân dung của ông treo trên tường trong lâu dài Stowe. Tôi nghe nói ông rất nghiêm khắc và cứng rắn. Ông ít khi cười. Đôi mắt ông như mắt diều hâu, đôi mắt soi mói, không hề sợ hãi. Trong thời gian đó, có nhiều dòng họ nổi tiếng: họ Drake, họ Rashleigh, họ Sydney và họ Grenvile. Đồng đội đã chết cả, chỉ còn lại một mình ông nội bị bao vây bởi hạm đội Tây Ban Nha. Người ta buộc ông đầu hàng, nhưng ông vẫn tiếp tục đánh, dù cột buồm của tàu bị chặt gãy, lá buồm bị rách tơi tả, ông vẫn chiến đấu cho đến khi gục xuống boong tàu. Ông thà chết chứ không hàng giặc.

Richard ngưng nói, đưa mắt nhìn theo những con chim bồ câu đang bay, hai tay vẫn để sau lưng. Đoạn chàng nói tiếp:

- Chú của tôi tên là John, đã đi thám hiểm Ấn độ cùng với ngài Francis Drake. Chú cũng là một người can đảm. Những người chấp nhận đương đầu với bão tố ngoài khơi biển cả để đi thám hiểm những xứ xa xôi, thì không thể gọi là yếu được. Chú John chết ở Ấn độ và cha tôi rất thương chú, đã lập một nhà nguyện ở Stowe để tưởng niệm chú ấy.

Trong hành lang, không ai nhúc nhích. Gartred nằm trên đi-văng, hai tay đặt sau ót. Dick vẫn đứng im trong góc.

- Vì thế mà dòng họ chúng tôi có khẩu hiệu: “Không một người Grenvile nào bất trung với Vua”. Chính vì tinh thần khẩu hiệu đó mà chúng tôi, các anh tôi và tôi được giáo đục. Gartred cũng vậy, chắc em còn nhớ những buổi tối ở Stowe, chúng ta ngồi nghe cha đọc những đoạn trong một cuốn sách cũ nói về những trận đánh xa xưa mà tổ tiên chúng ta đã góp phần xứng đáng.

Một con chim hải âu bay lượn trong vườn, đôi cánh trắng xòe ra trên nền trời xanh.

- Ông anh Bevil của tôi - Richard tiếp tục nói - rất thương yêu gia đình và ngôi nhà của mình. Anh ta sinh ra không phải để làm lính. Vợ chồng anh ta chỉ ao ước nuôi dạy con cái sống hiền hòa với mọi người. Nhưng khi chiến tranh xảy ra, Bevil hiểu ý nghĩa của chiến tranh và anh ta không ngoảnh mặt làm ngơ. Anh ta ghét chém giết, ghét đổ máu, nhưng bởi vì mang tên dòng họ Grenvile, anh ta biết mình phải làm gì trong năm 1642. Anh Bevi1 đã chết ở chiến trường Lansdowne và Jack, con trai của anh ta, mới mười lăm tuổi, đã nhảy lên lưng ngựa của người cha và tiếp tục đương đầu với quân thù. Thằng em nó, Bunny, vừa mới chia tay với chúng ta, đã trốn nhà mùa thu vừa qua để đến đây tình nguyện theo chú nó đi đánh giặc. Tôi không nói về tôi. Tôi chỉ là một chiến binh, tội lỗi nhiều, đức tính hiếm. Nhưng tôi chỉ một lòng phục vụ tổ quốc và trung thành với Hoàng thượng. Trong lịch sử đẫm máu và lâu đời của dòng họ Grenvile, cho đến nay, chưa có người nào làm phản.

Chàng hạ thấp giọng:

- Một ngày kia, chúng ta hy vọng Hoàng thượng trở lại ngai vàng hoặc Hoàng tử De Galles sẽ lên kế vị vua cha. Lúc ấy, tên dòng họ Grenvile sẽ rực sáng không những ở Cornouailles mà trên toàn cõi nước Anh. Jack, Bunny, và tôi, những người mang tên Grenvile sẽ được ghi tên vào sử sách.

Chàng ngưng nói một chút, đoạn tiếp tục, giọng trầm hơn:

- Cho dù tên của tôi có được ghi bằng dòng chữ nhỏ nhất trong sử sách, tỷ dụ như người ta sẽ viết "Richard là một chiến binh, là tướng bảo hoàng ở miền tây". Nhưng tôi biết chắc chắn không có một Richard nào khác trong cuốn sách đó, bởi vì viên tướng bảo hoàng này không có con trai xứng đáng kế vị mình.

Tiếp theo những lời nói của chàng, bầu không khí im lặng bao trùm... Richard vẫn đứng gần cửa số. Tôi ngồi trên ghế, hai tay đặt chéo trên đùi. Tôi chờ đợi cơn bão tố nổ ra, những lời nói giận dữ, phũ phàng hay một suối nước mắt. Mười tám năm qua, cơn bão đã bị dồn nén.

Tại lỗi chúng tôi - tôi tự nhủ - không phải lỗi của Dick. Giá mà Richard biết độ lượng hơn, giá mà tôi biết xa cách hơn, giá mà Dick hiểu chúng tôi hơn... Quá trễ rồi... Hai mươi năm, quá trễ rồi...và chắc chắn đứa bé sẽ nổi dậy.

Nhưng tiếng kêu la mà tôi mong đợi, không phát ra. Kể cả nước mắt cũng không tuôn trào. Dick lặng lẽ tiến ra đứng giữa phòng. Nó không run rẩy nữa. Trông nó già hơn, khôn ngoan hơn.

Nhưng khi nó nói, vẫn giọng nói một cậu bé hồn nhiên.

- Con phải làm gì? - nó nói - Cha làm thay cho con được không? Hay là con phải tự sát?

Gartred là người hành động đầu tiên. Gartred, kẻ thù của tôi. Cô ta đứng dậy khỏi đi- văng, sửa lại khăn che mặt, đến đặt tay lên xe lăn của tôi, và không nói một lời, đẩy tôi ra ngoài phòng. Cả hai chúng tôi ra vườn, dưới ánh nắng, quay lưng lại phía ngôi nhà. Không ai nói với ai một lời, bởi vì chúng tôi chẳng có gì để nói. Cả tôi lẫn cô ta đều không biết chuyện gì xảy ra trong hành lang giữa Richard Grenvile và đứa con trai độc nhất của chàng.

Buổi chiều tối, cuộc khởi nghĩa nổ ra ở miền tây. Không ai kịp báo tin cho phe bảo hoàng ở Penzance về kế hoạch đã thay đổi, vì thế mà cuộc nổi đậy đã bị dập tan ngay tức khắc. Hạm đội Pháp dừng lại ngoài khơi đảo Sorlingues. Không có cuộc đổ bộ hai vạn người theo kế hoạch. Các người cầm đầu cuộc nổi dậy trong nội địa đều bị xiềng xích tay chân và bị giải về Plymouth. Lẽ ra ngọn đuốc khởi nghĩa phải rực sáng khắp nước Anh, nhưng rốt cuộc chỉ là một làn khói mỏng bị đập tắt ngay tại Cornouailles.

Tôi còn nhớ Richard đứng khoanh tay trong phòng ăn giữa những chiếc ghế trống, bỏ ngoài tai những lời khuyên của tôi.

- Khi chúng đến - chàng nói - chúng cứ việc bắt anh. Chính anh là kẻ đáng bị nguyền rủa. Chính vì anh mà những người khác chịu cực hình. Chúng cứ trút cơn giận lên đầu anh và hãy buông tha cho vùng Cornouailles này.

Gartred đã lấy lại bình tĩnh từ lâu, nhún vai nói:

- Muốn chơi trò “tử đạo” thì hơi trễ rồi đấy. Anh đầu hàng thì có ích lợi gì? Anh tưởng rằng bắt được một người Grenvile, chúng sẽ buông tha tất cả những người khác khỏi cái chết, khỏi ngồi tù sao? Em ghét chơi trò ảo tưởng đó. Hãy chứng tỏ anh là một người bằng cách cả hai cha con hãy trốn đi, như Bunny.

- Cha con tôi sẽ hân hạnh được lên đoạn đầu đài - Richard nói - Cổ của tôi dày hơn cổ của nó và tôi nghĩ phải chém hai nhát mới đứt.

- Người ta không để cho anh được tử đạo một cách vinh dự như thế đâu.- Gartred vừa nói vừa ngáp - Anh chỉ xứng đáng được một sợi dây thòng lọng ở trong một xà lim tối tăm nào đó. Một kết thúc khá kỳ lạ đối với một người Grenvile.

Im lặng một hồi, chợt Dick lần đầu tiên lên tiếng trong cảnh tượng khó quên này.

- Nhưng còn gia đình Rashleigh? - nó nói - Nếu kẻ thù bắt được chúng ta ở đây, gia đình Rashleigh có được yên thân không?

Tôi nắm bắt ngay cơ hội.

- Tại sao anh không nghĩ đến điều đó, Richard? Cả gia đình Rashleigh, từ lớn đến bé sẽ bị hành hình vì anh sao?

Vào lúc ấy, một người hầu chạy vào, vẻ mặt hoảng hốt.

- Thưa ngài, có người đến báo cho chúng ta hay rằng quân lính đang tiến về đây.

- Cám ơn anh - Richard nghiêng mình nói - Tôi vô cùng biết ơn lòng tốt của anh. Chàng thong thả đứng dậy và nhìn tôi.

- Nói thế có nghĩa là em lo sợ cho sự an nguy của gia đình Rashleigh? được lắm, lần này, anh đành tỏ ra biết điều. Căn phòng bí mật hiện ở đâu?

- Dick biết - tôi đáp.

Mặc dù đường hầm mốc meo và đầy dẫy những màng nhện trong suốt bốn năm qua, điều ấy không đáng ngại. Điều cần thiết là cha con Richard phải thoát thân. Và tôi không muốn ai khác, kể cả Gartred, biết được bí mật này. Tôi nói với Dick:

- Cháu còn nhớ lối vào đường hầm chứ? Dick gật đầu, mặt tái xanh.

- Đi đi - tôi nói - cháu hãy dẫn cha cháu đi ngay bây giờ cho kịp. Dick mở cửa phòng ăn quay sang cha và nói:

- Cha hãy theo con.

Richard dừng lại một chút trên ngưỡng cửa. Chàng nhìn Gartred, đoạn nhìn tôi. Chàng mỉm cười với tôi và đi theo Dick.

Gartred nhìn bóng dáng hai cha con đi xa dần, đoạn nhún vai nói.

- Tôi tin rằng đường hầm bí mật ở trong nhà này, gần phòng xưa của cô.

- Thật vậy sao? - tôi nói.

- Tôi đã mất thì giờ cách đây bốn năm, tìm kiếm đường hầm trong hành lang, trước cửa phòng cô.

Gartred tới gần cái gương treo trên tường, gần cửa sổ. Cô ta mở khăn voan ra, soi má trong gương. Một vết sẹo đỏ chạy dài từ mắt xuống tận cằm. Tôi lặng lẽ nhìn cô ta.

- Hồi xưa - Gartred nói - Tôi có thể làm cho cô không bị ngã ngựa xuống vực. Cô biết chứ?

-Vâng, tôi biết.

- Cô đã hỏi tôi đường đi và tôi không trả lời.

- Phải, cô không trả lời - tôi nói.

- Bây giờ chúng ta hết nợ nhau rồi nhé, cô bị tật nguyền, còn tôi bị nát mặt. Gartred nói xong, lấy trong túi xắc ra một bộ bài và ngồi xuống cạnh tôi.

- Chúng ta hãy đánh bài hữu nghị trong khi chờ bọn lính đến. - Gartred Grenvile nói.