Trần gia cách Phương gia không xa lắm, nằm trên đường cái cửa Nam thành Kim Lăng, gần sát bên cạnh Minh Đạo thư viện.
Đoàn người đi tới nhà của Trần phu tử, Phương lão gia thần sắc trang nghiêm, trịnh trọng sửa sang lại y phục, từ trong tay của gã hộ vệ tiếp nhận một chiếc mâm gỗ được phủ một lớp vải đỏ, không hiểu trong mâm gỗ này có đồ vật gì, sau đó dẫn Phương Tranh đi vào, đám hộ vệ xếp thành đội ngũ đứng gác tại cửa, một số thì đem lễ vật trên xe ngựa dọn vào trong nhà Trần phu tử.
Nhà của Trần phu tử không lớn, chỉ là một gian nhà bậc hai trong thành, tường được đắp bằng đất trấu, lộ ra dáng vẻ nhiều năm chưa từng tu sửa qua. Một vị lão bộc đem phụ tử hai người Phương gia dẫn tới phòng khách, dâng trà xong, liền lui xuống.
Phòng khách rất giản dị, ngoại trừ một cỗ bàn ghế bằng gỗ tếch, không thấy có bài trí thêm đồ vật nào khác. Trên tường treo một bộ tranh phong cảnh, trong bức họa này có một vị trung niên nam tử, ánh mắt ẩn chứa hàm ý bi thương, đang ngắm nhìn vách núi cao sừng sững trước mặt.
Phương Tranh cảm giác vị trung niên nam tử trong bức họa này dường như muốn tự sát, trước khi chết ngắm nhìn non xanh nước biếc một lần? Luyến tiếc thì đừng chết nữa, lại còn vẽ ra….
Phương Tranh bĩu môi khinh thường, đột nhiên phía sau có người hỏi: “Phương công tử, thấy bức họa này như thế nào?”
Phương Tranh giật mình xoay người, thấy trước mặt có một vị trung niên nho sĩ, niên kỷ ước chừng hơn bốn mươi tuổi, đầu đội phương cân văn sĩ(*), thân mặc trường bào màu đen, chân đi một đôi giày vải cũ nát, khuôn mặt đường đường chính chính, đôi mắt có thần sắc lợi hại, giống như liếc mắt một cái có thể xuyên thủng tâm linh người khác, dưới hàm có một chòm râu dài, tu bổ chỉnh tề gọn gàng.
Phương lão gia nhẹ nhàng giật tay áo Phương Tranh, nói: “Nghiệt tử, còn không mau bái kiến Trần phu tử!”
Phương Tranh nhanh chóng lạy dài, nói: “Học sinh Phương Tranh, bái kiến Trần phu tử.”
Trần phu tử nhẹ nhàng khoát tay chặn lại, tiếp tục hỏi vấn đề vừa rồi Phương Tranh chưa trả lời, nói: “Phương công tử, bức họa này như thế nào?”
Phương Tranh hơi chột dạ, thời học đại học đã từng học qua rất nhiều kiến thức, nhưng không có hiểu biết gì về hội họa lịch sử, kêu hắn bình luận như thế nào đây? Nhưng cũng không thể không nói, ta thấy bức tranh này không như ý lắm, nơi nơi đều là nét bút nghiêng vẹo, đường nét rời rạc, nếu mang thị trường phỏng chừng cũng không được bán giá cao, thà rằng đừng treo lên cho khỏi mất mặt đi sao?
Thật lòng muốn nói như vậy, nhưng rất có thể phụ thân đại nhân ưa thích bạo lực gia đình kia, đương trường sẽ nhảy lên đấm vỡ mặt hắn.
Không có biện pháp, bịa chuyện vậy.
Phương Tranh vắt hết óc, nghĩ ra vài câu thông dụng kiếp trước, lập tức nói: “Bức họa này phi thường không sai, học sinh nhìn ra bức họa này hình thần đủ cả, ý vị sinh động, quả thật không phải tầm thường, vả lại ý cảnh sâu sắc, làm cho người xem cảm thấy mờ mịt. Chính xác là một bức họa hiếm có, độc nhất vô nhị.” May mắn là sinh viên tốt nghiệp khoa văn, đạo một chút văn phong cũng không tính là khó khăn, Phương Tranh vừa nói dứt lời, cũng phải rung đùi đắc ý với câu bình phẩm của mình.
Bức họa này treo ngay trong phòng khách, mới vừa gặp mặt đã vội vàng muốn biết đánh giá của Phương Tranh, ngốc tử cũng đều hiểu được, bức họa này nhất định là do Trần phu tử chấp bút. Dù sao thì ngài hát, ta xướng, đúng là tuyệt đối không sai.
Ai ngờ, Trần phu tử vốn đang cười dài, nghe vậy biểu tình trên mặt lại tỏ ra thất vọng, Phương Tranh vừa dứt lời, Trần phu tử liền lắc đầu thở dài không thôi.
Phương Tranh sững sờ, thầm nghĩ, chẳng lẽ bản thân mình nói sai hay sao? Hồi tưởng lại một lần, những lời vừa nói đều rất thẳng thắn, hay là thổi phồng chưa đủ tàn nhẫn cho nên Trần phu tử không có hài lòng? Không ngờ lão gia hỏa này, lại ưa thích hư vinh như vậy? Ta thực muốn đem ngươi thổi phồng chết thôi, thật là cái đồ không biết xấu hổ?
Trần phu tử thở dài, mở miệng nói: “Tri âm thật khó cầu! Ba năm trước đây, nhiều lần ta nghe thấy người Đột Quyết xâm lăng biên cương, phá hủy thành trì, giết người cướp của, mà Hoa triều ta lại yếu đuối e ngại quân xâm lược, quân đội vừa đánh vừa lui, không hề có ý chí chiến đấu. Trong triều đình, thì vây bè kết cánh tranh giành địa vị, các quan tri huyện thì tham ô thành phong trào, làm cho dân chúng trong thiên hạ lưu lạc khắp nơi. Hoa triều ta, quốc thổ rộng lớn mênh mông, mắt thấy sắp rơi vào tay của giặc ngoại bang, đến lúc đó bách tính trăm họ sẽ phải sống như thế nào? Chỉ hận, bản thân là một thư sinh bần hàn, tiến thì không thể đứng mũi chịu sào, lui lại không đành lòng an phận cho riêng bản thân, trong lúc bi phẫn, ta đã chấp bút vẽ ra bức họa này, treo lên đây cho mọi người thưởng lãm lấy làm an ủi. Đáng tiếc, không có ai hiểu rõ tâm tư của ta, mọi người chỉ nhìn thấy cái vẻ bề ngoài của bức họa mà không có ai đề cập đến thâm ý ở trong đó,… đáng thương, đáng tiếc!”
Phương Tranh nghe ra vấn đề, đại khái đã hiểu Trần phu tử vẽ bức họa này chỉ là để ưu quốc thương dân, còn mang chút ý tứ thương cảm người có tài nhưng không gặp thời.
Phương Tranh âm thầm lắc đầu, văn nhân đều là cái đám tính tình yếu nhược, một bức họa thì có thể làm được chuyện gì? Có thể cứu vớt bách tính trăm họ trong lúc dầu sôi lửa bỏng sao? Có thể chống lại vó ngựa của giặc ngoại bang Đột Quyết sao? Cùng với ở nhà thở ngắn than dài, không bằng ra biên cương tòng quân kháng địch, xem ra Trần phu tử này thuộc loại hình mọt sách. Hơn nữa lại là mọt sách ngốc tử, nhàn rỗi không có việc gì làm, ngồi ở nhà đọc sách thánh hiền rồi ưu quốc thương dân, thời khắc nước nhà nguy cơ lại đi đắm chìm trong ý thức của bản thân.
Trần phu tử nhìn chằm chằm vào Phương Tranh, nói: “Mới vừa rồi ta thấy công tử chăm chú quan sát bức họa, muốn nói gì đó rồi lại thôi, không biết, Phương công tử có cao kiến gì không?”
Lão gia hỏa này có ý định bới lông tìm vết sao? Phương Tranh oán hận nghĩ thầm, nếu như ta có cao kiến, thì cần gì phải đến đây bái ngươi làm thầy? Lão sư thời cổ đại cùng học sinh nói chuyện đều khiêm nhường như thế này sao?
Phương lão gia ở một bên sốt ruột, đứa con bảo bối của mình như thế nào, thì hắn hiểu rõ ràng nhất, cao kiến cái gì? Tiểu tử này, ngay cả lời lẽ sai trái đều nghẹn không ra. Vạn nhất tiểu tử này không hiểu mà lại giả bộ hiểu, nói hươu nói vượn, khẳng định việc bái sư hôm nay sẽ hỏng bét.
Phương lão gia vội vàng cắt lời, nói: “Trần phu tử, hôm nay lão phu cùng khuyển tử đặc biệt đến quý phủ bái sư, mấy sự tình trên phương diện học vấn, không bằng sau này có cơ hội thì nhờ Trần phu tử dạy bảo cho hắn nhiều hơn?”
Phương Tranh cảm kích liếc mắt nhìn phụ thân một cái, rốt cuộc vẫn là người một nhà a, lão gia đại nhân thực có phong phạm trượng nghĩa!
Trần phu tử gật đầu không có ý kiến gì, kế tiếp liền bắt đầu trình tự bái sư.
Phương lão gia kêu Phương Tranh quỳ bái bài vị cùng bức họa của Khổng Tử, lại bước tới trước mặt của Trần phu tử quỳ bái, sau đó bỏ tấm vải đỏ phủ trên mâm gỗ ra, cung kính dâng tặng, trên mâm gỗ này có tất cả sáu thứ: thịt lợn, rau cần, hạt sen, đậu đỏ, táo đỏ, long nhãn.
Đây là tuân theo lễ tiết cổ đại, “ dâng sáu lễ vật trả công cho ân sư đã dạy dỗ mình, gọi là thúc tu lục lễ”. Trong đó thịt lợn biểu đạt thành ý của đệ tử đối với ân sư, rau cần ngụ ý sẽ chăm chỉ học hành, hạt sen ngụ ý khổ tâm giáo dục, đậu đỏ ngụ ý mong gặp may mắn, táo đỏ ngụ ý sớm học thành tài, long nhãn ngụ ý công thành danh toại.
Trần phu tử nhận lễ bái sư của Phương Tranh xong, cũng tặng quà đáp lễ lại.
Như thế, là xong nghi thức làm lễ bái sư. Vị nhân sĩ xuyên việt Phương Tranh, từ lúc này cũng đã trở trành học sinh của Khổng môn, ngẫm lại trước lúc xuyên việt vẫn còn cùng một đoàn thạc sĩ, tiến sĩ chen chúc nhau tại thị trường nhân tài để giành giật lấy một công việc nuôi sống bản thân, quanh quẩn một vòng, hiện tại cũng đã tiến nhập vào học đường, đời này thật sự là có duyên phận cùng sách vở, khi nào mới có thể danh chấn thiên hạ….
Lễ tiết đã xong, ba người ngồi xuống nói chuyện phiếm, Phương lão gia cố ý muốn kết giao cùng Trần phu tử, chỉ cầu mong sao cái đứa con bảo bối kia được mọi người trong thư viện quản giáo nghiêm khác, vì thế lúc nói chuyện, ngôn từ rất kính ý.
Trần phu tử có thể không quá am hiểu những chuyện vun vặt trong việc giao tiếp thường ngày, để có thể chống đỡ được với Phương lão gia. Nhưng đôi mắt lại chăm chú nhìn vào Phương Tranh, một lúc sau, Trần phu tử đột nhiên nói: “Ta thường ngày đối với thuật toán mệnh cũng có chút thành tựu, ta xem tướng mạo của Phương công tử có chút kỳ lạ, lẽ ra công tử đã sớm phải…” Ngẫm lại cảm thấy có chút không ổn, sửa miệng hỏi: “Gần đây, công tử có gặp phải biến cố gì không?”
Phương Tranh biến sắc chấn kinh, không thể xem thường người cổ đại a, lão gia hỏa này thật đúng là có chút thực lực, không ngờ liếc mắt một cái lại nhìn ra số mệnh của ta đã được thần tiên phóng rắm, lợi hại! Làm tiên sinh dạy học thì thật đáng tiếc, không bằng ra ngoài đường cái mở một quầy toán mệnh, chắc chắn sẽ kiếm được rất nhiều tiền!
Suy đoán vẫn chỉ là suy đoán, câu hỏi của Trần phu tử cũng chỉ là câu hỏi, Phương Tranh thành thành thật thật, nói: “Không lâu trước đây.. Học sinh…Vô ý ngã từ trên lầu, ân, đầu đụng xuống đất, hôn mê mất hơn một tháng.”
Phương lão gia ở một bên hung hăng trừng mắt liếc hắn một cái, cũng không có nói thêm gì.
Trần phu tử nói: “Hơn một tháng trước, ân, không sai biệt lắm, nhưng cũng không đúng, lẽ ra công tử đã sớm phải…”
Đám người có tri thức văn hóa, quả thật đều có tính cách tích cực rườm rà, Phương Tranh vội vàng ngắt lời Trần phu tử, nói: “Cát nhân đều có thiên tướng, số mệnh vô thường, thay đổi liên tục, thiên mệnh biến ảo, rốt cuộc vị tất có thể tính trước được cả đời, chợt có lúc tính sai, cũng là chuyện bình thường.”
Trần phu tử cau mày gật đầu nói: “Có lẽ là vậy, chuyện này cũng không có căn cứ trong thư tịch, ta cũng không quá câu nệ tiểu tiết.”
Lúc này Phương Tranh mới nhẹ nhàng thở ra một hơi, xuyên việt là bí mật lớn nhất của hắn, mà hắn đã tự nhủ, sống để bụng chết mang theo. Nếu để cho Trần phu tử tính ra căn nguyên của vấn đề, hắn sẽ là nhân sĩ xuyên việt đầu tiên bị người cổ đại cho là yêu nghiệt, đưa lên đài hỏa thiêu. Lão thiên gia nếu đã an bài cho ta xuyên việt, sẽ không để cho ta gặp phải kết cục bi thảm như vậy chứ?
Trần phu tử nhẹ nhàng vuốt râu nói: “Nếu ta đã thu nhận Phương công tử làm học trò, vậy trên phương diện học vấn ta cũng phải hỏi công tử một chút. Thường ngày, công tử đã đọc qua sách gì?”
Đọc sách thì rất dễ kiểm tra, vấn đề này hắn không thể bịa chuyện được, Phương Tranh tính toán ăn ngay nói thật, vì thế hắn vạch năm đầu ngón tay lên nói: “Tiên hiền kinh nghĩa, bách gia thuyết, học sinh đều ….”
“Tất cả đều đã đọc qua, hơn nữa may mắn trúng cử tú tài.” Phương lão gia, mặt không đổi sắc, ngắt lời chen ngang Phương Tranh, sau khi nói xong, giống như chưa hề có chuyện gì xảy ra, tiếp tục thưởng trà.
“A?” Phương Tranh há miệng, trợn mắt nhìn trừng trừng Phương lão gia. Chuyện này đùa hơi thái quá, phụ thân muốn thỏa lòng hư vinh thì cũng không nên đổ hết mọi tội lỗi lên đầu hắn như thế, Trần phu tử tùy tiện hỏi cái vấn đề, ta không trả lời được thì không phải là lộ tẩy sao? Phụ thân có ý tứ gì đây?
“Nga? Nhìn không ra công tử là bậc kỳ tài ngút trời” Trần phu tử vui vẻ nói tiếp: “Tuổi còn trẻ mà đã trúng cử được tú tài, thật có chút hơn người, ngày sau kim bảng tề danh tất khỏi phải bàn, hóa ra là lão phu đã thu được một học trò giỏi !”
(*) : Mũ phương cân văn sĩ, là mũ nón vải hình vuông của các văn sĩ, tài tử, những người theo đạo nho giáo của Khổng Tử. Trong một số bộ phim truyền hình cũng thường xuất hiện kiểu mũ này, tựa như kiểu mũ của đám văn sĩ trong phim Tứ Đại Tài Tử.