(Hay những cách để "đạp lên trên định kiến" mà sống!)
Khi mà mình còn học cấp 3, câu mình nghe rất nhiều đó là: "làm gì có chuyện vừa ra trường đã kiếm được ngay 10 triệu hàng tháng!" Mức lương 10 triệu, tương đương với khoảng $500, cũng chỉ là mức lương các bạn đi làm thêm ở Hàn Quốc thôi. Nhưng nó là cao với mặt bằng ở Việt Nam.
Những lúc ấy mình không nói lại nhiều. Khác với một kẻ liều lĩnh và nhiều tài năng - tất cả những gì mình có là sự may mắn và chăm chỉ, cộng với một chút cẩn thận. Mình kiếm được tiền từ trước khi cầm tấm bằng đại học. Đủ ăn đủ tiêu, nhiều hơn cái mặt bằng chung kia. Nhưng là vì chăm chỉ. Nói đơn giản thế này, có thể các bạn hiền không biết, nhưng ai giỏi tiếng Hàn và biết nắm lấy cơ hội ở Việt Nam đều kiếm được ít nhất $1000/tháng. Mình làm công việc của riêng mình, bận nhưng vui. Và dĩ nhiên là cũng chẳng thiệt thòi gì so với mức lương của những người đã chọn Hàn Quốc.
Nhưng mình viết đến đây không phải là để khoe mẽ về chuyện tiền bạc hay gì khác, chỉ là muốn nói đến chuyện quả thật là rất khó, khi lức nào ngưòi đối diện cũng muốn so sánh và không tin tưởng bạn. Giống như vịêc bạn bước vào một căn phòng, và trước khi bạn kịp nói rằng bạn là ai - bằng cái miệng của bạn, bằng ngôn từ của bạn - thì ngưòi đối diện đã có những sự đánh giá, kỳ vọng, so sánh riêng của họ rồi. Và đó là một chặng đường dài rất bất công.
Cứ như là phải tranh đấu với một đối thủ vô hình vậy. Chẳng biết bao giờ mới thắng. Mà thắng cũng chẳng được cái gì.
"Con nhà ngưòi ta", "anh trai", "chị gái", "đứa bạn thân"...sẽ thật tệ nếu hai ngưòi trông hao hao giống nhau, làm những công việc giống nhau, xuất phát điểm giống nhau - thật là hoàn hảo để mang ra so đo. Bạn có biết không, như thế có thể sẽ phá hủy một mối quan hệ đấy.
Thật tệ, nếu bạn luôn nói với ai đó rằng bạn sẽ mãi mãi không bằng ngưòi kia. Bạn kiến tạo ra một rào cản cho sự phát triển, sự ức chế trong tâm lý và sự khó chịu của ngưòi ở vai thấp hơn.
Và cho đến tận khi bạn cố gắng chứng minh một điều hoàn toàn khác, ngưòi ta vẫn chỉ muốn tin vào cái gì mà họ nghĩ là đúng. À, khó chứ - nếu bạn đã luôn luôn chậm hơn một bước, đã mấp mé thành công muộn hơn. Nó gần như là chẳng có nghĩa lý gì.
Đánh nhau với định kiến, khó thật đấy.
_________________