Ngày mới mở ra showroom kiêm phòng đọc sách miễn phí tại 119 C5 - Tô Hiệu, một con phố đông đúc, trong khu vực dân trí cao, hầu như ngày nào tôi cũng qua đó để pha trà, mời kẹo và giao lưu với bạn đọc, với những người yêu thích sách. Và hình như niềm vui lớn nhất của người mà sau này được mệnh danh là “Tiến sĩ văn hóa đọc” như tôi là được nói chuyện, tâm tình với những người mê sách và muốn ứng dụng tốt nhất những gì học được từ sách vào công việc và cuộc sống như mình.
Có nhiều vị khách đặc biệt đã đến với phòng đọc sách miễn phí này và một trong số đó là cậu bé dẫn chương trình Chúc bé ngủ ngon trên Đài truyền hình Việt Nam với cái tên quen thuộc Đỗ Nhật Nam. Tôi hơi ngạc nhiên về cậu bé mới sáu tuổi mà nói tiếng Anh khá tốt và thích nói chuyện với tôi bằng tiếng Anh. Tôi bất ngờ khi cậu bé trả lời câu hỏi của một Lời giới thiệu đồng nghiệp tại Thái Hà Books “Cháu có biết ai là giám đốc công ty sách Thái Hà không?” rằng chính là tôi, với lý do rất trẻ con nhưng cũng rất người lớn: “Bởi bác ấy sử dụng tiếng Anh rất tốt. Giám đốc công ty sách thì phải giỏi ngoại ngữ chứ”. Sau này khi thấy tôi biết bốn ngoại ngữ, Nhật Nam nói: “Cháu biết ngay mà!”.
Nhật Nam muốn dịch sách. Vì chiều Nhật Nam và bố mẹ cháu nên chúng tôi đưa cho cu cậu mấy cuốn trong bộ Cu Tí khám phá thế giới với mong muốn thật lòng: “Để cháu đọc cho vui” bởi chẳng nhẽ lại nói luôn rằng: “Làm sao mà cháu dịch được!” Khi đó Nhật Nam mới sáu tuổi. Chúng tôi đưa sách cho Nhật Nam và quên luôn mất chuyện này.
Ngày nhận được bản dịch, chúng tôi hoàn toàn bất ngờ vì trình độ tiếng Anh, kỹ năng dịch thuật và khả năng ngôn từ của cháu. Thế là Thái Hà Books dừng ngay việc in bộ sách với bản dịch đã được chọn trước đây của một dịch giả nổi tiếng. Cả Thái Hà Books thừa nhận: Đây mới là giọng dịch phù hợp với một cuốn sách dành cho những cu Tí muốn khám phá thế giới.
Và rồi chúng tôi có mặt trong lễ nhận kỷ lục “Dịch giả nhỏ tuổi nhất Việt Nam”. Lúc đó Nhật Nam bảy tuổi. Và rồi chúng tôi trở thành những người bạn lớn rất thân thiết. Và rồi nếu không gặp nhau, chúng tôi hay nhắn tin cho nhau.
Tôi không thể quên được một lần tôi đã hỏi Nhật Nam, khi ấy mới sáu tuổi, lớn lên cháu muốn làm nghề gì. Không nghĩ ngợi, cậu bé trả lời ngay: Làm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao của Mĩ. Khi tôi hỏi, tại sao lại là Mĩ mà không phải Việt Nam hay một nước khác, cháu bảo, bởi chỉ có Mĩ mới đủ lớn và đủ khó để cháu làm. Khi tôi đùa hỏi tiếp rằng tại sao là Bộ trưởng mà không phải là Tổng thống, Nhật Nam nói: “Ô thế bác không biết à, muốn ứng cử làm Tổng thống Mĩ phải sinh ra trên đất Mĩ mà cháu lại sinh ra ở Nhật!”
Khi Nhật Nam bảy tuổi, vẫn câu hỏi cũ tôi nêu ra, nhưng đáp án lần này lại hoàn toàn khác: “Cháu muốn trở thành nhà sinh vật học”. Hóa ra Dịch giả nhỏ tuổi nhất Việt Nam muốn làm chủ thế giới sinh vật, để các con vật được khám phá, được yêu thương, được sống yên vui và hạnh phúc.
Cũng khi cháu mới bảy tuổi, Thái Hà Books tổ chức tọa đàm “Khách hàng chưa phải là thượng đế” và Nhật Nam đến dự. “Cậu bé tý hon” của chúng ta đã có bài phát biểu về lãnh đạo doanh nghiệp làm bao người đứng đầu các công ty và tập đoàn vô cùng bất ngờ. Cháu phân tích về phong cách lãnh đạo tại Việt Nam, Nhật, Mĩ, châu Âu trong quá khứ, hiện tại và tương lai. Cháu nói về việc nên làm để kinh tế phát triển. Nhiều doanh nhân bữa đó, trong đó có một người khác cũng tên là Nam – anh Nguyễn Thành Nam, người giữ chức Tổng giám đốc tập đoàn FPT sau này, không thể không trầm trồ khen cháu.
Năm 2011, khi phát hiện ra những “tác phẩm” tiếng Anh của Nhật Nam tôi đã rất bất ngờ. Mà không chỉ có tôi, mấy anh bạn sống quen nơi đất Mĩ, đất Anh hay Úc cũng ngạc nhiên. Không ai có thể tin, một cậu bé chưa đến mười tuổi đời, có thể tạo ra được những tác phẩm tuyệt diệu như thế.
Tôi không muốn nói về những kết quả Nhật Nam đã đạt được cho đến thời điểm này mà muốn nói về cháu như một CON NGƯỜI. Nhật Nam rất tình cảm và đáng yêu. Thật sự là như vậy. Nụ cười hiền hậu và ánh mắt hút lòng người của Nhật Nam luôn hiển hiện trong tôi. Và hình như cứ khi nào buồn, nhớ đến khuôn mặt cháu là tôi vui ngay trở lại. Mẹ Điệp của Nam đã mấy lần cám ơn tôi và Thái Hà Books đã phát hiện và tạo điều kiện để cháu học tập và trưởng thành nhưng chị không biết rằng người cám ơn phải là tôi. Nhật Nam đã mang đến cho không chỉ tôi mà tất cả các thành viên của gia đình Thái Hà Books cùng bao bạn đọc nhiều niềm vui và hạnh phúc. Nhật Nam rất rất tình cảm.
Tôi viết những dòng chữ này nhân dịp đầu xuân Nhâm Thìn 2012. Khi đang gõ, không hiểu sao tôi lại nghĩ đến mười người mua quà nhiều nhất cho tôi từ bé đến giờ. Bạn sẽ rất ngạc nhiên bởi trong danh sách này có bé Nhật Nam. Bạn cũng khó tin nếu biết rằng áo len tôi đang mặc, áo sơ mi đang trên người tôi, rồi cả áo khoác hai mặt hay đôi tất đang làm ấm chân khi nhiệt độ Hà Nội đang xuống dưới 10 độ vào đêm như bây giờ… đều do Nhật Nam tự mua, tự chọn. Màu cháu chọn rất tinh tế. Cỡ cháu chọn rất vừa. Cách cháu tặng quà rất trân trọng. Tấm lòng và cách đối xử của Nhật Nam thật đáng để tôi và bao người lớn khác phải học theo.
Nhiều báo đài đã hỏi tôi, liệu Nhật Nam có phải là thần đồng hay không. Xin thưa, không. Cháu là một cháu bé bình thường và có tố chất thông minh. Để có Nhật Nam như ngày hôm nay, anh Thảo và chị Điệp đã rất biết “thai giáo” cháu. Bố mẹ của Nhật Nam đã áp dụng rất tốt những gì đã được viết ra trong những cuốn sách của bộ Phương án 0 tuổi và Dạy trẻ thông minh sớm hay Dạy trẻ biết đọc sớm. Thực ra hiện nay tôi cũng đang theo dõi và giúp đỡ hơn chục cháu nhỏ dưới bảy tuổi và thấy kết quả của việc áp dụng giáo dục trẻ thông minh sớm rất tốt. Phương pháp nuôi dạy của cha mẹ ngay từ khi mang thai và tinh thần hiếu học, sự quyết tâm của chính con trẻ là bí quyết để có Nhật Nam của ngày hôm nay.
Nhật Nam là người bạn lớn của tôi. Tôi cũng là người bạn thân thiết của cháu. Nhật Nam đã bước qua ngưỡng cửa mười tuổi và tôi tin rằng cháu sẽ thành một công dân tuyệt vời của đất Việt chúng ta. Tôi nguyện cầu cho cháu có thêm những thành tích mới. Tôi cũng đang chờ đón những Nhật Nam khác trong tương lai gần.
Nguyễn Mạnh Hùng
Chủ tịch HĐQT
kiêm Giám đốc Công ty Sách Thái Hà