Nói về Cẩm Y Vệ nắm tay Tam Tạng giả kéo ra khỏi trạm, ba ngàn quân ngự lâm áp tới vây phủ, hộ tống vào đền.
Ðến trước sân chầu, các quan đều quì lụy, Tam Tạng giả đứng trước đền hỏi lớn rằng:
- Vua Tì Khưu với bần tăng có chuyện chi?
Quốc Vương cười rằng:
- Trẫm mang bịnh lâu ngày chẳng hết, nhờ Quốc Trượng cho bài thuốc tiêu, song còn thiếu một vị, sắc mà uống cho dẫn thuốc. Xin Hòa Thượng giúp cho trẫm, nếu ông lành bịnh thì trẫm lập miễu mà thờ, để phần hương hỏa lưu truyền hậu thế.
Tam Tạng giả nói:
- Bần tăng là kẻ tu hành, đến đây không có vật chi quý, chẳng hay Quốc Trượng muốn dùng món chi cho dẫn thuốc?
Quốc Vương nói:
- Ðúng là gan và trái tim của trưởng lão mà thôi.
Tam Tạng giả nói:
- Chẳng giấu chi Bệ hạ, tôi có ít trái tim; song chưa rõ Bệ Hạ dùng thứ màu gì làm thuốc dẫn?
Khi ấy Quốc Trượng tại đó, nghe nói như vậy liền chỉ mà nói rằng:
- Hòa Thượng, lấy cái tim đen mà thôi.
Tam Tạng giả nói:
- Như vậy thì lấy đao ra đây, đặng tôi mổ bụng tôi mà lựa thử coi có tim đen chăng? Nếu có sẽ dưng cho bệ hạ.
Quốc Vương nghe nói mừng quá, truyền quan đương giá đem đao ra.
Tam Tạng giả lãnh đao rồi trật áo bày ngực và bụng, cầm dao mổ một cái phun máu ra, thò tay vào bụng rờ lên phía bên tả, rút một chùm trái tim ra máu chảy ròng ròng, và ngồi và lựa!
Quốc Vương xem qua thất sắc, bá quan ngó thấy kinh hồn!
Quốc Trượng nói:
- Ðó là đa tâm Hòa Thượng không trả lạ chi.
Tam Tạng giả nghe Quốc Trượng nói biếm mình là thầy tu nhiều lòng, không phải kẻ nhứt tâm, nên giận và lựa trái tim, và nói xóc lại rằng:
- Một chùm trái tim của bần tăng tuy là nhiều trái, song có màu là: Tim đỏ, tim trắng, tim vàng.
Nói rồi lựa từ trái mà nói:
- Trái tim nầy không độc địa, trái tim nầy không bất nhơn, Trái tim nầy không ganh gổ, Trái tim nầy không sanh sự, Trái tim nầy khong sát nhơn, Trái tim nầy không nhút nhát; Trái tim nầy không tà vạy, Trái tim nầy không tham lam, Trái tim nầy không nhu trược. Hết thảy là chín trái tim đều giống tốt, mà chẳng có màu đen.
Quốc Vương kinh hồn run lặp cặp, liền phán rằng:
- Thôi thôi, thâu tim như cũ, kẻo trẫm ghê mình.
Tam Tạng giả thâu tim rồi hiện nguyên hình nói lớn rằng:
- Bệ Hạ coi không thấu nên lầm, chớ tôi là người lương thiện, có tim tốt chớ không có tim đen. Trừ ra Quốc Trượng có trái tim thiệt đen, để tôi mổ ra mà coi, đặng dùng làm dẫn hay lắm!
Vừa nói vừa cầm đao xốc lại, Quốc Trượng nhìn biết mặt Tôn Hành Giả, hoảng hồn lập tức đằng vân.
Tôn Hành Giả hét lớn rằng:
- Mi chạy đâu cho khỏi?
Nói rồi xách thiết bảng nhảy lên mây đập đại.Quốc Trượng đưa gậy ra đở, chịu đặng hai mươi hiệp liền hóa hào quang bay vào cung, mỹ hậu ngó thấy cũng hóa hào quang bay theo nữa.
Còn Tôn Hành Giả nhảy xuống nói rằng:
- Các ngươi biết Quốc Trượng là yêu chưa?
Bá quan đồng lạy ta, Tôn Hành Giả nói:
- Khoan đã, khoan đã, hãy đi kiếm hôn quân coi ở đâu?
Bá quan nói:
- Bệ Hạ tôi thấy tranh đấu rất kinh, nên kiếm đường ẩn mặt, không biết ngự vào điện nào?
Tôn Hành Giả hỏi rằng:
- Vậy thì các ngươi đem ta kiếm cho mau, kẻo để yêu hậu nó bắt đi mà khốn.
Bá quan y lời, dẫn Hành Giả vào cung, không thấy vua và mỹ hậu. Tam Cung Lục Viện đều lạy tạ.
Tôn Hành Giả nói:
- Là xong gì mà tạ ơn, các quan hoạn đi tìm chúa cho mau.
Các thái giám y lời, đi kiếm khắp các điện, tới đền cẩn thần, thấy vua Tì Khưu núp phía sau coi bộ kinh hãi.
Các quan hoạn tâu tự sự.
Vua Tì Khưu mới tỉnh hồn.
Các hoạn đỡ vua ra, bá quan tâu rằng:
- Nhờ ơn thần tăng đánh đuổi yêu tinh, mỹ hậu cũng biến mất.
Vua Tì Khưu ngự ra đền, mời Hành Giả ngồi trên cẩm đôn mà tạ ơn, rồi lên trên ngai phán hỏi rằng:
- Trưởng lão hồi sớm mai xinh tốt, sao bây giờ lại biến hình dung?
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Tôi không dám tâu Bệ hạ, người đi xin ghi điệp là thầy tôi, hiệu Ðường Tam Tạng. Còn tôi là học trò lớn, họ tên là Ngộ Không. Lại còn hai người sư đệ tôi là Bát Giới và Sa Tăng, đương ở ngoài nhà trạm. Bởi hồi ban mai Bệ Hạ nghe lời yêu tinh, muốn lấy tâm can thầy tôi mà làm được dẫn, nên tôi giả hình sư phụ vào đền mà đánh yêu tinh; thiệt thầy tôi còn ở ngoài nhà trạm.
Vua Tì Khưu nghe nói truyền hai ông quan Thái tể đi rước ba thầy trò vào đền.
Hai quan vưng chỉ.
Nói về Tam Tạng từ khi nghe Tôn Hành Giả đánh với yêu quái trên mây, thì đã thất kinh hồn vía! Phần thì mang cái mặt gỏ khai ngấy, khó chịu vô cùng! Nay nghe quân vào thưa rằng:
- Bệ Hạ truyền chỉ mời ba thầy trò vào đền lập tức.
Tam Tạng hãi kinh, sợ chúng mổ mật.
Bát Giới cười rằng:
- Xin sư phụ đừng giựt mình, chuyến nầy không phải lấy tâm can mà sợ. Chắc sư huynh thắng trận mời vào đãi tiệc tạ ơn.
Tam Tạng nói:
- Dầu chi thỉnh tới đền ơn đi nữa mà ta mắc mang cái mặt nầy đi đâu cho đặng.
Bát Giới nói:
- Không hề gì, vào đền sư huynh sẽ làm phép giải.
Tam Tạng phải vịn vai Sa Tăng, Bát Giới mà đi ra ngoài.
Hai ông Thái tể kinh hãi nói rằng:
- Châu ôi! Ấy là ba con quỷ chúa, chớ không phải thầy sải!
Sa Tăng nói:
- Chúng tôi không phải yêu quái, tuy tướng dữ mà lòng hiền.
Hai ông Thái tể hết sợ, vội vã đi thỉnh.
Khi ấy Tôn Hành Giả ngó thấy, liền đón mà gở cái mặt đất cho thầy, rồi thổi một cái. Tam Tạng hiện nguyên hình tinh thần càng mạnh mẽ.
Vua Tì Khưu bước xuống ngai nghinh tiếp đón, rước ba thầy trò lên đền với Hành Giả.
Tôn Hành Giả hỏi:
Bệ Hạ có biết con yêu ấy ở xứ nào mà đên đây không? Xin nói lại rõ ràng. Lão Tôn bắt giùm cho dứt hậu hoạn.
Vua Tì Khưu thẹn mặt phán rằng:
- Ba năm trước nó đến, trẫm có hỏi gốc nó ở đâu. Nó nói ở cách thành chẳng xa, cứ đi quay hướng nam bảy chục dặm, tới Liễu chi pha, trên liễu chi pha có xóm Thanh hoa, am ở tại đó. Bởi Quốc Trượng tuổi già không có chút trai, đời sau sanh đặng một gái, nuôi đến mười sáu tuổi, chưa gả cho ai; nguyền dưng cho trẫm. Nên trẫm dùng yêu dấu sau cung, không dè sanh bịnh. Thái y điều trị không lành, Quốc Trượng có bài thuốc tiên, phải nấu trái tim con nít lấy nước mà uống thuốc ấy. Trẫm bất tài cho nên mới tin nghe, chọn con nít của dân, định giờ ngọ nầy lấy trái tim làm thuốc. May gặp thần tăng giáng trần, vừa ưa lồng con nít mất hết; Quốc Trượng lại nói: Thần tăng tu hành người đời, tinh thần sung túc, nếu đặng trái tim ấy thì hay hơn tim con nít muôn phần. Bởi trẫm nghe lầm phạm tội. Cám ơn thần tăng biết phép thâu yêu quái, xin ra oai linh mà trừ hậu hoạn, thì trẫm dưng hết của báu trong nước mà tạ ơn.
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Tôi chẳng nói giấu chi, những con nít trong lồng, tại thầy tôi từ bi nên sai tôi lén ăn cắp mà giấu hết. Thôi, đứng nói sự tạ ơn chi hết, để tôi bắt yêu quái cho có âm đức mà thôi.
Nói rồi rủ Bát Giới đi theo.
Bát Giới nói:
- Kính vâng lịnh anh, em lẽ nào dám cãi? Ngặt trong bụng trống trơn, nên đi đánh không nổi.
Vua Tì Khưu truyền quan dọn tiệc chay, đãi thầy trò xong xả.
Bát Giới ăn no rồi, đằng vân đi theo Hành Giả.
Khi ấy vua Tì Khưu và hậu phi, bá quan văn vỏ ai nấy đồng lạy trên mây mà nói rằng:
- Thiệt Tiên Phật xuống phàm, trừ yêu cứu thế.
Còn Tôn Hành Giả dắt tay Bát Giới đồng bay thẳng qua hướng nam ước chừng bảy bốn chục dặm, liền sa xuống núi, ngó thấy có ke lớn, hai bên bờ rất cao, trên bờ mọc cả ngàn cây dương liễu. Ngặt không thấy xóm Thanh hoa, và cũng chẳng có nhà nào nữa.
Tôn Hành Giả kiếm tìm chẳng đặng, liền bắt ấn niệm chú, châu Thổ Ðịa xứ ấy nà hỏi rằng:
- Ðây là liêu chi pha sao không thấy xóm Thanh hoa, ngươi hãy chỉ giùm cho rõ!
Thổ Ðịa nói:
- Tại đây động Thanh hoa thì có, chớ đến Thanh hoa động thì không: Như Ðại Thánh muốn tìm đến tìm Thanh hoa động thì trước phải đi ngang qua phía nam, lại cây dương chín ngọn, ôm gốc đó xây qua ba ái, xây lại ba cái, rồi hai tay đồng vỗ cây dương mà kêu mở cửa. Kêu luôn ba tiếng như vậy, thì tự nhiên cửa mở, thấy động Thanh hoa.
Tôn Hành Giả nghe nói truyền Thổ Ðịa về. Bảo Bát Giới nhảy qua khe với mình đi kiếm cây dương ấy. Thiệt có một cây dương gãy, mọc ra chín ngọn trên đầu.
Tôn Hành Giả bảo Bát Giới rằng:
- Ngươi hãy đứng dang ra cho xa, đặng ta kêu cửa mà kiếm con yêu quái ấy. Chừng nào ta đuổi nó ra, thì ngươi sẽ ứng tiếp.
Bát Giới y lời.
Tôn Hành Giả làm theo lời Thổ Ðịa đã bảo, thiệt kêu luôn ba tiếng, thấy cửa mở ra, thì cây dương ấy đâu mất.
Hành Giả vào trong cửa, có cái bình phong bằng đá, trên khắc bốn chử Thanh hoa tiên phủ. Nhảy qua bình phong đá, ngó thấy Quốc Trượng ngồi trong động đương ôm một người mỹ nữ, thở hào hên và bàn luận việc nước Tì Khưu.
Quốc Trượng và nàng ấy đồng than rằng:
- Phải dịp quá! Việc ba năm nay mới gần xong, bị con lọ nồi phá đám.
Khi ấy Tôn Hành Giả nhảy lại giá thiết bảng nói lớn rằng:
- Phải dịp gì nà! Ta đập một bảng hóa ra một loài thú cho mà coi.
Quốc Trượng thất kinh buông nàng ấy, quơ gậy đuổi liền, hai ẩu đả với nhau trước động.
Bát Giới ở ngoài nghe tiếng đánh với nhau trong động cũng bắt ngứa nghề, liền xô cây dương chín ngọn nhào tới. Vác đinh ba cuốn đứt rễ, thấy máu chảy dầm dề, nghe văng vẳng như có tiếng khóc!
Bát Giới nói rằng:
- Vậy thì cây nầy cũng thành tinh nữa.
Xảy thấy Tôn Hành Giả dụ Quốc Trượng ra ngoài.
Bát Giới không thèm nói chi hết, xốc tới vác đinh ba đập đùa!
Quốc Trượng hoảng hồn đánh không lại, dùn mình hóa ra hào quang bay qua phía đông, hai anh em đằng vân theo riết.
Giây phút nghe loan kêu hạc ré, thấy hào quang sáng giới, coi lại là Nam Cực Tiên Ông, ông ấy thâu hào quang của Quốc Trượng, và nói lớn rằng:
- Ðại Thánh khoan đi theo, Thiên Bồng đừng đuổi nữa, có tôi đến làm lễ đây.
Tôn Hành Giả đáp lễ, rồi hỏi rằng:
- Thọ tinh, chú ở đâu tới đây?
Bát Giới cười rằng:
- Chú già sói nấy thâu hào quang con yêu, chắc là giấu nó rồi đi phải.
Nam Cực Tiên Ông nói:
- Có đây, có đây, xin hai ông tha nó.
Tôn Hành Giả nói:
- Con yêu ấy can chi với lão đệ, nên muốn làm ơn?
Nam Cực Tiên Ông cười rằng:
- Nó là đồ đở chơn của tôi, không dè trốn xuống đây mà làm yêu quái!
Tôn Hành Giả nói:
- Như phải vật của lão đệ, thì bảo nó hiện hình coi như thế nào?
Nam Cực Tiên Ông nghe nói liền xả hào quang xuống, và hét lớn rằng:
- Súc sanh, hiện nguyên hình cho mau ta tha tội khỏi chết.
Hào quang liền hiện ra con nai trắng, rớt cây gậy dưới đất.
Nam Cực Tiên Ông lấy cây lên mà nói rằng:
- Con thú nầy nó ăn cắp cây gậy của tôi.
Bạch Lộc quì mọp dưới đất cúi đầu mà khóc.
Nam Cực Tiên Ông giã từ Hành Giả, mới lên lưng Bạch lộc; Tôn Hành Giả nắm tay nói rằng:
- Lão đệ khoan đi đã, còn hai chuyện chưa xong!
Nam Cực Tiên Ông hỏi:
- Còn chuyện chi nữa?
Tôn Hành Giả nói:
- Còn một chuyện chưa bắt đặng mỹ nhơn, không biết con quái gì biến ra đó, và hai phải theo tôi đến thành Tì Khưu ra mắt hôn quân cho rõ yêu quái hiện hình, kẻo người phàm nghi ngại.
Nam Cực Tiên Ông nói:
- Như vậy thì ta ở đây mà đợi. Ðại Thánh và Thiên Bồng đi xuống động mà bắt mỹ nhơn về đây sẽ vây đoàn đến nước Tì Khưu cho thiên hạ rỏ.
Khi ấy hai anh em đồng vào động Thanh hoa, hét lên hăm bắt yêu tinh, mỹ nhơn hãi kinh run lập cập, liền ẩn dưới bình phong, vì không có ngỏ sau mà trốn.
Bát Giới hét lớn rằng:
- Chạy đi đâu, ta cho ngươi một cào cỏ.
Mỹ nhơn kinh hãi hóa hào quang bay lên bị Hành Giả đập một thiết bảng nhắm vào hào quang, sà xuống đất hiện nguyên hình là hồ ly mặt trắng!
Bát Giới đổ ngay độp một đinh ba chết tốt!
Tôn Hành Giả bảo rằng:
- Ðừng đập nát thây nó, để hiện hình cho hôn quân coi đó làm bằng chứng?
Bát Giới kéo thây con chồn, theo Hành Giả ra khỏi động, gặp Nam Cực Tiên Ông cỡi bạch lộc tới, liền bước xuống nghinh tiếp.
Bát Giới quăng thây hồn ly trước mặt bạch lộc mà nói rằng:
- Phải con gái mi đó chăng?
Bạch lộc gật đầu, đưa mỏ hửi thây ít cái, rồi cất tiếng ư! Coi bộ như thương xót.
Bị Nam Cực Tiên Ông phát trên đầu bạch lộc một cái mà nói rằng:
- Súc sanh, mi còn hồn là may phước, lại hửi nó làm chi?
Nói rồi mở dây lưng cột cổ bạch lộc dắr đi và nói rằng:
- Ðại Thánh, chúng ta đi đến nước Tì Khưu.
Tôn Hành Giả nói:
- Khoan đã, để phá động cho tan hoang, kẻo năm khác yêu tinh ở nữa.
Nói rồi niệm chú, thâu Thổ Ðịa, bảo kiếm củi khô chà bổi, chất đầy cả đống nổi lửa đốt động cháy queo, mới cho Thổ Ðịa về nghỉ.
Khi ấy, Nam Cực Tiên Ông dắt bạch lộc, Tôn Hành Giả kéo thây hồ ly, Bát Giới theo sau, đồng về ới trước đền.
Chúa tôi ngó thấy kinh hồn, đồng cúi đầu làm lễ.
Tôn Hành Giả bước lại, đỡ vua Tì Khưu mà cười rằng:
- Ðừng có lạy tôi làm chi! Bạch lộc kia là Quốc Trượng mọi lần lạy nóp cũng đủ phải! Còn mỹ hậu đó hãy giởn với nó cho vui.
Vua Tì Khưu nghe nói chừng nào hổ thẹn chừng nấy, túng thế phải tạ ơn, phán rằng:
- Nhờ ơn thần tăng cứu tánh mạng cả nước, thiệt ơn lớn bằng trời.
Truyền dọn yến đãi tiệc ở Ðông Các mời Nam Cực Tiên Ông, và bốn thầy trò Ðường Tăng đồng ngồi vào tiệc tạ ơn.
Còn Tam Tạng ra mắt Nam Cực Tiên Ông, Sa Tăng cũng ra mắt mà hỏi rằng:
- Bạch lộc là vật của tiên ông, vì cớ nào đến chốn đây mà làm hại?
Nam Cực Tiên Ông cười rằng:
- Khi trước ông Ðông Huê đế quân đến tôi, tôi cầm ở đánh chưa rồi một bàn cờ, bạch lộc nó trốn mất, đến khi khách về tôi kiếm nó không đặng, tôi đánh tay biết nó ở chốn nầy, nên xuống đây kiếm nó. Vừa lúc gặp Tôn Ðại Thánh ra oai, phải tôi đi chập chân, thì nó đã tan mạng.
Mãn tiệc rồi, Nam Cực Tiên ông từ giã, vua Tì Khưu quỳ lạy xin phép sống lâu. Nam Cực Tiên Ông cười rằng:
- Bởi ta đi kiếm bạch lộc, không đem thuốc linh đơn theo, ta muốn truyền phép tu luyện, ngặt Quốc quân suy yếu quá chừng nên học không đặng. Khi nảy ta đem sáu trái táo cho Ðông Huê đế quân uống nước hết ba trái, còn ba trái lại đây, thôi cho Quốc quân dùng đỡ.
Nói rồi lấy ba trái táo trong túi áo đưa ra.
Vua Tì Khưu ăn ba trái táo, tinh thần mạnh mẽ như thường! Sau đặng sống lâu đi tu hành phật Tì Khưu chưa gọi là Tì Kheo bồ tát. Thiệt chánh chữ là vua Tì Khưu. Nam Cực Tiên Ông giã từ, nhảy lên lưng bạch lộc, nạt lên một tiếng, nó liền nhảy lên mây, cả nước ấy đồng thắp hương lạy tạ.
Còn Tam Tạng hối học trò sửa soạn dời chơn, vua Tì Khưu cầm lại, xin dạy phép tu hành, Tôn Hành Giả nói:
- Từ nay sắp sau, Bệ Hạ bớt tham tửu sắc, thì chẳng sanh bịnh hoạn.
Vua Tì Khưu tạ ơn, rồi đem hai mâm vàng bạc đặng làm tiền lộ phí. Tam Tạng không thâu của ấy.
Vua Tì Khưu truyền dọn xe rồng cho Tam Tạng ngồi, vợ chồng và cung nga đồng đẩy xe tống tạ, bá quan cũng theo đưa.
Ðoạn tới chợ, thấy thiên đều đặt bàn hương án, cúng kỉnh nghiêm trang.
Xảy nghe gió thổi đùng đùng một ngàn một trăm cái lồng ngỗng trên cao xa xuống, con nít đứa khóc đứa cười, lại nghe tiếng nói thinh không rằng:
- Tôn Ðại Thánh, khi trước chúng tôi y lời, đem con nít giấu hết, nay biết đại thánh trừ xong yêu quái, nên chúng tôi trả con nít lại cho!
Chúa tôi và cha mẹ trẻ con ấy đồng quỳ lạy thinh không. Tôn Hành Giả nói lớn rằng:
- Ta cám ơn chư thần giúp sức.
Nói rồi bảo cha mẹ nào thì nhận con nấy.
Dân sự bồng con ra mừng rỡ đồng nói một cách rằng:
- Chúng tôi nhờ bốn vị Ðường trào lão gia, nên con mình đặng sống, cũng nên rước về nhà mà đãi tiệc tạ ơn?
Nói rồi, kẻ thì khiêng Bát Giới, người thì cỏng Sa Tăng, có kẻ đội Hành Giả mà đi, nhiều người kiệu Ðường Tăng mà rước. Bởi cám ơn cứu con nên quên sợ!
Vua quan cản không đặng, túng phải lui về.
Còn bá tánh cỏng thầy, và gánh đồ dắt ngựa, đem về nhà dọn tiệc đãi đằng.
Rồi nhà nầy đến nhà khác, lưu truyền cả tháng mới xong! Kẻ may quần áo, người sắm giày mão, lại phơi thêm cơm khô và sắm vật thực, mới chịu đưa đi.
Vua Tì Khưu hay tin dẫn bá tánh hộ tống trọng thể.
Nhiều nhà mướn thợ vẽ, họa chân dung thầy trò và làm bài vị mà thờ phượng cúng tế.