Sau khi giết Mã Ðằng. Tào Tháo tính đi đánh Giang Nam, bỗng nghe tin Lưu Bị đang chuẩn bị lấy Tây Xuyên gấp. Tào Tháo cả sợ, Trình Dục nói:
- Nếu Lưu Bị muốn đánh Tây Xuyên thì Thừa Tướng cho binh ra hợp với binh ở Hiệp Phì mà tấn công Giang Ðông, Tôn Quyền sẽ cầu viện Lưu Bị, Lưu Bị đi tiếp cứu còn đâu binh mà đánh Tây Xuyên. Nếu Lưu Bị không tiếp viện, ta lại càng có lợi Tào Tháo y theo, kéo quân đánh Giang Nam. Tôn Quyền hay tin liền thương nghị với các tướng. Trương Chiêu nói:
- Xin Chúa công bảo Lỗ Túc yêu cầu Huyền Ðức hiệp lực chống Tào. Huyền Ðức không từ chối Lỗ Túc đâu Lỗ Túc liền được lịnh mang thư qua Huyền Ðức cầu cứu. Ðược thư Huyền Ðức mời Khổng Minh tới. Khổng Minh nói:
- Sẽ chẳng phải điều binh Giang Nam mà cũng khỏi điều binh Kinh Châu. Tự nhiên Tào Tháo không dám dòm ngó Giang Nam nữa Huyền Ðức liền đáp thư , đại ý nói nếu Tào Tháo đánh , Huyền Ðức sẽ tiếp viện ngay Lỗ Túc đi rồi , Khổng Minh nói với Huyền Ðức:
- Tào Tháo vừa giết Mã Ðằng , nay Chúa công viết thơ liên kết với Mã Siêu , rồi bảo y đánh Tào Tháo báo thù cha thì Tào Tháo không dám đánh Giang Nam nữa Huyền Ðức liền cho người mang thư tới Mã Siêu Ngày nọ , Mã Siêu đang thương nghị với các tướng , chợt có Mã Ðại hoảng hốt về thưa:
- Chú và em đều bị Tào Tháo giết rồi Mã siêu hỏi hết đầu đuôi , chừng nghe xong té lăn xuống đất mà khóc. Các tướng vực lên khuyên giải , bỗng nghe có thơ của Huyền Ðức Mã Siêu cho đem ngay vào xem , trong thơ nói Mã Siêu cứ đánh Tào Tháo mặt hữu , còn mặt tiền Huyền Ðức sẽ trợ lực trừ đứa gian thần Mã Siêu liền cho khởi binh ngay. Lại được tin thái thú Tây Lương là Hàng Toại mời tới có việc cần Mã Siêu liền chạy tới, Hàng Toại nói:
- Tào Tháo viết mật thư bảo chú bắt cháu nạp cho nó sẽ được trọng thưởng Mã Siêu biến sắc mặt , Hàng Toại tiếp:
- Cha cháu và chú đã từng kết nghĩa anh em , chú lòng dạ nào nghe theo bọn tàn ác đó. Ðoạn Hàng Toại hiệp binh với Mã Siêu , cộng hơn hai mươi vạn cùng đi đánh Tào Tháo Thái Thú Trường An là Chung Do một mặt lo chống giử một mặt phi báo cho Tào Tháo. Quân Mã Siêu và Hàng Toại vây kín Trường An tới mười ngày vẫn chưa phá nổi. Mã Siêu liền định kế , rồi lui binh Chung Do cho đi thám thính , quả binh Tây Lương đã lui tới năm mươi dậm Thừa dịp Chung Do cho mở cửa thành đi gánh củi lấy nước. Ngày sau binh Tây Lương kéo tới , Chung Do bèn đóng cửa thành lại. Em Chung Do là Chung Tấn giử cửa thành phía Ðông tới canh ba, bỗng thấy có lửa cháy. Chung Tấn vội đi chữa hỏa, bỗng gặp tướng của Mã Siêu là Bàng Ðức chém một đao rơi đầu. Bàng Ðức mở luôn cỗng thành cho Mã Siêu tràn vào. Chung Do bỏ thành chạy trốn về ải Ðồng Quan Tào Tháo hay tin mất Trường An , không cử binh đánh Giang Nam nữa , cho Từ Quáng , Tào Hồng gấp tới cứu ải Ðồng Quan, dặn rằng:
- Trong mười ngày mà mất ải thì bị chém. Quá mười ngày mới mất thì được vô tội. Hai tướng lảnh binh đi ngay. Tới Ðồng Quan cố thủ , không ra đánh Mã Siêu cho chửi mắng om sòm, TàoHồng tức lắm muốn ra. Từ Quáng ngăn lại. Tới ngày thứ chín, Tào Hồng nhìn thấy quân Mã Siêu đều bỏ ngựa ngồi chơi , đùa giởn rồi ngủ. Tào Hồng mở cửa thành đánh ra, binh Tây Lương chạy hết , Tào Hồng rượt theo Từ Quáng vội đuổi theo để ngăn lại, song không kịp Bỗng tiếng hét sau lưng vang lên , Mã Ðại đã đem quân tới. Tào Hồng chưa kịp đánh thì Mã Siêu, Bàng Ðức lại xuất hiện , Tào Hồng chạy một mạch về Hứa đô báo cáo với Tào Tháo. Từ Quáng cũng bỏ thành Ðồng Quan chạy theo Tào Tháo giận lắm , hỏi đầu đuôi , biết tại Tào Hồng liền thét quân đem chém Tào Nhơn xin rằng:
- Tào Hồng còn ít tuổi nên háo thắng , xin tha cho y một phen để y lấy công chuộc tội. Tào Tháo bèn tha rồi kéo quân tới Ðồng Nam hạ trại Mă Siêu cũng kéo quân rời khỏi thành, lập trại đối địch Tào Tháo xuất trận, nhìn thấy Mã Siêu là một trang anh tuấn, hào hoa đẹp đẽ, bào trắng giáp trắng , hai tướng là Mã Ðại, Bàng Ðức oai phong lẩm liệt, quân sĩ Tây Lương đều cường tráng, trong lòng khen thầm Mã Siêu thấy Tào Tháo xuất trận, chửi mắng Tào Tháo và hươi thương tới chém. Vu Cấm vội ra đón đở, đánh một hồi không lại, bỏ chạỵ. Trương Hấp ra đánh tiếp cũng thua luôn. Lý Tống xông ra, bị ngay Mã Siêu chém một thương chết tốt. Binh Tào cả sợ, đua nhau chạy tán loạn, còn Bàng Ðức và Mã Ðại thì cố tìm Tào Tháo bắt. Tào Tháo đang chạy nghe có tiếng reo:
- Ngưòi mặc hồng bào là Tào Tháo Tào Tháo liền vứt bỏ ngay hồng bào. Liền có tiếng kêu lớn:
- Thằng râu dài là Tào Tháo , Tháo thất kinh lấy gươm cắt bỏ chùm râu chạy trốn Lại có tiếng la:
- Tào Tháo vừa cắt râu, thằng nào cắt râu là Tào Tháo Tào Tháo lấy ngay lá cờ nhỏ bao kín cả cổ mà chạy. Chạy một quãng, vừa quay nhìn lại thì thấy Mã Siêu đuổi tới. Tào Tháo liền chạy quanh một gốc cây đại thọ, Mã Siêu giơ thương phóng thiệt mạnh, nhưng không trúng Tào Tháo, cắm phập vào thân cây , chừng rút được mũi thương ra, Tào Tháo đã trốn thoát mà không sao tìm thấy Từ đó, Tào Tháo lo cố thủ, không ra đánh nữa. Ngày kia đang trong doanh trại, có quân vào báo quân Tây Lương lại thêm tiếp viện nữa. Tào Tháo bật cười vang, tướng sĩ ai cũng lấy làm lạ vì sao địch tăng cường mà Thừa Tướng lại cười Một hôm Từ Quáng thưa:
-Gần đây có sông Bồ Phan Tân, địch không phòng ngự gì nơi đó, vậy xin cho quân mai phục rồi Thừa Tướng từ phía Bắc đánh xuống, phía dưới đánh lên, chắc ta sẽ thắng. Tào Tháo liền cử Từ Quáng, Châu Linh, Tào Hồng y kế thi hành. Quân dọ thám liền báo với Mã Siêu Mã Siêu nghĩ:
- Nó sắm thuyền bè như đánh phía Bắc , chắc chúng có mưu đánh phía sau, vậy ta phục quân ở mé sông đề phòng. Hàng Toại bàn rằng:
- Theo chú , chờ nó qua sông nữa chừng hãy đánh Tào Tháo chia binh ba đạo qua sông. Ðang qua bỗng quân Mã Siêu ào ra đánh, tiếng quân la inh ỏi Hứa Chữ vội chạy tới cõng Tào Tháo sang thuyền mình chạy Mã Siêu liền bắn tên theo, Hứa Chữ lấy yên ngựa che cho Tào Tháo. Lần lần thuyền Hứa Chữ thoát được sang bờ phía Bắc. Quân sĩ đưa Tào Tháo vào trại, Tào Tháo than:
- Thiếu chút nữa ta chết vì thằng con nít đó Mã Siêu về kễ lại chuyện bắt hụt Tào Tháo. Hàng Toại nói:
- Tướng cứu Tào Tháo đó là Hứa Chữ, cháu có gặp nó phải nên cẩn thận. Mã Siêu bàn:
- Theo cháu, ta nên giữ chặt bờ sông không cho Tào Tháo qua, còn chú và Bàng Ðức nên mang một đạo quân dọc theo bò sông đánh tới không cho y nghỉ ngơi Nào ngờ Tào Tháo đã cho đào hầm ở bờ sông Bàng Ðức bị rớt ngay xuống hầm, may cố sức nhảy lên được thì Hàng Toại lại bị vây. Bên Tây Lương ráng đánh mới chạy thoát, nhưng chết mất hai tướng là Trình Ngân và Trương Hoành. Ðêm đó, cho là Tào Tháo mới thắng, không đề phòng, Mâ Siêu ngỏ ý muốn đi cướp trại Hàng Toại đồng ý, đem quân theo sau để tiếp ứng Bên đó Tào Tháo biết trước mưu đồ đó nên cho quân mai phục xung quanh bỏ trống doanh trại chính giữa.