- Sao hôm nay chủ nhật lại không đi chơi đồi hở cậu?
Huy đương ngồi đọc một quyển tiểu thuyết ở hiên, nghe tiếng Ái hỏi, liền gập sách lại ôm cháu vào lòng, khẽ bảo:
- Vì hôm nay rét lắm nên chúng ta ở nhà.
Ái phụng phịu tỏ ý không bằng lòng:
- Không phải thế đâu, mọi lần rét hơn thế này, cũng đi chơi thì sao?
Thấy Ái thông minh, có trí xét đoán, Huy vui cười cúi xuống hôn cháu lên hai má rồi hỏi:
- Vậy Ái có biết vì sao không đi được không?
Ái buồn rầu:
- Chỉ tại hôm nọ cái bà gì bà ấy đến chơi, bà ấy chòng mẹ, nên mẹ giận, mẹ ở nhà có phải thế không, cậu?
Một dịp cười khanh khách trả lời câu hỏi. Hai cậu cháu nhìn ra.
Mai ở sân bước lên thềm, hai tay ôm Ái vào lòng vừa hôn, vừa nói:
- Con tôi ngoan quá, thương tôi quá! Nhưng tôi có buồn đâu? Có ai giận đâu?
Ái hôn trả lại Mai rồi nũng nịu ghé vào tai nói thầm:
- Thế đi chơi đồi, mẹ nhé?
Mai lại cười:
- Thôi, mẹ xin khất con đến chủ nhật sau.
Thấy Ái cứ nhì nhằng làm rầy chị, Huy nghiêm sắc mặt bảo cháu:
- Ái đứng xuống đi chơi! Không được quấy.
Ngoan ngoãn Ái vâng lời, lảng ra sân.
Hai chị em yên lặng ngồi nhìn vơ vẫn.
Rồi Huy uể oải mở tiểu thuyết ra xem. Bỗng nghe tiếng thở dài của Mai, Huy quay lại buồn rầu bảo chị:
- Chị quên câu chuyện ấy đi thì hơn.
Thì Mai có nhớ đâu tới câu chuyện ba hôm trước? Suốt những ngày, nàng như người mất hồn, là chỉ vì lần hội kiến thứ hai với bà Án đã nhắc nàng tưởng tới bao sự cảm động quãng đời qua.
Người mà nàng thường thề với nàng rằng không thể nào còn yêu được nữa. Nàng có ngờ đâu đã chiếm đoạt nàng đến nỗi sau gần sáu năm nay những cảm giác vui buồn, bỗng vì một câu chuyện không đâu lại làm rung động được lòng nàng.... Rồi nàng cảm thấy sự sống lạnh lẽo, tẻ ngắt, tuy bên mình nàng luôn luôn có con và em, những người mà nàng thương yêu trong cùng tận linh hồn. Huy cất tiếng hỏi:
- Cái đời êm đềm hiện tại của chúng ta há không phải một đời lý tưởng sao?
Mai vẫn không trả lời, mắt mơ mộng nhìn lên ngọn đồi. Huy nói luôn:
- Ta còn thiếu một thứ gì?... Giàu có ta không mong, quan sang ta không tưởng.... Bên mình chị, lúc nào cũng chỉ có những người yêu mến, yêu mến thành thực... Em và con chị.
Nước mắt chạy quanh, Mai ngập ngừng đáp lại em:
- Khốn, nhưng mỗi lúc chị ngắm con... chị lại...
Mai im bặt, cảm đổng thổn thức, Huy nhìn chị thương hại, buột miệng nói tiếp:
- Chị lại nhớ tới anh, phải không?
Mai bẽn lẽn, hai má đỏ ửng, chữa thẹn:
- Không! Không bao giờ nữa, em ạ!.... Hết! thực rối!
Có người giật chuông. Huy đứng dậy ra mở cổng... Mai nhìn ra, thấy người lính trạm đưa cho em một bức thư. Mai bỗng hoảng hốt, trong lòng bối rối những tính tình tương phản: vừa giận, vừa lo, vừa ghét, vừa mừng. Huy dí mắt vào nhìn chữ đề ngoài phong bì, như cố đoán xem thư của ai.
Chàng lặng thinh đưa bức thư cho Mai. Mai xua tay em:
- Thôi em đọc, chị không muốn có sự gì dính dáng đến mẹ con họ nữa.
- Thì chị thử đọc xem! Đã biết là thư của ai?
Mai lãnh đạm:
- Còn của ai nữa?... Nhưng dẫu của ai, em cũng xem hộ chị.
Rồi nàng ngồi, tò mò nhìn em xé chiếc phong bì vàng.
- Thư của chị Diên, chị ạ.
Mai vui mừng:
- Thê à? Vậy em đọc.
Huy ngần ngại hỏi:
- Có tiện không? Thôi đây, chị xem lấy.
Mai cười:
- Em bầy vẽ lắm. Chị em mình còn bao giờ có đến gì giấu nhau.
Nhưng nàng cũng đỡ lấy bức thư lẩm nhẩm đọc:
"Lạng Sơn, ngày... tháng... 193...
Chị Mai và cậu Huy thân yêu!
Chị em xin kính chúc chị và cậu cùng hỏi thăm cháu Ái bình yên mạnh giỏi.
Sau này, em xin chị tha thứ cho em. Bức thư chị gửi cho em tháng trước để mừng em Trọng, em đã nhận được. Song em không trả lời ngay chị vì là một cớ nói ra, đau lòng, nên muốn giấu chị đó thôi. Và em Trọng cũng khuyên em đừng ngỏ cho chị biết.
Nhưng nay em hối hận lắm, em thấy em xấu xa, nhơ nhuốc, có thể làm tổn hại đến hạnh phúc của kẻ khác, nên muốn hỏi ý kiến chị, em muốn chị khuyên em nên tự xử trí ra sao.
Hồi năm ngoái em có viết thư cho chị đề báo tin em Trọng trúng tuyển số đầu kỳ thi tham tá phổ thông. Cũng tưởng cố đậu lên chức tham tá để lương bổng được rộng rãi, ăn tiêu được dư dật, chứ đối với em Trọng thì chức tham với chức thư ký có khác gì nhau. Ấy em nó vẫn nói thế mà quả thực có thế.
Ai ngờ vì cái chức quan tham ấy mà quan bố báo tin muốn gả con cho Trọng.
Trọng bằng lòng ngay. Chắc chị đã mỉm cười, mỉm cười chê nhạo, khinh bỉ em Trọng đã hăm hở lăn lưng vào nơi phú quý.
Thực ra, anh chị đã gặp nhau nhiều lần, và tuy không hề tỏ với nhau nữa lời mà trong lòng đã cùng nhau thầm hẹn.
Mai đọc tới đó, buông bức thư xuống thở dài, và nàng nhớ tới lần gặp gỡ của nàng trên xe hỏa.
Huy hỏi chị:
- Chị đọc xong rồi. Trong thư nói những gì thế.
- Chưa xong em ạ.
Mai lại thì thầm, đọc tiếp:
Ấy, chỉ vì thế, nên em Trọng mừng rỡ nhờ một ông phán già làm mối hộ, và quan bố, bà bố nhận lời gả ngay.
Nhưng hai tháng trước đây, một buổi chiều, quan cho người ra tìm. Trọng vào dinh. Rồi khi Trọng vừa tới, ngài ra sân đón tiếp và ghé tai nói thầm:
- Có đứa mách bà rằng chị cậu không được tử tế, đứng đắn.
Quan bố nói tiếp:
- Cái đó cũng không hề chi. Nhưng khi bà nó hỏi thì cứ chối phắt đi là xong.
Nhưng chị ạ. Trọng nó điên rồ quá, không những đứng trước mặt bà bố nó không chối rằng em là một cô gái giang hồ, là em một con đĩ, nó lại còn kể lể, lôi thôi hết cái đời xấu xa, hèn hạ của chị nó ra... Thế thì chị tính có khổ cho em không.
Khi về nhà, nó thuật lại cho em nghe mà em vừa tức vừa giận, vừa xấu hổ, xấu hổ vì đã phá hoại tương lai của em Trọng. Em bảo thế, thì nó quả quyết vắn tắt một câu:
- Đối với em, chị chỉ là một người em yêu mến chứ không là gì khác nữa.
Rồi nó thề với em rằng suốt đời nó không lấy ai hết.
Chị tính thế thì có khổ cho em không? Em có ngờ đâu cái quãng đời đã qua của em lại có thể có trách nhiệm nặng nề với tương lai của kẻ khác đến như thê.
Vậy bây giờ chị bảo em nên tự xử ra sao? Tuy chị kém em những mười tuổi, song chị học rộng biết nhiều hơn, chị thực đáng là chị em, chị khuyên em nên thế nào?
Em định một là đi tu, hai là trốn biệt vào Nam Kỳ chẳng hạn, đề khỏi phiền đến em Trọng, để khỏi làm ngăn trở con đường tương lai hạnh phúc của nó.
Em mong thư chị.
DIÊN
Tái bút - Em Trọng nhắc tới chị và cậu Huy luôn. Đến lễ sinh nhật, thế nào chúng em cũng sang chơi bên ấy.
Bà Cán hiện ở chơi đây, bà ấy nhớ chị lắm.
Hôn cháu Ái thực kêu hộ em nhé.
Mai đưa vạt áo lên lau nước mắt, rồi buôn rầu trao bức thư cho Huy:
- Em đọc.
Nàng ngồi suy nghĩ chờ Huy xem xong thư. Nghe Huy thở dài ngửng đầu lên, nàng hỏi:
- Thế nào? Ý kiến em như thế nào?
Huy cười chua chát rồi nói một mình:
- Người mình không bao giờ có giá trị riêng hết. Ta chỉ là con ông nọ, cháu bà kia. Vô phúc cho ta, nếu ta có một người anh, người chị không ra gì!
Mai cười nói tiếp:
- Cứ gì anh. Đến nhà có đứa đầy tớ gái phải lòng giai, họ cũng dị nghị... họ cũng cho là mình phạm tới luân lý nữa là!
- Bao giờ cho họ hiểu tới tự do, tới danh dự cá nhân?
Mai mỉm cười bảo em:
- Nhưng mà, em ạ, bức thư của chị Diên đã làm cho chị tỉnh ngộ... Bây giờ thị chị thực đã dứt được tình yêu, vì chị trông thấy, chị nhận biết chắc chắn rằng ái tình của Lộc nếu Lộc quả vẫn yêu chị như lời bà Án nói, còn phải thuộc quyền một người thứ ba, một người thứ tư nữa thì dẫu sao cũng không nên tưởng tới, chỉ nên coi như nó đã chết hẳn rồi, chết hẳn rồi trong trái tim đau đớn... giữa lúc đầu xanh... nửa chừng xuân...
Mai bỗng ngừng lại, cất tiếng cười, cười khanh khách, cười rũ rượi, cười chảy nước mắt, khiến Huy ngồi ngắm chị lấy làm lo lắng thương hại, và Ái cũng hoảng hột ở sân sau chạy lại hỏi:
- Cái gì thế mẹ? Mẹ cười cái gì thế?
Mai cúi xuồng ôm con vào lòng, rồi vừa hôn vừa nói:
- Bây giờ tôi mới tỉnh giấc mộng ngày xuân. Tôi cứ tưởng ở đời chỉ có ái tình! Bên mình tôi, bao người yêu tôi, con tôi, em tôi, bạn tôi! Thế mà, trời ơi! Tôi chỉ tưởng tới người... một người khốn nạn.
Mai không giữ nổi cảm động, ngồi bưng mặt rưng rưng khóc.
Đứng trước một cảnh đau lòng, Huy lấy làm ái ngại cho chị. Huy không ngờ tấm ái tình của chị mình với Lộc vẫn nồng nàn đến thế. Huy căn cứ ở những ý tưởng thương mền... đối với người xưa. Thong thả dịu dàng. Huy bảo chị:
- Chị ạ, ta nên nghe theo cháu Ái, lên đồi chơi đi. Chị coi, trời mát thế kia, ta không nên bỏ, hoài một ngày chủ nhật.
Ái cười:
- Rét đấy cậu ạ, chả mát đâu.
Câu nói của con khiến Mai phải bật cười, nàng đứng dậy lấy áo mặc cho Ái, rồi vui tươi hỏi con:
- Phải đấy em ạ, ta đi chơi đồi.
Ra tới ngoài đường, cảnh đồi xanh trong không khí sáng sủa một ngày mùa đông khô ráo, êm đềm khiến Mai lại vui vẻ, hầu như quên hẳn nỗi nhớ thương.
Một giờ sau, trong khi Mai đương ngồi sưởi ở dưới ánh nắng dịu, đọc lại bộ tiểu thuyết của em và trong khi Ái đương chạy quanh tìm quả sim, Huy trỏ tay xuống chân đồi khẽ bào chị:
- Ai như anh Lộc ấy kia.
Mai hoảng hột bỏ rơi quyển sách, trông theo, rồi muốn giấu cảm động, nàng ôm ái vào lòng thì thầm nói chuyện.
Đứng dưới ngước nhìn lên đỉnh đồi, nên mấy cây trầu cành lá xác xơ. Lộc thoáng thấy bóng ba người. Chàng đoán chắc đó là Mai, Huy Và ái.
Ban nãy, khi Lộc mới tới nhà Huy, ông Hạnh ra mở cổng nói rằng cà nhà vừa đi vắng thì chàng lấy làm thất vọng, tưởng chừng như khát khao được gặp mặt người xưa. Nhưng bây giờ, theo lời dặn của người lão bộc, và tìm được đến chỗ Mai, Lộc bỗng thấy lòng sốt sắng, lòng quả quyết của mình tiêu tan hết.
Chàng dừng bước đứng lại thở, làm như chưa nhìn thấu Mai, rối ung dung lấy thuốc lá đánh diêm hút. Bao nhiêu cử chỉ cốt để lui giờ hội kiến mà Lộc biết sẽ rất khó khăn.
Thong thả Lộc theo con đường nhỏ, đi trong cỏ vàng cao và sắc, mọc chen chóc với những cây sim dại hoa tím và cây mẫu đơn hoa đỏ. Giữa cảnh đời rậm rạp hoang vu và mọi rợ, chàng lại cảm thấy can đảm, bạo dạn. Ngửng đầu lên, chàng mạnh mẽ bước thẳng tới chỗ Mai ngồi.
Mai, má nóng bừng, làm bộ lạnh lùng, nhìn nơi chân trời trước mặt.
Mai vờ không nghe rõ tiếng con hỏi, cặp mắt mơ mộng nhìn xa.
Huy ngắm hai người lấy làm thương hại. Rón rén lại gần, chàng vỗ vai Lộc, cười nói rất tự nhiên:
- Anh Lộc, lên bao giờ thế?
Lộc quay lại bẽn lẽn, ấp úng mấy câu và giơ tay bắt tay. Làm ra vẻ thân mật, Huy hỏi luôn:
- Anh vẫn được mạnh đấy chứ? Lâu nay nhớ anh quá.
Lộc khẽ trả lời:
- Cảm ơn cậu.
- Trông anh xanh lắm.
Lộc đưa mắt nhìn trộm Mai:
- Tôi khổ sở lắm, cậu ạ... khỏe mạnh sao được!
Mai đứng dậy dắt con lảng sang phía dốc bên kia đồi. Lộc nhìn theo, thở dài bảo Huy:
- Chị giận tôi lắm, phái không cậu Huy?
Huy nghe câu hỏi, lòng thương hại bỗng đổi ra lòng căm tức, cười nhạt không đáp. Lộc như hiểu thấu tính tình của Huy, nói luôn:
- Phải, cậu khinh tôi là phái! Tôi thật là một thằng khôn nạn! Nay tôi lên đây không có mục đích gì khác là để trần tình cùng chị...
Tiếng cười gằn của Huy khiến Lộc ngừng lại, và hình như có chiều sợ hãi, lo lắng. Huy động lòng trắc ẩn. Yên lặng vài giây, Lộc lại nói:
- Vâng, cậu ngờ tôi... mà ai cũng phải ngờ tôi... Và tôi đã tự nhận rằng tôi là một thằng khốn nạn. Song cậu nghĩ đến nỗi thống khổ của tôi trong ròng rã sáu năm... thì cậu cũng nên thương tôi... mà để tôi giãi bày tâm sự cùng chị... Mục đích tôi lên đây hôm nay chỉ có thế thôi.
- Cậu giáo!
Ái vừa gọi vừa kéo áo cậu. Lộc ngồi xuống ôm Ái vào lòng hỏi Huy:
- Bác tài Ái đây, phải không?
Rồi chàng hôn hít con. Thật ra mới gặp Ái, chàng đã biết là con mình rồi, và chàng chỉ muốn ẵm ngay lấy. Song thấy Ái ngồi trong lòng Mai càng rụt rè chưa dám đường đột, sỗ sàng... Cuống quít, chàng chẳng biết hỏi con điều gì, chỉ luôn mồm kêu:
- Trời ơi!
Đó hình như chỉ là một câu vô nghĩa nhưng thực chứa bao tình yêu thương, nỗi nhớ tiếc cái thời kỳ ân ái dịu dàng. Ái giật tay ra rồi bảo Huy:
- Cậu ơi, mẹ bảo Ái đến giục cậu đi về.
Lộc nhìn con, thở dài ngẫm nghĩ hàm răng trên cắn lên môi dưới. Trong lòng thổn thức, chàng cố giấu sự cảm động, sự cảm động như sắp sửa theo hai hàng lệ tuôn ra. Bỗng chàng quả quyết chạy thẳng Sang phía dốc bên kia đồi. Ái sợ hãi toan chạy theo sang để bênh vực, bảo hộ mẹ mà Ái cho rằng sắp bị người lạ kia hà hiếp, Huy nhanh tay giữ cháu lại:
- Ngồi đây chơi với cậu.
- Thế cậu không sợ cái người kia người ta bắt nạt mẹ à?
Huy mỉm cười:
- Không cháu ạ, người ấy yêu mẹ, yêu mẹ như cháu yêu mẹ.
Ái không tin nhưng nghe cậu nói thế cũng yên lòng.
Sang tới phía bên kia, Lộc thấy Mai ngồi bưng mặt khóc nức nở ở dưới gốc cây dọc. Chàng yên lặng đứng nhìn Mai, rồi thong thả cúi xuống ghé tận tai thì thầm:
- Em tha thứ cho anh.
Mai nghe rõ tiếng Lộc, nhưng không dám ngửng nhìn, nửa vì xa nhau đã hơn sáu năm, nàng tự thấy hồi hộp, bẽn lẽn, run sợ, nửa vì sự xúc cảm quá mạnh, làm tiêu tan lòng quyết đoán, khiến tim nàng như ngừng đập, tư tưởng nàng như mất hết, và nàng như xác không hồn. Âu yêm, dịu dàng Lộc cầm lấy tay Mai, bàn tay ngà ngọc, suốt sáu năm nay chàng hằng tưởng nhớ.
Tựa đứa trẻ ngoan ngoãn, nàng để tay trong tay Lộc.
Bỗng dưng luông điện giật, nàng đứng phắt dậy, mở bừng mắt, đăm đăm nhìn Lộc, Lộc sợ hãi, mặt tái mét.
Luồng gió lạnh thoảng qua. Hai người rùng rợn thoáng nhìn nhau. Mai khẽ bảo Lộc:
- Ông về đi! Ông về ngay đi!
Lộc cúi đầu không nói. Ngắm qua dáng điệu khuất phục, vẻ mặt hốc hác, và thân thể gầy yếu của Lộc, Mai đem lòng thương hại, êm đềm khẽ hỏi:
- Ông còn lên đây làm gì?
Lộc vẫn cúi đầu, run run đáp lại:
- Anh lên thăm em... mà có lẽ thăm em lần cuối cùng.
Giọng nói của Lộc rất thành thực, âu yếm, song hai chữ cuối cùng khiến Mai đoái tưởng tới mấy năm qua, đoái tưởng tới những ngày xanh tàn tạ, mà tiếc cái hạnh phúc vì đâu bị tiêu diệt giữa chừng xuân. Sự căm tức thốt nhiên đầy rẫy ùa vào tâm hồn. Lạnh lùng nàng cười nhạt bảo Lộc:
- Cuối cùng! Cái lần cuối cùng đã qua hơn sáu năm rối! Ngày nay đối với tôi, ông chỉ là một người...
Mai cố làm ra vẻ bình tĩnh, nhưng trí nghĩ vẫn không được tự nhiên đến nỗi đương giở câu mà không tìm ra lời nói cho trọn. Lộc tiếp luôn:
- Anh chỉ là một con người khốn nạn, đê hèn, ti tiện.... còn gì nữa?
Mai thổn thức, nức lên một tiếng bưng mặt khóc. Ngồi bên cạnh Mai, cầm tay nàng, Lộc xin lỗi. Lộc tìm hết các chữ dịu dàng êm ái để xin Mai quên những điều thống khổ bởi chàng gây nên. Rồi Lộc kể lể, Lộc ôn lại hết những sự xay ra, đã khiến chàng dám ngờ oan một người vợ đoan chính.
Lộc nói, nói rất lâu. Mai im lặng ngồi nghe, óc Mai rung động, tim Mai hồi hộp. Mai thấy đỡ khổ, lòng dịu dịu dần. Chàng nói tiếp:
- Anh xin thề với em rằng, anh xin viện những sự thiêng liêng nhất trên đời anh thề với em rằng, đối với anh, chỉ mình em là vợ, là người vợ mà anh đã, mà anh vẫn, mà anh sẽ mãi mãi đem hết tâm trí, đem hết linh hồn ra anh yêu mến.
Như người điên, Mai cười sằng sặc, tiếng cười nức nở như tiếng khóc. Cái cười sung sướng hay cái cười ngờ vực?
Lộc nói luôn:
- Em không tin anh. Phải. Em không tin anh là phải lắm. Anh không đủ để em tin.
Nghiêm sắc mặt, Mai đáp:
- Thôi, ông ạ, dẫu sao....
Lộc vội ngắt lời:
- Em Mai ơi, anh xin em ban cho anh một cái ân tối hậu:
Em đừng gọi anh bằng ông như thế. Đó là phát súng cuối cùng mà kẻ ngắc ngoải ăn mày kẻ hành hình.
Mai cười gằn:
- Trong hai ta, ai là kẻ hành hình? Mà ai là kẻ bị hành hình: Thưa ông... Thưa anh...
- Em nhắc tới chi những sự đau lòng. Chẳng qua số phận đôi ta...
Mai nói luôn:
- Chỉ có thế.
Lộc như tỉnh ngộ:
- Phải không em nhỉ? chẳng lẽ lại chỉ có thế?
Mai lau nước mắt, ôn tồn đáp lại:
- Không, anh nói rất đúng: chỉ có thế. Đôi ta nếu còn tình ái, cũng chỉ là tình ái tuyệt vọng mà thôi. Từ nay, từ sáu năm nay, chúng ta nếu có còn nhau thời cũng chỉ là để chuộc những tội lỗi của ta.
Lộc ngắt lời:
- Ta có tội gì? Ta chỉ yêu nhau.
- Em thì em cho là có. Vì yêu nhau là có tội rồi.
Mai dõng dạc, nghiêm khắc nói tiếp:
- Nay ta chỉ còn một cách là anh đi đường anh, tôi đi đường tôi. Ta không nên làm phiền lòng nhau, không nên quấy rồi hạnh phúc riêng của nhau nữa. Đó là sự hy sinh cuối cùng của đôi ta.
Lộc như điên, như cuồng, nói rất nhanh:
- Không, em không cần hy sinh. Chỉ anh được phép hy sinh mà thôi, hy sinh để báo đáp lại tâm lòng yêu thương của em: anh sẽ bỏ hết, bỏ quan, bỏ vợ, bỏ hết để cùng em đi biệt một nơi, gây lại hạnh phúc. Anh đã sửa soạn đâu đấy cả rồi, tiền nong sẵng sàng anh đã đem đi... để cả ở trong va li gửi ở khách sạn kia... Anh chưa dám ngỏ lời với em đó thôi.
Mai ngẫm nghĩ:
Tung trời, đôi chim nhạn liền cánh bay về nẻo xa. Mai thở dài:
- Không được. Vợ anh có tội gì anh anh nỡ bỏ?
Lộc vội đáp:
- Chỉ mình em là vợ anh.
Mai buồn rầu:
- Em sẵn lòng tin anh. Song người vợ kia dầu sao cũng là người vợ chính thức của anh, người vợ mẹ anh cưới cho anh. Trách nhiệm nặng nề của anh đối với em, đối với vợ, người vợ đã phó thác vào anh, anh phải một mình mang lấy.
Lộc ngắt:
- Thế còn em? Em không phó thác vào anh hay sao?
Mai mỉm cười:
- Không, em khác. Ở đời có phải ai ai cũng có thể hy sinh được đâu?
Lời nói của Mai có vẻ tự cao, có giọng khinh bỉ, khiến Lộc ngơ ngác nhìn, lấy làm xấu hổ. Mai tiếp luôn:
- Thôi, câu chuyện của đôi ta đã quá dài. Ngày hôm nay, anh đến thăm em, thực suốt đời em ghi nhớ, vì ngày hôm nay đã giúp em hy sinh được một sự to tát nhất trên đời. Ngày xưa vì thân mẫu anh, em đã hy sinh gia đình hạnh phúc, ngày nay vì anh, vì trách nhiệm của anh, vì thanh danh của anh, em hy sinh được một sự tro trùm vũ trụ: Sự ấy là ái tình. Anh ra ga mau cho kịp chuyến xe hỏa bốn giờ và em nhờ anh chuyển lời tạ tội của em lên cụ Án. Hôm nọ, em lỡ lời xin cụ tha thứ cho.
Mai nói rất ôn tồn.
Lộc đáp:
- Em đuổi anh?
Mai mỉm cười:
- Vâng. Em quả quyết lắm rồi. Nếu anh còn yêu em thì anh nên nghe lời em, anh về ngay cho... Thế là hơn cà.
Buồn rầu, Lộc đứng dậy toan quay đi:
- Em có cho phép anh hôn em một lần cuối cùng không?
Mai trù trừ:
- Xin vâng.
Cái hôn nồng nàn như trao cả linh hồn cho người yêu không làm Mai cảm động. Nàng vẫn lạnh lùng, vẫn thản nhiên như không.
Khóc rưng rưng, Lộc lững thững bước xuống chân đồi.
Mai nhìn theo, mỉm cười, cái mỉm cười thương hại. Rồi thong thả nàng đi lại chỗ em và con.
Bỗng Lộc chạy vội đến, ôm gì lấy Ái vừa hôn lấy hôn để, vừa nói:
- Khốn nạn, anh mất trí nghĩ đến nỗi suýt nữa anh quên con và em anh.
Chàng giơ tay bắt tay Huy Và nói luôn:
- Nhất là có hai việc mẹ dặn, anh đều quên nói cả hai. Việc thứ nhất là đón em. Việc thứ hai là xin em cho Ái về ở với bà.
Mai nghe không hề đổi sắc mặt, dịu dàng trả lời:
- Em cũng thuận cho con anh về ở với anh và cụ Án. Song, nếu anh quả quyết chia rẽ mẹ con em thì chắc em khó lòng mà sống được.
Lộc vội nói:
- Thế nào anh có định tâm chia rẽ! Anh chỉ nhắc lại lời mẹ anh xin với em.
Mai rất ôn tồn:
- Em cam đoan với anh rằng ngày sau thế nào em cũng cho nó về ở với anh. Em nói câu này xin anh đừng giận, em chỉ sợ con em, nó nhiễm cái giáo dục nghiêm khắc... tàn nhẫn của cụ Án...
Mai mỉm cười nói tiếp:
- Vậy anh về thưa với cụ Án hộ rằng bao giờ Ái cũng là cháu cụ, và em sẽ đổi họ nó ra họ Nguyễn, để chiều lòng cụ.
Lộc không hiểu, ngơ ngác nhìn Mai, Mai giục:
- Thôi, thế là mọi việc đều xong xuôi cả. Vậy anh ra ga cho, kẻo nhỡ chuyến xe hỏa bốn giờ.
Lộc như người không hồn, buồn rầu xuống đồi.
Mai đứng trông theo. Một lát khi Lộc đã đi khuất quãng đường vòng, nàng chép miệng:
- Thôi! chúng ta đi về.
Ba người lững thững trở về nhà. Mai nhìn em, nhìn con, rồi đưa mắt ngắm canh đồi trùng trùng điệp điệp bao bọc những thung lũng lúa xanh, thấy trong lòng dìu dịu, êm ả như mặt hồ im sóng sau cơn gió mạnh: hạnh phúc vẫn vơ như phang phất quanh mình, như man mác trong bầu trời dưới ánh nắng vàng tươi một ngày mùa đông tốt đẹp.