hà số 111, phố Cheyne là một ngôi nhà nhỏ sạch sẽ trong phố Cheyne. Cửa ra vào sơn đen, bậc cửa màu trắng, búa gõ cửa bằng đồng. Núm cửa vàng lấp loáng trong ánh nắng chiều.
Một bà hầu phòng đứng tuổi đội chiếc mũ và có cổ áo hồ cứng trắng toát ra mở cửa. Trả lời câu hỏi của Poirot, bà đáp rằng bà chủ có nhà. Sau đó bà dẫn Poirot lên thang gác hẹp.
- Tên ngài là?
- Hercule Poirot.
Ông bước vào phòng khách hình chữ L, nhìn quanh và tranh thủ quan sát kỹ đồ vật. Đồ gỗ tốt được đánh bóng lộn theo kiểu cổ. Đi-văng được phủ ren dày, ghế cũng vậy. Một số khung ảnh bằng bạc đã cũ. Phòng thoáng và đủ ánh sáng. Một bình cẩm chướng rất đẹp để trên bàn.
Bà Lorrimer bước vào, bắt tay khách và không tỏ vẻ ngạc nhiên. Bà chỉ một cái ghế, tự mình ngồi xuống chiếc đối diện và nói vài câu về thời tiết.
Im lặng một lát.
- Tôi hy vọng, thưa madamme - Hercule Poirot bắt đầu - mong bà lượng thứ cho vì cuộc thăm viếng này.
- Đây là một cuộc thăm hỏi nghề nghiệp? - Nhìn thẳng vào khách, bà Lorrimer hỏi thẳng.
- Quả có thế.
- Tôi cho rằng ông nhận thức được là cho dù tôi sẽ khai báo gì đó với ngài cảnh sát Battle và những nhân viên cảnh sát khác thì tôi cũng không hề có ý định làm như vậy đối với bất kỳ một viên thanh tra không chính thức nào chứ?
- Tôi hiểu điều đó, thưa bà. Và nếu bà chỉ cho tôi cửa ra vào thì tôi xin đều bước đi ra mà không ân hận gì cả.
Bà Lorrimer khẽ cười:
- Tôi chưa định làm cái việc cực đoan đó đâu, ngài Poirot ạ. Tôi cho ông mười phút. Sau đó, tôi phải đi đánh bài Brit đây.
- Mười phút đã là qúa nhiều. Tôi muốn bà tả lại căn phòng chơi bài Brit tối hôm ấy, căn phòng mà ông Shaitana đã bị giết.
Bà Lorrimer hơi rướn mày.
- Câu hỏi quái nhỉ! Tôi không hiểu ý định của ông?
- Thưa bà, nếu lúc bà đang chơi bài có ai hỏi rằng vì sao bà lại đánh con át mà không đánh con “Q” hay con “K” thì chắc hẳn câu trả lời sẽ dài dòng và rắc rối lắm nhỉ?
Bà Lorrimer lại hơi mỉm cười:
- Thôi được, cứ cho rằng trong trò chơi này ông là chuyên gia còn tôi là đứa bé học việc nhé - bà nói. Đó là một phòng lớn, có rất nhiều thứ.
- Bà có thể miêu tả vài đồ vật chứ?
- Vài bông hoa thủy tinh kiểu mới, đẹp. Có vài bức tranh Trung Hoa hay Nhật Bản gì đó. Một bó hoa Tuy-líp đỏ và nhỏ, kể cũng lạ vì bây giờ đã đến mùa đâu.
- Còn gì nữa?
- Tôi không nhớ được chi tiết.
- Thế đồ gỗ, bà có nhớ màu vải phủ làm nệm ghế không?
- Làm bằng lụa thỉ phải. Tôi không nhớ được thêm.
- Bà có thấy đồ vật nho nhỏ nào không?
- Không. Nhiều quá. Tôi chỉ nhớ lúc đó tôi thoáng nghĩ “cứ như nhà sưu tầm”.
Im lặng. Bà Lorrimer cười yếu ớt.
- Tôi sợ là mình không giúp được.
- Còn cái này - Poirot lôi các ván bài ra. Đây là ba ván đầu. Tôi hy vọng bà nhớ được các bên đánh như thế nào?
- Để xem xem nào - trông bà Lorrimer hào hứng hẳn lên. Đây là ván đầu tiên. Cô Meredith và tôi một phe. Chúng tôi giấu quân bốn bích. Sau đó là quân hai rô. Bác sĩ Robert mất điểm. Sau đấy tay thứ ba xướng bài nhiều lần. Cô Meredith không đánh. Thiếu tá Despard đánh ra một con cơ, tôi cho qua. Bác sĩ xuống ba nhép. Cô Meredith đánh ba bích. Thiếu tá xướng bốn rô, tôi ăn. Bác sĩ liền đánh bốn cơ. Họ bị tụt điểm.
- Khiếp quá! Epatant. Nhớ kinh thật - Poirot trầm trồ.
Bà Lorrimer không để ý gì, tiếp tục nói:
- Sau đấy thiếu tá bỏ vòng. Bác sĩ đánh quân ba cơ. Cô Meredith im lặng. Despard đánh con bốn, tôi lại ăn và họ lại thua nữa. Tôi hạ bài và ngửa con bốn bích lên. Thế là xong.
Bà cầm ván thứ hai lên.
- Thật khó nhỉ! - Poirot nói. Thiếu tá có vẻ bị hụt hẫng gì đó phải không?
- Đầu tiên là mất năm mươi điểm, bác sĩ liền đánh năm rô và phe chúng tôi lại thắng thêm, đánh ba nhép. Phe kia đánh liền mấy con bích nên tôi mất một trăm điểm. Nhưng bên ấy lại đánh át cơ và bị thua.
Bà cầm ván tiếp theo.
- Ván này giống như một trận chiến. Bắt đầu thì bình thường. Thiếu tá và cô Meredith xướng át cơ, chúng tôi tụt liền một trăm điểm và giấu hai quân bốn cơ và bốn bích đi. Sau đó, bên ấy đánh một loạt bích. Chúng tôi không làm gì được và lại tụt điểm. Nước thứ hai chúng tôi thắng điểm mà không có chủ bài. Thế là cuộc chiến chính thức bắt đầu. Cứ lần lượt mỗi bên mất điểm. Bác sĩ Robert xướng bài cao quá. Cô Meredith không dám đánh bài ra. Sau đó ông ấy xướng hai bích, tôi đánh năm bích và đột nhiên ông ấy đánh bảy rô. Chúng tôi đánh cặp đôi mà. Tự nhiên ông ấy xướng quân bảy rô ấy. Mày mà chúng tôi thoát. Nếu bên kia đánh quân cơ là chết liền, nhưng họ lại đánh K nhép, chúng tôi ăn luôn. Thú vị thật cơ.
- Je crois bien (quả có thế)! Hay quá. Tôi chưa bao giờ được đánh ván nào hay như vậy.
- Nhưng ông hẳn đánh bài rất giỏi? - Bà Lorrimer hào hứng tiếp lời.
- Tôi dám liều xuống bài cao ấy à?
- Nếu xuống bài chính xác thì có gì là liều đâu. Điều đó chắc chắn như hai với hai là bốn vậy. Nhưng không may là ít người thật sự đánh bài giỏi. Họ biết đánh vài nước đầu rất tốt nhưng sau đó họ mất bình tĩnh. Họ không phân biệt nổi giữa một nước bài có những quân bài có thể đưa họ đến thắng lợi với một nước bài chỉ làm cho họ mất điểm. Nhưng có lẽ tôi không nên giảng giải cho ông về chơi bài, ông Poirot nhỉ?
- Tôi cam đoan là lời khuyên của bà sẽ giúp tôi đánh khá hơn.
Bà Lorrimer quay lại xem xét ván bài trên tay:
- Sau đó họ đánh kém và thưa dần. Ông có ván thứ tư đó không? A, đây rồi! Ván này đang hay thì phải đứng, tiếc quá.
Poirot thu các tời giấy lại và cúi chào.
- Thưa Madamme, tôi chúc mừng bà. Trí nhớ của bà quả là phi thường. Bà nhớ được tất cả những quân bài đã đánh ra.
- Tôi tin chắc mình nhớ được đúng.
- Trí nhớ là một món quà tuyệt diệu. Với nó, quá khứ không bao giờ là quá khứ cả. Tôi cho rằng đối với bà thì quá khứ phải lùi bước, mọi sự kiện đối với bà đều như mới xảy ra hôm qua. Phải vậy không ạ?
Bà nhìn nhanh Poirot. Đôi mắt mở to đen sẫm. Chỉ trong vài giây, sau đó bà trở lại phong thái cũ, song Poirot biết chắc câu nói đã trúng tim đen.
Bà Lorrimer đứng dậy.
- Tôi phải đi bây giờ. Rất mong ông thứ lỗi, tôi không thể đến muộn được.
- Dĩ nhiên rồi. Xin lỗi vì đã phiền bà.
- Rất tiếc không giúp được ông nhiều hơn.
- Nhưng bà đã giúp tôi đấy.
- Tôi không tin.
- Xin cảm ơn - Poirot chìa tay ra.
Nắm lấy tay khách, bà Lorrimer bảo:
- Ông là một người lạ lùng, ngài Poirot.
- Trời sinh ra thế bà ạ.
- Chúng ta đều do trời tạo ra cả.
- Không phải ai cũng nghĩ thế. Vài người cố tự cải tạo mẫu Trời nặn ra.Ví dụ ông Shaitana chẳng hạn.
- Tự cải tạo theo kiểu gì kia?
- Ông ấy có khiếu đặc biệt về objects des vertus (những đối tượng của đức hạnh) và nhiều thứ vớ vẩn khác. Lẽ ra phải vừa lòng với mình. Vậy mà ông ấy còn sưu tầm những thứ khác.
- Gì vậy?
- À, có thể nói là những tin giật gân.
- Phải chăng ông cho đó là dans son caractère (đặc điểm tính cách của ông ấy)?
Poirot lắc đầu vẻ ủ ê:
- Ông ấy đóng vai con quỷ quá đạt. Nhưng ông ấy nào có phải lả quỷ. Au Fond (xét đến cùng), ông ấy là một thằng ngốc và vì thế đã phải chết.
- Bởi đã ngu ngốc?
- Đấy là điều tôi không bao giờ tha thứ và thưa bà, nó luôn bị trừng phạt.
Họ im lặng. Sau đó Poirot nói:
- Tôi đi đây. Ngàn lần cảm ơn bà. Tôi sẽ không lại đây nữa trừ phi bà cho gọi tôi.
Bá nhếch cặp lông mày:
- Trời ơi, ngài Poirot, tại sao tôi lại phải cho gọi ông đến kia chứ?
- Bà sẽ rất có thể. Đấy là ý kiến của tôi. Khi ấy, tôi sẽ tới. Bà nhớ đều đó cho.
Ông cúi chào lần nữa và rời căn phòng.
Đi trên phố ông tự nhủ “Chắc rằng mình đúng. Sự thể phải như thế!”