Từ từ dần dần, như những cỗ máy, những chiếc xác chết khô bắt đầu cử động. Chúng bước từng bước rất chậm, dè dặt, tiến ra giữa con đường làng. Những xác chết cao lớn, già nua, thấp bé đều đang khục khặc tiến dần lên trên, lại gần phía người thầy Mo đang đứng.
Bách kinh ngạc không thốt nên lời. Cảnh tượng này anh chỉ có thể nhìn thấy ở trên phim truyện chứ không ngờ mình có thể nhìn thấy ở ngoài đời thực. Vậy mà, những người dân bản này vui vẻ và hạnh phúc như đây là chuyện rất thường tình, không có gì đáng sợ. Trông họ thật u mê và kì quái.
Bà ta dang hai tay nói:
"Crang! Có khoảng hai giờ thôi, mọi người hãy trò chuyện và ở bên nhau nhé!...Hôm nay là ngày thứ hai của Hội..Chúng ta cùng hướng tới Vua cha Ngọc Hoàng, cảm tạ trời đất đã đưa ông bà tổ tiên, cha mẹ anh em về lại với chúng ta, đoàn tụ sau những tháng dài xa cách...!Mong Tổ tiên xá tội cho những người còn sống để vong linh những người đã khuất có thể an tâm về trời..."
Từ đầu bản, những người thanh niên cao lớn, da rám nắng, cởi trần, mặc quần vải đen đeo khố viền thổ cẩm khệ nệ cùng nhau khiêng vào một chiếc bàn lớn. Theo sau đó là những chiếc mâm trên đựng lễ vật lớn: nào đầu lợn, bánh kẹo, cốm, xôi đồ vàng ươm...
Những người thanh niên của bản dựng chiếc bàn lễ sơn son thếp vàng ở giữa con đường làng, ngay trước mắt bà thầy Mo. Đồ lễ được khéo léo bày trên đó, không có bát hương.
Những người nhạc công dân tộc lại bắt đầu nổi nhạc lên, những điệu nhạc réo rắt trong khung cảnh ghê rợn đó, tiếng trống vang lên tùng tùng.
Bà thầy Mo bắt đầu nhảy múa trước đàn lễ. Bà ta liên tục giơ hai tay lên trời, lắc chiếc gậy trong tay nghe leng keng hòa theo điệu nhạc. Mọi người xung quanh im lặng đứng cúi đầu.
Bà thầy Mo bắt đầu khấn lên những tiếng nói khó hiểu của người dân tộc.
Bằng những động tác dứt khoát, bà ta nhặt từng chiếc hương được đưa ra bởi những cô gái, tay cắm vào từng mâm lễ vật. Lần lượt cứ như vậy.
Bà Mo rút ra một lá bùa dài và to, thổi nhẹ vào đó 1 cái, chiếc bùa cháy bùng lên trước sự ngạc nhiên của Bách.
Thầy Mo khoát chiếc bùa một đường dài lên những chiếc hương. Chúng bắt lửa và cháy ngọt. Đồng thời đúng lúc đó tờ bùa dài trên tay bà Mo cũng biến mất không còn dấu vết.
Mọi người đồng loạt vỗ tay.
Bà Mo quay lại leo lên trên chiếc kiệu nhỏ. Đoàn người ùa ra giữa đường như đón chờ.
"Xá Uế! Xá Uế!" Người dân reo lên.
Nhưng người khênh kiệu bắt đầu nâng kiệu lên. Tiếng trống tùng tùng vang lên.
Bà Mo đứng trong kiệu, bắt đầu rải những hạt màu vàng ra khắp không gian. Người dân điên cuồng lao vào nhảy múa mà hứng lấy. Những cô gái theo hầu bà đồng Mo cũng cởi chiếc khăn che mặt bí hiểm xuống, mang lên những chiếc xúc xắc mà trình diễn, khoe những cánh tay trắng ngần. Đúng là con gái dân tộc, thật là duyên dáng.
Nhìn cảnh tượng cả người cả tử thi cùng lao vào đám đông mà hứng lấy thứ hạt kì lạ đó mà Bách không khỏi bị đả kích. Anh cứ liên tục quay sang nhìn thầy H"Nue lo lắng, sợ mình bị lôi vào những tục lệ kì lạ ở đây mà không có cách nào thoát ra. Thầy H"Nue đứng trầm mặc như cây rừng, tránh xa đám đông, tay vẫn mân mê chiếc la bàn của mình để suy nghĩ.
"Anh...bao giờ chúng ta được đi về?" Bách nói bằng giọng run run. Anh lo sợ đây là một trò lừa đảo. Anh sẽ bị lôi lên kia làm vật tế thần, bị mổ bụng moi gan hay sao?
"Sắp qua đoạn lễ hội rồi...Chúng ta có thể lách về...". Thầy H"Nue vẫn điềm tĩnh nói trong khi Bách lo lắng đến toát mồ hôi. Dường như thầy chẳng còn bận tâm đến cảnh tượng đó nữa.
"Mo Xa Tích sẽ tặng cho mọi người 3 lá bùa may mắn! Hãy để tùy duyên nhé! Đừng tranh giành, tổ tiên sẽ không vui đâu!" Một cô gái hét lớn để thông báo.
Mo Xa Tích đứng trong kiệu, giơ tay lên chuẩn bị tung ra những chiếc cầu mây nhỏ. Bách liên tưởng đến những lần bắt tú cầu chọn chồng của những cô gái Trung Quốc.
Người dân nháo nhào lên.
Thầy Mo quăng chiếc cầu mây đầu tiên lên cao. Người dân ở dưới đón bắt, tranh giành nhau. Cuối cùng một người phụ nữ ôm được vào lòng, chạy rút ra khỏi đám đông, miệng cười phá lên khành khạch.
Quả thứ hai được tung ra cũng tương tự, đám đông nháo nhào chạy ra xa đón cầu, suýt xô cả vào anh và thầy H"Nue.
"Hay là đi ra xa đi?" Anh nói.
Bất chợt lúc đó, một thứ rơi đập vào chân của anh. Ngay lập tức một đám đông nhào tới phía anh khiến anh hoảng hồn. Quả cầu mây cuối cùng văng vào chân anh
"Dừng lại! Hãy để tùy duyên đi!" Cô gái ở phía xa nói.
Mọi người ngập ngừng rồi lùi lại. Anh nhìn vào ánh mắt của những người đó. Trong đó có cả sự điên dại lạ kỳ.
Anh khẽ khàng nhặt quả cầu mây dưới chân mình lên. Nhìn vào đó anh thấy một lá bùa nhỏ màu đỏ đc gói gọn trong một chiếc túi ni long kéo khóa.
Thầy H"Nue quay sang cười cười đáp: "Không ngờ đấy...Tôi cũng chưa kiểm chứng những thứ bùa này...Nhưng cậu cứ thử xem...Tôi nghĩ may mắn không phải là thứ cầu được. Nhưng cứ coi như là một lễ hội đi...Cậu cứ tận hưởng. Đừng căng thẳng quá."
Những người đàn ông của buôn làng trở lại, nâng trên vai những chiếc mâm khác, có phủ vải đen.
"Lộc của lễ Xá Uế. Lễ vật năm nay. Mỗi gia đình một quả." Bà Mo nói lớn.
Những cô gái, chàng trai theo hầu thầy Mo lật nhẹ những tấm vải lên. Bên trong xếp đầy trên mâm là những thứ quả tròn to, mọng nước với chiếc núm như măng cụt. Dưới ánh mặt trời, thứ quả ấy bóng lên lấp lánh. Bách cảm tưởng như mình hoa mắt.
"Chúc cuộc sống của mọi người sung túc, mùa màng bội thu..."
Những cô gái chàng trai đi tới từng gia đình tặng cho họ những thứ quả ấy. Bách còn chưa từng được nếm bao giờ. Gia đình người nào người nấy đều cúi rạp đầu đón nhận.
Một cô gái hầu mang hai thứ quả đó tới chỗ Bách và thầy H"Nue đang đứng. Càng lại gần, trông cô gái càng duyên dáng và xinh đẹp. Cô gái đưa cho hai người hai thứ quả đó, chờ đợi được đón nhận.
Bách quay sang nhìn thầy H"Nue.
"Cậu cứ nhận đi. Mẹ tôi thích thử chứ tôi không ham mấy thứ này..." Thầy H"Nue đáp, vẫn đang cố lắc sửa chiếc la bàn đang bị lệch kim.
Bách bèn bối rối đưa tay đón lấy. Thứ quả nằm trong tay Bách mềm mại và mát lạnh như để tủ lạnh mùa hè. À hóa ra nó giống quả hồng làm mứt mà mẹ anh hay làm dưới xuôi, nhưng mà to hơn.
Xung quanh, mọi người đang chia nhau thưởng thức thứ quà đó. Mặt ai trông cũng vô cùng vui vẻ và trầm trồ.
Những thanh niên trai tráng dâng chiếc kiệu của thầy Mo Xa Tích, buông rèm và dâng tán lọng lùi về sau, khiêng ra phía đầu làng. Người dân đồng loạt cúi đầu cung tiễn. Bách chưa từng thấy nơi nào có sự sùng tín tới như vậy. Bà thầy Mo đó được tôn vinh như một vị thần.
Tiếng nhạc lại tiếp tục réo rắt nổi lên. Những mâm cỗ ở giữa kia lát nữa sẽ được cả dân bản ngồi quây quần với nhau ăn uống.
"Mau về thôi, sắp tới hội Té nước rồi, loạn lắm, chúng ta về thôi. Tôi sửa cái la bàn nãy giờ vẫn không được...Mà bà ta đi rồi..."
Những tiếng nhạc, tiếng khèn lại vang lên réo rắt. Bách và thầy H"Nue đi về phía trước, chen qua đám đông. Một vài người nhận ra thầy, có chào lại
"Thầy Nue!"... "Cậu Nue cũng sang đây chơi à?"
"Ở lại chơi đi cậu Nue. Hôm nay bà tôi về đấy!"
Thầy H"Nue chỉ gật đầu chào lại.
Người dân bắt đầu nhảy múa xung quanh những tử thi người thân của mình. Những cô gái hầu ở lại bắt đầu những điệu nhảy cùng người dân. Trông vũ điệu thực vui mắt như những lễ hội các nước Châu Mỹ Bách từng nhìn thấy trên tivi.
Bách lách qua, tự dưng một bàn tay kéo anh lại.
Một cô gái với mái tóc dài mượt trong bộ váy xòe nhiều màu sắc, kéo tay anh vào tham gia một điệu nhảy nào đó. Cô nhìn anh và nhảy lên một cách uyển chuyển.
Anh lúng túng, thầy H"Nue bối rối bị đám đông vây quanh chặn lại. Mọi người vỗ tay trước vũ điệu của những cô gái. Cô gái xinh đẹp múa xung quanh anh. Một số người thanh niên khác cũng nhảy vào tham gia vũ điệu của những cô gái trong bản và những cô gái hầu. Bách đứng vỗ tay vài cái rồi lùi dần ra. Một cô gái dân tộc thấp lùn, có dáng điệu buồn cười va phải anh khi anh không để ý, đôi chân cô ta còn nhúc nhắc kì lạ như bị tật. Cô gái loạng choạng suýt ngã. Bách phải nhanh chóng đỡ cô gái dậy rồi xin lỗi.
Anh lách dần ra khỏi đám đông lúc nhúc người và xác chết. Khắp người cảm thấy run rẩy. Cô gái đó có nét cười thực giống vợ anh. Điều đó khiến anh vừa bồi hồi vừa đau đớn.
Thầy H"Nue đứng đợi anh ở ngoài. Hai người cùng đi dần về nhà khi bóng chiều đang ngả xuống dần.
Thầy H"Nue nhắc anh nghỉ ngơi rồi chạy ra mảnh nương gần nhà, cùng bố mẹ đập lúa để chuẩn bị cho lễ Cơm mới ngày mai. Thầy H"Nue mong anh đừng quá sốt ruột, thầy sẽ cố gắng giúp đỡ.
Chỉ còn Bách ở nhà bần thần. Trong lòng anh tiếc nuối. Đáng nhẽ hôm nay anh đã có thể ở gần nơi con mình đang bị giam giữ hơn rồi. Chẳng hiểu chuyện gì đang xảy ra. Anh lại cảm thấy lo lắng và tự hỏi mình ở đây có đúng hay không?
Anh rút tấm bùa trong chiếc cầu mây ra. Đó chỉ là một tấm bùa thêu mỏng, có những dòng chỉ đỏ ngoằn nghoèo. Anh băn khoăn rồi mở ví ra đút vào. Theo như họ nói thì đây là tấm bùa may mắn. Anh cần thêm một chút may mắn nữa để tìm thấy con mình chăng?
Trên bản này sóng điện thoại rất yếu. Anh khó có thể liên lạc thường xuyên để cập nhật tình hình dưới kia. Anh nghĩ mình không thể ở đây quá lâu được. Thời gian sắp hết rồi.
Những hình ảnh kinh dị vừa rồi cứ quanh quẩn trong đầu anh. Thật ghê rợn. Tại sao họ lại cử động được khi đã chết nhiều năm như thế? Anh phải hỏi thử thầy H"Nue mới được.
Ngồi trong căn nhà vắng lặng khi chiều sắp tàn khiến lòng anh buồn quay quắt. Cô gái Mường xinh đẹp anh nhìn thấy trong điệu nhảy ấy có nụ cười đẹp, khiến anh nhớ vợ mình vô cùng. Vợ chồng anh đã phải như thế nào mới đến được với nhau chứ? Anh suýt ứa nước mắt. Anh phải tìm được con.
Ánh mắt Bách đưa quanh căn phòng khách và dừng lại ở chiếc đĩa để hai thứ quả ngay ngắn trên phản. Anh buồn bã vì chưa tìm được con nên không để mắt tới.
Tò mò, anh lại gần nâng thứ quả đó lên. Nếu giờ anh nếm thử trước có thất lễ không nhỉ?
Đúng lúc đó, ngoài cửa có tiếng động. Thầy H"Nue và bố mẹ thầy đã về, kéo theo một chiếc xe lúa.
Anh đặt thứ quả xuống bàn, chạy ra giúp đỡ mọi người. Đây là lúa đầu mùa, sẽ được đồ cơm, xôi đế cúng cơm mới.
Tối hôm đó, anh cũng gia đình thầy H"Nue lại chuẩn bị cơm nước vui vẻ, tươm tất. Bố mẹ thầy H"Nue rất biết cách động viên tinh thần cho anh. Anh rất quý mến họ. Anh yêu những lời nói đó hơn là những lời chỉ trích cay đắng của bố mẹ anh.
Cơm nước xong xuôi, cả nhà cùng ngồi nghỉ ngơi.
Mẹ thầy H"Nue háo hức:
"À! Hôm nay H"nue có mang về lễ vật Xá Uế bên kia đúng không?"
"Vâng mẹ...mẹ cứ ham hố làm gì?"
"Ừ...Quả đó quý lắm đấy. Là linh vật của tỉnh mình còn gì. Từ khi có công ty đó ở đây, tỉnh mình khá hẳn lên..."
"Công ty nào ạ?"
"Công ty Thiên Hồng nào đó ấy...Họ vực kinh tế vùng này dậy. Còn cho xây rất nhiều trường học, bệnh viện, chỗ vui chơi. Quả Hồng ngọc kia là sản phẩm của họ đấy, nghe nói là trồng ở vườn gần đây. Năm nay họ tặng cho dân bản Mường bên đó và thầy Mo Xa Tích. Thầy Mo cúng tạ tổ tiên rồi đem chia cho dân làng. Ăn vào cảm thấy may mắn mà công việc tốt lắm! Mẹ nghe đồn thế..."
"Mẹ đừng nghe đồn linh tinh. Có con ở đây mà mẹ còn cứ tin mấy thứ đó à. Chẳng có gì tự nhiên cả. Nó cũng là món quả bình thường thôi mà..." Thầy H"Nue ngắt lời.
Bà mẹ vẫn vui vẻ, mang đĩa hồng đó xuống, lấy dao bổ nhẹ ra. Quả hồng đã khá chín, đường cắt rất gọn. Bà chia đôi 2 quả ra làm 4 cho 4 người ăn.
"Giá như thằng Ba con Thì vẫn ở đây thì...". Mẹ thầy H"Nue nghẹn ngào.
"Ui dào...chị với em ấy có thiếu thốn gì đâu mẹ cứ lo..."
"Ừ..Mẹ nhớ các con thôi. Lâu lắm thằng Ba chưa về.."
Bách đón lấy miếng hồng từ tay bà mẹ. Mùi hương thơm ngọt bắt đầu dâng lên mũi anh.
Những dòng nước chảy từ thịt quả hồng chảy dưới các kẽ ngón tay mát lạnh. Anh đưa lên miệng cắn một miếng. Vị ngọt rất thanh thấm vào lưỡi, khiến anh cảm thấy dịu đi cơn khát mùa hè. Anh cứ tiếp tục cắn, ngon và thơm hơn hồng xiêm. Miếng sật sật giòn giòn nhai rất lạ miệng, dễ gây nghiện. Ăn xong anh cảm thấy mát mẻ cả người.
Thầy H"Nue mải ăn xong, buông bát mới cầm tới miếng hồng, ngắm nghía.
"Họ làm thế nào mà trông nó đẹp vậy nhỉ?".
Thầy H"Nue vừa chuẩn bị đưa lên miệng thì bất ngờ ở ngoài cổng vang lên tiếng gọi thất thanh.
"Anh Nue!! Anh Nue!! Có chuyện rồi!!"