Liên Nhi nói:
- Đây là tư liệu do Khởi Vận tỷ tỷ đưa đến từ quan ngoại, mãnh đất Nô Nhi Can Đô Ti khá rộng, nhân khẩu hiếm hoi, tuy rằng địa phận Sơn Đông, Hà Bắc đã có lượng lớn di dân rời đi, nhưng nếu tính về mặt khu vực thì vẫn tương đối thưa thớt.
Muốn phát triển, nhân khẩu ít là một vấn đề lớn, việc trồng trọt, chăn nuôi, đánh cá và săn bắt, mậu dịch, khai thác mỏ tinh luyện kim loại, đúc tạo thuyền vân vân, đều thiếu hụt nhân lực, còn những người tạo ra phối kiện nữa, trồng trọt thì cần có người chế tác dụng cụ canh tác, đánh bắt thì cần có người làm lưới, khai thác mỏ thì người dã luyện, chế tác tạo thuyền thì cần có nhân tài sáng tạo, nguồn nhân lực này bị thiếu hụt trầm trọng gây cản trở đến việc phát triển và mở rộng.
Ngoại trừ di dân, các khổ dịch, tội phạm, thậm chí tử tù ở quan ngoại tất cả đều bị phái đi sử dụng, thế mà vẫn không đủ đáp ứng, hiện giờ quan nội đã ổn định, nếu không nhanh chóng để bá tánh nếm được lợi ích, khó tránh khỏi tình huống họ sẽ quay trở về quan nội, nếu thế thì tất cả nỗ lực đều uổng phí cả.
Dương Lăng xoay người nằm nghiêng, thở dài một hơi nói:
- Bất kỳ một sự việc nào, đều không phải chỉ nỗ lực một lần là xong, một quan điểm tốt, chính sách tốt, phải thật sự được thực thi cụ thể. Vấn đề về mọi phương diện, không biết hao phí bao nhiêu tinh lực, dùng bao nhiêu thời gian mới đạt được.
- Lần này Bạch Y Quân náo loạn phương bắc, sinh ra lượng lớn nông dân không đủ cơm no áo ấm, vậy nên mới có lượng lớn người dân dời đến Liêu Đông, nếu không cũng chẳng cần bàn đến khai thác quan ngoại làm gì? Chỉ riêng di dân thôi cũng chẳng biết phải gầy dựng mấy mươi năm mới có hiệu quả, đấy nào phải chuyện nhỏ, hạ câu mệnh lệnh liền có thể thực hiện được? Ôi, Liên Nhi, tướng công thật sự mệt mỏi quá rồi.
Liên Nhi khép sách lại, dịu dàng tựa vào lồng ngực hắn, nhu mì nói:
- Liên Nhi biết mà, ai cũng thấy chàng thăng quan tiến chức, nhưng nào ai biết chàng đã bỏ ra biết bao nhiêu khổ cực? Giờ chẳng phải thϊế͙p͙ đang nghĩ cách giúp chàng sao.
Nằm nghiêng với tư thế này, từ phía cổ áo rộng thùng thình nhìn xuống dưới, làn da cổ trắng nõn thon dài, cứ tao nhã như thiên nga trắng vậy.
Dương Lăng bất giác đưa tay nhẹ nhàng sờ lấy cổ Liên Nhi. Liên Nhi vẻ mặt đỏ ửng liếc nhìn hắn một cái, hạ giọng nói:
- Triều đình cũng đang tiến hành triệu mô di dân ở các địa phương khác, nhưng quan ngoại đông rét căm căm, các bá tánh từ phía nam đến càng không muốn đến. Dương Thận có gửi thư đến, ngay mai chàng đi xem thử nhé, thϊế͙p͙ đã xem qua rồi, y kiến nghị chiêu mô người Mông Cổ, người Nữ Chân làm công.
- Ngoài ra, người Nữ Chân đã đoạt lấy khá nhiều nô lệ từ Triều Tiên, Uy quốc đang có nội loạn, rất nhiều gia đình cửa nát nhà tan, nông dân trôi giạt khắp nơi, còn có rất nhiều đứa nhỏ choai choai không nhà. Những người này đều có thể chịu được khổ nhọc, hơn nữa giá tiền rẻ, Dương Thận đã định chế cho phép dân Hán bản địa lấy phương thức lấy vật đổi vật mua vào số người này để làm nông canh.
La Sát Quỷ nơi cực xa ở phương Bắc thường xuyên có bộ lạc nhỏ lưu lạc đến đây, cuộc sống của những bộ lạc nhỏ du mục này và dã nhân Nữ Chân còn thua xa, chỉ cần cho phép bọn họ định cư, thì có thể trở thành dân Đại Minh, nhưng vậy thì cần phải có sự cho phép của triều đình.
Dương Lăng gật đầu nói:
- Ùm, tuy nhiên động thái chậm rãi chẳng thể nào đáp ứng được lúc nguy cấp, đây lại là một quá trình dai dẵng đây? Bất luận là chiêu mộ người Nữ Chân, người Mông Cổ hay là mua nô lệ. Tiếp nạp người La Sát quốc, đấy cũng chẳng phải chỉ cần nói một câu là có thể làm được đâu?
Nàng như giả vờ cự tuyệt xong lại tiến tới, nàng đẩy tay Dương Lăng ra nhưng sau đó lại nắm chặt lấy nó, giữ lấy, đôi mắt hình cung nửa nhắm lại, dịu dàng nói:
- Đừng quậy, người ta…người ta còn chưa nói xong mà.
Liên Nhi khẽ hứ một tiếng, nhưng lại không nhẫn tâm nhìn phu quân khó chịu, vẫn dịu dàng âu yếm hắn, xong nhỏ giọng nói:
- Chàng nói không sai, chiêu nạp Nữ Trực, Mông Cổ, người La Sát, mua nô lệ, tất cả đều là cách, nhưng tất cả đều cần thời gian không thể gấp gáp, nếu những việc này lo toan ổn thỏa, không những giải quyết được nguy cơ nhân khẩu Liêu Đông, mà phu quân cũng xem như đã làm được một chuyện tốt đại từ đại bi, nếu nói là tạo phúc nghìn nhà cũng không phải quá khoa trương đâu.
- Chuyện gì?
- Đọa dân, dân đen.
Giọng nói của Liên Nhi thấp hẳn, yếu ớt nói:
- Năm đó đám người Trương Sĩ Thành, Trần Hữu Lượng, Phương Sĩ Trân khởi binh chống Nguyên, sau đó lại tranh thiên hạ với Thái tổ, sau khi Thái tổ có được thiên hạ liền giáng các thuộc hạ, sĩ tốt, gia quyến của họ xuống thành đọa dân, tiện dân, không cho phép làm quan lại, không được học chữ đọc sách, không được làm công nghề nông.
- Bọn họ sống ở tầng lớp thấp kém nhất, mạng sống ngắc ngoải kéo dài từng ngày, con gái sinh hạ nhiều thì nuôi không nỗi, không phải vứt đi thì lúc vừa hạ sinh đã dìm nước cho chết đuối, con trai lớn lên chỉ có thể làm người hầu, kẻ hạ, ngư phu, cả đời chẳng ngốc đầu lên được. Bọn họ đều sinh sống ở vùng Giang Nam, cả thẩy gồm mấy trăm nghìn người. Hơn trăm năm nay, bọn họ đều sống với cảnh mù chữ, đều là khổ dân rất mực thật thà.
- Chịu sự ức hϊế͙p͙ đánh đập của người khác, dường như không phải là người nữa, ngay cả bản thân họ cũng cho rằng đó là lẽ đương nhiên. Nhưng cho dù họ đã trở thành ngu dân vô tri đi nữa, cũng hy vọng thoát khỏi thân phận này, không mong muốn con cháu sau này của mình cũng có chung số phận cực khổ như vậy.
- Nếu phu quân có thể khuyên Hoàng thượng khai ân miễn xá cho họ, điều kiện là đi Liêu Đông làm nghề nông kinh thương, cho dù có khổ cực hơn nữa. Đối với họ mà nói, đấy vẫn là một thiên đàng như vậy không những giải quyết được chuyện người Hán ở Liêu Đông quá ít, khó khăn trong việc mở rộng, mà bên cạnh đó cũng đã làm được một việc tốt.
- Ừ, đã nhiều năm qua đi như vậy, tổ tiên của họ là người như thế nào đã không còn quan trọng nữa. Ta chẳng phải là Bồ Tát sống cứu khổ cứu nạn, nhưng bất luận là vì triều đình, hay là vì bá tánh. Việc này ta cũng phải nhanh chóng sắp xếp ổn thỏa…, nữ bồ tát của ta, nói xong chưa hả, giờ thì… Dương Lăng thở gấp nói:
- Nàng vẫn nên cứu lấy ta trước đi ….
- Trời ơi.
Một khúc sông xuân đêm hoa nguyệt, một ống tiêu đồng gửi ngày tươi
Đêm đẹp đến nhường này, dưới chân núi thoáng mát phía tây thành Kim Lăng, một con thuyền quan vừa mới cập bến. Nha hoàn dìu lấy một người phụ nữ tuổi tầm tứ tuần, phong thái thùy mị thướt tha lên bờ, bóng núi đen như mực, kể cả miếu tự cũng in lên tấm màn đen ʍút̼, chỉ treo hai ngọn đèn lồng ngay cán cao của bến Tần Hoài, ánh đèn rọi lên mặt nước ửng hồng, màu nước lân lân.
- Thì Thái
Phu nhân gọi tên trượng phu nói:
- Đã bảo người ngày mai hẳn đi, ấy mà người cứ vội vã, giờ thì hay rồi, đem khuya thanh vắng, không những thành cấm, ngay cả đường thủy cũng đóng, chúng ta làm sao vào thành đây?
Ngũ Văn Định cầm hàm râu dài cười ha hả đáp lời:
- Là do ta nhớ nhầm, vốn dĩ cứ tưởng ở đây có một nhà trọ, nào ngờ chẳng hiểu sao không có cái nào?
Người đàn ông tại bến tàu cười hì hì nói:
- Lão gia nhớ không nhầm đâu ạ, nơi đây đích thật là có một nhà trọ, chỉ là do dạo gần đây thổ phỉ gây rối, chủ quán cũng chạy tọt vào thành, hai ngày nay thu xếp khai trương trở lại, nhưng đến giờ vẫn chưa thấy mở cửa.
Ngũ Văn Định nhướn mày, nói:
- Thế thì phải làm thế nào đây, chẳng lẽ đêm nay cứ tá túc trên thuyền hay sao?
Ngũ phu nhân sẵng giọng:
- Cả đoạn hành trình vất vả, bây giờ còn phải lên thuyền đung đưa nữa sao? Ngủ một giấc chắc hôn mê luôn quá?
- Lão gia, hạ viện chùa Thanh Lương đấy, hiện giờ là nơi tiếp khách lạ, hơn nữa còn yên tĩnh, ngài có thể đến đó tá túc một đêm, nhưng phải quyên ít tiền nhan đèn đấy nhé.
Ngũ Văn Định cười nói:
- Thế thì chẳng sao, giờ đi đến hạ viện chùa thôi.
Trong tiếng phàn nàn trách móc của thê tử, Ngũ Văn Định chỉ vuốt râu rồi cười, đám người hầu nâng hòm khiêng cũi vào chùa, hạ viện và chủ tự là tách biệt nhau, cánh cửa ở giữa cũng khóa rồi, trong thiền phòng tuy đơn giản, nhưng đích thật thoải mái hơn nhiều so với trên thuyền.
Ngũ Văn Nhân trông thấy bực dọc liền thuyên giảm, vị tăng tiếp khách đem theo đèn lồng, đi cùng với Tri phủ đại nhân mới đến Nam Kinh Lại Bộ báo cáo nhậm chức và phu nhân người đi cong qua quẹo lại rồi cũng đến Tây Sương, mỉm cười nói:
- Ở đây yên tĩnh, không có người ngoài, căn nhà bên cạnh có một cặp phu thê, cũng là người của triều đình, hoàn toàn không thành vấn đề. Thí chủ và phu nhân xin yên tâm nghỉ ngơi, bần tăng cáo lui.
Lão tăng đem treo đèn lồng lên tường, chậm rãi bước ra ngoài, Ngũ Văn Định còn chưa thích nghi với ánh đèn trước mắt, ông ta nhấc đèn lồng lên muốn xem cho kỹ, bỗng nhiên nghe phòng bên cạnh có tiếng phụ nữ trẻ gọi tới:
- Tiểu Ngũ, thôi mà, đây cũng đâu phải là nhà trọ đứng đắn, còn tắm táp gì nữa, đợi ngày mai vào thành rồi tính.
Sau đó có một giọng nói khác dường như vừa mới bước vào nhà, giọng nói tưởng xa mà gần:
- Không sao không sao, ta đã cho hỏa đầu tăng một ít bạc lẻ, nước đã nấu xong rồi, nàng bé tiếng một tí, trong viện vừa có vị quan viên mới vào đấy, đừng quấy rầy người ta.
Tiếng động nhỏ dần, Lão Ngủ hai mắt trợn đứng:
- Giọng…giọng nói này không phải của con trai ta sao? Con đang ở với ai đấy, giờ là đêm khuya, rõ ràng là bọn chúng ở cùng nhau, ngay cả chuyện tắm rửa của phụ nữ nó cũng lo toan….cái này…cái này….
Lão Ngũ nghĩ đến đây, mắt mi tức thì nhếch lên, đảo mắt nhìn nương tử, lại thấy nương tử không cử động gì, Ngũ Đại Hồ Tử vội vàng nhấc đèn lồng chiếu sáng, mới thấy phu nhân thường ngày hung hăng cũng ngây ra như ngỗng.