HẠC TRÊN MÂY
Hứa hẹn về những bổng lộc trong tương lai để khích lệ nạn nhân tiếp nhận những nhiệm vụ khó nhằn, khiến “con mồi” phải nỗ lực hơn hoặc mạo hiểm hơn nữa.
Toàn bộ thao tác của trò này là khích lệ ai đó hy sinh vì lợi ích cao cả nào đó (thường là không cụ thể hoặc không rõ tên tuổi lợi ích đó là gì) sẽ có trong tương lai rất gần. Cái gọi là “lời hứa” đó chẳng qua chỉ để ngụy trang cho thủ đoạn đánh lừa nạn nhân nhận một nhiệm vụ mà họ hoàn toàn có thể từ chối. Đây là một chiến lược kiểu “bó cỏ treo trước mõm ngựa”, thực hiện theo quy chế: Do có chút thay đổi trong công ty mà lời hứa không thực hiện được, nhưng hẳn nó sẽ đến vào một ngày đẹp giời nào đấy mà cả nạn nhân lẫn khổ chủ còn chưa biết. Hoặc ngay cả khi ngày ấy đến, sự mơ hồ của lời hứa cũng sẽ giúp kẻ chơi bẩn chạy làng nhanh chóng.
Trong tình huống đầu chương, Ben đã nếm mùi kế bẩn này chút đỉnh khi Surrinder, lúc sắp ra khỏi văn phòng đã nói: “Ben… nhỡ đâu cậu lại làm lu mờ luôn cả ngôi sao chiếu mệnh của Jerry thì sao.” Bạn dễ dàng thấy ngay, Surrinder nói câu này trước khi tỏ ý sẽ giúp đỡ Ben đạt được những phần thưởng xứng đáng. Không có một lời hứa chắc chắn nào, không có một cam kết vững vàng nào, chỉ có những lời bóng gió rằng điều tốt đẹp hơn sẽ đến. Ben nên tự hỏi bản thân xem Surrinder kia có giữ vị trí biến lời hứa của mình thành hiện thực không.
“Hạc trên mây” trở thành trò bẩn khi người ta ám chỉ về phần thưởng chứ không nói ra trực tiếp, dĩ nhiên sẽ chẳng có động thái thực hiện lời hứa nào hết. Đây là một hành vi lừa đảo và luôn tiếp diễn với nhiều màn mới cho tới khi nạn nhân từ bỏ mong ước về phần thưởng cũng như niềm tin rằng điều đó sẽ xảy ra.
Tuy nhiên, không phải chỉ có phái Gian hùng mới giở thủ đoạn này. Đưa ra những lời hứa mơ hồ về những phần thưởng tầm phào không chắc chắn trong tương lai là cách động viên tinh thần làm việc của cách quản lý tầm bậy, với kỹ năng lãng quên và làm ngơ là chính. Sự thật là chỉ có rất ít vị trí cấp cao và quan hệ hợp tác dành cho bạn, và “lời hứa” này cũng chỉ là một điều dối trá.
Các nhà quản lý chân chính quan tâm đến việc động viên các thành viên trong đội một cách thiết thực; cách làm hiệu quả là tìm hiểu khao khát, mong muốn và nhu cầu của từng cá nhân, sau đó, biến lời hứa thành hiện thực. Còn trò “hạc trên mây” là một sách lược ngắn hạn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự công chính nơi công sở.
KẾ BẨN NÀY ĐE DỌA GÌ ĐẾN TỔ CHỨC
Cảnh báo về lợi nhuận – điều này đe dọa thế nào tới lợi ích của tổ chức?
Trước mắt, giá trị cốt yếu không bị ảnh hưởng quá nặng, do những nạn nhân nhẹ dạ cả tin của chúng ta sẽ nỗ lực hết mình trong công việc, thậm chí là quá mức cần thiết, nhưng về lâu về dài, mọi động lực sẽ chẳng còn và hiệu quả của công ty sẽ bị thiệt hại nghiêm trọng.
Độ mẫn cảm của tổ chức – công ty sẽ điêu đứng ra sao với những hành vi này?
Có ai ở đây chưa từng bị dính đòn này không? Kế bẩn này làm giảm cơ hội cho những động lực thực sự để phát triển công ty, theo đó, các công cụ động viên truyền thống của các nhà quản lý cũng sẽ bị giảm nhanh chóng.
Đe dọa văn hóa – điều này ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp và tinh thần nhân viên như thế nào?
Khi thủ đoạn này đã cắm rễ trong cơ quan, lòng tin sẽ bị triệt tiêu nhanh chóng. Điều đặc biệt ở kế bẩn này là nạn nhân sẽ phàn nàn khi nhận ra mình bị hứa lèo. Đây cũng là cách khiến những chú cừu non bị đưa ra ánh sáng và mở ra cơ hội cho những kẻ khôn ngoan lạm dụng những chú cừu này.
Tỷ lệ rủi ro của kẻ chơi bẩn – mức độ rủi ro và khả năng bị vạch trần là bao nhiêu?
Cứ theo bề ngoài mà xét thì trò này không quá mạo hiểm; tuy nhiên, khi thời gian dần trôi, kẻ chơi bẩn mới là người phải chịu nhiều áp lực. Điều này khiến cho cuộc sống trở nên rầy rà và cán cân quyền lực bắt đầu dao động, buộc kẻ chơi bẩn kia phải đưa ra nhiều lời biện hộ hơn. Đồng thời, nguồn lực sống sẽ mất đi động lực cần thiết và những cảm xúc tiêu cực sẽ lan truyền đến toàn thể nhân viên.
Cảnh báo về an nguy cho nạn nhân – nạn nhân có thể gặp phải những rủi ro nào khi kế bẩn được tung ra?
Xét cho cùng, bạn sẽ nỗ lực hết mình trong công việc, quá cả mức cần thiết. Tuy nhiên, hãy xem đó như một sự đầu tư cho tương lai. Chỉ cần thực tế và lão luyện hơn khi nhận ra đây là một thủ đoạn lừa đảo. Bạn càng phân định rõ ràng đâu là đường đi nước bước hữu hiệu cho sự nghiệp, cơ hội thành công của bạn càng cao.
THUỐC GIẢI CHO KẾ BẨN SỐ 8
Nếu nghi ngờ “chú hạc” mà người ta hứa tặng bạn có thể chỉ là trò bịp bợm để bạn nhận việc, hòng để bạn tránh mục tiêu thực sự càng xa càng tốt, thì chúng tôi kê cho bạn toa thuốc sau, để giúp bạn nhận biết tình hình trước khi quyết định. Càng đặt nhiều câu hỏi khôn ngoan trước khi “tháo chạy” hoặc đưa ra nhiều lựa chọn bao nhiêu, bạn càng nắm rõ thông tin hơn bấy nhiêu.
– Có vẻ chị đang gợi ý sẽ có một phần thưởng gì đó sau việc này, chị có thể nói cụ thể hơn được không?
– Tôi cần chuẩn bị công việc ra sao để trở thành một cộng sự?
– Quả là một viễn cảnh đẹp, nhưng chuyện gì sẽ xảy ra nếu chị chuyển đi?
– Lời hứa hay cam kết cá nhân nào chị đưa ra cho tôi lúc này?
– Tại sao tôi được chọn để nắm lấy cơ hội này?
– Khi nào thì tôi phải đưa ra quyết định?
Câu hỏi trên không chỉ giúp bạn cân nhắc lựa chọn của mình mà còn cho bạn biết rõ mức độ cởi mở và thành thật của người quản lý bạn, dựa trên cách họ trả lời. Nếu họ lấp lửng và không dứt khoát, tỏ rõ sự không thoải mái và có ý phòng thủ, thì có thể thủ đoạn đang được tiến hành, và họ rắp tâm chơi xấu bạn. Trong trường hợp này, phải tỏ ra quyết đoán và thể hiện những hiểu biết về chính trị chốn công sở cho họ thấy. Tùy trường hợp cụ thể mà bạn có cách ứng phó cho phù hợp, như trường hợp của Ben, chúng ta nên nói thẳng:
“Chị Surrinder ơi, em ở đây để làm thật tốt nhiệm vụ trong dự án Khởi nguồn, nhưng nghe những lời ám chỉ của chị về Florida, em tò mò muốn biết chị đã chuẩn bị phần thưởng gì cho em ạ?”
Hay như ở chương 1, qua bao nhiêu lời cáo già Jerry “câu” chàng Ben tội nghiệp, chúng ta phát hiện ra manh mối của thủ đoạn này. Mánh lới này vô cùng thông dụng, bởi vì trong nhiều lưỡi câu, kiểu gì cũng sẽ có một lưỡi móc được cá!
Bước tiếp theo cần quyết định là bạn sẽ vận dụng những ý tưởng này với trường hợp cụ thể của mình ra sao. Chúng tôi tin rằng, nếu xử trí quyết đoán và chuyên nghiệp từ những lời khuyên dẫn lối đưa đường, bước tiếp theo sẽ đưa bạn đến với thành công.
Mẹo vặt
ÁN BINH BẤT ĐỘNG
Có thể, đây là một ý kiến ngược đời khi tất cả những chiến lược chúng tôi khuyên bạn đều đòi hỏi những hành động quyết đoán, còn bây giờ lại bảo bạn nên “án binh bất động”. Thật ra, điều này cũng đáng để xem xét. “Án binh bất động” lúc đầu cho bạn cơ hội để suy nghĩ, để dẹp cơn tức giận, cảm giác đau đớn và thất vọng qua một bên. “Án binh bất động” giúp bạn bình tĩnh, suy nghĩ sáng suốt và kiểm soát được cảm xúc của mình. Thậm chí, đôi khi, “án binh bất động” và lờ luôn những thủ đoạn của phái Gian hùng lại là cách tốt nhất, đặc biệt là khi có nghi ngờ về mách khóe được đưa ra ở đây chỉ nhằm mục đích khiến bạn cảm thấy rối trí. Án binh bất động tránh được những chuyện rùm beng mà phái Gian hùng cố tình gây ra, và bạn sẽ giành được ưu thế tinh thần. Biết chính xác khi nào nên hành động và khi nào nên “án binh bất động” là một kỹ năng chính trị chốn công sở đầy uy lực