ĐE DỌA VẠCH MẶT
Gây sức ép với người khác bằng cách đe dọa sẽ công bố những sai sót chuyên môn hay những bí mật và các thông tin nhạy cảm của cá nhân đang cần hạ gục.
Cũng như kế “Cáo mượn oai hùm”, đe dọa vạch mặt là trò chúng ta học được từ thời thơ ấu. Trò này cắm rễ vào mảnh đất “tọc mạch” khi còn là trẻ con, khám phá ra dùng mánh này, chúng ta hoàn toàn có thể gây sức ép ghê gớm lên người khác. Khi bị đe dọa, chúng ta sẽ được nạn nhân đồng ý yêu sách. Điều này củng cố niềm tin nếu dùng mánh này, chúng ta sẽ có được những điều mình muốn. Những gì chúng ta nhận được không chỉ là những yêu sách được đáp ứng mà còn là chiến thắng với những kẻ bị bắt nạt. Lợi ích nhân đôi này được củng cố mạnh mẽ, hỏi làm sao chúng ta không tập dượt và mài giũa kế đó để dùng sau này?
Tất nhiên, đôi khi cũng hợp lý khi tiết lộ những thông tin quan trọng, tốt cho tổ chức mà ta thu thập được; hoặc những thông tin ta được lệnh hoặc được ủy quyền để công bố. Nếu một đứa trẻ phát hiện ra bạn mình làm vỡ cửa sổ lớp học, giả sử mục đích mách tội bạn là để bảo vệ trường và sức khỏe, an toàn cho các bạn khác, thì điều đó có thể chấp nhận được và không phải là một trò bẩn. Tuy nhiên, khi thông tin này được giấu giếm, chỉ nói cho nạn nhân biết để gây sức ép và moi phần thưởng (kẹo chẳng hạn), vậy thì bạn đã bắt đầu trò chơi và kế bẩn đang được tiến hành.
Mọi chuyện trở nên rối rắm khi ta hành động với mục đích tốt, nhưng lại bị người khác công kích là đồ mách lẻo. Mớ bòng bong này phát sinh nỗi nghi ngờ về việc dùng kế đe dọa vạch mặt như một thủ đoạn, và đó là phần quan trọng để hiểu được thuốc giải của chúng tôi sau này.
Thủ đoạn này được giở ra bất cứ khi nào tên phá hoại thấy cần sự hợp tác từ phía ta hoặc khi hắn có bất kỳ nhu cầu nào khác. Và “nhu cầu khác” chính là phần “ăn tiền” của toàn bộ trò này. Những đàm phán thực sự và quyết đoán nhằm mang lại thế đôi bên cùng có lợi. Còn kế bẩn đe dọa vạch mặt chỉ mang lại thế kẻ thua người thắng và những bí mật của chúng ta bị “bật mí.”
Đe dọa vạch mặt chỉ biến thành trò bẩn khi nó được dùng để đe dọa, gây sức ép lên người khác nhằm tự tư tự lợi. Như Lewis có thể sợ Ben là ứng cử viên sáng giá hơn cho công tác này và y cảm thấy bị đe dọa, thế là y giở quẻ ngay. Trong tình huống đầu chương, ở email cuối cùng Surrinder gửi Jerry, kế bẩn này đã xuất hiện, khi mụ bóng gió việc Jerry vụng trộm với Ann.
Nói thẳng ra, kế “đe dọa vạch mặt” thực ra cũng chỉ là một dạng tống tiền. Bất cứ thông tin nào chúng ta cố công che giấu, vì bất kỳ lý do gì, gần như luôn luôn tạo ra cơ hội tống tiền cho người khác hay bị người khác vạch mặt. Bởi vậy, đừng cố gắng tìm mọi cách che giấu, hãy thẳng thắn nhận khuyết điểm khi có sai lầm.
KẾ BẨN NÀY ĐE DỌA GÌ ĐẾN TỔ CHỨC
Cảnh báo về lợi nhuận – điều này đe dọa thế nào tới lợi ích của tổ chức?
Điều cốt yếu là ở chỗ, người ta đang làm những việc họ không muốn người khác biết và những người đó lại muốn lợi dụng chuyện này để lấn át quá trình ra quyết định trong công việc. Có thể vì mục đích xoay được chút gì đó của công ty. Liệu công ty có nhận ra sách lược thu lợi nhuận cho những bên liên quan? Nguy cơ thiệt hại rất lớn nếu trò bẩn này bị mất kiểm soát.
Độ mẫn cảm của tổ chức – công ty sẽ điêu đứng ra sao với những hành vi này?
Với những dạng nhẹ nhàng, bạn hẳn sẽ rất ngạc nhiên khi thấy nó thường xuyên xuất hiện. Nói thẳng ra, công ty càng hung hăng bao nhiêu, chuyện này càng có nguy cơ xảy ra bấy nhiêu.
Đe dọa văn hóa – điều này ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp và tinh thần nhân viên như thế nào?
Về tổng thể, mánh lới này là mối đe dọa cho sự công chính của cả công ty. Nếu bị lan rộng, mối sợ hãi và nghi ngờ sẽ tràn ngập công ty, phương châm “Thật thà là cha quỷ quái” sẽ chết ngóm. Bên cạnh đó, bạn có thực sự muốn công ty mình làm lại có những nét văn hóa xấu xí như vậy không?
Tỷ lệ rủi ro của kẻ chơi bẩn – mức độ rủi ro và khả năng bị vạch trần là bao nhiêu?
Đây là một trò bẩn đáng sợ. Nạn nhân sẽ đau đớn tột cùng khi nhận ra bạn đang tung đòn và chắc chắn họ sẽ trả thù. Bạn có trong sạch không? Chuyện gì sẽ xảy ra nếu họ cũng vạch mặt “giả nai” của bạn trong thư tống tiền? Lúc đó, tội ác này còn ghê gớm hơn lời đe dọa ban đầu của bạn chứ? Chưa kể đến ở điểm nào đó, bạn quá trớn và đối mặt với nguy cơ vạch áo cho người xem lưng.
Cảnh báo về an nguy cho nạn nhân – nạn nhân có thể gặp phải những rủi ro nào khi kế bẩn được tung ra?
Tất nhiên, điều này còn tùy thuộc vào việc bạn không muốn để người khác biết điều kẻ “đe dọa vạch mặt” muốn để giữ bí mật. Theo kinh nghiệm của chúng tôi, bạn càng bất cẩn bao nhiêu, bạn càng có nguy cơ bị bọn “chim lợn” xấu xa kia tiết lộ bí mật bấy nhiêu.
THUỐC GIẢI CHO KẾ BẨN SỐ 12
Ngay từ đầu, chúng tôi đã nói, bất kỳ thông tin nào bạn đang tìm cách giấu nhẹm đi cũng đem lại cơ hội chơi trò “đe dọa vạch mặt” cho những kẻ xấu chơi luôn kiếm các cơ hội để lợi dụng tống tiền. Do đó, điều đầu tiên phải học là làm sao tránh khỏi chuyện này ngay từ đầu. Sống lành mạnh, chân thực, cởi mở là liều thuốc tiêm phòng hiệu quả và đơn giản nhất.
Cần chú ý rằng, những vụ ghê gớm hơn thường sẽ cấu thành hành vi phạm tội, trong trường hợp đó, kẻ chơi bẩn đang mạo hiểm với nguy cơ bị bạn vạch mặt lại. Nếu bị tống tiền, hãy hỏi ý kiến chuyên gia. Không cần quan tâm đến mức độ sát thương của đòn kẻ chơi bẩn vừa tung, kẻ đó đang đặt cược lên việc bị bạn tóm ngay trên sân nhà và việc đe dọa bạn sẽ thất bại, và quan trọng là, họ đã làm chính mình bị tổn thương.
Nếu nhận thấy mình đang bị chơi bẩn với kế này, chủ yếu liên quan đến sự nghiệp và những quyết định khó khăn. Bạn có thể tự vấn bằng những câu hỏi sau trước khi tiếp tục:
– Khả năng nào thật sự xảy ra nếu họ đưa chuyện này đi xa hơn?
– Mình tưởng tượng xem hậu quả tai hại ở mức độ nào?
– Người nào mình có thể tin cậy để chia sẻ chuyện này? Ai có thể cho mình lời khuyên?
– Nếu chuyện này đi theo hướng tồi tệ, bọn họ sẽ có quyền lực gì và mình sẽ có quyền lực gì?
– Mình sẽ thế nào nếu lờ tịt chuyện này đi và cứ để mặc chuyện gì đến sẽ đến?
– Mình sẽ thực sự mất đi điều gì nếu trường hợp xấu nhất xảy ra?
– Nếu mình lật tẩy họ và chơi bài ngược lại họ thì sao nhỉ?
– Mình có kế hoạch đối phó để hạn chế thiệt hại tối đa nào chưa?
Bạn có thể bắt đầu với những câu hỏi trên nếu muốn lật tẩy họ. Nếu họ hành động dựa trên những thông tin thu thập được và chỉ mặt vạch tên bạn thì quyền lực họ có coi như xong. Họ cũng có thể tự hủy hoại uy tín và làm tổn thương chính mình. Trong trường hợp xấu nhất (với họ), bạn chẳng những thắng lợi về mặt tinh thần mà còn có uy quyền hơn họ. Vì vậy, bạn hãy dùng uy quyền mới này một cách sáng suốt và quyết đoán.
Tham khảo các câu hỏi dưới đây. Bạn có thể tùy cơ ứng biến để tránh, và làm chệch hướng những kẻ chơi bẩn trong lần tấn công tiếp theo:
– Điều gì khiến anh tự tin sách lược này sẽ có tác dụng?
– Chuyện gì sẽ xảy ra nếu tôi lật tẩy anh nhỉ?
– Điều gì khiến anh nghĩ làm thế này sẽ giúp anh đạt được điều mình muốn?
– Anh nghĩ tôi sẽ chuẩn bị chiến lược đối phó tình hình này như thế nào?
– Anh trông đợi điều gì ở những người tham gia chơi trò này rồi thất bại?
– Anh sẽ còn những quyền hạn gì sau khi hành động theo mối đe dọa như vậy?
– Tôi sẽ có những quyền hạn nào sau đó?
– Hậu quả pháp lý của những kẻ thích chơi bẩn và ưa bắt nạt nơi làm việc là gì?
– Anh nghĩ chuyện gì sẽ xảy ra nếu lần sau anh muốn thứ gì đó ở tôi?
Bạn có thể quyết định không cho họ bất cứ cơ hội thay đổi phương án nào nữa. Thay vào đó, bạn quyết định sẽ làm tới luôn, đối đầu với họ và trò bẩn trực tiếp và quyết đoán.
Một kế sách khác để thọc sườn họ là thú nhận với những người cần biết, đưa kẻ mách lẻo đáng ghét kia vào thế bí và làm quyền lực của hắn mất tác dụng. Hãy tự thú trước khi bị tố cáo. Nếu kể hết câu chuyện, bạn có thể sẽ kinh ngạc với sự thấu hiểu, thông cảm và hỗ trợ mà người ta dành cho bạn, đặc biệt khi bạn giỏi chuyên môn. Bạn sẽ ở vào vị trí cao hơn, nếu lần sau tên mách lẻo còn muốn chơi bạn. Bạn có thể chỉ cần nói rằng “Người ta đã biết cả rồi” và đương nhiên hắn chẳng còn chút quyền hành nào nữa.
Dù chọn kế sách nào, hãy nhớ, thế giới đang ngày càng bé lại, và kẻ gieo gió ắt phải gặt bão, không sớm thì muộn. Vì thế, chúng tôi muốn bạn kết thúc kế bẩn này bằng những hành động trung thực và cương quyết.
Mẹo vặt
VẠCH MẶT
Khi những nhà chính trị phái Gian hùng bày thủ đoạn chơi chúng ta, họ cũng đang đánh cược rằng sẽ không bị phát hiện, và ngay cả khi biết rõ chân tướng họ, chúng ta cũng không đủ quyết đoán để đối đầu với họ. Bị bắt tận tay, day tận trán là điều mà phái Gian hùng sợ nhất. Khi chỉ mặt vạch tên bọn họ, chúng ta cho họ thấy sự tự tin và hiểu biết về những trò bẩn nơi công sở cùng sự quyết đoán của mình. Chúng ta có thể hỏi thẳng thế này:
– Chương trình nghị sự thực sự chúng ta cần thảo luận ở đây là gì?
– Điều anh thực sự muốn qua câu chuyện này là gì?
– Điều gì ngăn không cho chúng ta có một cuộc chuyện trò đúng nghĩa?
– Hãy nói về điều đang thực sự diễn ra ở đây.
– Chơi bài ngửa đi, chúng ta đang nói về chuyện gì đây?
– Tôi đã lắng nghe không sót điều gì và đang thắc mắc về điều không được nói ra ở đây?