Sáng sớm hôm sau, mọi người trở dậy, không dám chậm trễ, Vương Minh dẫn họ vượt đường lớn, ngõ nhỏ tới nha môn của Lưu đại nhân. Gặp đúng lúc Lưu đại nhân đang thăng đường xử án. Vương Minh thấy vậy, nói với bốn viên thừa sai của huyện cú Dung:
- Các vị hãy đợi tại đây, để tôi vào trước bẩm với đại nhân.
Bốn người kia ứng tiếng. Lúc này, Vương Minh mới xoay người bước vào bên trong, tới trước công đường, quỳ xuống nói:
- Bẩm đại nhân, tiểu nhân Vương Minh phụng mệnh đại nhân tới huyện Cú Dung giải Lý Văn Hoa tới, hiện đang đợi bên ngoài công đường.
Lưu đại nhân ra lệnh:
- Giải hắn vào đây.
Thừa sai Vương Minh ứng tiếng, đứng dậy đi ra ngoài, tới trước cổng công đường dẫn Lý Văn Hoa, Tôn Hưng cùng bốn viên sai nha của huyện Cú Dung lên công đường.
Lại nói chuyện Vương Minh dẫn Tôn Hưng, Lý Văn Hoa lên trước công đường. Vương Minh chắp tay, nói:
- Bẩm đại nhân, tiểu nhân Vương Minh đã dẫn Tôn Hưng, Lý Văn Hoa tới.
Đại nhân xua tay, Vương Minh đứng sang một bên.
Lưu đại nhân ngồi trên công đường chăm chú nhìn xuống đánh giá hai người Tôn, Lý. Thấy họ tuổi tác trạc tầm nhau, đang ở độ thanh niên, chỉ vào khoảng hai tám, hai chín. Lưu đại nhân mở lời, hỏi:
- Ai là người họ Lý hãy mau thông báo họ tên?
Lý Văn Hoa nghe hỏi vội dập đầu lạy, nói:
- Bẩm thanh thiên đại lão gia. Tiểu nhân họ Lý, tên gọi Lý Văn Hoa.
Nói xong một mực dập đầu lạy. Lưu đại nhân ngồi trên cao cười nhạt hai, ba tiếng, nói:
- Ngươi do cưỡng dâm không thành nên đã giết chết gái anh thư là Hà thị, nay còn gì để nói nữa không? Trước công đường của bản phủ hãy mau khai ra! Nếu có nửa lời sai trá, tính mạng khó thoát đao kề cổ!
Lý Văn Hoa nghe xong dập đầu lạy, nói:
- Bẩm lão đại nhân: Tiểu nhân dù có ăn gan gấu cũng không dám nói sai trước công đường của người.
Lý Văn Hoa lập tức kể lại một lượt từ đầu chí cuối vụ việc.
Lưu đại nhân nghe xong, nói:
- Tôn Hưng sinh sống trong vườn nhà ngươi, là do ngươi giữ lại làm công. Vậy mà ngươi khinh người, muốn chiếm vợ người ta, muốn mang vợ người ta về nhà mình. May mà Hà thị là người cương liệt, cho dù chết vẫn quyết không nghe theo. Tống bà cầm bạc tới hăm dọa, ép buộc gái trung trinh Hà thị. Tiết phụ lúc ấy chẳng còn đường nào khác, đành phải giả ý tuân theo. Nhưng cô ta không chịu thất tiết, lòng dạ sắt đá. Hà Nguyệt Tố còn đích thân viết di thư để lại, trong đó đã viết tường tận nội tình để lại cho chồng là Tôn Hưng, lại còn gói cả hai mươi lạng bạc vào đó làm tang chứng minh oan. Nhất định là do ngươi cưỡng gian không thành, trong cơn tức giận đã hành hung Hà thị. Sự việc đã rõ như ban ngày, ngươi hãy mau nhận tội Vương pháp vô tư quyết chẳng dung tình.
Rồi dặn dò tả hữu:
- Lôi hắn ra, chém tên tội đồ vạn ác này cho ta.
Lưu đại nhân vừa dứt lời, đám sai nha lập tức dạ ran. Mấy viên thừa sai xông lên. Lý Văn Hoa thấy vậy, trong lòng vô cùng hoảng hốt, luôn miệng kêu "đại nhân", nói:
- Không biết kẻ nào giết Hà thị, tiểu nhân có làm quỷ cũng không thể chịu nổi oan khuất này. Vốn từ lâu nghe tiếng đại nhân là người trong sáng, chẳng khác gì Long Đồ Bao tướng công khi xưa. Quan trên không cho tiểu nhân được nói, đáng thương thay ta phải chết oan khuất rồi!
Nói xong, dập đầu xuống nền bồm bộp, xem bộ dạng rõ ràng là kẻ bị oan. Đại nhân nghe anh ta nói vậy, trong lòng chợt nghĩ ngợi vẩn vơ, bèn dặn dò thuộc hạ:
- Lôi hắn xuống, tạm thời giam vào ngục trước.
Lại lệnh cho Tôn Hưng tạm lui ra. Rồi đại nhân hạ lệnh bãi đường. Về tới thư phòng, Trương Lộc vội dâng trà nước lên.
Lưu đại nhân tay nâng chén trà mà trong lòng vần nghĩ ngợi miên man: Chắc chắn trong vụ này phải có uẩn khúc chi đây. Ta muốn kết thúc vụ án này, tất lại phải vi hành lén thăm dò tin tức một chuyến. Lưu đại nhân nghĩ xong vội đứng dậy, đưa mắt nhìn Trương Lộc, nói:
- Trương Lộc!
Tên người hầu ứng tiếng. Đại nhân nói:
- Mau đem quần áo dân thường ra đây cho ta. Hôm nay bản phủ cần đi thăm thú dân tình. Con phải cẩn thận lo liệu việc trong nha môn.
Sau đó truyền lời ra:
- Bản phủ đột nhiên mắc cảm phong hàn, không thể thăng đường xét xử.
Trương Lộc ứng tiếng, vội mở hòm da của Lưu đại nhân ra, lấy bọc quần áo của đại nhân đặt lên giường. Đại nhân thay quần áo xong xuôi, đứng dậy, nhìn Trương Lộc, nói:
- Hãy mở cửa sau đưa ta ra ngoài. Chớ nên để người khác biết.
- Dạ!
Tên người hầu ứng tiếng. Hai thầy trò lập tức rời khỏi thư phòng, sải bước đi về phía sau. Xuyên qua sân vườn, tới trước cửa sau. Trương Lộc mở cửa, thấy không có ai gần đó. Đại nhân bước ra. Trương Lộc trao cho đại nhân một bọc tay nải nhỏ bằng vải màu lam. Đại nhân nhận lấy, khoác lên vai, quay đầu lại dặn dò Trương Lộc, nói:
- Phải hết sức cẩn thận. Trương Lộc ứng tiếng, đóng cửa, đi vào. Chuyện không cần kể ra đây. Lại nói chuyện Lưu đại nhân vòng qua ngõ nhỏ rời khỏi nha môn phủ Giang Ninh, đi xuyên qua đường ngang, ngõ tắt, rời khỏi thành Giang Ninh theo lối cửa nam, lên đường lớn nối liền huyện Cú Dung, cắm cúi tiến lên.
Vị Lưu đại nhân này rời khỏi tòa thành phủ Giang Ninh, lên đường lớn, nhằm hướng huyện Cú Dung thẳng tiến. Ông ta vừa đi vừa nghĩ ngợi miên man, trong lòng chỉ lo dân chúng bị oan khuất, không ngại gian khổ lén đi thăm thú dân tình, cải trang thành thầy coi tướng số, bói quẻ đi thăm dò sự tình. Đại nhân rời khỏi phủ Giang Ninh, cất bước đi nhanh như tên bắn, gió lùa, chỉ trong chớp mắt đã vào tới thôn Công Nghĩa. Đại nhân dõi mắt nhìn kỹ, khắp lượt: Thấy hai bên đường có rất nhiều nhà dân, những người sống trong đó đều thuộc loại sĩ, nông. Nhà nào cũng có đống cỏ, lừa, ngựa, trâu, bò kêu ầm ĩ. Các cụ già ngồi nói chuyện với nhau, đám trẻ nhỏ vui đùa rất thích thú. Lưu đại nhân xem xong khẽ gật đầu, trong lòng thầm nghĩ: "Thôn này tuy cách xa đường cái nhưng xem ra cũng khá giả, không đến nỗi nghèo nàn." Lưu đại nhân vừa ngắm quang cảnh chung quanh vừa suy nghĩ vẩn vơ, chợt ngẩng đầu lên, thấy một ngôi cổ miếu chắn ngang trước mặt. Dõi mắt nhìn lên tấm hoành phi. Thì ra, ngôi miếu ấy thờ Hán Thọ Đình Hầu Quan Vân Trường thời Tam Quốc. Lưu đại nhân xem xong, không chút chậm trễ, vội thò tay vào bọc lấy ra đôi phách gõ vào nhau lách cách, miệng ngâm nga:
- Mục kim cao đế phân quý tiện, thiện đoán phú quý dữ bần cùng. Cầu tài vấn hỷ lai vấn ngã, đạo cát ngôn hung bản đinh đinh. Ngoại đái chuyên trị nghi nan bệnh. Ta đây, thủ đoạn cao cường nổi tiếng đã lâu. Chuyên trị chân quê và mù mắt, trị chứng trọc đầu, câm điếc cũng rất tài. Si dại ta cũng chữa được khỏi, chỉ cần uống thuốc vào sẽ trở nên thông minh lanh lợi ngay!
Lưu đại nhân miệng rao vang, đứng lại trước miếu khiến đám trẻ chơi gần đó kéo cả tới bên ông. Trong số chúng có cả chú bé dở hơi Lý Cửu đang dỏng hai lên nghe ngóng. Những lời đại nhân rao khi nãy, nó đứng bên cạnh đều đã nghe thấy cả. Nó vội mở miệng gọi "Tiên sinh", nói:
- Nếu ngài thực sự làm được vậy, Lý Cửu tôi sinh ra vốn đã ngu đần, người ta đều gọi là củ hành thối. Mong tiên sinh chữa cho, nếu chữa khỏi tức là ngài đã tích được âm đức.
Đại nhân nghe thấy vậy ngẩng đầu nhìn lên, để ý xem ai là người lên tiếng. Thấy nó đầu trần, trên mặt lấm lem bùn đất cổ bẩn như cổ trâu, tóc không thắt bím, để rối bời. Trên mình mặc chiếc áo cộc hở cả bụng, bên hông thắt một cái túi nhỏ rách nát. Quần màu lam sẫm hở cả hai ống chân, chân không giầy tất. Lưu đại nhân xem xong, mỉm cười.