Chúng ta phải học hỏi không chỉ để đến với những người có sự rung cảm giống chúng ta. Rất bình thường nếu chúng ta cảm thấy bị thu hút bởi người nào đó có một mức độ bằng chúng ta. Nhưng điều này là sai lệch. Chúng ta phải đến với những người có sự rung cảm sai lệch so với chúng ta. Đây là diều quan trọng trong việc giúp đỡ con người.
Con đường của chúng ta là hướng đến nội tâm, là một con đường gian khó hơn, một cuộc hành trình đau thương hơn. Chúng ta chịu trách nhiệm về những điều học hỏi riêng của chúng ta.
Nhiều vị thầy lỗi lạc đi lang thang dọc theo con đường tâm linh của chúng ta, chỉ cho chúng ta con đường, giúp chúng ta vơi đi những nỗi khổ đau. Thật không may, trong số chúng ta có quá nhiều người yêu sách không chính đáng. Bất kể họ cuồng lên do thành kiến, cái tôi, tham lam, bất an, hoặc các động lực ích kỷ khác, họ giả làm thầy hoặc bậc thượng sư. Họ bảo ta phải làm gì trong lúc chính họ cũng không hề có manh mối. Rõ ràng là rất nguy hiểm cho chúng ta khi nghe theo những người như vậy. Nhưng làm sao mà chúng ta có thể phân biệt chính tà, phải trái, khi mà chúng ta là những con người có tư tưởng phóng khoáng, đầy lòng nhân ái?
Mấu chốt để nhận ra một người thầy thực thụ từ những con người đó là phải theo trực giác khôn ngoan của riêng mình. Những lời dạy đó có phù hợp với ta không? Họ có nhân ái, có từ bi, có biết tiết dục không? Họ có tính đến tất cả các nhóm sinh vật khác, tất cả chúng sinh đều bình đẳng, đều là những linh hồn thánh thiện trên cùng một con đường định mệnh? Họ có dạy rằng không ai giỏi hơn ai, rằng chúng ta đang cùng chèo trên một chiếc thuyền? Và họ có nhận thức được rằng mặc dù họ có thể chỉ ra con đường, nhưng họ không thể “làm cho” chúng ta hoàn thành sứ mệnh tâm linh? Chỉ có chính chúng ta mới có thể tự đạt đến mục đích, bởi vì, một cách tốt nhất, con đường về nhà của chúng ta là cuộc hành trình nội tâm, một chuyến trở về riêng mình.
Bậc thượng sư có thể dạy ta kỹ năng, phương pháp. Họ có thể giúp chúng ta tăng thêm sự hiểu biết về sự sống, sự chết, cõi tâm linh. Họ giúp ta xóa đi nỗi sợ và những chướng ngại trong cuộc đời. Họ có thể chỉ ra cánh cửa, nhưng chính chúng ta mới là người vượt qua cánh cửa đó.
Vì vương quốc của thiên đường thật sự tồn tại trong tâm ta, cho nên tất cả niềm vui, hạnh phúc đều xuất phát từ nội tâm. Chúng ta sẽ không được người khác giải thoát. Khi nào chúng ta trải nghiệm được lòng nhân ái, và giác ngộ, chúng ta sẽ tự giải thoát.
Nhiều người cho rằng tất cả đều do số phận. Mặc dù cuộc đời chúng ta đi theo hướng đã định trước, nhưng số phận không có trách nhiệm cho mọi hành vi của chúng ta. Cũng như chúng ta phải hoàn toàn chịu trách nhiệm cho cách cư xử tiêu cực, có hại; vậy thì chúng ta cũng cần có trách nhiệm cho cách cư xử tích cực, yêu thương. Không ai khác có thể làm thay cho chúng ta.
Không có ma quỷ nào hại được ta, cũng không có vị thượng sư nào cứu giúp ta tốt hơn chính bản thân ta.
Tại một buổi hội nghị ở Seatle, nơi mà chúng tôi cũng đang dạy, tôi nghe một học giả lỗi lạc và nhà thần học Jean Houston cảnh báo về sự nguy hiểm nếu nghe theo các thượng sư một cách mù quáng.
Jean nói rằng:
– Hãy nhớ đấy, bậc thượng sư có nghĩa là “Cứ thế, được, bạn là bạn”.
Ngạc nhiên hơn, ngày hôm sau thời báo Vanity Fair đặt tên cho tôi là thượng sư của Miami.
Cuối ngày hôm đó, ngay sau khi nhân viên của tôi rời văn phòng, không khí rất yên ắng với ánh sáng lấp lánh đang tắt dần, còn tôi thì chìm sâu vào thiền định. Lời ghi chú vào cuối ngày đó có nhiều thất vọng. Qua nhiều năm, tôi phát hiện ra rằng thiền định trong không khí yên ắng lúc chạng vạng khiến tôi thấy êm dịu hơn.
Bệnh nhân cuối cùng trong ngày đó không thể nhớ lại quá khứ. Cô ta khó tìm được cảm giác thư giãn và không thể đạt đến mức độ sâu trong tỉnh thức. Có vẻ như cô luôn bồn chồn ngay tại thời điểm lẽ ra phải được thư giãn. Cô tự ý thức giấc và van nài tôi đưa cô đi sâu hơn.
Người phụ nữ này là độc giả háo hức, đã đọc rất nhiều sách và các mục về siêu hình. Cô đã tham dự nhiều khóa học và nhiều buổi hội thảo của phong trào tư tưởng New Age. Cô đã đọc và chứng kiến nhiều cuộc trải nghiệm của người khác, nhưng bản thân cô thì không thể trải nghiệm được. Cho nên cô liều lĩnh muốn có một chuyến du hành riêng mình.
Sau này cô có đọc về Sai Baba, bậc thầy về tâm linh nổi tiếng ở Ấn Độ, rồi cô muốn đi Ấn Độ thăm ông. Có lẽ cô nghĩ rằng ông có thể giúp cô thoát khỏi ngõ cụt.
Trong buổi thiền chiều chạng vạng hôm đó, tôi ngộ ra rằng: Nhiệm vụ của chúng ta không cần phải theo Sai Baba, mà phải là chính Sai Baba. Ông ta được yêu quý trong nhiệm vụ, chúng ta cũng phải được yêu quý trong nhiệm vụ. Nhiệm vụ của cô trong kiếp này là thể hiện công việc phụng sự nhân ái.
Tại điểm này, tôi bắt đầu nhìn hình ảnh trong quá khứ của cô bằng cách quán tưởng, cảnh tượng nhiều màu sắc biến ảo chợt lóe sáng trước mặt tôi. Tôi nhìn thấy nhiều kiếp sống trong tu viện, và câu trả lời về sự thất bại của cô bắt đầu rõ nét hơn.
Cô đã trải qua nhiều kiếp tu hành. Cô đã từng thông thạo nghệ thuật đi vào nội tâm thanh tịnh, đạt được mức độ sâu trong thiền định. Nhưng trong kiếp hiện tại, cô cần phải sống trong một thế giới thật, giữa những con người thật với nhiều vấn đề trắc trở, để giúp đỡ họ. Cô cần biểu hiện lòng từ, tâm yêu thương theo cách chung.
Do đó, cô bị trở ngại trong thiền định. Mặc khác, chắc hẳn cô đã quay trở lại mô hình cũ là chỉ đi sâu vào nội tâm, và thờ ơ với mục đích của linh hồn mình trong kiếp hiện tại. Cô đã không thực hiện vai trò của mình nơi thế gian này, giữa những con người này.
Đến ngày điều trị kế tiếp, tôi nói với cô về kinh nghiệm thiền định. Cô có vẻ như nhẹ người ra, như thể đã trút bỏ được một gánh nặng trên vai. Cô không phải là kẻ thất bại, chỉ đơn thuần bị hướng theo con đường đã chọn lựa trong kiếp này.
Cô bắt đầu tham gia các chương trình tình nguyện giúp đỡ người nghèo, người vô gia cư, cô quyên góp cho nhiều tổ chức từ thiện. Cô cảm thấy hạnh phúc hơn bao giờ hết.
Thật trớ trêu, khi cô tiếp tục mở rộng công việc từ thiện, khả năng thiền định của cô bắt đầu quay trở lại, cô cảm thấy cân bằng, và lẽ thường, cô không còn cần phải đến gặp tôi nữa.
Vào đúng thời điểm, mọi thứ sẽ rõ ràng hơn với ta. Nhưng chúng ta phải có cơ hội để thấu triệt các kiến thức mà chúng ta đã được nhận lãnh.
Cách đây nhiều năm, tôi có buổi nói chuyện tại cuộc họp khá vĩ mô của phong trào New Age, tổ chức tại Los Angeles. Gần bốn mươi ngàn người đăng ký và phải trả tiền để lắng nghe các diễn giả được phân loại rất tốt, từ những giáo sư của trường đại học nghiêm túc và nhiều nhà khoa học, cho đến những người phất lên nhờ cơ hội, theo các thông tin được tung ra để quảng cáo cho họ. Nhiều nhà vật lý sát cánh với các nhà lãnh đạo hiện thời. Tôi bị bối rối. Làm sao mà bạn có thể phân loại những con người này? Làm sao mà bạn có thể nói bất cứ điều gì bằng phẩm chất của họ? Tôi muốn bảo vệ cho tất cả bốn mươi ngàn con người này.
Thứ nhất, rất dễ loại trừ những diễn giả đến từ các “nhóm” khác. Thứ hai, chín mươi lăm phần trăm kênh truyền hình hoặc liên lạc với tiềm thức hoặc chủ ý sản xuất “lời nhắn nhủ từ cõi xa”. Thứ ba, tôi có thể phớt lờ hàng tấn pha lê được bán từ hàng trăm cái lều quán trong khu vực hội nghị. Tuy nhiên âm nhạc rất hay, và những con người này thân thiện lạ thường.
Tôi từng tham dự nhiều buổi thuyết giảng và hội thảo. Nhiều diễn giả giỏi cực kỳ, đặc biệt là các nhà khoa học, rõ ràng là họ có rất nhiều điều giảng dạy. Còn nhiều người khác quá kinh hoàng. Khi tôi lắng nghe các diễn giả tạo ra các lời tuyên bố dị kỳ mà không có bất cứ thông tin chắc chắn hoặc nghiên cứu kỹ lưỡng, tôi thử phán đoán phản ứng của thính giả. Tôi hết hồn khi thấy nhiều người gật đầu chấp nhận mà không hề suy xét hay thách đố.
Hầu hết bốn mươi ngàn con người đến đây vì họ muốn nhiều điều hơn nữa cho cuộc đời họ. Nhiều người muốn xác nhận điều huyền bí riêng của họ, hoặc những trải nghiệm trực giác của họ. Họ muốn những trải nghiệm mới và sự hiểu biết sâu xa mới. Họ muốn lớn mạnh. Họ muốn được khích động. Họ muốn cái mà chúng ta muốn: một con đường để tìm kiếm và trải nghiệm những niềm vui thanh tịnh.
Nhưng hầu hết họ đều để óc phán đoán ở nhà.
Giá như tôi có thể nói chuyện với cả bốn mươi ngàn con người này. Tôi muốn nói với họ đừng tìm kiếm những câu trả lời bên ngoài vì sự thích hợp và việc chữa trị quá chóng váng. Tôi muốn nói với họ, những con người quá háo hức muốn thay đổi cuộc đời mình, hãy tìm kiếm từ trong nội tâm.
Bạn hãy sống bằng tâm linh nhiều hơn. Hãy dành nhiều thời gian để cầu nguyện, để cho đi, để giúp đỡ, để yêu thương. Hãy xung phong, hãy mở rộng lòng khoan dung. Hãy từ bỏ thành kiến, cái tôi, tham lam ích kỷ, giận dữ, tội lỗi, mơ mộng hão huyền. Đừng dành thời gian cho những lo âu về quá khứ và tương lai, đừng làm người khác tổn thương bằng bất cứ hình thức nào.
Đừng chấp nhận bất cứ tư tưởng nào trước khi trực giác khôn ngoan của bạn loại trừ. Những điều đó có khuyến khích lòng nhân ái không? Những điều đó có mang lại tâm thanh tịnh không? Hay đó chỉ những điều chia rẽ, thù hằn, bạo lực, tự cao tự đại?
Chúng ta bất diệt. Chúng ta có mặt tại đây để học hỏi, để khôn ngoan hơn, để trở thành con người thánh thiện. Những gì chúng ta học được sẽ cùng theo ta đến ngày nhắm mắt. Chúng ta sẽ không thể mang theo bất cứ thứ gì khác. Thật đơn giản. Vương quốc thiên đường nằm trong nội tâm thanh tịnh. Hãy ngừng tìm kiếm các bậc đạo sư, thay vào đó, hãy tự khám phá chính mình, rồi chúng ta sẽ sớm tìm ra ngôi nhà thực sự của mình.