Trên đường về, thiếu đi mới lạ lúc đến, ngồi lên thuyền, tâm tình bất đồng, Triệu Cát đón gió, đứng lặng tại boong tàu, tay khoác lên mạn thuyền, đôi mắt sâu xa mà nhìn qua cảnh sắc ven bờ lui về phía sau, tâm tư hình như có cảm khái vô tận.
"Thẩm Ngạo."
Thẩm Ngạo ở bên, ngậm cây tăm tự chế phơi nắng mặt trời, nghe được Triệu Cát gọi hắn, lười biếng nói: "Vi thần ở đây."
Triệu Cát suy nghĩ miên man, nói: "Một chuyến đi tuần này, tâm tình Trẫm lại rơi xuống thấp hơn, ngươi đến nói một chút xem, đây là vì cái gì?"
Thẩm Ngạo oán thầm trong lòng: "Ta cũng không phải con giun trong bụng ngươi, có trời mới biết là vì cái gì." Trong miệng nói: "Có lẽ tại trong mắt bệ hạ, thiên hạ này và trong tưởng tượng của bệ hạ bất đồng."
Triệu Cát lại cười nói: "Chỉ nói đúng phân nửa." Hắn thở dài, vịn mạn thuyền, đi vài bước, nói: "Ví dụ như Chế tạo cục kia giấu trên lừa dưới, còn có Tri Phủ Hồng Châu kia ngang ngược càn rỡ, những người này, thật sự là không thể cứu, Trẫm tuyệt đối không để cho bọn họ sống."
Triệu Cát dừng một chút, lại nói: "Trẫm, lúc này mới hiểu được, Thần Tông tiên đế rất khổ tâm, không cách tân đổi mới, chỉ sợ Đại Tống khó có thể sinh tồn lâu dài."
Khó được lúc vị hoàng đế này thật tình thảo luận quốc chính cùng Thẩm Ngạo như thế, Thẩm Ngạo vuốt vuốt một đám tóc bị gió thổi bay bay, nhìn qua cô sơn xa xa đến xuất thần.
"Thẩm Ngạo, vì cái gì ngươi không nói lời nào?"
Thẩm Ngạo nghĩ nghĩ, nói: "Vi thần không lời nào để nói."
"Ừm?"
Thẩm Ngạo nói: "Những sự tình này, không phải thứ vi thần có thể nghị luận."
Triệu Cát vừa bực mình vừa buồn cười, nói: "Bình thường lá gan ngươi lớn như vậy, lúc này lại rất cẩn thận."
Thẩm Ngạo lắc đầu, nghiêm túc nói: "Không phải không dám nghị luận, chỉ là vi thần tài sơ học thiển, muốn nghị luận mà không được."
Thay đổi chế độ xã hội? Nói dễ vậy sao, nan đề ngàn năm như thế, Thẩm Ngạo đảm đương không nổi cái liên quan này, từ xưa đến nay, có mấy cái nhà cải cách có kết cục tốt đây?
Vấn đề trọng yếu nhất là, tại trong lòng Thẩm Ngạo, quốc thể Đại Tống đã đầy đủ hơn trước, không có những dị tộc hùng mạnh kia ở quanh thân, trên thế giới này, vài nền đại văn minh khác, cũng còn đang ở vào thời kỳ dã man nhất.
Ví dụ như Tây Dương hiện tại, vẫn còn đang nằm trong thời kì Trung Cổ hắc ám, bọn hắn thi hành chính sách, rõ ràng còn là chế độ phân đất, phong hầu, bá tước, lão tổ tông một ngàn năm trước sớm đã không đùa kiểu đó, nhi tử bá tước vẫn là bá tước, nhi tử nam tước vẫn là nam tước, một quốc gia, vĩnh viễn đều là lũ tiểu tử có mấy cái huyết thống, thậm chí chữ to cũng không nhìn được như vậy khống chế.
Mà thể chế quan văn Đại Tống ảnh hưởng sâu xa, chính là tại ngàn năm về sau, toàn bộ thế giới vẫn còn chơi mấy cái gì đó hắn để lại.
Hình thức quốc gia như vậy, sửa như thế nào?
Về phần cái gì tư bản chủ nghĩa nảy sinh và cách mạng công nghiệp, nếu đổi lại thời điểm Thẩm Ngạo còn rất trẻ tuổi, rất đơn thuần, có lẽ hắn sẽ nhớ lại, dùng tất cả biện pháp đi thử một lần, chỉ tiếc rằng, tuy hiện tại hắn rất trẻ tuổi, nhưng đã không hề đơn thuần.
Bất kỳ vật gì, mất đi trụ cột vững chắc trong lý luận, chẳng qua chỉ là một đám kiến thức thiển cận, mơ mộng viển vông mà thôi, người Tống không thể so với người Anh đời sau, Anh dám đuổi nông dân tới thành thị, quốc Vương ban bố pháp lệnh, tìm nông dân không thấy công tác trong thành thị, đem đi xử tử.
Nhưng thay đổi Đại Tống, ban bố pháp lệnh như vậy, chỉ sợ thiên hạ sớm có người vung tay lên cao, quát: "Nay ở yên cũng chết, hoạt động làm ăn cũng chết, chờ chết, còn không bằng cướp lấy quốc gia?" Vì vậy, vô số người ào ào vung tay, kêu to cùng đi, cùng đi cướp nước.
Tại đây, truyền thống là vương hầu và tướng quân truyền cho con cháu, phú cũng chỉ là đến thế hệ thứ ba, cũng không phải những quý tộc một hệ muôn đời, cứ để bọn họ sinh sôi nảy nở đầy đất kia, quản ngươi là cái gì vương hầu, cứ cách mấy chục mấy trăm năm, đều không thể tránh né việc bị xóa tên ở trong đống rác lịch sử.
Ở chỗ này, nếu ngươi dám chơi cái này một bộ dê xiếc ăn thịt người, thật sự là ngại hoàng đế không đủ tài cán, luật pháp không đủ mạnh.
Huống chi người Anh biến ruộng tốt thành đồng cỏ, nuôi dưỡng dê, thành lập dệt nhà xưởng, kiếm tiền, về sau còn có thể hướng nước ngoài mua sắm lương thực, dùng để xúc tiến tuần hoàn, nhưng Đại Tống, nếu vứt bỏ toàn bộ ruộng tốt, đi gieo trồng cây chế tạo lụa, cho dù lợi nhuận được núi vàng núi bạc, lại đi nơi nào mua sắm lương thực, nuôi mấy trăm vạn mấy ngàn vạn hộ nhân khẩu, hàng trăm triệu miệng ăn? Đến lúc đó, một khi lương thực không đủ, chính là thời điểm phong hỏa nổi lên bốn phía.
Những tưởng tượng quốc gia tươi đẹp kia, cái gọi là vốn liếng nảy sinh, học theo Hàm Đan người, đơn giản chỉ là ngây thơ mà thôi, cho rằng mặc lên một lý luận mô hình tuyệt mỹ, là có thể một lần vất vả suốt đời nhàn nhã.
Thẩm Ngạo nhậm qua chức huyện úy, lại đảm nhiệm qua Hồng Lư Tự Tự khanh, trong lòng nghĩ, chỉ có hai chữ hiện thực, về phần cái tưởng tượng không thực tế kia, hắn không có nhiều hào hứng.
Triệu Cát thở dài, nói: "Đã không thể thi hình tân pháp, Trẫm lại muốn noi theo Thần Tông tiên đế, đi tìm Vương Giới Vừa thứ hai, Thái Thái sư không được, mặc dù hắn tôn sùng tân pháp, nhưng gan phách lại không lớn, không có sự quyết đoán của Thương Ưởng và Vương Giới Vừa."
Thẩm Ngạo âm thầm oán trong lòng: "Thái Thái sư trị quốc đương nhiên không có cái quyết đoán này, nhưng bàn về kiếm tiền và dùng người, trên đời không còn người nào càng có quyết đoán hơn so với hắn." Mỉm cười, nói với Triệu Cát: "Bệ hạ vì cái gì nhất định phải đi thực hiện tân pháp?"
Triệu Cát kỳ quái liếc nhìn Thẩm Ngạo: "Không có cái tân pháp, cách tân chính trị như thế nào?"
"Như vậy, bệ hạ cho rằng, từ xưa đến nay, ai tân pháp tốt nhất?"
Đối với cái này, Triệu Cát lại nhất thời không đáp được.
Thẩm Ngạo nói: "Tân pháp tốt nhất là Vương Mãng, đã thay đổi chế độ xã hội, trong mắt vi thần, Vương Mãng xác thực là thiên tài, tân pháp hắn nói ra, nếu là có thể áp dụng, cách tân mọi sự trong triều đình cũng không phải không có khả năng."
Triệu Cát kinh ngạc: "Phải không? Nhưng..."
Thẩm Ngạo cắt ngang lời Triệu Cát, nói: "Không cần nhưng, chỉ là bởi vì tân pháp Vương Mãng vô cùng hoàn mỹ, cho nên các nơi lại nổi lên dân biến, kết quả hắn lại lạc vào kết cục nước mất nhà tan."
Nghĩ đến Vương Mãng ngàn năm trước, Thẩm Ngạo không khỏi thở dài một hơi, trong lòng không khỏi suy nghĩ: "Vương Mãng kia tám phần cũng giống như mình, là nhân sĩ xuyên việt qua, đáng tiếc, người này xuyên việt qua làm vua, còn không biết dừng, hết lần này tới lần khác, muốn chơi trò xiếc chính trị ngây thơ, trứng mà đòi khôn hơn vịt."
Cái lý luận mới lạ này, lại để cho Triệu Cát trợn mắt há hốc mồm, tuy nói bên trong đại thần, không ít người xướng nghị tuân thủ phương pháp tổ tông, nhưng đạo lý Thẩm Ngạo nói, lại làm cho hắn khó có thể tiêu hóa.
"Như thế mà nói, Thương Ưởng kia biến pháp cũng là sai lầm hay sao?" Triệu Cát dù sao cũng một mực muốn tân pháp, nếu không, tân đảng không thể cầm giữ triều chính, đối với lời Thẩm Ngạo nói, hơi có chút không cho là đúng.
Thẩm Ngạo lắc đầu: "Không phải vậy, Thương Ưởng và Vương Mãng khác nhau ngay tại ở một chữ —— giản, luật pháp không phiền phức, mà ở chỗ giản dị, liền như luật pháp đại Hán, năm đó Hán cao tổ vào Hàm Dương, cùng phụ lão lập pháp ba chương, kẻ giết người chết, đả thương người và trộm, đền tội.
Từ đó về sau, Quan Trung nhanh chóng yên ổn, mà hoàn toàn khác biệt, Tùy Dương đế vào chỗ về sau, lập tức gọi người trùng tu Đại Tùy luật, pháp lệnh đơn giản trở nên phức tạp, kết quả lại là quần đạo nổi lên bốn phía, đây là vì cái gì?"
Triệu Cát trầm mặc, trong lòng nghĩ: "Vừa rồi người này còn nói vi thần không thể nghị luận, nhưng nghị luận lại không thể dừng lại." Chỉ là, đối với lời lẽ uyên bác của Thẩm Ngạo, Triệu Cát lại không thể không phục, người ta nói có sách, mách có chứng, liên tiếp đưa ra lí do, cho dù Triệu Cát không cho là đúng, cũng không khỏi không bội phục hắn miệng lưỡi lợi hại.
Thẩm Ngạo tiếp tục nói: "Vi thần tại thời điểm làm Huyện úy, thường xuyên gặp được loại tình huống này, bởi vì luật pháp vô cùng phức tạp, mà lại lập lờ nước đôi, tố tụng và người bị cáo thường thường sinh ra tranh cãi, không thể không đi mời thầy kiện.
Cần biết, cái thầy kiện này là muốn tiền mới mời được, vì vậy người giàu có thường thường có thầy kiện đi biện hộ vì bọn họ, mà người nghèo lại ngay cả một phần mẫu đơn kiện, đều không đưa lên được. Như vậy, xin hỏi bệ hạ, người nghèo và người giàu cãi nhau, là người giàu có phần thắng lớn hơn, hay là phần thắng người nghèo lớn hơn?"
Triệu Cát trầm ngâm nói: "Tự nhiên là người giàu có."
Thẩm Ngạo cười ha hả mà tiếp tục hỏi: "Có thế chứ, thầy kiện tinh thông luật Tống, miệng lưỡi lại lợi hại, cho dù là đổi trắng thay đen, chỉ hươu bảo ngựa, Thôi quan cũng không nhất định có thể phân biệt, kể từ đó, người nghèo dĩ nhiên là xui xẻo. Ngoài ra, bên trong Tống luật có một hạng tội gọi thông dâm, trong luật pháp phán quyết, nhẹ thì xăm chữ lên mặt, nặng thì chém.
Chỉ là, cái tội danh này nặng hay nhẹ, nên do ai đi phán đoán? Đương nhiên là Thôi quan, vì vậy lại có một hiện tượng, người giàu có phạm vào việc này, âm thầm đưa bạc, như vậy Thôi quan thường thường chọn phán nhẹ, còn nếu là người nghèo phạm vào, bởi vì không có cửa đưa tiền, cuối cùng thường thường cân nhắc mức hình phạt nặng nhất."
Triệu Cát lần đầu tiên nghe nói những việc này, bật cười nói: "Nghe ngươi nói như vậy, luật pháp càng phiền phức, lại càng không công chính?"
Thẩm Ngạo quả quyết nói: "Quốc thể cũng là như thế, liền như Vương Mãng kia, tuy xếp đặt thiết kế tân pháp vô cùng phiền phức, nhưng có một dạng hắn đã quên, phức tạp là thứ để người ta có thể lợi dụng sơ hở, mà dân chúng bình thường, đi nơi nào lợi dụng sơ hở?
Cho nên hắn tân pháp, tuy nhìn như hoàn mỹ, kết quả lại là rò ra lỗ thủng thật lớn, thật là tức cười, ngược lại, Thương Ưởng biến pháp, trật tự đơn giản, cuối cùng thành sự thống trị cua người Tần, Cho nên trong mắt vi thần, bệ hạ biến pháp, thật sự là đứng trên ngọn tre, cùng với như thế, chẳng bằng giản pháp."
"Giản pháp?"
"Đúng vậy, tận lực cắt giảm pháp luật hiện hữu, để dân chúng thông tục dễ hiểu, chỉ cần khiến cho thầy kiện tiêu vong, mới được là công chính lớn nhất, đây chính là nguyên nhân, vì cái gì từ xưa đến nay, lúc quốc gia mới thành lập, quốc thể rõ ràng đơn sơ, quốc lực hắn lại không ngừng tăng cường, đợi cho pháp luật càng ngày càng hoàn thiện, tệ nạn lại sống lại."
Thẩm Ngạo cũng không biết mình nói đúng hay sai, hắn chỉ kết hợp thực tế của mình, đưa ra cái nhìn của mình, về phần Triệu Cát có nguyện ý tiếp nhận hay không, hắn không để ý.
Tuy nói thiên hạ hưng vong, nhưng thiên hạ hưng vong cũng không phải trí tuệ một người xuyên việt có thể động vào, bất kỳ một quốc gia nào, đều có một ngày hưng suy, từ xưa đến nay, không thoát khỏi việc như thế, hắn muốn làm, chỉ là chú ý việc trước mắt, tận lực mà làm tốt bổn phận của mình, về phần sự tình trăm năm sau, hắn tự nhận chính mình không có năng lực đi quản, đó là sự tình không thể tưởng tượng, không nằm trong phạm trù của hắn.
Triệu Cát chỉ suy nghĩ sâu xa trong chốc lát, nói: "Trẫm muốn từ từ cân nhắc một ít."
Đoạn đường này đi đến, Thẩm Ngạo và Triệu Cát đối thoại nhiều đếm không hết, có khi luận sách đàm vẽ, có khi chuyện trò, ngẫu nhiên xụ mặt nhìn công báo, đàm luận chút ít quốc chính trong triều đình, thẳng đến sau nửa tháng, xa giá rốt cục đến Biện Kinh, xuống khỏi thuyền, liền chứng kiến bến tàu nơi đông nghịt người nghênh giá, thoáng cái đã không trông thấy cuối cùng.
Triệu Cát không khỏi cười khổ, nói với Thẩm Ngạo: "Đi xuống cái thuyền này, Trẫm dường như có một loại cảm xúc đã trải qua mấy đời, lúc này mới nhớ tới, thì ra Trẫm là con trời, cũng không phải cái lữ khách đến từ chân trời xa xăm."
Thẩm Ngạo ho khan một tiếng, rất đơn thuần, nói: "Bệ hạ, sự tình Ninh An nên xử lý nhanh."
Triệu Cát xụ mặt: "Vừa mới rời thuyền, ngươi thúc hỏi cái gì? Trẫm đã nói qua, việc này Trẫm là không để ý nữa rồi, ngươi muốn hỏi, liền đi hỏi thái hậu đi."
Thẩm Ngạo da mặt dày, lập tức đề nghị: "Ta đây, hiện tại sẽ theo bệ hạ vào cung, đi vấn an thái hậu."
Triệu Cát bất đắc dĩ mà lắc đầu, chắp hai tay sau lưng, đi vào cầu tàu trước, muốn chèn ép người này, thật sự là không có cách nào.
Thẳng đến lúc vào trong cung, vốn là vào Văn Cảnh các, tuy nói tàu xe mệt nhọc, tinh thần Triệu Cát có lẽ là rất tốt, xem sự tình mới lạ gần đây trong Biện Kinh trước.
Dựa vào trên giường êm, gọi Thẩm Ngạo đến trước giường, ngồi xuống, chuyển đống tấu chương tích như núi kia đi lên, Triệu Cát đang muốn lật xem, tiểu nội thị hầu hạ một bên nói: "Có hai phần ý chỉ, bệ hạ muốn xem hay không?"
"Ý chỉ?" Hai con ngươi Triệu Cát lóe lên, lộ ra một chút sầu lo.
Tiểu nội thị lấy ý chỉ ra, Triệu Cát vốn là nhìn phần ý chỉ thứ nhất, sau một lát, giơ con mắt lên, cười nói với Thẩm Ngạo: "Ngươi đến xem, mẫu hậu tại răn dạy ngươi đó."
Thẩm Ngạo tiếp nhận ý chỉ, ngôn từ ở phía trong ý chỉ quả nhiên không quá khách khí, giống như là, một đôi nhi tử dở hơi của nàng phạm vào sự tình gì sai, toàn bộ đều là mình xúi giục.
Chỉ là, mắng thì mắng, đúng là vẫn còn tránh nặng tìm nhẹ, chỉ nói mình bất hảo, còn chưa tới trình độ bụng dạ khó lường, cuối cùng xử phạt là phạt bổng lộc một năm, phạt bổng lộc? Thẩm Ngạo không sợ nhất đúng là cái này, cho dù triều đình cả đời không chi cho mình tiền lương, hắn cũng không hề o lắng.
Cho nên phần ý chỉ này và thánh chỉ Triệu Cát ban giống nhau, đều là cao cao giơ lên, nhẹ nhàng buông, Thẩm Ngạo ung dung cười nói: "Bệ hạ cần phải làm chủ vì vi thần, vi thần oan uổng chết mất rồi, rõ ràng là bệ hạ trói ta lại, bắt đi tuần, như thế nào kết quả biến thành thế này, vi thần tự nhiên thành tội nhân."
Triệu Cát cười ha ha một tiếng, mang theo vẻ xin lỗi, nói: "Cái oan ức này, ngươi còn phải cõng cho Trẫm, Trẫm là con trời, thiên tử há có thể phạm sai lầm?"
Thẩm Ngạo cực kỳ phiền muộn, rồi lại không thể làm gì, có trời mới biết luật này là ai phát minh, Triệu Cát còn có thể hùng hồn nói ra miệng.
Triệu Cát lại nhìn đạo ý chỉ thứ hai, trên mặt còn mang theo vui vẻ khi tị được Thẩm Ngạo, nhưng khi nhìn đến phía sau, sắc mặt kia đã bắt đầu căng cứng, trong đôi mắt hiện lên một tia lo nghĩ.
Buông ý chỉ, Triệu Cát trầm ngâm nửa ngày, ngồi ở trên giường sững sờ, đột nhiên hướng Thẩm Ngạo nói: "Thẩm Ngạo, Trẫm nghe nói ngươi và Quá Hoàng thái hậu có hiềm khích?"
Thẩm Ngạo nghĩ nghĩ, nói: "Là có chút hiểu lầm."
Triệu Cát thở dài, nói: "Tự ngươi xem đi."