Chật vật mà đi ra khỏi nội cung, Thẩm Ngạo đành phải trở lại Quốc Tử Giám.
Muốn ban hôn, phải khảo thi trúng Trạng Nguyên! Trạng nguyên là dễ khảo thi như vậy sao? Ngoại trừ thực lực, càng phải có vận khí, Thẩm Ngạo ngay cả ba thành nắm chắc cũng đều không có, chỉ là, có cái động lực cưới vợ này, Thẩm Ngạo đối với khoa cử lại nhiều thêm vài phần chờ mong.
Trở lại Quốc Tử Giám, liền gặp được bọn người Ngô Bút đang gào to đi ra, thì ra là Ngô Bút khảo thi được vào tam giáp, rất là đắc ý, bị người lôi kéo, muốn mời rượu, vừa mới gặp Thẩm Ngạo, không phân trần câu nào liền kéo hắn đi.
Thẩm Ngạo kêu to: "Các ngươi là người tốt hả? Ta là người đọc sách, sao có thể suốt ngày đi cùng các ngươi, những gia hỏa không học giỏi này pha trộn, rượu này ta tuyệt đối không uống.”
Nhưng đám người Ngô Bút nào có nghe, Thẩm Ngạo đành phải nói tiếp: “Này, sự tình phải nói trước, ngoại trừ Nhập Tiên tửu lâu, ở đâu ta cũng đều không đi, đồ ăn chỗ đó rất hợp khẩu vị của ta."
Bị kéo vào Nhập Tiên tửu lâu, tiểu nhị thấy Thẩm Ngạo, lập tức thông báo An Yến, An Yến vội vàng đi ra, cố ý mở cái sương phòng cho bọn họ, nói: "Thẩm công tử dẫn bạn học cùng trường đến, rượu ngon lần này, sẽ miễn phí!"
"Miễn phí?" Mọi người mừng rỡ, không có một người nào khách khí, cái gì nhũ chim yến, lưỡi Tây Thi, gà quý phi, món ăn rực rỡ muôn màu, chọn một bàn lớn, Địch Man Nhi vừa mới tiến đến, thấy đám người này cực kỳ vô sỉ, dậm chân một cái, làm cho cổ bọn người Ngô Bút mát lạnh, không dám chọn nữa, nguyên một đám không lên tiếng nói.
Thẩm Ngạo rất ủy khuất: "Địch tiểu thư, cái đồ ăn này cũng không phải ta gọi, oan có đầu nợ có chủ..." Con mắt hữu ý, chỉ liếc nhìn Ngô Bút: "Khục khục..."
“... Hừ, thư sinh thối vô sỉ!" Địch Man Nhi nặng nề mà hừ một tiếng, nghênh ngang rời đi.
Nếm qua rượu, một đoàn người lại về Quốc Tử Giám, Thẩm Ngạo ngủ một giấc, mãi cho đến sáng sớm ngày thứ hai mới tỉnh lại, bắt đầu khổ hạnh tựa như tăng nhân, cuối cùng cũng chạy nước rút, đám tiến sĩ lại rất quan tâm hắn, hết giờ học, còn gọi hắn và Ngô Bút đến Sùng Văn các để học bổ túc, những tiến sĩ này có kinh nghiệm khảo thi phong phú, nói rất nhiều hạng mục công việc cần chú ý tại cuộc thi, Thẩm Ngạo rất chân thành, đúng là lấy giấy bút ghi nhớ từng cái chân ngôn, cũng làm cho đám tiến sĩ vô cùng vui vẻ.
Thật là một đệ tử tốt, mà ngay cả hạng mục công việc cần chú ý trong cuộc thi, hắn cũng chăm chú như vậy, quả thực là muốn đem lời của mình thành thánh chỉ. Lòng tự tin của đám tiến sĩ thoáng cái đã bành trướng, bảy mồm tám lưỡi mà thảo luận, ngươi một câu ta một lời, hăng hái như thể đang uống rượu!
Chỉ là, nếu bọn họ biết rõ Thẩm Ngạo nhớ kỹ những lời này là muốn đưa đến ban biên tập Thuý Nhã Tập San để trở thành lợi khí kiếm tiền của Thẩm Ngạo, để gia tăng lượng tiêu thụ tuần san, chỉ sợ cảm giác cũng không thể hài lòng như thế.
Đến đầu tháng chín, ngày khoa cử cuối cùng cũng tới, học sinh tụ tập, hiên ngang đón gió thu, bước vào trường thi.
Khoa cử tổng cộng là bốn sân khảo thi, một hồi khảo thi đại kinh nghĩa, sân hai khảo thi kiêm kinh, sân ba khảo thi luận, một hồi cuối cùng khảo thi sách. Kỳ thật bất kể là đại kinh nghĩa, kiêm kinh, khảo thi luận, đều là một loại bên trong kinh nghĩa, đơn giản là đề thi bất đồng mà thôi, ví dụ như đại kinh nghĩa, ra đề mục nhất định là nội dung bên trong « lễ ký », « xuân thu Tả thị truyền », kiêm kinh, ra đề mục chính là nội dung bên trong « thơ », « chu lễ », « nghi lễ », về phần khảo thi luận, kỳ thật cũng chỉ là dùng hình thức kinh nghĩa đáp đề mà thôi.
Nói cho cùng, có lẽ là vạn biến không rời bất biến, chỉ cần có thể làm ra kinh nghĩa, quản đề mục khỉ gió xuất ở đâu, chỉ cần dựa theo cách thức phá đề, thừa đề, bắt đầu bài giảng là được.
Ngược lại, một hồi khảo thi sách cuối cùng, không phải khảo thi trong trường thi, chỉ có cống sinh trúng, có tư cách tham gia thi đình, do hoàng đế tự mình tới ra đề.
Thẩm Ngạo tràn đầy tin tưởng, đợi vào trường thi, thu thập văn chương, liền đợi đề thi đưa đến, lúc này đây hắn gặp phải áp lực không nhỏ, thư sinh năm nay khoa cử, chừng nhiều hơn vạn người, muốn trổ hết tài năng trong đám người nhiều như vậy, thật sự không phải chuyện dễ dàng, chỉ là Thẩm Ngạo là loại người càng đánh càng mạnh, vừa đến lúc khẩn yếu quan đầu, tố chất trong lòng vô cùng tốt, tại đây, hắn đã chiếm ưu thế rất lớn, đổi lại là thí sinh khác, chỉ sợ sớm đã vô cùng khẩn trương.
Theo một hồi thanh âm cái mõ truyền ra, đề thi trận đầu cuối cùng cũng được đưa đến, nhìn đề mục, Thẩm Ngạo ngẩn người, không khỏi nói: "Có bằng hữu từ phương xa tới, vô cùng vui mừng. Ai lại đi ra cái đề như vậy?.", những lời này xuất từ Luận Ngữ học, Luận Ngữ lại xuất từ « lễ ký », bởi vậy xem như đại kinh nghĩa.
Ý tứ đề mục rất thông tục, nói đúng là có người bằng hữu từ xa phương đến, không phải rất vui sướng sao? Vấn đề là cái đề mục này sớm đã đi đến nát đường cái rồi, ưu thế lớn nhất Thẩm Ngạo ở chỗ tư duy nhanh nhẹn, bởi vậy đề mục càng khó, càng là ưu thế lớn nhất của hắn, vô luận như thế nào cũng không nghĩ tới, đường đường khoa cử, lại đi ra cái đề mục bình thường như vậy.
Thở dài, liền không nghĩ ngợi miên man nữa, trầm tư một lát, quyết tâm dùng một loại góc độ xảo trá để phá đề, nếu không đề bình thường như vậy, quan điểm thí sinh liên miên bất tận, giám khảo nhìn, chỉ sợ cũng sẽ mệt mỏi. Nếu Thẩm Ngạo có thể mở rộng nghĩa ra một ít ý mới, có thể sinh ra công hiệu làm cho người cảm thấy mới mẻ.
Huống hồ, tính tình quan chủ khảo, Thẩm Ngạo cũng nghe xong, chính là đương triều Thái Tể Tô Bách, người này tuổi tác không nhỏ, đã đến niên kỷ về hưu, học vấn cũng là rất cao, thích xem những văn bát cổ, kinh nghĩa thắng vì đánh bất ngờ kia nhất, nếu là có thể hợp với dạ dày hắn, trổ hết tài năng là không thành vấn đề.
Cần biết tuy danh ngạch thi đậu Tống triều không ít, nhưng thành tích cũng chia là tam đẳng, nhất xưng tiến sĩ, nhị đẳng xưng xuất thân tiến sĩ, tam đẳng ban thưởng cùng xuất thân tiến sĩ.
Bởi vậy biểu hiện ra, mỗi lần đệ tử trúng tuyển khoa cử, có hơn bốn năm trăm người, nhưng chân chính có thể thi đậu đưa thân nhập vào tiến sĩ, tuyệt đối không vượt qua mười người, đại đa số đi vào xuất thân tiến sĩ và ban thưởng cùng xuất thân tiến sĩ, muốn đi vào tam giáp, chỉ có thi đậu tiến sĩ mới có thể, bởi vậy, trận đại kinh nghĩa đầu càng trọng yếu, nếu xảy ra sai lầm, không thể đền bù lại.
Thẩm Ngạo trước không vội viết, ngồi ở trên ghế, rơi vào trầm tư, thời gian chậm rãi đi qua, nửa ngày mới chậm rãi mà cầm bút viết: “Bằng hữu từ phương xa tới vậy, tại lúc này, vui mừng thế nào đây? Không phải ngươi hiếu học thì không biết cái này.”
Là ý nói bằng hữu từ xa phương đến rồi, về sau, đáng đểkhoái hoạt sao? Nếu như là bằng hữu học không tốt, kỳ thật cũng không gì hơn cái này.
Một câu cái này tất nhiên là cực kỳ lập dị, đúng là trực tiếp phủ nhận luận điểm có bằng hữu từ phương xa tới. Thẩm Ngạo không tự chủ được mà cười nhạt một tiếng, tiếp tục viết: “Phu tử vì minh uớc mà phục người, viết: học giả có tính chinh phục, mà tình, cứ tính như vậy. Có nguời nói vài câu, tức là có vài câu vui mừng.”
Một câu thừa đề này, rất quanh co, nhưng lại ra tay từ học tập, mượn quan điểm Khổng Tử để cho chính mình chú giải. Cần biết cái Luận Ngữ học này, vốn là đạo lý khích lệ người dốc lòng cầu học, Thẩm Ngạo không đem bằng hữu đến phá đề, ngược lại chuyển tới trên học tập, có chút ý tứ dùng gậy ông đập lưng ông.
Về sau, dưới ngòi bút long xà, theo như cách thức vứt bỏ kinh nghĩa, bắt đầu điền từ, trọn vẹn qua nửa canh giờ rồi, một đám văn vẻ hoa gấm mới tính toán hoàn thành, kiểm tra mấy lần rồi, xoá và sửa mấy chỗ lỗi chính tả và lỗ thủng, đã xong.
Đợi thi xong, nộp bài thi, các thí sinh ào ào xuất hiện, mọi người biểu lộ tất nhiên là bất đồng, có ảo não, có hưng phấn, có mừng thầm, Thẩm Ngạo trở lại phía trong Quốc Tử Giám, Đường Nghiêm liền bảo hắn đi qua, hỏi hắn khảo thi như thế nào, trí nhớ Thẩm Ngạo tốt, cõng kinh nghĩa mình đi ra, Đường Nghiêm mấp máy miệng từ chối cho ý kiến nói: "Còn tạm đựơc, có thể trúng cử hay không, liền xem giám khảo."
Thẩm Ngạo cười trộm trong lòng, lai lịch giám khảo này, hắn đã sớm thăm dò rồi, không đánh trận chiến không chuẩn bị mà lại.
.................................
Đại đường lễ bộ, Thái Tể Tô Bách niên kỷ quá lớn, đã là hơn bảy mươi, nhân sinh thất thập cổ lai hy, hiện nay chính là đi đường cũng không tránh khỏi phải thở gấp mấy hơi, lúc này đây đảm nhiệm chủ khảo, hơi có chút ý tứ chiếu cố cựu thần, xem như tại trước khi về hưu, lại để cho hắn phát huy một lần nhiệt lượng thừa cuối cùng.
Tô Bách lớn tuổi, mắt già hoa hoa, chỉ nhìn vài phần bài thi cũng đã thở hồng hộc, cho nên bài thi thừơng thừơng do đám giám khảo đi duyệt, lúc nào phát hiện tác phẩm xuất sắc, lại trình lên cho hắn xem.
Chỉ là xem trái xem phải, đám giám khảo lại một phần bài thi cũng không trình lên. Năm nay ra đề mục đại kinh nghĩa thật sự vô cùng bình thường, có bằng hữu từ phương xa tới? Hắc hắc, loại đề bài văn mẫu này chính là lưu tại trên thị trường vô số, không có một ngàn cũng có tám trăm, thẩm định mệt nhọc, ở phía trong nhiều bài thi như vậy, tất cả đều là liên miên bất tận, làm cho người ta không đề nổi hào hứng, ai cũng buồn ngủ.
Ngàn chọn vạn tuyển, luôn không tuyển ra một bài hợp khẩu vị mọi người, cho nên không phải là sắc mặt Tô Bách mang theo vẻ không vui thì chính là chút ít giám khảo, cũng đều sắc mặt đen tối.
Qua nửa ngày rồi, một người công công tới hỏi:, "Tô đại nhân, trong nội cung chỉ sợ chờ sốt ruột rồi, sao còn chưa lấy ra vài thiên văn chương giỏi?"
Bao năm qua phê đề khoa cử, trong nội cung đều phái công công tới đây đợi, có cái văn chương gì giỏi, liền lựa chọn ra, trực tiếp đưa vào cung ngự lãm, đây là một tư thế, nói về hướng người trong thiên hạ rằng thiên tử coi trọng văn chương, rất là coi trọng đối với học sinh.
Tô Bách cười khổ vuốt râu: "Lưu công công đợi chút, có lẽ sắp tới rồi." Trong lòng hắn cũng có một ít không thoải mái, đưa văn vẻ lên ngự lãm, không thể lung tung chọn, thiên tử há lại dễ gạt gẫm, nếu là đưa văn vẻ không tốt đi, chẳng phải là nói ngươi chọn văn không rõ? Bởi vậy công công này thúc gấp gáp đến mấy, Tô Bách cũng không dám lỗ mãng, một khi đưa văn vẻ lên, nói rõ phần bài thi này có tư cách thi đậu tiến sĩ, mình sẽ phải gánh chịu hậu quả.
Lưu công công kia cũng có chút mệt mỏi, lại không thể chờ lâu tại đây chấm bài thi, lại đi tới phòng ngoài uống trà chờ.
Tô Bách không kiên nhẫn mà bưng trà chén nhỏ, thỏi bọt trà, nhưng lúc này, một người giám khảo cuối cùng cũng vươn người đứng dậy từ trên bàn, bưng lấy một phần bài thi tới, tinh thần Tô Bách lập tức tỉnh táo, tiếp nhận bài thi, nói với giám khảo kia: "Thế nào, cuối cùng cũng có cái có thể nhìn rồi sao?"
Giám khảo cười ha hả nói: "Hạ quan chỉ là cảm thấy bài thi này rất có ý mới, từ ngữ trau chuốt chồng chất triệt để, cũng là vô cùng tốt, bởi vậy mời Tô đại nhân nhìn xem."
Tô Bách phất phất tay, gọi giám khảo kia tiếp tục đi chấm bài thi, giương mắt nhìn văn vẻ, hắn là người từng trải, từng nhiều lần đảm nhiệm qua chức học chính, đã ở Lễ bộ làm việc, đối với kinh nghĩa văn vẻ thì vô cùng quen, chỉ giương mắt xem xét, liền không nhịn được mà nhíu mày, trong lòng nghĩ, đây là cái phá đề gì, lời thánh nhân nói hắn cũng dám đả đảo?
Lập tức lại nhìn thừa đề, sắc mặt giãn ra một ít, biểu lộ một bộ dạng thì ra là thế,rung đùi đắc ý mà lẩm bẩm nói: "Người này tư duy lại rất nhanh nhẹn, thật lâu chưa từng gặp qua quái tài như vậy."
Thì ra là thừa đề tiếp dẫn phá đề, chỉ có điều không còn là đả đảo lời thánh nhân nói, mà là dùng thánh nhân nói như vậy đến ngăn cản câu ra đề, vì cái gì mà có đạo lý bằng hữu từ phương xa tới, lại có thể vui mừng. Mà đồng thời, cũng khẳng định khảo đề rất đúng đắn.
Tô Bách tiếp tục nhìn bài giảng, một đường xem tiếp, toàn văn rất trôi chảy, không có có một tí dấu vết vấp, rất mềm mại, từ ngữ trau chuốt rất phiền phức, nhưng không cảm thấy có một chỗ nào lỗi thời, cả kinh nghĩa đều mang ý nghĩa điểm danh hai chữ chăm học, có phần đắc nhân tâm, Tô Bách không tự chủ được mà rung đùi đắc ý, thì thầm: "Đế vương có thiên hạ. Không phải dùng thừa quyền mà thi hành biện pháp chính trị làm vui, mà là dùng một phong cách hắn thích và lo lắng cho dân. Quân tử cũng như vậy. Không phải gặp đúng chủ mà cảm thấy vui mừng, mà là cảm thấy vui mừng khi mình cống hiến đựơc cho chủ. Có bằng hữu từ phương xa tới, sao có thể biết bằng hữu giúp ích đựơc cho mình? Phi thường cao hứng, tốt, đế vương có thiên hạ mà làm vui, quân tử làm đại sự gặp chủ mà lấy làm vui, có phần đắc nhân tâm, thiên hạ đại đạo, bị một lời kết thúc trình bày ra hết."
Tô Bách yêu sát cái thiên văn vẻ này rồi, lại đọc tiếp mấy lần, kêu mấy chữ tốt, ngay cả những giám khảo khác cũng đều bị kinh động không thôi.
Kỳ thật cái thiên văn vẻ này, ngay từ đầu vẫn chỉ là dùng tư duy nhanh nhẹn làm chủ, từ có bằng hữu từ phương xa tới, mở rộng nghĩa đến chăm học, đã là rất khó, khó khăn nhất chính là tại cuối cùng, lại đem nghĩa chăm học mở rộng đến đạo lý tề gia trị quốc bình thiên hạ, mà đạo lý này, cơ hồ là chỗ tinh túy cả nho học.
Các bài kinh nghĩa khác, đều là dùng phá đề với tư cách ý nghĩa chính toàn bài văn, toàn đi theo lối mòn, mà bài kinh nghĩa thì là dùng một con đường riêng mà đi, phá đề kinh thế hãi tục, lúc thừa đề lại quanh co, làm người không nhịn được, vì tư duy tác giả nhanh nhẹn mà trầm trồ khen ngợi. Chỉ có một câu cuối cùng, lại như vẽ rồng điểm mắt, đem thế giới người đọc sách truy cầu trăm ngàn năm qua bày tỏ hoàn toàn, làm cho người bắt đầu kính nể vì sự nghiêm nghị trong đó.
Tô Bách vội vàng nói: "Đi mời Lưu công công."
Lập tức có tiểu lại hầu hạ đi mời người, Lưu công công kia thấy Tô Bách tới gọi, liên tục không ngừng vui mừng rồi, Tô Bách nói: "Lập tức mang phần bài thi này tiến cung mời bệ hạ ngự lãm."
Lưu công công có chút không tình nguyện, chỉ là một phần bài thi liền mang vào cung, đến lúc đó, nếu như lại có bài thi tốt, đây không phải là muốn chạy nhiều vài chuyến sao? Chẳng bằng chờ một chút, cùng nhau đưa qua càng bớt việc.
Tô Bách nhìn ra tâm tư Lưu công công, cười nói:, "Ngươi nghe lời của ta, phần bài thi này đưa vào cung, bệ hạ nhất định mặt rồng cực kỳ vui mừng, đi đi."