Lòng trắc ẩn chính là sự thúc giục của hành động. Điều này lại nảy sinh từ tình yêu, nhưng không phải là kiểu tìnhyêu trong những tiểu thuyết diễm tình lãng mạn mà là tình yêu xuất phát từ chính chúng ta và kết trái bằng những hành động cụ thể dành cho những người khác.
Tình yêu làm tim chúng ta đập mạnh và cảm thấy khao khát được cận kề bên nhau không phải là tình yêu mà chỉ là một loại cảm xúc trong số những cảm xúc được xếp loại tích cực. Tình yêu được khơi nguồn từ lòng trắc ẩn mới giúp chúng ta tha thứ được những lỗi lầm của bản thân mình và cho cả người khác. Chính tình yêu này mới làm cho chúng ta quên được những đắng cay, sầu buồn và tổn thương trong quá khứ.
Tình yêu mà chúng ta dành cho bạn đời, con cái và bạn bè chỉ mới là sự bắt đầu mà thôi. Tình yêu lớn lao vốn hình thành từ nền tảng của lòng trắc ẩn bao gồm cả sự tiếp nối với ba nhân tố đầu tiên làm nên một cuộc sống tươi đẹp mà chúng ta đã biết và sự yêu thương chính bản thân mình đủ để làm nảy sinh những tình cảm chân thật xuất phát từ trái tim. Và khi những tình cảm này lan chảy trong mỗi chúng ta và trở nên đầy ắp thì sự khiêm nhường và lòng trắc ẩn sẽ là điều tất yếu phải xảy ra.
Cho chính là nhận
Lòng trắc ẩn cũng đồng nghĩa với lòng từ thiện. Đây là một cách để được nhận lại từ sự cho đi. Đó chính là sự phục vụ cho tha nhân vì ta có những thiện cảm đối với con người và nhận thức được rằng họ cũng đang phục vụ chúng ta bằng cách nhận lấy những điều ta dành cho họ. Chỉ khi nào chúng ta hành động vì lợi ích của người khác, không phải để nhận được phần thưởng hay sự ngợi khen, đơn giản chỉ vì nghĩ rằng đó là việc nên làm thì chúng ta mới có thể thật sự đang tiến bước trên con đường đến hạnh phúc trọn vẹn. Chúng ta hoàn toàn có thể tích lũy những khoảnh khắc đáng nhớ trong đời nếu ta thêm vào đời sống của mình ba nhân tố đầu tiên này. Tuy nhiên niềm vui chỉ thật sự đến khi ta xem nhu cầu của người khác cũng quan trọng như chính nhu cầu của mình. Lòng trắc ẩn chính là tình yêu thúc đẩy bạn hành động vì người khác.
Sự khác biệt ở con người
Tôi chỉ thật sự hiểu rõ ý nghĩa của lòng trắc ẩn sau khi có con. Đó là lần đầu tiên tôi cảm nhận được những gì người khác cần cũng quan trọng như nhu cầu của chính bản thân mình vậy, thậm chí tôi thấy nó còn quan trọng hơn nhu cầu của mình nữa. Tình cảm này là một phẩm chất rất cao quý và khác biệt nơi con người chúng ta. Con người nói chung luôn có khả năng yêu thương vô điều kiện.
Khi bạn chấp nhận một ai đó mà không cần bất cứ điều kiện gì tức là bạn đang làm theo lời dạy của Đức Chúa Jesus khuyên bảo môn đệ của Người – rằng phải yêu thương chính kẻ thù của mình vì nếu chỉ yêu thương những người tốt với mình thì họ cũng chỉ làm điều bình thường như bao người khác đã làm mà thôi. Lời kêu gọi hãy yêu thương vô điều kiện của Đức Chúa Jesus thật sự là một xuất phát điểm thiết thực từ những gì được xem là bản năng tự nhiên của con người. Tất cả chúng ta đều có sẵn khả năng bẩm sinh là yêu thương và tha thứ một cách vô điều kiện. Phẩm chất này có nghĩa là bạn có thể phục vụ và chấp nhận được người khác trong đó có bản thân bạn.
Kiểu tình yêu đang được miêu tả ở đây không nhất thiết phải được trực tiếp bày tỏ. Những hành động không nhằm phục vụ cho bản thân có thể được biểu hiện bằng những cử chỉ đôi khi rất tự nhiên và đơn giản, chẳng hạn như việc nhặt rác rơi trên đường để giữ vẻ mỹ quan cho thành phố chẳng hạn. Nó xuất phát từ ý thức và sự tự nguyện hành động vì điều tốt đẹp cho cộng đồng. Kiểu tình yêu này là một liều thuốc thần diệu, bạn có thể thực hiện ở bất cứ nơi đâu, bất kỳ lúc nào và điều đó sẽ luôn mang lại cho bạn những cảm giác thú vị, đặc biệt là những cảm nghĩ tố đẹp hơn về chính mình. Hành động vì người khác là một phương thuốc tuyệt diệu để chữa trị chứng trầm cảm. Bất cứ khi nào cảm thấy buồn chán, hãy thử làm một việc tốt cho ai đó – và rồi bạn sẽ cảm thấy tâm hồn thư thái và nhẹ nhàng hơn rất nhiều.
Chẳng có giới hạn nào trong những việc này. Bạn có thể làm từ thiện nhiều hơn, có thể tham gia các công tác tình nguyện, đến thăm và chăm sóc người già neo đơn, đọc sách cho người mù nghe, tưới cây giúp người hàng xóm khi họ có việc phải vắng nhà hoặc bất cứ việc gì bạn thấy là cần thiết và hữu ích cho cộng đồng nơi bạn đang sinh sống… Cho đi theo cách này sẽ biến thành sự nhận lại. Điều này có vẻ như thể là bạn đang làm việc cho ai đó nhưng thật ra là họ đang phục cho bạn bằng cách để bạn phục vụ họ.
Cho đi là mang niềm vui trở về
Phẩm chất này của tình yêu hoàn toàn khác với những cảm giác yêu thương nhưng luôn giữ kín trong lòng không nói ra thành lời.
Câu chuyện của một thanh niên mãi đắm chìm trong lối sống trụy lạc sẽ minh chứng cho sự khác biệt này. Anh ta treo đầy ảnh phụ nữ khỏa thân trên tường, mỗi tối trở về nhà sau giờ làm việc anh liên tục phì phèo thuốc lá và xem phim khiêu dâm. Kệ sách của anh lèn đầy những chai rượu và tạp chí khiêu dâm. Anh lao vào các cuộc vui đầy lạc thú thâu đêm suốt sáng. Và những khi dư dả anh lại tìm đến ma túy để mua vui.
Một hôm, một người bạn vừa theo đạo Thiên Chúa đến nhà chơi đã phê bình lối sống thiếu lành mạnh của anh. Trong một cơn bốc đồng chàng trai này đã đáp trả lại rằng anh sẽ thay đổi lối sống. Anh bắt đầu đến nhà thờ thường xuyên và còn làm một chuyến hành hương đến tận Jerusalem, quê hương của Đức Chúa Jesus.
Khi trở về từ vùng đất Thánh, mọi người để nhận thấy những thay đổi khác lạ nơi anh. Anh bỏ hẳn rượu, không đụng đến ma túy và vứt hết ảnh, sách báo khiêu dâm. Anh không những trang trí lại nhà cửa cho đàng hoàng, trang nhã hơn mà còn treo trên tường ảnh Chúa Jesus và những bức tranh minh họa trong Kinh thánh. Mỗi tối, sau giờ làm việc anh thắp nến và ngồi tĩnh tâm. Sự thay đổi này kéo dành trong nhiều tháng liền. Sau đó chính anh đã tự nhủ với mình rằng: “Mình đã hoàn toàn thay đổi. mình đã biết sống yêu thương và lắng nghe tiếng nói của những tâm hồn khác”.
Thật ra, trong những tháng đó chàng trai này đã không làm điều xuất phát từ suy nghĩ vị cá nhân. Mặc dù anh đã truyền tinh thần mới cho những người khác từ những thay đổi bên ngoài, nhưng mục đích của những việc làm này cũng chỉ là để phục vụ cho riêng bản thân anh mà thôi. Anh chỉ tìm ra phương thức mới để tạo ra niềm vui cho mình. Anh thay cảm giác truy hoan lúc trước kia bằng một loạt những cảm giác mới tích cực hơn. Rõ ràng là việc anh ngồi tĩnh tâm, cầu nguyện và những cảm giác yêu thương tố cho chính anh hơn những gì anh đã làm trước đây và anh đang đi theo con đường hướng thiện đúng đắn. Nhưng nếu anh hòa nhập với thế giới bên ngoài và làm điều gì đó vì lợi ích của những người khác nữa, hoặc anh dùng nguồn năng lượng và cảm hứng mới để giúp cải thiện cuộc sống của anh đó hay chia sẻ những điều anh đã trải nghiệm để cảm hóa những người cũng có lối sống như anh ở cộng đồng mình thì đó mới chính là lòng trắc ẩn mà tôi muốn làm rõ. Và đó cũng là niềm vui đấy!
Rõ ràng là gia đình của chàng trai đã rất phấn khởi khi thấy con mình thay đổi lối sống theo chiều hướng tích cực hơn. Vì sự thật là tuy không làm hại ai, nhưng lối sống và những niềm vui trước đây của anh thiếu lành mạnh so với sau khi anh đã thay đổi.
Nếu chàng trai chỉ tập trung vào mỗi một việc là thay đổi lối sống của mình để làm vui lòng gia đình thì anh ấy cũng đã gần như có được lòng trắc ẩn theo ý nghĩa mà tôi đã đề cập. Nhưng nếu anh chỉ nghĩ đến bản thân mình mà quên lãng việc anh thay đổi có ảnh hưởng đến gia đình hay không thì rõ ràng anh ấy vẫn chưa thật sự hành động vì tiếng gọi của lòng trắc ẩn trong con tim mình. Thông thường những cử chỉ và hành động bên ngoài đều có bản chất giống nhau, ngay cả khi người ta hành động với một ý thức hoàn toàn khác biệt và với sự thúc giục của những dự tính đầy mâu thuẫn bên trong.
Một số người chẳng cần cố gắng gì nhiều cũng có thể thêm vào cho cuộc sống của mình ba thành tố đầu tiên này để làm cho cuộc sống tươi đẹp hơn. Họ có cuộc sống vật chất dư dật, nhiều nguồn vui để tận hưởng và họ cũng nhận thức rất rõ giá trị của mình. Tuy nhiên, nếu họ không nhận thức được một cách sâu sắc ý nghĩa thật sự của tình yêu thì mọi thứ họ có cũng không có ý nghĩa gì cả.
Các nhà thơ cũng đã minh chứng cho chúng ta bằng nhiều cách rằng: “Nếu bạn không có tình yêu, thì những thứ khác bạn đang có cũng đều trở nên vô nghĩa”. Và nên nhớ rằng, nếu không nhấm mạnh ý nghĩa của ba thành tố đầu tiên thì tình yêu đôi khi cũng chỉ như một thứ ánh sáng mờ nhạt hắt qua trước mắt bạn một lần rồi mãi mãi biến mất. Để luôn sẵn sàng phục vụ tha nhân, trước hết bản thân mình phải đứng vững và an toàn, có như thế bạn mới có sức mạnh và đủ nguồn lực để nâng đỡ và trợ giúp cho những người khác.
HÀNH ĐỘNG NGAY!
Hãy thêm vào cuộc sống của mình lòng trắc ẩn. Hãy năng động và sáng tạo hơn để nghĩ ra những việc có thể làm cho người khác.
Viết ra giấy những điều bạn có thể làm. Bạn có thể lập kế hoạch cho những việc bất vụ lợi hoặc tự cam kết với mình những điều mà mình sẽ thực hiện. Bạn có thể hành động vì ai đó hoặc vì một động cơ tốt đẹp nào đấy.
Hãy chọn ra cho mình một việc làm mà bạn cảm thấy thú vị nhất lúc này.
Áp dụng 4 điều sau:
Nói lên sự thật: Trung thực với bản thân về những điều bạn cảm thấy hào hứng.
Bày tỏ những gì bạn muốn: Liên hệ với người hoặc tổ chức có liên quan và báo cho họ biết điều bạn muốn tham gia.
Hãy giữ đúng lời hứa: Có mặt và tham gia vào những việc đã cam kết.
Chịu trách nhiệm về bản thân: Hài lòng vì đã tạo dựng được cho mình lòng trắc ẩn. Hãy tự nhủ với mình rằng: “Mình đã làm được việc tốt”.