Bà Lưu Linh hình như ở trong tâm trạng vừa vui vừa bực, như chẳng có gì thay đổi sau những gì xảy ra trong phòng khám bác sĩ. Tuy vậy Ruth có cảm giác rằng mẹ cô đang gầm gừ những tiếng vô nghĩa và chẳng bao lâu bà sẽ nhẹ như là một khúc gỗ nổi trên mặt nước. Bệnh mất trí. Ruth vẫn bối rối về những triệu chứng này, sao một cái tên đẹp đẽ như vậy, Dementia, lại có thể ứng với một căn bệnh có sức tàn phá như thế. Đó là một cái tên thích hợp với một vị nữ htần, Dementia là người đã làm cho người chị Demeter quên không chuyển mùa đông rét mướt sang mùa xuân ấm áp. Giờ đây Ruth hình dung một tấm màng lạnh hình thành trong não mẹ cô, kéo ra từ lớp sương mù. Bác sĩ Huy nói rằng những tấm phim được cắt lớp đã chứng tỏ có sự co lại ở những phần nhất định trong não, tương thích với khu vực của bệnh Alzheimer.
Ông cũng nói bệnh này chắc chắn là đã bắt đầu từ nhiều năm trước. Ruth quá sững sờ không thể hỏi han thêm điều gì vào lúc ấy, nhưng bây giờ thì cô tự hỏi ông muốn nói gì khi ngụ ý "nhiều năm trước". Hai mươi năm? Ba mươi năm? Bốn mươi năm? Có thể đó là lý do mẹ cô thật khó tính trong thời kỳ Ruth trưởng thành, là lý do bà luôn nói về những lời nguyền, trù ếm, những hồn ma và lời đe doạ sẽ tự tử. Dementia là sự cứu rỗi của mẹ cô và Chúa sẽ tha thứ cho cả hai mẹ con vì đã làm tổn thương lẫn nhau trong suốt những năm qua.
"Lootie, bác sĩ nói sao?" Câu hỏi của bà Lưu Linh làm Ruth giật mình. Họ đang đứng trước chiếc xe hơi. "Ông ta có nói mẹ chết sớm không?" bà hỏi với vẻ giễu cợt.
"Không." và để nhấn mạnh, Ruth cười. "Tất nhiên là không".
Mẹ cô chăm chú nhìn vào mặt Ruth rồi kết luận "Nếu mẹ có chết cũng chẳng thành vấn đề. Mẹ không sợ chết. Con cũng biết đấy".
"Bác sĩ nói tim của mẹ rất tốt" Ruth nói thêm. Cô cố gắng nghĩ ra cách chuyển những chẩn đoán của bác sĩ thành một cái gì mà mẹ cô có thể chấp nhận được. "Nhưng ông ấy nói mẹ lại có một vấn đề khác. Một sự mất cân bằng nào đó giữa các yếu tố trong cơ thể. Và điều này gây cho mẹ những rắc rối, về trí nhớ chẳng hạn". Cô giúp mẹ ngồi vào ghế trước và thắt dây an toàn.
Bà Lưu Linh khịt mũi "Hừm, chẳng có gì không ổn với trí nhớ của mẹ hết. Mẹ nhớ rất nhiều chuyện, còn nhiều hơn con ấy. Nơi mẹ sống lúc còn bé tí, nơi chúng ta gọi là trái tim bất tử, nom giống hệt một trái tim, hai dòng sông, một dòng suối, cả hai đều cạn khô…" Bà tiếp tục kể lể trong lúc Ruth đi vòng qua cửa xe bên kia, ngồi sau tay lái và rồ máy. "Ông ta thì biết cái gì? Ông bác sĩ này thậm chí không nghe tim mẹ. Không có ai nghe tim mẹ hết. Con không, Cao Linh không. Con biết là tim mẹ bao giờ cũng bị thơng tổn. Mẹ chỉ không than phiền thôI. Mẹ có phải là người ưa than vãn không?"
"Không ạ".
"Thấy chưa?"
"Nhưng bác sĩ nói đôi khi mẹ quên mọi chuyện khi mẹ tuyệt vọng".
"Nguyên nhân gây nên tuyệt vọng thì không thể quên! Hãy nhìn vào cuộc đời buồn thảm của mẹ!"
Ruth thử thắng xe để chắc chắn là thắng vẫn ăn, rồi lùi xe xuống lối rẽ đi xuống của bãi đậu xe. Giọng nói của mẹ cô đều đều theo tiếng động cơ. "Tất nhiên tuyệt vọng. Khi dì Báu chết, tất cả niềm vui sống đã lìa bỏ cơ thể mẹ…"
Kể từ ngày chẩn đoán bệnh, từ ba tháng trước, hầu như ngày nào bà Lưu Linh cũng đến ăn cơm tối ở nhà Art và Ruth. Tối nay Ruth quan sát mẹ cô gắp một miếng thịt cá hồi. Bà Lưu Linh chậm rãi nhai, rồi mắc nghẹn. "Mặn quá!" bà há miệng ra thở cứ như là bà được phục vục món chính là món lưỡi hươu.
"Waipo" Dory can thiệp "Ruth không cho thêm muối. Con đã nhìn mà. Không".
Fia đá vào chân Dory. Nó lấy tay làm dấu hiệu chữ X, dấu hiệu biểu trưng cho việc chiếu bộ phim Draculas ở cảng. Dory lại đá lại Fia.
Bây giờ thì Ruth không còn cho rằng cái nét lập dị trong tính cách của mẹ cô là vì những vấn đề của bà nữa, cô nhìn thấy dấu hiệu của căn bệnh Dementia ở khắp nơi. Chúng quá rõ ràng. Tại sao cô lại không nhận ra sớm hơn nhỉ? Thời gian rảnh và "những kỳ nghỉ miễn phí" mà mẹ cô đặt hàng qua hàng tá thư từ vớ vẩn. Việc đổ cho dì Gal lấy trộm tiền của mẹ cô. Cái cách mà mẹ cô bị ám ảnh về người lái xe buýt đã chửi mẹ cô vì không trả tiền vé xe. Và lại còn những vấn đề mới nảy sinh khiến Ruth phải lo lắng ngày đêm nữa chứ. Mẹ cô thường quên khoá cửa trước. Bà thường để thức ăn rã đông đá trên kệ cho đến khi nó có mùi ôi. Bà mở vòi nước lạnh rồi để cho nó chảy suốt ngày chờ cho nó nóng lên. Cũng có một vài sự thay đổi thật sự làm cho cuộc sống trở nên dễ chịu hơn. Ví dụ, bà Lưu Linh không còn phàn nàn gì khi Art rót ra ly rượu thứ hai, như điều mà anh làm tối hôm nay. "Sao uống nhiều quá thế?" trước đây bà thường nói. Mà Ruth cũng thầm nói rằng anh cần phải điều chỉnh chuyện này trước khi nó trở thành một thói quen không thể bỏ được. Thế là Art bình tĩnh chỉ ra rằng cô đã hành động giống như mẹ cô. "Một vài ly rượu vào bữa tối chẳng phải là vấn đề gì nghiêm trọng. Đó là một sở thích cá nhân".
"Ba ơi, chúng ta có thể nuôi một con mèo không?" Fia hỏi.
"Phải" Dory xen vào. "Alice có một con mèo Himalaya xinh tuyệt. Đó là cái mà chúng con cần". "Có thể" Art trả lời.
Ruth nhìn trân trân vào đĩa ăn của cô. Anh đã quên chăng? Cô đã bảo an rằng cô còn chưa sẵn sàng cho việc nuôi một con mèo khác. Cô sẽ cảm thấy cô phản bội lại con Phú Phú. Và đến thời điểm cho một con thú khác, một con vật mà rõ ràng là cô lại phải cho nó ăn và dọn dẹp mọi thứ do nó bày ra thì cô sẽ thích nuôi một loài thú khác, có thể là một con chó con.
"Một hôm mẹ đã lái xe đến tận dãy Himalaya, xa lắm, tự lái đấy nhé" Bà Lưu Linh khoe khoang. "Himalaya cao ngất trời, chạm tới cả mặt trăng cơ đấy!"
Art và bọn con gái trao cho nhau một cái nhìn bối rối đầy ẩn ý. Bà Lưu Linh thường lý sự rằng họ nhìn nhận vấn đề một cách phi logic, một cách vô chính phủ như là những hạt bụi trong không khí. Nhưng Ruth tin rằng sự lầm lẫn của bà Lưu Linh bao giờ cũng có những căn nguyên sâu xa. Rõ ràng là ví dụ này có liên quan đến sự liên hệ từ: mèo giống Himalaya và dãy núi Himalaya. Nhưng tại sao bà Lưu Linh lại tin rằng bà đã lái xe đến đấy? Nhiệm vụ của cô là tìm lời giải cho câu đố chữ này. Nếu tìm ra nguyên nhân cô có thể giúp mẹ khai thông những đường truyền dẫn trong não bà và ngăn ngừa những nguy cơ tàn phá từ những sự tích luỹ bấy lâu nay. Với một sự mẫn cán, cô sẽ giữ cho bà không trượt khỏi vách đá cheo leo trên đỉnh Himalaya. Và bất thình lình điều đó làm cho cô bị phân tán "Bà và dì đã nhìn thấy dãy núi này trong một bài viết thú vị trên tờ Tibet tuần trước", Ruth nói "Họ chỉ dẫn về con đường đi đến đó".
Nhưng Dory đã cắt ngang lời cô để nói với bà Lưu Linh "Bà không thể lái xe từ đây đến dãy Himalaya".
Bà Lưu Linh cau mày "Sao cháu lại nói như thế?"
Dory, con bé cũng giống bà Lưu Linh thường hành động một cách xốc nổi đầy kích động, phụt ra. "Bà không thể, thế thôi. Cháu muốn nói bà thật điên nếu bà nghĩ…"
"Được rồi, ta điên đấy!" bà Lưu Linh nghẹn ngào nói. "Tại sao các người lại không tin tôi?" cơn giận của bà bốc lên ngùn ngụt như nước sôi trong ấm điện – Ruth nhìn thấy điều đó, những bong bóng nước kêu sùng sục, hơi nước bốc lên mờ mịt – và rồi bà Lưu Linh xìu xuống với lời đe doạ cuối cùng "Có thể tôi sẽ chêt nay mai! Rồi các người tha hồ mừng!"
Fia và Dory nhún vai trao đổi với nhau một cái nhìn đồng loã: Ồ biết ngay mà, bổn cũ soạn lại. Những cơn bộc phát của bà Lưu Linh trở nên thường xuyên hơn và cũng đột ngột bị cắt ngang hơn. May thay, chúng cũng nhanh chóng dịu đi và bọn con gái chẳng chịu ảnh hưởng gì của những chuyện này. Vả chăng chúng cũng không nhạy cảm hơn với vấn đề này, có vẻ như chỉ có Ruth là người mẫn cảm với nó nhất. Cô đã vài lần chẳng giải thích với bọn chúng là chúng không nên có phản ứng đối lập với bất cứ điều gì bà Lưu Linh nói "Waipo nói những điều có vẻ phi logic vì bà là như thế. Chúng ta không thể thay đổi được điều đó. Đó chỉ là vì một khuyết tật trong nói năng chứ không phải bản thân bà". Nhưng t khó mà làm cho bọn con gái nhớ được điều đó, cũng như Ruth thật khó mà không phản ứng lại lời đe doạ chết chóc của mẹ cô. Bất kể là cô nghe những lời doạ dẫm này thường xuyên như nào, chúng không bao giờ thôi chẹn lấy cổ họng cô. Và bây giờ lời đe doạ có vẻ như rất thật – mẹ cô đang chết dần, đầu tiên là đầu óc bà sau đó là cơ thể bà.
Bọn con gái thu dọn đĩa ăn của chúng. "Con phải làm bài tập" Fia nói "Ngủ ngon nhé, Waipo".
"Con cũng thế" Dory hùa theo. "Tạm biệt Waipo".
Bà Lưu Linh vẫy tay bọn trẻ từ bên kia bàn. Một lần Ruth đã yêu cầu chúng hôn tạm biệt bà Lưu Linh. Nhưng bà đã cứng cả người lại trong khi đáp trả cái chu mỏ của chúng. Art cũng đứng lên. "Con cũng có một số tài liệu cho ngày mai cần xem lại. Tốt hơn là phải bắt tay vào việc sớm. Mẹ ngủ ngon nhé!"
Khi bà Lưu Linh hì hụp trong buồng tắm, Ruth đi ra phòng khách nói chuyện với Art "Mẹ càng ngày càng yếu đi".
"Anh cũng nhận thấy thế" Art vừa nói vừa sột soạt lật giấy tờ.
"Em sợ để mẹ một mình ở nhà trong lúc chúng ta đi Hawaii".
"Vậy em sẽ làm gì nào?"
Cô nhận thấy với một cú nhói trong tim là anh đã hỏi cô sẽ làm gì chứ không phải hai người sẽ làm gì. Kể từ bữa tiệc hôm rằm tháng Tám, cô đã nhận ra ở nhiều khía cạnh khác nhau là cô và Art đã thất bại trong cuộc sống chung. Cô đã cố xua đuổi những ý nghĩ hắc ám này ra khỏi đầu, nhưng nó lại bò trở lại khẳng định với cô rằng đó không phải là một lo lắng vô căn cứ đâu. Tại sao cô lại có cảm giác mình không thuộc về bất cứ ai? Tại sao cô lại lựa chọn một cách vô ý thức để yêu những người luôn giữ một khoảng cách với cô? Cô có giống như mẹ mình nghiệp chướng quá nặng, không bao giờ được hạnh phúc không? Cô không thể đổ lỗi cho Art. Anh bao giờ cũng chân thực trong mối quan hệ giữa hai người. Ngay từ đầu anh đã nói anh không muốn lập gia đình lần nữa. "Anh không muốn chúng ta tổ chức cuộc sống bằng một giả thuyết" anh đã nói với cô, ôm chặt cô vào lòng khi hai người đang nằm trên giuờng một đêm sau khi họ về chung một nhà. "Anh muốn chúng ta ngỡ ngàng nhìn nhau mỗi buổi sớm thức dậy và tự hỏi, con người kỳ diệu này là ia mà ta có được diễm phúc được yêu đến thế nhỉ?" Lúc ấy cô cảm thấy mình được tôn thờ như một nữ thần. Sau năm thứ hai chung sống, anh ngẫu hứng đề nghị chia cho cô một tỷ lệ sở hữu căn hộ. Ruth vô cùng cảm động trước sự hào hiệp và lòng quan tâm của anh đối với cuộc sống của cô. Anh biết cô lo lắng như thế nào về tương lai. Và như vậy có phải là họ đã chẳng thay đổi vấn đề về căn bản? Phải, trong chuyện này lỗi của cô nhiều hơn. Cô đã được đề nghị quyết định phần trăm sở hữu cái mà cô muốn có rồi liên hệ với một luật sư và làm các thủ tục giấy tờ. Nhưng làm sao bạn có thể thể hiện tình yêu như là một con số phần trăm? Cô cảm thấy mọi việc lại xảy ra với cô đúng như nó đã xảy ra với cô ở trường đại học. Một trong những giáo sư dạy môn Sử bảo sinh viên trong lớp tự/ cho điểm mình. Ruth cho mình điểm B – còn mọi người thì cho họ điểm A.
"Em có thể thuê một người nào đó đến thăm nom mẹ em vài lần một tuần" Art gợi ý. "Giống như một người giúp việc ấy".
"Đúng".
"Gọi điện cho dịch vụ thức ăn. Họ có thể đưa thức ăn đến cho bà trong lúc chúng ta đi vắng".
"Đó là một ý hay".
"Thực ra sao em không bắt đầu từ bây giờ đi, để bà có thể quen với khẩu vị ở đấy? Điều đó không có nghĩa là bà không được tiếp đón ở đây nếu bà muốn đến dùng bữa…Nghe đây, anh thật sự có nhiều việc phải làm bây giờ. Em có đưa mẹ em về nhà bây giờ không?"
"Có".
"Khi em quay lại, chúng ta sẽ uống rum với kem" Anh đặt tên cho thức uống mà cô ưa như thế. "Nó sẽ làm cho em cảm thấy khá hơn".
Bà Lưu Linh phản đối ý định thuê một ai đó đến nhà bà dọn dẹp. Ruth đã lường trước được việc này. Mẹ cô ghét phải trả tiền cho bất cứ việc gì mà bà tin là mình có thể tự mình làm được, từ việc nhuộm tóc cho đến việc sửa lại mái nhà.
"Đây là một chương trình huấn luyện cho những người mới nhập cư" Ruth nói dối, "vì thế chúng ta chẳng phải mất một xu nào hết. Họ làm việc miễn phí để họ có thêm kinh nghiệm trong bản tóm tắt thành tích của họ". Bà Lưu Linh sẵn sàng chấp nhận lý do này làm Ruth có cảm thấy mình là một đứa con hư. Cô sẽ bị phát giác. Hoặc có thể là không nhưng điều đó sẽ tồi tệ hơn. Một điều nhắc nhở khác rằng căn bệnh đã làm giảm khả năng nhận biết sự việc của bà.
Vài ngày sau khi người giúp việc đầu tiên bắt đầu làm việc, bà Lưu Linh gọi điện đến than phiền "Cô ta nghĩ ở Mỹ mọi việc đều dễ dàng lắm. Cô ta muốn nghỉ giải lao bèn bảo mẹ, thưa bà, tôi không kê dọn đồ đạc, tôi không lau cửa sổ, tôi không ủi đồ. Mẹ hỏi cô ta, bộ cô nghĩ là cô không phải động đậy ngón tay mà vẫn trở thành triệu phú sao? Ở Mỹ không có cái kiểu cách đó đâu!"
Bà Lưu Linh tiếp tục ban phát những lời khuyên cho người mới nhập cư nàyg cho đến khi cô ta thôi việc. Ruth lại bắt tay vào tìm kiếm một vài người khác. Trong khi chưa thuê được người, cô quyết định phải ghé lai nhà mẹ vài lần một tuần để chắc chắn là gaz không bị hở, nước không chảy lênh láng khắp nhà. "Con có vài việc với một khách hàng ở gần đây", một hôm cô giải thích như thế.
"À, bao giờ khách àng cũng là thượng đế. Công việc số một, mẹ số hai". Ruth đi vào trong bếp mang theo một giỏ đầy đựng cam, giấy vệ sinh, và một vài thứ đồ rau trái cần thiết khác. Trong khi ở đây, cô kiểm tra mọi chuyện và các nguy cơ có thể xảy ra. Lần cuối cùng ở đây, cô phát hiện ra rằng bà Lưu Linh đã cố chiên quả trứng còn nguyên vỏ. Ruth liếc nhanh lên bàn ở phòng ăn và nhặt lên vài lá thư dụ dỗ, mời mọc bà Lưu Linh tham gia điền vào các phiếu. "Con sẽ gửi những lá thư này đi cho mẹ", cô nói. Sau đó cô đi vào phòng tắm để chắc chắn là vòi nước không mở suốt ngày. Khăn tắm đâu? Ở đây không có dầu gội đầu, chỉ có một miếng xà bông mỏng dính. Nó có ở đây bao lâu, từ lúc mẹ cô tắm lần trước? Cô nhìn vào trong sọt đựng quần áo dơ. Không có gì. Mẹ cô ngày nào cũng mặc một bộ quần áo ấy sao?
Người giúp việc thứ hai trụ không đầy được một tuần. Những ngày người này không đến làm việc, r cảm thấy bồn chồn, bấn loạn. Cô không ngủ được và lmà bẻ cái răng hàm vào ban đêm. Cô quá mệt mỏi không thể nấu ăn nên đã gọi bánh pizza một tuần vài lần, giải phóng cho cô khỏi phải giải quyết vấn đề nấu những món ăn ít béo cho Dory, rồi lại phải chịu đựng những nhận xét của bà Lưu Linh về món ăn quá mặn. Gần đây, Ruth có những cơn đau thắt ở vai và cô khó có thể ngồi bên bàn hoặc làm việc với máy tính. Cô không có đủ ngón tay ngón chân để ghi nhớ tất cả mọi việc phải làm. Khi cô tìm được Filipina một người chuyên trông nom những người cao tuổi, cô cảm thấy gánh nặng quá sức đã được trút bỏ. "Tôi yêu quý những người già", người phụ nữ này trấn an cô. "Họ không quá khó khăn đâu nếu cô chịu bỏ thời gian tìm hiểu họ". Nhưng bây giờ đang là ban đêm, Ruth mở to mắt nhìn vào bóng đêm, lắng nghe tiếng còi nhắc nhở các con tàu tránh xa các cột sương mù. Hôm trước khi đến đón mẹ cô đi ăn tối, Ruth biết được rằng Filipina đã thôi việc.
"Biến rồi" bà Lưu Linh nói vẻ thoả mãn.
"Khi nào?"
"Không bao giờ làm việc".
"Nhưng bà ấy ở lại đây đến lúc nào? Hai ngày trước? Ba ngày trước?"
Sau nhiều câu hỏi nữa, Ruth biết được một điều là người phụ nữ ấy không bao giờ quay lại kể từ ngày bà ta bắt đầu. Ruth không có khả năng tìm được một người giúp việc khác trước khi cô đi Hawaii. Thế mà chỉ còn có hai ngày. Và kỳ nghỉ vượt đại dương thế là không còn được đặt ra nữa.
"Anh đi đi" Ruth bảo anh vào lúc sáng. Họ đã trả tiền trước và không thể lấy lại số tiền này.
"Nếu em không đi thì còn gì là vui thú nữa. anh biết làm gì bây giờ?"
"Không phải làm việc, không thức dậy sớm. không trả lời điện thoại".
"Sẽ không như vậy đâu".
"Anh sẽ nhớ em chết đi và bảo em là anh thật khổ sở về điều đó".
cuối cùng, quá nhiều đối với sự thất vọng của Ruth, anh đồng ý với lý luận của cô.
Sáng hôm sau Art lên đường đi Hawaii. Bọn con gái đến ở nhà Miriam trong suốt tuần lễ đó. Mặc dù Ruth đã quen làm việc một mình vào ban ngày, cô vẫn cảm thấy trống trải và bồn chồn. Chẳng bao lâu sau khi cô đã ngồi vào bàn làm việc, Gideon gọi cho cô thông báo rằng tác giả cuốn Tinh thần Internet đã huỷ hợp đồng với cô – sa thải cô, lần đầu tiên trong sự nghiệp của cô. Mặc dù cô đã hoàn thành cuốn sách của ông ta sớm hơn thời hạn, ông ta không thích những gì cô đã viết. "Tôi cũng giận điên lên như cô vậy" Gideon nói. Ruth biết rằng cô sẽ phải tức uất người thậm chí cảm thấy nhục nhã nhưng trong thực tế lại cảm thấy nhẹ người. Sẽ có it đi một việc phải lo lắng. "Tôi sẽ huỷ hợp đồng làm việc với Happer San Francisco" Gideon tiếp tục "nhưng có thể tôi cần cô thống kê số giờ cô đã làm trên bản thảo này, tại sao lời than phiền của ông ta lại không…Alo? Ruth, cô vẫn nghe tôi đấy chứ?"
"Xin lỗi. Tôi đang bị phân tán một chút…"
"Ô, tôi cũng đang định nói với cô về điều đó đấy. Không có ý muốn nói cô có lỗi gì trong chuyện này đâu. Nhưng tôi thấy cô không còn như trước kia nữa. Cô có vẻ…"
"Tôi biết. Tôi biết. Tôi đã không đi nghỉ ở Hawaii vì thế tôi có thể củng cố lại".
"Tôi nghĩ đó là ý hay đấy. Với lại, tôi nghĩ chúng ta sẽ có thông tin về một dự án viết một cuốn sách khác ngày hôm nay, nhưng nói thật tôi không nghĩ cô sẽ nhận được dự án này. Cô phải bảo họ là cô có một phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa cấp tính hoặc một lý do gì tương tự như thế". Nhưng Ruth lại không tham dự buổi phỏng vấn được bởi vì mẹ cô hốt hoảng gọi cho cô, vì nghĩ rằng chiếc đồng hồ báo thức của bà là dụng cụ báo cháy đã phát nổ.
lúc 4 giờ Agapi gọi đến thảo luận về việc biên tập lần cuối cho cuốn Chấn chỉnh trẻ chưa vâng lời. Một giờ sau họ vẫn nói chuyện trên điện thoại. Agapi đang nóng lòng muốn bắt tay vào một cuốn sách mới mà bà muốn đặt cho cái tên Căng thẳng đã qua hay là Trở lại chính mình. Ruth không rời mắt khỏi chiếc đồng hồ. Cô phải đón mẹ cô lúc sáu giờ để đi ăn tối ở Fountain Court. "Thói quen, thần kinh – cơ bắp và một hệ thống cảm xúc cơ bản cùng các hành động bản năng là nền tảng…" Agapi thao thao bất tuyệt. "Từ ngày ấu thơ và với ý thức bất cẩn của mình, chúng ta xiết, chộp và vụt. Chúng ta bị đóng cứng vào phản xạ nhưng lại quên mất nguyên nhân rằng quá khứ là một cái gì không hoàn hảo…Ruth, cưng ơi, dường như em đang ở đâu đâu đấy. Em có thể gọi lại cho chị sau khi em cảm thấy khá hơn không?"
Vào lúc 5 giờ 15 Ruth gọi cho mẹ để nhắc bà là cô đang trên đường đi đón bà. Không có ai nhắc máy. Chắc mẹ cô đang ở trong buồng tắm. Ruth đợi năm phút nữa, rồi gọi lại. Vẫn không có ai trả lời. Bà có bị táo bón không nhỉ? Hay là bà lại ngủ quên? Ruth dọn dẹp bàn làm việc, đặt máy điện thoại xuống rồi bấm nút gọi tự động. Sau mười lắm phút không có người trả lời, cô điểm qua tất cả các khả năng có thể xảy ra, cho đến khi chúng hiện lên khả năng xấu nhất. Lửa liếm ra ngoài chiếc nồi đặt trên bếp lò. Bà Ll dập lửa bằng dầu. Tay áo của bà bị bén lửa. Trong lúc Ruth phóng xe đến nhà mẹ, cô càng tin chắc là sẽ nhìn thấy ngọn lửa đang liếm trên mái nhà và mẹ cô nằm co quắp trong một đống đen xì.
Cũng giống như điều cô sợ hãi, khi đến nơi cô nhìn thấy ánh sáng chập chờn ở tầng trên và những cái bóng nhảy múa. Cố lao vào. Cửa trước không khoá. "Mẹ ơi, mẹ ở đâu?" Tivi đang có chương trình Amor sin Limité mở lớn hết cỡ. Bà Lưu Linh không bao giờ hình dung ra phải sử dụng điều khiển từ xa như thế nào dẫu rằng Ruth đã dán băng keo lên tất cả trừ những cái nút tắt mở và chuyển kênh. Ruth tắt tivi và sự im lặng bất thình lình làm cô sợ.
Cô chạy vào những căn phòng phía sau, mở các cánh tủ, nhìn ra ngoài cửa sổ. Cổ họng cô nghẹn lại "Mẹ ơi, mẹ ở đâu?" Cô thổn thức "Trả lời con đi chứ?" Cô chạy xuống bậc thềm phía trước gõ cửa nhà người ở thuê.
Cô cố gắng làm cho giọng nói của mình vang lên bình thường "Có lúc nào cô nhìn thấy mẹ tôi không?" Francine nhướng mắt lên và gật đầu tỏ vẻ hiểu biết. "Bà ấy đi xuống lối đi vào khoảng 2, 3 tiếng đồng hồ trước đây. Tôi để ý vì thấy bà mang dép trong nhà và mặc đồ ngủ và tôi tự nhủ 'Coi kìa, bà ấy trông kỳ cục quá…'…Ồ việc này không phải là việc của tôi nhưng cô nên đưa bà đi khám bệnh và chữa trị hay làm một cái gì đó chứ. Tôi nói thế là có ý tốt". Ruth lại đâm bổ lên cầu thang. Với những ngón tay run rẩy cô gọi cho một khách hàng cũ là chỉ huy một đồn cảnh sát. Vài phút sau ông đội Latino đứng ở ngưỡng cửa. Người đàn ông ấy trang bị đầy súng ống, vật dụng cá nhân và khuôn mặt cực kỳ nghiêm trọng. Sự hoảng loạn của Ruth lên tới cực điểm. Cô bước ra ngoài.
"Mẹ tôi bị bệnh alzheimer," Ruth lặp bặp nói. "Bà ấy 77 tuổi nhưng đầu óc chỉ như một đứa trẻ".
"Miêu tả nhân dạng đi".
"Cao gần 1 mét rưỡi, nặng 38 ký, tóc đen cuốn thành một búi, có thể mặc đồ ngủ màu hồng hoặc màu tím lợt, mang dép lê…" Ruth hình dung ra hình ảnh mẹ cô trong khi cô đang nói những điều trên, cái nhìn hoang mang trên khuôn mặt mẹ, cô oà lên. "Ôi lạy Chúa, mẹ tôi thật bé nhỏ và vô phương tự vệ…"
"Bà ấy có gì giống với cái bà đang đứng kia không?"
Ruth nhìn lên và trông thấy bà Lưu Linh đứng như phỗng ở cuối lối đi. Bà mặc ra ngoài bộ đồ ngủ một chiếc áo len.
"ÚI da! Cái gì thế này?" Bà Lưu Linh kêu lên. "Cướp à?"
Ruth chạy về phía mẹ "Mẹ ở đâu vậy?" Cô nhìn mẹ thật kỹ xem có dấu hiệu bị thương tổn nào không. Viên cảnh sát bước đến chỗ hai người "Một kết cục hạnh phúc" ông nói đoạn quay lại chỗ đậu xe của mình.
"Mẹ đứng yên ở đây" Ruth ra lệnh cho mẹ cô.
"Con sẽ quay lại ngay". Cô đi đến chỗ chiếc xe tuần tra và viên cảnh sát hạ cửa kính xe xuống.
"Xin lỗi vì tất cả những chuyện rắc rối này" cô nói, "Bà ấy chưa bao giờ làm như thế này cả". Nhưng rồi cô dừng lại cân nhắc, có thể là bà vẫn làm thế chỉ có điều cô không biết thôi. Có thể ngày nào, đêm nào bà cũng làm thế. Có thể bà đã đi lang thang trong vùng trong bộ đồ lót!
"Ồ, không có vấn đề gì" người cảnh sát nói. "Bà mẹ vợ tôi cũng làm thế hoài. Bệnh chiều hôm. Cứ mặt trời lặn là bà ấy đi lang thang. Chúng tôi đã phải gài khoá an toàn vào tất cả các cánh cửa. Thật là một năm gian khổ cho đến khi chúng tôi đưa bà vào viện dưỡng lão. Vợ tôi không thể làm gì hơn được nữa – để mắt trông chừng bà ngày cũng như đêm".
Ngày và đêm ư? Thế mà cô nghĩ là cô đã chu đáo lắm khi chăm lo bữa ăn tối cho bà và mướn một người giúp việc theo giờ. "Dù sao thì cũng xin cảm ơn ông" cô nói.
Khi cô quay lại chỗ mẹ, bà Lưu Linh kêu ca ngay lập tức "Cửa hàng rau quả ở góc đường kia kìa, con có biết không? Mẹ cứ đi tới đi lui mà không thấy, biến mất rồi! Lại quay ra bờ sông. Con không tin ư, đi mà xem đi!"
Đêm ấy Ruth ở lại nhà mẹ, cô ngủ trong phòng ngủ cũ của cô. Còi báo sương ở khu vực này kêu to hơn ở chỗ nhà cô. Cô nhớ là mình vẫn nghe tiếng còi này vào ban đêm khi cô còn bé. Cô nằm trên giường đếm từng hồi còi, ứng chúng với số năm còn lại trước khi cô có thể chuyển đi năm năm, rồi bốn năm, rồi ba năm, và bây giờ cô trở lại.
Buổi sáng, cô mở tủ thức ăn để tìm bột ngũ cốc ăn liền. Cô tìm thấy những chiếc khăn giấy dơ bẩn gấp lại va để thành từng chồng. Hàng trăm cái. Cô mở tủ lạnh. Nó được chất đầy những bịch ny lông đựng bột bắp xanh và đen, những hộp giấy đựng thức ăn dở, những múi cam, vỏ dưa đỏ, thức ăn đông đặc thành đá k lâu chưa được rã đông. Ở trong ngăn lạnh nhất là một hộp các tông đựng trứng, một đôi giày, đồng hồ báo thức và một cái gì đó giống như đậu đã nảy mầm. Ruth cảm thấy muốn bệnh. Những điều này xảy ra chỉ trong vòng một tuần sao?
Cô gọi cho Art ở Hawaii. Không có ai trả lời. Cô mường tượng cảnh anh đang nằm ườn một cách thanh nhàn trên bãi biển, phớt lờ mọi vấn đề lớn nhỏ trên đời này. Nhưng sao anh có thể ở ngoài bãi biển được? Chỉ mới có sáu giờ sáng ở đấy mà? Vậy thì anh có thể ở đâu? Múa điệu hula trên giường một ai đó ư? Lại có chuyện nữa để mà lo lắng. Cô muốn gọi cho Wendy nhưng mà cô bạn thân sẽ chỉ thuần tuý ái ngại cho cô bằng cách nói rằng mẹ của mình còn làm những điều điên dại hơn nhiều. Còn Gideon thì sao? Ông ta quan tâm đến khách hàng và hợp đồng làm ăn hơn. Ruth quyết định gọi cho dì Gal.
"Tệ hơn à? sao có thể tệ hơn được?" Bà Cao Linh hỏi. "Dì đã mua cho mẹ con nhân sâm và bà ấy bảo bà ấy có uống hàng ngày mà".
"Bác sĩ nói rằng những thứ ấy chẳng có ích gì".
"Bác sĩ!" bà Cao Linh đổ quạu "Dì không tin vào việc chẩn đoán bà ấy bị Alzheimer. Dượng con cũng nói thế mà ông ấy là nha sĩ. Ai cũng già đi, ai cũng lú lẫn. Khi con lớn tuổi, có quá nhiều việc cần nhớ. Dì hỏi con tại sao không ai mắc bệnh này 20, 30 năm về trước? vấn đề là ngày nay bọn trẻ các con không còn thời gian rảnh để thăm hỏi cha mẹ nữa. Mẹ con rất cô đơn, có thể thôi. Bà ấy chẳng có ai để nói chuyện bằng tiếng Hoa. Tất nhiên đầu óc bà ấy có hơi bị rỉ sét. Nếu con ngưng nói chuyện thì chẳng còn dầu cho bánh xe bị han rỉ?"
"Vâng, đó là ly do con muốn dì giúp con. Mẹ con có thể đến chỗ dì trong vòng một tuần không ạ? Đó là vì con có quá nhiều việc phải làm trong thời gian này và không thể dành nhiều thời gian…"
"Con không cần hỏi. Dì sẵn sàng làm điều đó! Dì sẽ đến đón mẹ con trong vòng một tiếng nữa. Dù sao dì cũng cần mua một vài thứ ở đấy".
Ruth muốn bật khóc vì nhẹ nhõm.
Sau khi dì Gal chở mẹ cô đi, Ruth đi bộ qua mấy khối nhà ra bờ biển đến chỗ tận cùng của đất liền. Cô cần nghe tiếng sóng biển vỗ liên hồi, tiếng ầm ầm không ngớt của nó nhận chìm tiếng con tim đập thảng thốt trong ngực cô.