Viên Tướng Của Nhà Vua

húng tôi theo con đường đi về phía nam và cứ ở mỗi chặng, tôi có cảm tưởng sẽ nhận được tin chàng đã chết.

Totnes, Newton Abbot, Ashburton, mỗi chặng lại có vẻ dài hơn chặng trước. Cuối cùng tôi cũng đến thủ phủ của Devon và nhận thấy từ xa đại thánh đường ngự trị trên thành phố và con sông.

Richard vẫn còn sống? đó là câu hỏi đầu tiên của tôi khi gặp bất cứ ai. Chàng ở trong một khách sạn trên quảng trường thánh đường. Chàng đã trưng dụng khách sạn này để làm nhà riêng và đặt lính gác ngoài cổng.

Khi tôi trình tên họ, một viên sĩ quan trẻ xuất hiện tức thì và màu tóc của anh ta, điệu bộ quen thuộc cùng với nụ cười lễ độ khiến tôi nhận ra ngay.

- Cháu có phải là Jack Grenvile, con trai của Bevil? – tôi hỏi và nhớ có lần Jack tháp tùng người cha đến Lanrest, trước chiến tranh.

- Chú của cháu sẽ rất sung sướng được gặp cô – Jack nói - Từ lúc chú viết thư cho cô, chú không nói gì cả. Chú đuổi hơn mười nữ hầu ra khỏi phòng vừa nạt nộ rằng họ không biết cách săn sóc vết thương. Chú ấy nói rằng chỉ có Matty biết cách phục vụ người bệnh trong khi Honor ngồi nói chuyện với chú.

Nghe nói thế, Matty đỏ mặt lên vì sung sướng.

- Tình trạng sức khoẻ của chú Richard ra sao? – tôi hỏi trong khi người ta đẩy xe lăn của tôi vào đại sảnh nơi đặt một bàn dài ngay giữa phòng. Có lẽ nơi đây, dùng làm chỗ hội họp của ban tham mưu binh đoàn.

- Ba ngày nay, sức khoẻ của chú ấy đã khá hơn. – Jack nói - Thoạt đầu chúng cháu cứ ngỡ chú ấy không qua khỏi. Sau khi chú Richard bị thương, cháu xin phép Hoàng tử De Galles đưa chú ấy về Exeter để điều trị.

Lúc ấy người hầu xuống thang cho biết rằng tướng Richard cần gặp tôi ngay lập tức. Tôi vào phòng dành riêng để Matty thay áo và trang điểm cho tôi, kế đó tháp tùng bởi Jack Grenvile, tôi vào gặp chàng.

Căn phòng chàng đang nằm hướng ra quảng trường lớn và khi chúng tôi vừa bước qua ngưỡng cửa, chuông thánh đường điểm bốn giờ.

- Lạy Chúa làm cho tiếng chuông ngu đần này phải biết xấu hổ - một giọng nói lớn quen thuộc vang lên – đã hơn mười lần, tôi yêu cầu viên thị trưởng thành phố đáng đày đoạ phải ra lệnh ngưng giật chuông, vậy mà hắn chưa thi hành. Này, Harry, hãy ghi chú điều ấy cho tôi.

- Vâng thư ngài - một chàng trai cao lớn đứng dưới chân giường vừa đáp vừa ghi chú vào sổ tay.

- Hãy đặt lại gối cho tôi! Không, không phải thế, đồ vụng về! đặt ngày dưới đầu tôi! Quỷ thần, thằng Jack đâu? Chỉ có thằng Jack biết cách đặt gối!

- Cháu đây, thưa chú – Jack lên tiếng – Nhưng kể từ đây chú sẽ không cần đến cháu nữa đâu. Cháu dẫn đến cho chú một người mà bàn tay dịu dàng và khéo léo hơn chúng cháu nhiều.

Nói xong, Jack đẩy xe tôi đến bên giường chàng.

- A! Richard thở phào khoan khoái - Thế là cuối cùng em cũng tới đây!

Mặt chàng tái nhợt như xác chết. Hai mắt mở to tương phản với nét xanh xao đó. Mái tóc đỏ đã được cắt ngắn, khiến chàng trẻ ra. Lần đầu tiên, tôi nhận thấy giữa chàng và Dick có nét giống nhau. Tôi cầm lấy bàn tay chàng.

- Khi nhận được tin dữ, em lên đường ngay – tôi nói.

Chàng quay lại hai chàng trai đang đứng ở dưới chân giường.

- Các cậu có thể lui ra ngoài được rồi. – Chàng nói – Và nếu viên ngự y đáng ghét mà xuất hiện, các cậu hãy bảo lão ta đi đằng khác chơi.

- Xin tuân lệnh.

Cả hai dập gót giày chào Richard và bước ra. Tôi thoáng thấy Jack nháy mắt hóm hỉnh với người bạn.

Richard nâng bàn tay tôi lên môi hôn.

- Thượng đế khéo đùa dai! – chàng nói - Rốt cuộc cả hai chúng ta đều bị thương tật ở chân.

- Anh có đau lắm không? – tôi hỏi.

- Đau à? Thật ra, những mảnh bom mà ghim vào đùi dĩ nhiên là không dịu dàng như nụ hôn được.

- Ai đã xem xét vết thương?

- Tất cả những thầy thuốc trong quân đội và chẳng ai làm được trò trống gì.

Tôi gọi Matty đang chờ ngoài cửa. Cô ta bước vào, tay bưng một thau nước nóng, cùng với băng vải.

- Chào cô bé mặt cừu – Richard nói – Cô đã làm điêu đứng bao nhiêu viên hạ sĩ của tôi rồi?

- Tôi chả có thì giờ làm điêu đứng ai – Matty trả lời cộc lốc - Ở mỗi chặng, cô Honor không cho phép dừng chân lâu rồi lại đi ngay. Và chúng tôi đến đây thật sớm không phải để nghe chửi.

- Ồ! Tôi chỉ chửi khi nào cô mạnh tay với vết thương của tôi.

- Chúng ta hãy bắt đầu đi thôi – Matty nói – Ngài hãy cho tôi xem chân bị thương.

Cô ta tháo băng bằng đôi tay thành thạo. Vết thương thật ra khá sâu và miếng bom đã vào tận xương.

- Cũng còn sạch sẽ - Matty nói – Tôi cứ tưởng phải gặp vết thương đã ung thối. Nhưng ngài phải chịu mang vài miếng bom này trong chân suốt đời, trừ phi ngài cho cưa chân.

- Không ai được cưa chân tôi – chàng đáp – Thà tôi chịu đau và mang miếng này suốt đời.

- Nhưng dù sao, đó cũng là nguyên nhân khiến ngài hay nổi cáu – Matty đáp.

Và trong khi Matty rửa sạch vết thương, băng bó lại cho Richard, bệnh nhân nắm chặt tay tôi như Dick đã từng làm. Khi Matty đã ra ngoài, chàng đưa ngón tay lên gãi mũi và hỏi tôi.

- Đã hơn ba tháng rồi anh không gặp em. Gia đình Pollexefen có khó chịu với em như gia đình Jo không?

- Gia đình em không khó chịu với ai cả. Tại vì anh khiến người ta phải nổi nóng.

- Ngay từ đầu, bọn họ đều căm ghét anh. Chắc em cũng biết vụ các uỷ viên ở Devon đã đi Exeter để nộp đơn tố cáo anh và lá đơn dài đến cả dặm.

- Em không biết.

- Tất cả đều là âm mưu do ông anh em chủ xướng. Ba thành viên trong Hội đồng cố vấn Hoàng tử đã từ Bristol đến Exeter để nghe báo cáo của các uỷ viên. Anh phải ra trước uỷ ban trình bày một khi đã đi được. John Berkeley hiện đang cầm quyền ở Exeter cũng dính líu vào âm mưu đó.

- Nhưng âm mưu đó thế nào?

- Họ muốn lật đổ anh. Berkeley đang ngấp nghé địa vị của anh.

- Anh có thấy điều gì bất lợi lớn không? Cuộc bao vây Plymouth vẫn chưa làm anh hài lòng mà?

- Mặc kệ! Nhưng anh quyết định không chịu thua. Anh không chấp nhận dưới quyền ai trong khi chính Đức Vua đã phong cho anh tước hiệu này.

- Nhưng Hoàng thượng có lẽ còn đang bận tâm với nhiều mối lo khác – tôi nói - Tướng

Cromwell là ai, mà em nghe mọi người nhắc đến?

- Y chỉ là một trong những tín đồ thanh giáo mà Chúa cũng ghét – Richard nói – Y tự cho là có sứ mạng thiêng liêng. Người ta nói mỗi chiều tối, Y đều đọc kinh cầu nguyện với thượng đế. Tuy nhiên y là một chiến binh giỏi, cũng như Fairfax. Đạo quân kiểu mẫu của họ sẽ nghiền nát quân ô hợp của chúng ta.

- Nhưng tại sao anh lại chọn giây phút khó khăn này để bất hoà với bạn bè?

- Chúng không phải là bạn của anh. Chúng chỉ là những kẻ đểu giả bất tài. Và anh đã nói thẳng vào mặt chúng.

Nói phải trái với chàng thật vô ích. Hơn nữa, vết thương làm chàng dễ nổi nóng. Tôi hỏi chàng có tin tức gì về Dick không. Chàng đưa cho tôi xem lá thư dài dòng của Herbert Ashley cùng với bản sao những huấn thị chàng gửi cho người thầy của Dick. Lá thư không chút tình cảm hay ngụ ý khuyến khích. Trong thư có một đoạn:

“Tôi muốn nó phải chăm chỉ học tiếng Pháp, tập đọc, tập viết, học số học kể cả đánh kiếm, cưỡi ngựa và khiêu vũ. Đó là những gì tôi kỳ vọng nơi nó, bởi vì nếu nó nghe theo lời tôi, nó sẽ không thiếu thốn gì hết. Nhưng nếu nó không thực hiện những gì tôi muốn, tôi sẽ không gửi cho nó một xu và không nhận nó là con.”

Tôi gấp tờ giấy lại và để trong cái hộp nhỏ gần đầu giường.

- Anh có nghĩ rằng chiếm được thiện cảm của con không? – tôi hỏi.

- Anh chỉ muốn nó vâng lời.

- Nhưng đối với Joseph, anh đâu có nghiêm khắc như thế. Ngay cả với Jack, cháu trai của anh cũng vậy.

- Joseph và Jack đều xứng đáng là con cháu của anh. Khi anh Bevil đáng thương ngã xuống ngoài chiến trường, thằng Jack đã thay cha chiến đấu dũng mãnh như cọp… Lúc ấy nó mới mười lăm tuổi, bằng thằng Dick bây giờ. Anh rất yêu mến bọn trẻ can đảm bởi vì chúng cư xử như người lớn. Nhưng còn Dick, đứa con thừa kế của anh, lại run rẩy khi thấy máu. Nó làm ô danh cha nó.

Richard hôn bàn tay tôi.

- Bỏ qua chuyện thằng Dick đi – chàng nói – Nó có phải là người bị mười hai miểng bom vào đùi đâu.

Chàng nằm giường khoảng năm tuần lễ, và vào cuối tháng năm, chàng đã có thể chống gậy đi lại trong phòng nhưng chỉ để chửi rủa những người tuỳ tùng và mắng họ là lười biếng.

Lần đầu tiên sau thời gian nằm liệt giường chàng bước xuống. Tôi chưa hề thấy những sĩ quan cao cấp nào đỏ mặt tía tai như các viên đại tá và thiếu tá bị chàng khiển trách thậm tệ sáng hôm đó.

Ai cũng đưa mắt cầu khẩn nhìn ra cửa như những học trò bị bắt gặp phạm lỗi. Nhưng khi tôi trở về sau cuộc đi dạo và chào hỏi các tướng tá, họ đều tỏ vẻ hài lòng vì chỉ huy của họ đã phục hồi sức khoẻ.

- Tất cả chúng tôi đều vui mừng khi thấy ngài chỉ huy đã thoát nạn - một đại tá bộ binh nói – Cách đây một tháng, chúng tôi cứ ngỡ hết hy vọng.

- Các ông không oán hận tướng Richard về những lời khiển trách sáng nay sao? – tôi hỏi.

- Oán hận? – viên đại tá tỏ vẻ sửng sốt hỏi lại - Tại sao chứ? Ngài chỉ luyện giọng một chút thôi mà.

Tinh thần của những người lính chuyên nghiệp luôn luôn là điều khó hiểu đối với tôi.

- Khi chú cháu cau mày và chửi bới – Jack nói – đó là dấu hiệu rất tốt. Nhưng khi chú ấy mỉm cười, nói năng lịch sự với ai, người ấy coi như đang trên đường vào nhà giam. Cháu đã có lần nghe chú ấy nguyền rủa mắng nhiếc một viên sĩ quan suốt mười lăm phút, vậy mà, buổi tối viên sĩ quan ấy được thăng cấp đại uý. Còn ngày hôm sau, chú ấy tiếp một tù nhân vốn là địa chủ, vì thiếu tiền chú nên bị giam. Chú Richard lịch sự mời người ấy ăn uống no say. Hai giờ sau, người ấy bị treo cổ tòng teng trên cây.

Cũng trong thời gian đó, Hội đồng cố vấn Hoàng tử nhóm họp ở Exeter để nghe các ông uỷ viên khiếu nại về tướng Richard Grenvile. Thật đáng tiếc, tôi nghĩ thế, khi mà ngài Edward Hyde lại cầm đầu Hội đồng cố vấn. Khi các thành viên của Hội đồng gồm có ngài luật sư Edward Hyde cùng hai hầu tước Culpepper và Capel, đến khách sạn gặp Richard, tôi nhận thấy luật sư Hyde có vẻ lạnh lùng xa cách và không chút thiện cảm với Richard và ngược lại chàng cũng tiếp họ với vẻ khinh bỉ. Vừa được giới thiệu xong, tôi rút lui ngay.

Tôi chẳng lo họ nghĩ gì về thái độ của tôi. Bởi vì tôi không muốn làm giảm uy tín của

Richard khi mà bọn họ đồn đại với nhau rằng chàng có một tình nhân tật nguyền.

Thật tình tôi không bao giờ biết rõ điều gì đã xảy ra bên trong cánh cửa đóng kín. Ngay sau khi ba vị cố vấn của Hội đồng định mở miệng nói, Richard đã làm họ im ngay bằng hàng loạt lời công kích viên thị trưởng John Berkeley và các ông uỷ viên ở Devon. Richard đã kể cho tôi nghe lời tuyên bố của chàng trước thành viên Hội đồng cố vấn:

- Cứ để cho Berkeley đảm nhiệm việc phong toả Plymouth nếu y muốn. Tôi tiếc rằng phải dậm chân trước Plymouth trong khi các đạo quân của ta tiến về đồng bằng. Hãy cho tôi quyền tuyển mộ lính ở Cornouailles và Devon, tôi hứa sẽ lập nên một đạo quân đủ sức đối đầu với Cromwell.

Nói xong chàng từ chức tư lệnh mặt trận Plymouth theo đúng luật trong khi chờ đợi được giao một nhiệm vụ khác. Đã gần mười bẩy ngày qua, Richard chờ đợi lệnh cho phép tuyển mộ lính. Cuối cùng chàng tuyên bố không thể chờ mãi một mẩu giấy từ trên gửi xuống. Thế là Richard quyết định sai người đi thành lập một đạo quân mới. Chàng phái các sĩ quan đi khắp vùng tuyển mộ những người đủ sức cầm vũ khí, những lính đào ngũ và những người bệnh phục viên. Chàng hứa sẽ trả lương và trang bị cho họ. Với tư cách là quận trưởng Devon – chàng vẫn còn giữ chức vụ này – Richard ra lệnh cho những kẻ thù của chàng là các ông uỷ viên phải đóng góp tiền. Trong thâm tâm tôi nghĩ rằng chàng lại gặp những rắc rối mới, nhưng vì tôi là phụ nữ và những việc đó không can hệ gì đến tôi.

Một ngày kia tôi ngồi gần cửa sổ phòng và nhìn ra thánh đường. Tôi chợt thấy John Berkeley bước ra khỏi khách sạn với vẻ mặt hầm hầm. Berkeley vẫn chưa lên đường đi chỉ huy mặt trận Plymouth. Theo lời Jack kể, một cuộc hội kiến dữ dội vừa diễn ra bên dưới giữa Richard và Berkeley.

- Thế hai người đã bàn cãi về việc gì? – tôi hỏi.

- Lại vẫn chuyện cũ rích – Jack nói – Chú Richard cho rằng chú có quyền buộc các uỷ viên phải nộp tiền nuôi quân. Ngài Berkeley lại tuyên bố ngược lại. Ngài ta cho rằng số tiền đóng góp phải dành cho ngài là tư lệnh mặt trận Plymouth vừa là thị trưởng Exeter.

Ít lâu sau, Richard lên phòng tôi. Mặt chàng trắng bệch vì tức giận.

- Anh không thể chịu đựng lâu được tình trạng hỗn loạn này – chàng nói – Anh phải đi Bristol để xin yết kiến Hoàng tử. Khi nghi ngờ điều gì, cần phải gặp ngay người cầm đầu. Đó là đường lối của anh. Nếu Hoàng tử không thoả mãn yêu cầu của anh, anh sẽ bỏ tất cả.

- Nhưng anh chưa bình phục hẳn để có thể cưỡi ngựa được.

Ở đây anh không thể làm được gì hết. Anh không thể để yên cho tên John Berkeley làm cản trở công việc. Vô phước thay, chính hắn lại cấu kết với ông anh của em.

- Tại lỗi anh – tôi nói – Anh tự biến mình thành kẻ thù của Jo. Tất cả đều do phát đạn của anh bắn vào đại tá Edward Champernowe.

- Thế anh phải làm gì? Không lý thăng cấp cho hắn? – chàng giận dữ thốt lên - Hắn là một kẻ hèn nhát đã làm chết ba trăm lính thiện chiến của anh chỉ vì hắn không đủ can đảm vượt qua hoả pháo của địch để đến tiếp viện anh. Một viên đạn? Như thế còn quá êm dịu đối với hắn. Nếu là một trăm năm trước đây, hắn đã bị bốn ngựa phanh thây.

Ngày hôm sau, chàng đi Barnstaple nơi Hoàng tử De Galles đến tị nạn bệnh dịch hạch đang hoành hành ở Bristol. Tôi an tâm thấy Jack cùng đi với chàng. Phải ba người mới đỡ chàng lên yên ngựa được, và chàng càng thêm gắt gỏng. Khi tôi nghiêng đầu qua cửa sổ phòng, chàng mỉm cười vừa giơ kiếm chào tôi.

- Đừng sợ - chàng nói – Trong mười lăm ngày nữa, anh sẽ trở lại. Em hãy giữ gìn sức khoẻ.

Chàng không bao giờ trở lại, và thế là chấm dứt thời gian lưu trú tại Exeter, chấm dứt vai trò y tá tinh thần lẫn thể xác. Ngày 18-06, quân của Đức Vua và ông Hoàng Rupert đã bị tướng Cromwell đánh ta ở Naseby. Quân phiến loạn, dưới quyền chỉ huy của tướng Fairfax, bắt đầu tiến về phía tây. Toàn bộ chiến lược của phe Đức Vua phải thay đổi để ứng phó với sự đe doạ mới, và trong khi có tin đồn Fairfax tiến quân về Taunton, tôi nhận được lá thư của Richard nói rằng chàng đã nhận lệnh bao vây Lyme và hiện chàng đã có chiếu chỉ phong chàng làm thống soái trong túi.

“Anh sẽ cho người đến tìm em – chàng viết – ngay sau khi anh đã ấn định địa điểm đặt tổng hành dinh. Còn lúc này, em ở đâu thì cứ ở yên đó.”

Tôi nghe lời chàng và ở lại Exeter. Dù sao tôi cũng không còn mái nhà nào để dung thân, vì vậy miễn sao có chỗ trú tạm là được rồi. Con người tôi không phải là khiêm tốn mà cũng chẳng phải kiêu ngạo. Tôi chỉ là người du mục.

Ngày cuối tháng sáu, Jack Grenvile đến tìm tôi, dắt theo vài con ngựa để đưa chúng tôi đi. Tôi và Matty đã luôn sẵn sàng. Chúng tôi đợi tin từ hai tuần nay.

- Chúng ta đi đâu đây? – tôi hỏi giọng vui vẻ - đi Lyme hay đi Luân đôn?

- Chúng ta sẽ không đi hai nơi đó – Jack trả lời, nét mặt không vui – Chúng ta đi

Ottery. Chú Richard đã từ chức.

Jack chỉ cho tôi biết rằng lẽ ra lực lượng hùng hậu mới tuyển tập trung ở Tiverton sẵn sàng đặt dưới quyền chỉ huy của Richard, thì vào giờ chót, lực lượng này được phái đi bảo vệ Barnstaple, mà không một lời giải thích.

Chúng tôi đến Ottery, ngôi làng nhỏ trong vùng Devon, dừng trước một trang viên. Richard đang ngồi trong phòng ăn, chân bị thương duỗi dài trên ghế. Chàng nói giọng bông đùa.

- Chàng tật nguyền xin chào nàng tật nguyền.

- Tại sao anh lại ở đây?

- Bây giờ anh là người tự do – chàng mỉm cười trả lời - một người không lệ thuộc vào ai cả. Mặc kệ họ xoay xở chiến đấu với đạo quân kiểu mẫu của Cromwell và Fairfax. Họ không cung cấp người cho anh, thử hỏi còn có mỗi mình anh với thằng Jack, anh sẽ làm được gì trước Fairfax và hai vạn quân.

- Em cứ tưởng anh là thống soái rồi.

- Ôi chỉ là hư danh, chẳng có nghĩa lý gì cả. Anh vừa gửi trả chiếu chỉ lại cho Hoàng tử De Galles. Nào, chúng ta bắt đầu dùng bữa đi thôi. Em uống gì, rượu Rhin hay bourgogne?