“Thích ư? Trình Thực hít thật sâu, cậu còn có thể thích một cô gái ư? Lục tìm kí ức, Trình Thực cơ hồ gặp lại hình ảnh của chính mình thời niên thiếu. Ngồi một mình trên cánh đồng tĩnh mịch không bóng người, những ngôi sao trên trời lấp lánh, cuối cùng hóa thành một khoảng không mông lung. Đó là nước mắt của cậu, chầm chậm, chầm chậm tuôn rơi lặng lẽ, che mờ thị giác..."
1
Năm thứ ba đại học bắt đầu chưa được bao lâu, Chung Quốc đã đến thực tập tại một công ty thiết kế kiến trúc ở Bắc Kinh. Cậu vay bố năm nghìn tệ, mua một dàn máy vi tính xịn để phục vụ học tập và công việc.
“Bố, con sẽ cố gắng trả lại bố trong vòng nửa năm, nhiều nhất cũng không quá một năm.”
Khẩu khí đầy tự tin của Chung Quốc khiến bố cậu rất hài lòng. Ông Chung định sẽ chu cấp cho con trai đến khi tốt nghiệp đại học, sau đó để cậu hoàn toàn tự lập, không ngờ ý thức tự lập của con trai ông rất cao, những khoản chi tiêu ngoài học phí đều được cậu dùng dưới danh nghĩa “vay mượn”, còn nghiêm túc hẹn ngày trả nợ. Ông Chung rất vui, nói riêng với vợ: “Con trai chúng ta rất tự lập, sau này nhất định sẽ có ngày thành đạt.”
Tô Nhất cũng bắt đầu ra ngoài học hỏi kinh nghiệm. Sinh viên năm thứ ba, thứ tư, không thể cứ ngày ngày nhốt mình trong trường đọc sách thánh hiền được, cần chủ động tham gia những công việc thực tế ngoài xã hội, chăm chỉ học hỏi và giao lưu với mọi người, học cách đối nhân xử thế. Điều đó có tác dụng rất lớn sau khi tốt nghiệp.
Tô Nhất tìm được một công việc gia sư. Hằng ngày, vào buổi tối, cô thường ngồi xe buýt qua bảy, tám trạm đến dạy thêm hai tiếng đồng hồ cho một cô bé học lớp chín, thù lao hai mươi tệ một buổi. Tiền công không nhiều, trừ tiền vé xe hai chiều thì thu nhập tính ra càng ít, thế nhưng cô vẫn kiên trì, coi như để rèn luyện bản thân.
Ngoài làm gia sư, cô còn thử gửi bài đến tòa soạn báo và tạp chí. Nữ sinh Trung văn làm về chữ nghĩa cũng giống như anh đầu bếp chế biến những món ăn, bật bếp lên, đảo qua đảo lại, nêm thêm mắm muối là có ngay một món ngon. Bài viết của cô bắt đầu được xuất hiện trên một số báo và tạp chí, tuy chỉ là những đoạn văn ngắn, nhuận bút không nhiều nhưng nhìn thấy tác phẩm của mình được trở thành bản in, lòng cô tràn ngập niềm tự hào. Kể cho Chung Quốc, cậu cũng vui thay cho cô, còn chạy đi mua một cuốn tạp chí có đăng bài của cô, đem khoe với các bạn học rằng bạn gái cậu xinh đẹp, tài năng như thế nào.
Ngày học trên lớp, tối làm gia sư, lúc rảnh rỗi thì viết bản thảo, ngày nào Tô Nhất cũng bận rộn. Gọi cho Chung Quốc, cậu cũng bận chẳng kém gì, phải vẽ bản thiết kế, phải làm mô hình, còn phải thường xuyên đến công trường vào buổi tối. “Không chăm đến công trường, chỉ vùi đầu vào bản vẽ thì chẳng khác gì đóng cửa chế tạo xe,” cậu nói như vậy.
Tuy cả hai người đều bận nhưng điện thoại và tin nhắn vẫn không vì vậy mà giảm bớt, trái lại càng nhiều hơn. Họ kể cho nhau nghe cảm giác từng bước hòa nhập vào xã hội, đồng thời cũng động viên lẫn nhau nỗ lực, cố gắng, làm thật tốt.
Lần nào cũng vậy, trước khi tắt điện thoại, Chung Quốc đều nói khẽ một câu: “Tô Nhất, anh rất rất... nhớ em.”
Tô Nhất hiểu hai chữ “nhớ em” mà cậu nhấn mạnh ấy có ý nghĩa gì, mặt lập tức ửng hồng còn tim thì đập mạnh.
Dù bận rộn nhưng Tô Nhất vẫn nhớ sắp đến sinh nhật của Chung Quốc. Hai mươi tuổi là dấu mộc lớn của cuộc đời nhất định phải tặng cậu một thứ gì thật ý nghĩa làm kỉ niệm. Nhưng cô vẫn chưa biết nên tặng gì.
Trước giờ học, Tô Nhất tranh thủ thời gian hỏi ý kiến của Hứa Tố Kiệt. Hứa Tố Kiệt hiện không ở trong kí túc, cô và anh Chu thuê một phòng bên ngoài trường làm thế giới riêng của hai người. Giờ muốn nói chuyện với cô ấy, chỉ còn cách tranh thủ lúc giáo sư chưa đến.
“Tối qua em đã hỏi Chu Hồng, cô ấy góp ý mấy loại như thắt lưng, cà vạt, ví, dao cạo râu... chẳng có gì mới mẻ cả. Chị Hứa, chị nghĩ giúp em.”
Tô Nhất vừa năn nỉ vừa lắc cánh tay Hứa Tố Kiệt, trông chừng như sẽ lắc ra một đáp án vừa ý. Hứa Tố Kiệt cười, nói: “Chị cũng chẳng nghĩ ra được gì mới. Chị nghĩ hay là em đan cho cậu ấy cái áo len. Trò này tuy rất xưa rồi nhưng chiếc áo ấm do chính tay bạn gái đan cho, chàng nào nhận được cũng sẽ vui. Quà tặng quan trọng không ở ý tưởng mà ở tấm lòng. Em bảo có đúng không?”
Hứa Tố Kiệt nói rất đúng, Tô Nhất vừa nghe hai mắt đã sáng rực lên, có ý áp dụng nhưng rồi lại chần chừ. “Chị Hứa, nhưng mà em không biết đan len.”
“Không biết đan thì học.”
“Không kịp rồi, ngày mùng Chín tháng sau đã là sinh nhật Chung Quốc rồi, chỉ còn nửa tháng nữa, em làm sao đan kịp đây?” Tô Nhất biết rõ mình chân tay hậu đậu nên không tự tin lắm.
“Vậy đan khăn len đi. Khăn quàng đơn giản lại dễ đan, hơn nữa cũng có ý nghĩa lắm. Hàm ý là trói buộc. Vậy đi, đan một cái khăn quàng trói chặt cậu ta lại.” Hứa Tố Kiệt vừa nói vừa đập tay lên bàn như đã quyết định. Sau khi tan học, Tô Nhất và Hứa Tố Kiệt đi mua len, quyết định đan cho Chung Quốc một cái khăn quàng vào sinh nhật tuổi hai mươi của cậu. Chọn đi chọn lại cả một dãy dài, cuối cùng Tô Nhất lấy len lông cừu màu xanh lam.
Màu xanh lam ấy xanh như nước sông Gia Lăng chiều mùa hạ.
Cuộc sống của Tô Nhất trở nên bận rộn chưa từng có, phải lên lớp, dạy thêm, chiếm phần lớn thời gian ban ngày và buổi tối. Việc đan khăn, Tô Nhất chỉ có thể làm ngoài giờ học, đi dạy và trước khi đi ngủ. Những lúc ở trong kí túc xá, có thể nói là kim len chẳng rời tay. Chu Hồng thường trêu chọc: “Ôi, đây là nàng Chức Nữ giáng trần đó sao?”
Học kì này, Chu Hồng đã hoạt bát trở lại. Tô Nhất biết chuyện này phần lớn có liên quan đến việc nhận lỗi của Trình Thực ở cuối học kì trước. Đúng là cởi chuông vẫn phải cần người buộc chuông.
Lần đầu cầm kim đan, Tô Nhất cứ ôm đống kim, len mà không biết đan lát thế nào. Hứa Tố Kiệt phải ngủ lại kí túc xá một đêm, cầm tay cô dạy cách đan đơn giản nhất, tiếp đó là cô phải tự đan. Nhưng cô hầu như chẳng có năng khiếu trong việc này càng đan càng sai. Chỗ đan sai chỉ còn cách tháo ra đan lại. Cứ như vậy, đan rồi lại tháo, tháo rồi lại đan, phí không ít thời gian, công sức.
Ngày qua ngày, chiếc khăn mới đan được một đoạn ngắn ngủn. Tô Nhất cuống cả lên, tận dụng tất cả thời gian có thể để đan. Các buổi tối đi làm gia sư, đi về cũng mất hơn nửa tiếng, cô tranh thủ hướng ra cửa sổ xe buýt nơi có những ánh đèn đường lúc sáng lúc tối mà đan khăn. Ánh sáng không đủ, rất khó nhìn và vất vả, Tô Nhất phải căng mắt ra, chăm chú nhìn kim đan và sợi len trong tay, tỉ mẩn đan từng mũi, từng mũi một, miệng lẩm bẩm: “Lên, xuống, lên, xuống...”
Nếu như cô không cẩn thận nhẩm từng đường kim để tự nhắc nhở mình thì dưới ánh sáng yếu ớt như vậy rất dễ đan sai.
Có lần đi dạy, một đầu kim đan Tô Nhất nhét trong túi lộ ra ngoài, bị phụ huynh học sinh nhìn thấy. Bà ta lập tức tỏ ra khó chịu, nói: “Này Tiểu Tô, cô mời cháu đến dạy thêm cho con gái cô, cháu còn mang cả len đến đan à?”
Tô Nhất vội vàng giải thích, nét mặt bà ta mới dần tươi tỉnh trở lại. Từ đó Tô Nhất đã hiểu rằng phải chú ý đến những điều nhỏ nhặt, trong giờ làm việc, những đồ vật không liên quan đến công việc phải được cất kĩ tránh xảy ra những hiểu lầm đáng tiếc.
Đan trong thời gian nghỉ giữa giờ học, trên xe buýt, trước khi đi ngủ... Giờ đi ngủ của Tô Nhất ngày càng muộn, sau khi kí túc xá tắt đèn, cô lại thắp nến để tiếp tục chiến đấu. Có đêm, cô đan đến tận ba giờ sáng. Đó là đêm trước sinh nhật Chung Quốc ba ngày. Cuối cùng cô cũng đan được một chiếc khăn quàng dài bằng len lông cừu màu xanh lam. Tuy mũi kim còn chưa nhuần nhuyễn, đan chưa đều nhưng cô đã dốc sức hoàn thành.
Cầm chiếc khăn trên tay, cảm giác thật mềm mại, nhẹ nhàng. Nếu quàng trên cổ Chung Quốc vào những ngày đông, liệu có đem lại cảm giác ấm áp của ngày xuân?
Sau khi mang khăn quàng đến bưu điện gửi chuyển phát nhanh cho Chung Quốc, sáng sớm ngày mùng Chín tháng Mười, như thường lệ Tô Nhất gọi điện, gửi đến cậu lời chúc mừng sớm nhất. Cậu cười và hỏi cô: “Lại gửi cho anh một cái thiệp thế nào đây?”
Năm ngoái, vào ngày sinh nhật cậu, Tô Nhất đã gửi cho cậu một tấm thiệp do cô tự tay làm, thế nên năm nay cậu mới hỏi như vậy.
Tô nhất cười khúc khích, nói: “Đến lúc đó rồi anh sẽ biết.”
Cô giữ bí mật về việc đã tự đan khăn, muốn dành cho cậu một niềm vui bất ngờ. Nói chuyện một hồi, đến giờ lên lớp, cô muốn tắt điện thoại nhưng Chung Quốc không muốn, nói: “Em vẫn chưa hát chúc mừng sinh nhật anh.”
Tô Nhất ngẩn người một lát mới nhớ ra, nhưng cô vẫn giả vờ không biết, nói: “Bài hát chúc mừng sinh nhật à, được, hát ngay đây. Mừng ngày sinh nhật của anh, mừng ngày sinh nhật của anh...”
Chung Quốc vội kêu lên: “Không phải bài này, hát bài mà năm ngoái em hát cho anh nghe ấy. Anh muốn nghe bài đó.”
“Năm ngoái đã nghe rồi, năm nay còn muốn nghe nữa à?”
“Đương nhiên rồi, năm nào anh cũng muốn nghe, năm nào em cũng phải hát đấy.”
“Năm nào cũng muốn”, bốn chữ thôi mà ngọt ngào như mật, khiến Tô Nhất thấy trong lòng ngây ngất.
Nhưng ngoài miệng cô vẫn nói: “Năm nào cũng bắt em hát, anh không sợ nghe đến phát chán sao?”
“Không chán, mãi mãi không chán. Năm nào em cũng phải hát, ngay cả khi già đến nỗi răng rụng hết cũng phải hát, không được lười biếng.”
Khẩu khí của Chung Quốc mạnh mẽ như đang ra lệnh, Tô Nhất cũng ngoan ngoãn nghe lời, mặt mày rạng rỡ, hát khe khẽ vào loa:
“Hôm nay là ngày sinh nhật anh, Chung Quốc của em.
Sáng sớm, em thả đàn chim câu trắng. Mang đến cho anh một cành lá cọ. Chim câu bay qua núi non trùng điệp. Em muốn chúc mừng sinh nhật anh, Chung Quốc của em, mong anh mãi mãi không u buồn, mãi mãi vui vẻ.
Em muốn chúc mừng sinh nhật anh, Chung Quốc của em, đây là lời nói yêu thương của em từ phương xa.”
Nghe xong bài hát mừng sinh nhật đặc biệt của Tô Nhất, Chung Quốc mới hài lòng tắt máy. Cả buổi sáng hôm đó, trong đầu Tô Nhất luôn hỏi: Khi nào anh ấy mới nhận được quà? Khi quà đến tay, anh ấy sẽ tò mò ra sao? Giây phút mở quà, khi chiếc khăn len lông cừu màu xanh trải dài trên tay anh ấy, anh ấy sẽ bất ngờ đến thế nào?
Tưởng tượng, suy đoán, Tô Nhất bất giác mỉm cười.
Tiết học buổi sáng, cô chẳng có tâm trí nào mà nghe, chốc chốc lại liếc nhìn di động, chờ đợi cuộc điện thoại bất ngờ.
Đến trưa, Tô Nhất đang trên đường đến căn tin thì Chung Quốc gọi. Qua giọng nói, có thể thấy cậu vui sướng điên cuồng. “Tô Nhất, em đan khăn cho anh. Em đã đan cho anh một chiếc khăn. Em tuyệt quá, anh thấy hạnh phúc quá...”
Có lẽ người trúng giải xổ số năm triệu nhân dân tệ cũng không mừng rỡ, kích động được như cậu. Nghe thấy giọng nói vui đến phát cuồng trong di động, đôi mắt gấu mèo của Tô Nhất mở to, cô cười ngọt ngào. Những vất vả khi đan chiếc khăn đều như tan biến. Niềm hạnh phúc của cậu chính là sự đền đáp tốt nhất đối với cô.
Chỉ là một chiếc khăn len tự đan bình thường nhưng người đan nó đã dốc cả tâm trí và người nhận thì vui đến phát cuồng. Vật chất có giá, tình cảm vô giá.
Có những thứ mà giá trị không tiền nào sánh được, nói thẳng ra là có tiền cũng không thể mua được.