Khi đã rất muộn, khoảng một giờ sáng, họ giới thiệu tôi với Cartaud. Cả buổi tối tôi ngồi đợi ở quán cà phê Dante mà không thấy họ đâu nhưng không dám ghé khách sạn của họ. Tôi đã ăn một bữa tại quán Trung Quốc trên phố Sommerard. Viễn cảnh sẽ không bao giờ còn được gặp lại Jacqueline khiến tôi ăn mà không thấy ngon. Thế nên tôi cố tự trấn an: họ sẽ không rời khách sạn ngay tắp lự, và thậm chí nếu có đi thì họ cũng sẽ để lại cho tôi địa chỉ mới ở chỗ lễ tân. Nhưng họ để lại địa chỉ cho tôi vì lẽ gì cơ chứ? Kệ chứ, tôi sẽ lết đi tìm họ, thứ Bảy và Chủ nhật, tại các sòng bạc ở Dieppe và Forges‒les‒Eaux.
Tôi nán lại một lúc lâu trong hiệu sách tiếng Anh trên bờ ke, về phía Saint‒Julien‒le‒Pauvre. Tôi mua ở đó một cuốn sách: A High Wind in Jamaica, mà tôi từng đọc hồi mười lăm tuổi bằng tiếng Pháp dưới nhan đề Cơn bão Jamaica. Tôi bước đi vô định, rồi dạt vào một hiệu sách khác, cũng đóng cửa rất muộn, trên phố Saint‒Séverin. Rồi tôi quay về phòng, cố đọc sách.
Tôi lại đi ra phố và những bước chân dẫn tôi đến quán cà phê trên phố Cujas nơi chúng tôi hội ngộ sáng nay. Tim tôi nhói lến: họ đang ngồi ở cùng cái bàn ấy, gần ô cửa kính, với một người đàn ông tóc nâu. Van Bever ngồi bên phải ông ta. Tôi chỉ còn nhìn thấy Jacqueline đối diện với họ, một mình trên băng ghế, hai tay khoanh lại. Nàng ở đó, sau ô cửa kính, trong làn ánh sáng vàng, và tôi thấy tiếc vì không đi ngược được thời gian. Hẳn tôi sẽ lại ở trên vỉa hè phố Cujas đúng cái chỗ trước kia nhưng là tôi của hiện giờ, và hẳn tôi sẽ không gặp khó khăn gì để kéo Jacqueline ra khỏi cái bể cá ấy, đưa nàng về với bầu không khí tự do.
Tôi ngượng ngùng bước về phía bàn họ ngồi, như thể muốn bắt quả tang họ. Thấy tôi, Van Bever vẫy tay rất thân ái. Jacqueline mỉm cười với tôi mà không tỏ ra chút ngạc nhiên nào. Van Bever là người giới thiệu tôi với người kia:
‒ Pierre Cartaud...
Tôi bắt tay ông ta và ngồi xuống băng ghế, bên cạnh Jacqueline.
‒ Cậu đi ngang qua đây à? Van Bever hỏi tôi, bằng giọng lịch sự hẳn vẫn hay dùng với một mối quen biết mơ hồ.
‒ Vâng... Hoàn toàn là tình cờ thôi...
Tôi kiên quyết ngồi nguyên chỗ của mình, trên băng ghế. Jacqueline tránh ánh mắt tôi. Phải chăng vì có Cartaud nên họ lạnh nhạt với tôi thế này? Hẳn tôi đã cắt ngang cuộc trò chuyện giữa họ.
‒ Cậu muốn uống gì không? Cartaud hỏi tôi.
Ông ta có cái giọng trầm, rành rọt của một người quen nói và quen thuyết phục.
‒ Một cốc nước lựu.
Đó là một người đàn ông nhiều tuổi hơn chúng tôi, trạc ba mươi lăm. Tóc nâu, đưòng nét khuôn mặt hài hòa. Ông ta mặc một bộ com lê màu xám.
Khi ra khỏi khách sạn, tôi đã nhét vào túi áo gió quyển A High Wind in Jamaica. Tôi thấy yên ổn khi lúc nào cũng mang theo mình một quyển tiểu thuyết yêu thích. Tôi đặt nó lên bàn để lục tìm trong túi bao thuốc lá, và Cartaud để ý đến nó.
‒ Cậu đọc được tiếng Anh à?
Tôi đầp là đúng thế. Vì Jacqueline và Van Bever im lặng, rốt cuộc ông ta nói:
‒ Các bạn quen nhau lâu chưa?
‒ Chúng tôi gặp nhau ở khu này, Jacqueline đáp.
‒ À phải... tôi hiểu rồi...
Thật ra thì ông ta hiểu gì ? Ông ta châm một điếu thuốc.
‒ Và cậu cũng đi cùng họ đến sòng bạc chứ?
‒ Không.
Van Bever và Jacqueline vẫn giữ vẻ e dè. Sự có mặt của tôi có thể làm họ bối rối đến mức nào chứ?
‒ Thế thì cậu chưa bao giờ nhìn thấy họ chơi trò quay số suốt ba tiếng liền rồi...
Ông ta phá lên cười.
Jacqueline quay sang tôi.
‒ Chúng tôi đã quen ông đây ở Langrune, nàng bảo tôi.
‒ Tôi đã để ý ngay đến họ, Cartaud nói. Họ có một lối chơi đến là kỳ quặc...
‒ Tại sao lại kỳ quặc? Van Bever hỏi, giọng rõ là ngây thơ giả tạo.
‒ Mà chúng tôi phải tự hỏi ông có thể làm gì ở Langrune chứ, Jacqueline nói, mỉm cười với ông ta.
Van Bever đã lấy tư thế nài ngựa quen thuộc của mình: lưng vồng lên, đầu rụt lại. Anh có vẻ không thoải mái.
‒ Ông chơi ở sòng bạc à? tôi hỏi Cartaud.
‒ Không hẳn. Tôi thích vào đó, vậy thôi... những lúc có thời gian rảnh rỗi...
Thế ngoài thời gian rảnh rỗi thì ông ta làm gì?
Dần dà, Jacqueline và Van Bever trở nên thoải mái hơn. Có phải họ ngại tôi nói ra một lời nào đó khiến Cartaud khó chịu, hay ngại trong khi nói chuyện Cartaud sẽ hé lộ điều gì đó mà họ muốn giấu tôi?
‒ Thế còn tuần tới... Sẽ là Forges nhỉ?
Cartaud vui vẻ nhìn họ.
‒ Chắc Dieppe hơn, Van Bever đáp.
‒ Hẳn tôi có thể chở anh đến đó. Nhanh lắm đấy...
Ông ta quay sang Jacqueline và tôi:
‒ Hôm qua, chúng tôi mất hơn một tiếng để đi từ Dieppe về đây...
Tức là ông ta đã chở Van Bever về Paris. Tôi còn nhớ chiếc xe màu đen, dừng lại trên phố Cujas.
‒ Ông làm thế thì tốt quá, Jacqueline nói. Lần nào cũng phải đi tàu thì chán lắm...
Nàng nhìn Cartaud, ánh mắt thật kỳ lạ, như thể nàng bị ông ta gây ấn tượng mạnh, và không sao ngăn nổi mình ngưỡng mộ ông ta thế nào đó. Van Bever có nhận ra điều này không?
‒ Tôi sẽ rất vui nếu giúp được gì, Cartaud nói. Tôi hy vọng cậu cũng sẽ đi cùng...
Ông ta nhìn tôi chằm chằm bằng ánh mắt mỉa mai. Như thể ông ta đã đánh giá xong tôi, và tôi khiến ông ta muốn tỏ ra đôi chút hạ cố.
‒ Tôi không hay lui tới các sòng bạc dưới tỉnh, tôi xẵng giọng đáp.
Ông ta bất ngờ. Jacqueline cũng ngạc nhiên vì câu trả lời của tôi. Van Bever thì không nhúc nhắc.
‒ Cậu nhầm rồi. Vui lắm, các sòng bạc dưới tỉnh ấy...
Ánh mắt ông ta đanh lại. Tôi đã làm ông ta phật ý, chắc rồi. Ồng ta không ngờ nổi một suy nghĩ kiểu như vậy lại phát ra từ miệng một cậu bé có vẻ ngoài rụt rè đến thế. Nhưng tôi muốn nỗi khó chịu tan đi. Thế nên tôi nói thêm:
‒ Ông nói đúng... Vui lắm... Nhất là Langrune...
Phải, tôi rất muốn biết ông ta có thể làm gì ở Langrune khi gặp Jacqueline và Van Bever. Tôi có biết nơi ấy bởi vì năm trước, tôi từng ghé đó vào một buổi chiều cùng các bạn, trong một chuyến đi Normandie. Tôi thực sự thấy khó hình dung ông ta ở đó, vận bộ com lê màu xám và bước đi trước các villa đổ nát bên bờ biển, dưới trời mưa, để tìm sòng bạc. Tôi mơ hồ nhớ rằng sòng bạc không nằm ngay ở Langrune mà cách đó vài trăm mét, ở Luc‒sur‒Mer.
‒ Cậu là sinh viên à?
Rốt cuộc ông ta hỏi tôi. Lúc đầu tôi đã định đáp: vâng, nhưng câu trả lời hết sức đơn giản này sẽ làm phức tạp mọi thứ, bởi sau đó sẽ phải nói rõ là học gì.
‒ Không. Tôi làm việc cho các hiệu sách.
Tôi hy vọng với ông ta vậy là đã đủ. Ông ta có đặt cùng câu hỏi ấy cho Jacqueline và Van Bever không? Và họ đã trả lời như thế nào? Van Bever có nói anh làm nghề bán hàng rong không? Điều này thì tôi ngờ lắm.
‒ Còn tôi từng là sinh viên, ngay bên đối diện kia thôi...
Ông ta chỉ một tòa nhà nhỏ nằm bên kia đường.
‒ Đó là trường Chỉnh hình Pháp... Tôi đã ở đó một năm... Sau đó, tôi học bên trường Nha khoa, đại lộ Choisy...
Giờ đây giọng ông ta nói với chúng tôi chuyển sang màu tâm sự. Ông ta có thực sự chân thành không? Có lẽ ông tìm cách làm chúng tôi quên đi rằng ông ta không cùng độ tuổi với chúng tôi và ông ta không còn là sinh viên nữa.
‒ Tôi đã chọn bên Nha để hướng tới một điều gì đó cụ thể. Vì tôi từng có thiên hướng thích lơ vơ, giống như các bạn...
Rõ ràng, tôi chỉ thấy độc một lời giải thích cho việc người đàn ông ba mươi lăm tuổi kia, vận com lê màu xám, muộn thế này còn ngồi với chúng tôi trong một quán cà phê khu La Tinh: ông ta để ý đến Jacqueline.
‒ Các bạn muốn uống thêm gì đó không? Tôi thì sẽ gọi một ly whisky nữa...
Van Bever và Jacqueline không tỏ ra chút gì gọi là sốt ruột. Còn tôi, tôi ngồi nán lại trên băng ghế, giống như trong những cơn ác mộng ta không sao đứng lên nổi bởi vì hai chân bỗng nặng như chì. Chốc chốc, tôi lại quay qua Jacqueline và những muốn bảo nàng rời khỏi quán, chúng tôi sẽ đi bộ ra ga Lyon. Chúng tôi sẽ lên một chuyến tàu đêm, sáng hôm sau là tới Côte d’Azur hay nước Ý.
Chiếc ô tô đỗ trên phố Cujas, cách đó một quãng, ở đoạn vỉa hè có những bậc thang và lan can sắt. Jacqueline lên ngồi ghế trên.
Cartaud hỏi địa chỉ khách sạn tôi ở và, sau khi qua phố Saint‒Jacques, chúng tôi đi vào đại lộ Saint‒Germain.
‒ Nếu tôi hiểu đúng, ông ta nói với tôi, thì các bạn đều ở khách sạn...
Ông ta quay mặt sang phía Van Bever và tôi. Thêm lần nữa, ông ta nhìn chúng tôi với nụ cười mỉa mai và tạo cho tôi cảm giác trong mắt ông ta hai chúng tôi chẳng đáng kể chút nào.
‒ Nhìn chung, đây là cuộc sống lưu đãng...
Có lẽ ông ta muốn dùng giọng bông đùa và đồng lõa. Nên ông ta mới làm ra như thế, một cách vụng về, giống như những người lớn tuổi hơn cảm thấy bối rối trước tuổi trẻ.
‒ Thế các bạn định sống ở khách sạn đến lúc nào?
Lần này, ông ta quay sang Jacqueline. Nàng đang hút thuốc, gạt tàn ra bên ngoài qua ô cửa đã hạ kính.
‒ Đến chừng nào chúng tôi có thể rời khỏi Paris, nàng đáp. Điều đó còn tùy thuộc vào người bạn Mỹ của chúng tôi bên Mallorca.
Lúc nãy, tôi đã cố tìm mà không thấy nổi một quyển sách của cái ông McGivern ấy tại hiệu sách tiếng Anh trên bờ ke. Bằng chứng duy nhất cho sự tồn tại của ông ta là cái phong bì tôi từng nhìn thấy, vào ngày đầu tiên, trên tay Jacqueline, đề địa chỉ Mallorca. Nhưng tôi không chắc tên người nhận có phải “McGivern” hay không.
‒ Các bạn thực sự có thể trông cậy vào ông ấy à? Cartaud hỏi.
Van Bever, bên cạnh tôi, tỏ ra bối rối. Rốt cuộc Jacqueline là người trả lời:
‒ Dĩ nhiên... Ông ấy đã mời chúng tôi đến Mallorca.
Giọng nàng dứt khoát, cái giọng tôi chưa từng biết đến ở nàng. Tôi tưởng như nàng muốn dùng “người bạn Mỹ” này để trấn áp Cartaud, làm cho ông ta hiểu rằng ông ta, Cartaud, không phải là người duy nhất quan tâm đến nàng và Van Bever.
Ông ta dừng xe trước khách sạn của tôi. Thế là tôi phải rời khỏi họ, tôi sợ mình sẽ không còn gặp lại họ nữa, cũng như không còn những buổi chiều đợi họ ở quán cà phê Dante. Cartaud sẽ không đưa họ về ngay khách sạn và chắc chắn họ sẽ cùng nhau qua đêm, đâu đó bên hữu ngạn. Hoặc thậm chí, có thể họ sẽ còn uống một cốc cuối cùng trong khu phố. Nhưng trước hết, họ muốn rũ bỏ tôi cái đã.
Van Bever xuống khỏi xe, để cửa mở. Tôi mơ hồ thấy bàn tay Cartaud lướt nhẹ qua đầu gối Jacqueline, nhưng có thể đó chỉ là một ảo ảnh xuất hiện trong bóng tối nhờ nhờ.
Nàng mấp máy môi bảo tôi “hẹn gặp lại”. Cartaud thì ban cho tôi lời chúc “ngủ ngon” lạnh nhạt. Nhất quyết, tôi là người thừa. Van Bever đứng trên vỉa hè đợi tôi ra khỏi xe. Và anh bắt tay tôi. “Chắc hôm nào đó ở quán Dante nhỉ,” anh bảo tôi.
Đến ngưỡng cửa khách sạn, tôi ngoái đầu lại. Van Bever vẫy tay với tôi rồi chui vào xe. Cửa xe đóng sập lại. Giờ đây, anh còn lại một mình trên băng ghế sau.
Chiếc xe lăn bánh, đi về hướng sông Seine. Đó cũng là đường tới ga Austerlitz và ga Lyon, và tôi tự nhủ họ sắp rời khỏi Paris.
Trước khi lên phòng, tôi hỏi mượn người trực đêm một quyển danh bạ, nhưng tôi còn chưa biết “Cartaud” viết chính xác như thế nào, và trước mắt tôi có: Cartau, Cartaud, Cartault, Cartaux, Carteau, Carteaud, Carteaux. Không ai trong số đó mang tên Pierre.
Tôi không sao ngủ nổi, thấy tiếc vì đã không hỏi Cartaud. Nhưng ông ta liệu có trả lời hay không? Nếu quả thật ông ta từng học trường Nha khoa, hiện ông ta có hành nghề không? Tôi thử hình dung ông ta vận áo bờ lu trắng của nha sĩ, tiếp khách trong phòng khám. Rồi những ý nghĩ đưa tôi quay trở về với Jacqueline và bàn tay Cartaud trên đầu gối nàng. Có lẽ Van Bever sẽ cho tôi vài lời giải thích. Tôi ngủ chập chờn. Trong mơ, những cái tên diễu qua dưới dạng các ký tự sáng lòa. Cartau, Cartaud, Cartault, Cartaux, Carteau, Carteaud, Carteaux.