Truyền thuyết về thành Troy và Hy Lạp

PERSEUS - Chương I

Nhiều năm trước khi thành Troy bị bao vây, trong nước Hi Lạp có hai hoàng tử, nhưng có điều rất lạ là họ vừa là anh em trai nhưng lại vừa là kẻ thù không đội trời chung. Mỗi người đều mong muốn trở thành vua của cả Argos (thành phố nằm dưới sự cai trị của Diomedes trong thời gian xảy ra chiến tranh ở thành Troy) và Tiryns. Sau những cuộc chiến ác liệt kéo dài, Proetus lấy được Tiryns, liền xây dựng những tường thành lớn bằng đá và một tòa lâu đài tráng lệ còn người anh em của chàng là Acrisius lấy được Argos và cưới Eurydice, công chúa của thành Lacedaemon nơi Menelaus đang trị vì cùng nàng Helen xinh đẹp.

Acrisius có một người con gái tên là Danae, sau này trở thành người phụ nữ xinh đẹp nhất nước Hi Lạp nhưng ông lại không có con trai. Điều này khiến ông vô cùng phiền lòng bởi ông nghĩ rằng khi ông già đi, những người con trai của Proetus sẽ tấn công ông, cướp đi đất đai và thành phố của ông nếu ông không có con trai để chỉ huy lực lượng. Và ông đã đưa ra một kế hoạch mà theo ông là chu toàn: ông tìm một chàng hoàng tử trẻ giống như Theseus và gả con gái của mình cho người đó, con trai của họ sẽ là những người đứng đầu Argos. Tuy nhiên, Acrisus lại muốn đến gặp một nữ tiên tri trong đền thờ của thần Apollo ở Delphi (sau này đổi tên thành Pytho) để xin lời khuyên và hỏi bà xem liệu ông có thể may mắn có con trai hay không.

Nữ tiên tri hầu như chẳng bao giờ thông báo tin tốt lành cho bất cứ người nào nhưng lần này những gì bà nói lại khác. Bà ngồi xuống dưới sàn đền thờ, một lớp sương mỏng và lạ bỗng xuất hiện từ dưới đất bay lên khiến bà chìm sâu vào giấc ngủ. Khi ngủ mà vẫn có thể nói, đi lại nhưng lại không biết mình đang nói gì bởi bà nói lời tiên tri dành cho người đàn ông đang lo sợ. Sau khi tỉnh dậy, hai mắt của nữ tiên tri mở to nhưng lại không thể nhìn thấy gì. Bà hát rằng Acrisius không bao giờ có con trai nhưng con gái của ông sẽ sinh được một cậu con trai kháu khỉnh. Có điều không hay là sau khi lớn lên, chính người cháu ngoại của ông sẽ giết chết ông. Acrisrưs vội vã lên xe ngựa trong tâm trạng vừa buồn bã vừa bối rối rồi sai người đánh xe ngựa điều khiển xe về nhà càng nhanh càng tốt. Trên đường đi, ông không nói bất cứ điều gì nhưng trong đầu luôn suy nghĩ làm thế nào để có thể tránh được lời tiên tri đó. Ông cầu xin thần Dớt giúp đỡ mình. Tuy nhiên, có điều ông không biết là thần Dớt khi nhìn thấy nàng Danae xinh đẹp nên đã đem lòng yêu nàng và chính nàng cũng không biết điều đó.

Chỉ có cách duy nhất và chắc chắn nhất để tránh được điều tiên tri kia là giết chết nàng Danae, như vậy nàng sẽ chẳng bao giờ có con được. Tuy nhiên, ông cũng vô cùng yêu quý con gái và sợ rằng mọi người sẽ phản đối hành động đó của ông nên ông không dám làm liều. Dù sao Danae cũng là niềm tự hào của ông, là mục tiêu theo đuôi của biết bao hoàng tử và đức vua giàu có. Làm sao ông lại nỡ giết chết cô con gái độc nhất của mình chứ. Nhưng dù thế nào ông cũng phải nghĩ ra cách gì đó. Ông nhận thấy rằng tốt nhất là xây một ngôi nhà bằng đồng trong cung điện, một ngôi nhà chìm sâu xuống dưới đất thật kiên cố rồi nhốt con gái vào trong đó để ngăn không cho ai nhìn thấy nàng. Chỉ có điều ngôi nhà có mái mở nhìn lên trời và đây cũng là nơi khói thoát ra từ bên trong.

Danae và những người hầu gái của mình bị đưa xuống ngôi nhà bí mật. Hàng ngày họ không nhìn thấy những ngọn đồi hoặc vùng đồng bằng rộng lớn hay đại dương bao la, cũng chằng nhìn thấy bất cứ người nào hay cỏ cây hoa lá, thứ duy nhất họ nhìn thấy đó là mặt trời và những chú chim tung bay trên trời cao qua mái mở của ngôi nhà. Danae nằm trên giường buồn bã, mệt mỏi nhưng không biết làm gì để thoát khỏi cảnh này. Nàng luôn tự hỏi tại sao cha lại cầm tù nàng như vậy nhưng càng nghĩ càng không hiểu tại sao. Thường thì cha của Danae đến thăm nàng và đối xử với nàng rất tốt nhưng không bao giờ ông chịu lắng nghe nàng dù nàng cầu xin ông hãy bán nàng làm nô lệ và đưa nàng đến một đất nước xa xôi thì ít nhất nàng vẫn có thể nhìn thấy thế giới mà nàng đang sống. Nàng không thể chịu được cảnh sống tăm tối và tẻ nhạt như thế này. Cả ngày nàng chẳng biết làm gì chẳng gặp gỡ ai, không có cơ hội vui chơi và làm những việc nàng thích.

Vào một ngày kia, có một chuyện rất bí hiểm đã xảy ra: nhà thơ già Pindar, người sống rất lâu nói rằng có một dòng ánh sáng vàng sống động chảy từ trên bầu trời xuống phòng của Danae. Một thời gian sau, nàng có mang và sinh hạ được một cậu con trai kháu khỉnh. Đây là một cậu bé khỏe mạnh và đẹp trai nhất trong số những cậu bé ra đời trên đất nước Hi Lạp vào thời bấy giờ. Nàng và vú nuôi của nàng quyết tâm giữ bí mật này và đứa trẻ được nuôi lớn trong phòng kín của ngôi nhà bằng đồng. Thật khó có thể ngăn tiếng khóc của một đứa trẻ phát ra ngoài, khi nó lớn lên lại càng khó có thể bắt nó im lặng không chơi đùa hay phát ra tiếng động.

Một ngày kia, khi vua Acrisius vào thăm Danae (lúc đó cậu bé đã được ba đến bốn tuổi) thì cậu con trai của Danae trốn khỏi vú nuôi và chạy vào trong phòng của mẹ hét lên ầm ĩ. Vua Acrisius lao nhanh ra ngoài, ông nhìn thấy vú nuôi đang túm lấy đứa trẻ và dùng áo choàng che cậu bé lại như không muốn ông nhìn thấy. Acrisius bắt lấy đứa trẻ nhưng dường như nó là một cậu bé rất bướng bỉnh nên đứng vững trên đôi chân nhỏ bé của mình, đầu ngẩng lên nhìn thẳng vào mắt ông ngoại một cách giận dữ. Acrisius thấy rằng đứa trẻ này sẽ trở nên rất nguy hiểm khi nó lớn lên, trong nỗi tức giận không kiểm soát nổi, ông đã ra lệnh cho lính gác đưa vú nuôi ra ngoài, dùng dây thừng trói bà lại mặc kệ nàng Danae quỳ xuống van xin thảm thiết.

Khi chỉ còn mình đức vua và Danae, ông hỏi:

- Ai là cha của đứa trẻ này?

Nàng Danea xinh đẹp ôm chặt cậu con trai trên tay đi qua Acrisius và đi ra khỏi cánh cửa đang mở, rồi bước ra ngoài để tận hưởng bầu không khí dễ chịu. Nàng chạy nhanh đến bàn thờ của thần Dớt, vòng tay ôm lấy bàn thờ bởi nàng nghĩ rằng làm như vậy sẽ không người nào dám chạm vào người nàng. Nàng vừa khóc vừa nói:

- Thiếp cầu xin người hỡi thần Dớt vĩ đại, người hãy phù hộ cho thiếp và con trai của chúng ta, Perseus.

Bầu trời trong xanh không một gợn mây. Nàng Danae than khóc trong tuyệt vọng. Acrisius hỏi lại con gái:

- Điều đó có đúng không hả? Nếu quả thật như vậy thì hãy để thần Dớt bảo vệ con trai của người.

Ông ra lệnh cho lính gác lôi Danae ra khỏi bàn thờ của thần Dớt và nhốt nàng trong ngôi nhà bằng đồng, rồi ông sai người làm một chiếc hòm lớn. Sau đó, ông nhốt hai mẹ con Danae trong hòm và sai người quăng chiếc hòm xuống biển.

Vua Acrisrus không biết rằng người cháu trai sau này sẽ gây ra cái chết của ông vẫn còn sống. Người Hi Lạp tin rằng nếu ai đó mà tự tay giết chết họ hàng của mình thì người đó sẽ bị các nữ thần báo thù Erinyes theo đuổi và làm cho phát điên lên. Đó là những người phụ nữ có đôi cánh khủng khiếp với những móng vuốt sắc nhọn, đáng sợ. Những người phụ nữ này đã khiến cho Orestes, con trai của Agamemnon chạy khắp nơi giống như một người điên bởi vì chàng đã giết chết mẹ mình. Mặc dù mẹ của Orestes là một người đàn bà độc ác nhưng các nữ thần báo thù không quan tâm đến điều đó. Họ không chấp nhận bất cứ một lí do nào dù là hợp lí nhất. Trên thế giới này không có gì đáng sợ hơn những nữ thần trả thù hung dữ, chính vì vậy, vua Acrisius không dám giết chết con gái và cháu trai Perseus của mình mà chỉ nhốt họ vào trong hòm, thả xuống biển với hi vọng họ sẽ bị chết chìm. Từ đó đến một thời gian dài về sau, ông không nghe thấy bất cứ tin tức nào của hai mẹ con Danae, ông hi vọng rằng họ đã bị sóng biển đánh dạt vào một nơi nào đó và chết trên một vùng đất xa lạ. Ông không thể tự mình giết con cháu nhưng hi vọng họ sẽ mãi mãi xuống thế giới bên kia và không oán trách ông. Ông không có sự lựa chọn nào khác. Tuy nhiên, ông không biết điều đó có xảy ra hay không. Mặc dù đã thả hai mẹ con của con gái mình xuống đại dương nhưng lúc nào ông cũng sống trong tâm trạng lo lắng: ông lo sợ rằng Perseus đã trốn thoát và một ngày nào đó sẽ quay lại giết chết ông như những gì nữ tiên tri đã nói trong bài hát của bà ta. Dù sao ông cũng đã không phải với Danae và Perseus, vì vậy chẳng bao giờ ông có thể sống một cách yên ổn mà không lo lắng, không dằn vặt.

Chiếc hòm trôi nổi trên mặt đại dương bao la, những con chim hải âu đậu trên chiếc hòm như muốn tìm hiểu xem bên trong chứa những gì. Mặt trời lặn xuống đáy biển, từ trong hòm Danae nhìn thấy những vì sao lấp lánh. Nàng lấy chăn quấn quanh người cậu con trai nhỏ để cậu bé được ấm trong khi Perseus ngủ say sưa như chẳng có chuyện gì xảy ra. Trong vòng tay của mẹ mình, cậu tỏ ra mình chẳng sợ gì cả. Những đỉnh núi nhọn và xanh mướt trên những hòn đảo hiện ra, chúng nằm rải rác giống như những đóa hoa thủy tiên nước trên những vùng biển của Hi Lạp. Nàng thầm nghĩ giá như dòng nước đẩy nàng cùng con trai vào một hòn đảo nào đó thì tốt biết mấy. Nàng cầu nguyện các vị thần nhân hậu: Pallas Athene và thần Hermes với cây đũa thần bằng vàng, cầu xin họ cứu giúp. Lát sau, nàng bắt đầu cảm thấy hi vọng bởi nàng cảm nhận chiếc hòm đang được đẩy gần vào một hòn đảo. Nàng quay đầu lại nhìn về phía trước. Càng ngày, nàng càng đến gần hòn đảo đó và có thể nhìn thấy khói bốc lên từ những ngôi nhà nhỏ giữa những lùm cây trên đảo. Tuy nhiên, cả ngày hôm đó chiếc hòm bị đẩy đi đẩy lại từ đầu hòn đảo đến cuối hòn đảo khiến nàng vô cùng sốt ruột.

Hôm đó là một ngày mệt mỏi bởi cậu con trai hiếu động của nàng rất nghịch ngợm và lúc nào cũng muốn vui đùa. Nàng cho con trai uống một ít rượu và nước, một lúc sau, cậu bé nằm lăn ra ngủ. Danea quan sát mặt biển và những hòn đảo ở tít đằng xa cho đến khi trời tối. Nàng nằm đó, tuyệt vọng và chán chường. Nàng nhìn thấy một luồng ánh sáng lướt nhanh trên mặt biển và nàng hét thật lớn gọi chủ nhân của ánh sáng đó. Một lát sau, ánh sáng dừng lại và một người đàn ông hét lên đáp lại tiếng gọi của nàng. Đó là ánh sáng phát ra từ một ngọn đèn làm bằng đồng thau đặt ở một lỗ trên thuyền. Danae có thể nhìn thấy những tia lửa sáng chói qua những khe hở của chiếc hòm gỗ. Rõ ràng chiếc thuyền kia đang tiến lại gần chỗ nàng.

Danae trở nên nhợt nhạt do sức nóng của mặt trời và do nhiều lần hi vọng, thất vọng rồi sợ hãi, Danae ngất lịm đi và chẳng biết gì cho đến khi nàng cảm thấy có một dòng nước lạnh chảy trên mặt. Nàng mở mắt và nhìn thấy ánh mắt đầy thương cảm của một người đàn ông có khuôn mặt đen xạm vì nắng đang chăm chú nhìn nàng. Đó là một người đánh cá, chính ông đã cứu Danae và con trai nàng. Lúc này, nàng đang nằm trên con thuyền đánh cá, còn cậu con trai yêu quý của nàng đang ngồi ngay bên cạnh mẹ.

Danea thở phào nhẹ nhõm bời bây giờ thì nàng đã có thể chắc chắn nàng và con trai đã được cứu thoát. Nàng nằm đó, yếu ớt và không thể nói gì cho đến khi những người chèo thuyền kéo chiếc thuyền vào gần một hòn đá. Những người đánh cá nhẹ nhàng khênh nàng lên trên đất liền và người lái thuyền bế cậu bé Perseus đang khóc đòi ăn.

Người đàn ông tốt bụng cầm cây giáo trên tay nói:

- Quý cô đã được an toàn rồi. Hôm nay tôi cũng đã đánh được rất nhiều cá. Tôi là Dictys, anh trai tôi là Polydectes, đức vua của hòn đảo này. Bây giờ vợ tôi đang đợi tôi ở nhà và tôi tin rằng nàng ấy sẽ chào đón nàng và cậu con trai của nàng đến làm khách trong ngôi nhà nhỏ bé của chúng tôi. Vợ tôi rất thích trẻ con bởi các vị thần đã lấy đi đứa con trai độc nhất của chúng tôi.

Ông không đặt ra bất cứ câu hỏi nào đối với Danae, bởi đó là phong tục và nghi thức giao tiếp của người Hi Lạp. Bạn không nên đặt câu hỏi cho người lạ hay những vị khách trong nhà bạn, làm như vậy là bất lịch sự và thiếu tôn trọng người khác. Ông đốt hai ngọn đuốc trên thuyền và yêu cầu hai người đàn ông cầm đuốc đi trước soi đường trong khi ông đỡ Danae và bế Perseus đi về nhà. Đi được một đoạn đường ngắn đã tới nhà của Dictys. Dictys rất yêu biển và thích công việc đánh cá. Mặc dù không ai yêu cầu ông làm việc đó và ông cũng chẳng thiếu thốn thứ gì nhưng ông thường xuyên ra khơi. Đánh cá trở thành một thú vui của người đàn ông này. Ngôi nhà của Dictys là một ngôi nhà rất đẹp nằm gần bờ biển. Vừa nghe thấy tiếng bước chân và giọng nói của chồng, vợ Dictys chạy ra hét lớn:

- Mọi việc tốt chứ?

Dictys cũng rất vui khi nhìn thấy vợ, ông đáp lại:

- Một môn thể thao đặc biệt.

Rồi ông dẫn Danae vào trong phòng, đưa cậu bé Perseus cho vợ mình bế. Đợi Danae khỏe lại một chút, vợ cùa Dictys sai người hầu tắm rửa cho mẹ con nàng và đưa cho họ những bộ quần áo mới thơm phức dầu ô liu.Trong khi đó, những người phục vụ khác dọn bàn ăn cho Danae và đêm hôm đó nàng cùng con trai được ngủ trên một chiếc giường đệm êm, có ga trải giường làm từ len màu đỏ tươi.

Dictys và vợ không hề hỏi Danae bất cứ câu hỏi nào về việc tại sao nàng lại lênh đênh trên biển như vậy. Tin tức được lan truyền đi rất nhanh và Dictys đã nghe thấy những người đánh cá nói chuyện với nhau về đức vua của Argos đã nhốt cô con gái duy nhất của mình và con trai của nàng vào trong một chiếc hòm rồi thả ra biển với hi vọng họ sẽ bị chết đuối. Mọi người trên hòn đảo này đều biết điều đó. Đây là đảo Seriphos và mọi người nơi đây căm ghét sự độc ác và tàn nhẫn của Acrisius, đồng thời có nhiều người tin rằng Perseus là con trai của thần Dớt.

Tin tức từ Argos truyền đến Seriphos một cách nhanh chóng, chúng ta có thể đoán rằng tin tức từ Seriphos cũng không mất nhiều thời gian để bay đến Argos. Acrisius nghe mọi người bàn tán về việc một người phụ nữ xinh đẹp như nữ thần và một cậu bé có dõng dõi của thần thánh đã trôi dạt vào bờ của một hòn đảo nhỏ. Acrisius biết rằng đó chính là con gái và cháu trai của mình nên cảm thấy vô cùng sợ hãi. Càng ngày, nỗi sợ hãi của ông càng tăng lên khiến ông không bao giờ biết tới hai từ thanh thản trong trái tim. Ông thường xuyên nghĩ đến việc cháu trai mình sẽ quay trở về và giết chết mình. Ông tưởng tượng ra những chuyện vô cùng kinh khủng rằng cháu trai của ông dành cho ông một cái chết khủng khiếp. Acrisius không dám bước ra khỏi cửa trừ khi ông được cả một đội lính gác bảo vệ. Nỗi sợ hãi gặm nhấm trái tim khiến ông cảm thấy vô cùng khó chịu và đôi khi ông thầm ước rằng giá như mình không bao giờ được sinh ra trên cõi đời này thì tốt biết mấy.