Mãi nửa giờ sau chàng trai mới sực nhớ tới bức thư của Edelmira.
Chàng mở thư ra và đọc:
"Bạn thân mến,
Bức thư lịch thiệp của anh an ủi tôi rất nhiều và tôi vô cùng biết ơn anh. Anh là chỗ dựa duy nhất của tôi bởi vì không một ai trong số người thân giờ đây giúp đỡ được tôi điều gì, mặc dù trên đầu tôi lơ lửng một tai hoạ không thoát khỏi. Vì thế, kết bạn với tôi lúc này, khi tâm hồn tôi trĩu nặng và xung quanh không bạn bè, không người gần gũi nào để tôi tin cậy, chính là anh đã dành cho tôi sự giúp đỡ vô giá. Và tôi còn chịu ơn anh nhiều hơn nữa nếu như anh cho tôi một lời khuyên mà tôi đã xin anh trong thư trước. Tôi nghĩ ngợi nhiều để cố hiểu xem tại sao anh từ chối không cho tôi lời khuyên, tôi cần đến nó biết bao! Rồi tôi đã hiểu ra rằng cần phải chân tình với anh hơn nữa, một khi anh là bạn tôi sẽ kể hết cho anh không giấu giếm.
Tôi không muốn lấy Ricardo như mẹ tôi đòi hỏi không phải chỉ vì tôi không lưu tâm chút nào đến anh ta mà còn vì một nguyên nhân khác mà tôi muốn thổ lộ cùng anh. Trái tim tôi không còn chỗ trống mà tôi chỉ có thể hạnh phúc với người mà tôi hết lòng yêu thương. Bây giờ thì Martin, anh có thể khuyên tôi nên hành động thế nào, bởi lẽ thời gian cứ trôi qua và mỗi giờ tôi thêm sầu muộn, thêm kinh sợ cái ý nghĩ phải đính hôn với một kẻ mà mình không yêu.
Xin thứ lỗi vì tôi làm phiền anh nhưng ngoài anh r, tôi không có ai là bạn cả. Không bao giờ tôi quên lòng tốt của anh đâu.
Edelmira Molina trung thành của anh"
"Cô gái đáng thương!" Martin nghĩ trong khi lấy tờ giấy để viết thư trả lời.
Qua bức thư này, chúng ta có thể suy xét xem sau cuộc trò chuyện lần cuối với Leonor, tâm trạng chàng trai phấn khích đến mức nào.
"Edelmira thân mến,
Cô đang yêu và đồng thời tự cho mình là bất hạnh ư? Chẳng lẽ cô không tìm được trong tâm hồn mình sức lực đủ để chống lại ý chí của người ngoài sao? hãy tìm kiếm nguồn sức lực ấy trong tình yêu, rồi cô sẽ tin rằng nó không có tận cùng. Trước đây tôi tưởng vấn đề chỉ là sự nũng nịu của nữ giới của cô. Còn lễ cưới đã dự định thì đem lại cho cô sung túc, vì vậy mà tôi nghĩ rằng nghĩa vụ của tôi là xác thực một lần nữa về tình bạn chứ không dùng bất cứ cách nào tác động đến cái quyết định mà tương lai của cô sẽ lệ thuộc vào. Song hoá ra cô đã yêu ai đó, yêu "hết lòng" và hỏi rằng có nên lấy một người mình không làm sao trao gửi trái tim hay không. Trong mắt tôi, tình yêu là thứ tình cảm cao quý và trong sáng, nó đòi hỏi ở chúng ta sự sùng kính lớn lao đến mức tôi phải coi là hèn nhát không thể dung thứ nếu như một người chỉ vì cưỡng buộc mà từ bỏ nó. Không ai được phép chà đạp phi pháp lên luật lệ tình yêu và bất cứ kẻ nào không thuỷ chung với nó đều sẽ phải đón nhận trong tương lai nước mắt và tuyệt vọng. tại sao cô không quỳ xuống chân mẹ cô, không thổ lộ tên của người mà cô cho là độc tôn ngự trị trái tim mình? Bà cũng từng có thời tuổi trẻ và dĩ nhiên sẽ hiểu mọi điều. Nếu cô không đủ can đảm thì chỉ cần ra lệnh, tôi sẽ thưa chuyện với bà. Tôi dành cho cô một tình bạn sâu đậm nên tự phỉnh phờ bằng niềm hy vọng rằng tôi sẽ bảo vệ được quyền lợi của cô và làm yếu mềm được trái tim của một bà ẹm cũng lo lắng cho hạnh phúc của con gái theo cách của mình.
Nhưng cô hãy biết rằng, Ecelmira, tình yêu chân chính mà tôi không hề ngờ vực là cô đủ khả năng để có, nó mạnh mẽ bởi trong sáng và chân thành, và cô không việc gì phải giữ bí mật với tất cả mọi người.
Trái tim người mẹ giống như toà điện thánh nơi ta cất giữ các di vật thiêng liêng nhất cho đến khi dám đưa ra trưng bày trước những kẻ không cần được biết. Cô nên tin vậy vào mẹ cô. Âm thầm than khóc cho tình cảm của mình để làm gì, bởi lẽ nó cần phải tạo nên lòng kiêu hãnh của một người có tâm hồn cao quý như cô. Hãy chiến thắng tính nhút nhát vì sau này rồi cô sẽ hiểu rằng sự ngượng ngùng giả dối chỉ là một trong những quái vật thần thoại sống trong trí tưởng tượng của chúng ta mà thôi.
Cô đề nghị tôi thứ lỗi, nhưng phải chăng cô làm phiền tôi ư? Trái lại tôi vẫn sẽ quý trọng sự tin cẩn mà cô dành cho tôi sau này, nhân danh tình bạn, tôi tự hào là cô giao phó cho tôi những điều thầm kín và điều đó ràng buộc tôi phục vụ cô hết sức. Ô, tôi mong mỏi giúp cô giành được hạnh phúc biết bao!
Xin cô cứ luôn luôn sai khiến,
Bạn trung thành của cô
Martin Rivas"
Edelmira nhận được bức thư này sau bữa trưa, do cô hầu gái mà nàng buộc phải trông cậy vào việc trao đổi thư từ với Rivas mang về. Những quan niệm ngắn gọn của Martin về tình yêu đốt cháy tâm hồn cô gái và trong nàng giờ đây rừngrực ngọn lửa của niềm khát vọng thật sự. Nàng tự nhủ rằng trái tim của con người này đúng là kho báu và nàng khát khao đến điên cuồng được chiếm giữ kho báu ấy. Điều mà ban đầu đối với nàng chỉ là ước mơ lãng mạn thì nay biến thành hoài bão thiết tha bền bỉ bằng mọi giá chiếm cho được tình yêu của chàng trai, vì thế phỏng đoán dè dặt cho rằng những lời Martin nói về tình bạn thực ra là sự thú nhận được che giấu tế nhị về một mối tình đang chờ mong tiếng đáp đã dần dần biến thành niêm tin gần như chắc chắn ở Edelmira.
Song nàng không trả lời ngay bức thư của Rivas, giống như số đông những người nóng lòng thực hiện ước muốn thầm kín của mình mà bản thân lại e sợ bước đi quyết định, cô gái đắm mình vào nỗi mong đợi ngọt ngào.
Trong suốt những ngày ấy không lần nào Martin có dịp ở lại một mình với Leonor để lại tiếp tục câu chuyện chứa đầy những lời bóng gió và những phút im lặng ý tứ mà đối với đa phần những kẻ si tình chúng được coi như việc trinh sát trước một cuộc tấn công quyết định. Để làm dịu bớt phần nào niềm xao xuyến trong lòng, chàng lao vào công việc của ông Damasso một cách được sốt sắng, còn ông thì dần dần đã dồn hết cho chàng mọi lo toan về các vụ buôn bán của mình. Ngoài việc đó ra, những buổi học luật cũng chiếm nhiều thời gian của Rivas. Mấy tháng gần đây chàng khá xao nhãng đến chúng nên cần phải tạp trung không ít nỗ lực để bù lại những thứ đã bỏ qua cho kịp trước ngày mười támtháng chín, ngày mà cuộc sống phóng khoáng trong các trường học chấm dứt và sinh viên bắt đầu chuẩn bị cho kỳ thi. Mặc dù vậy, như thông lệ đối với một người đang yêu, Martin vẫn tìm được thì giờ để nói về tìn hcảm của mình. Chàng dốc bầu tâm sự vào những bức dài gửi Raphael San Louis. Trong những thư ấy chàng chỉ nhắc đi nhắc lại có một đề tài về tình yêu. Dẫu sao thì trí tưởng tượng của chúng ta vẫn thiên về việc tô vẽ mọi cảm xúc liên quan đến sự sống của trái tim, còn về phía mình, trái tim lại sản sinh ra chúng với lòng hào phóng bất tận.
Thế nhưng đã hai tuần lễ trôi qua mà chưa có dòng nào của San Louis.
Mười ngày sau, người hầu trao cho Martin một bức thư. Theo cách nhếch mép của gã, chàng trai lập tức hiểu đó là thư của Edelmira.
"Bức thư của anh đem đến cho tôi niềm an ủi – cô gái viết – Song dù tôi có coi trọng những lời khuyên nhủ của anh, tôi cũng không khi nào dám thưa chuyện với mẹ tôi cũng như nói với anh được. Không cần che giấu, tôi sợ bà ấy, biết rằng bà sẽ nổi giận, bởi lẽ bây giờ bà đòi hỏi sự vâng lời tuyệt đối, nhất là sau việc xảy ra với Adelaida.
Anh nói là tôi sẽ tìm thấy sức lực trong tình yêu của chính mình, đúng như thế dưới, nó tăng thêm cho tôi quyết tâm chịu đựng mọi điều, chỉ cần không lấy người mình không yêu. Nhưng tôi không đủ sức làm gì hơn nữa, không bao giờ tôi đủ can đảm để nói với mẹ tôi rằng rằng yêu người khác. Bởi vì trong thư trước tôi chưa thú nhận với anh là tôi yêu một cách đơn phương và không tin rằng liệu có khi nào nhận được sự đáp lại không. Tôi chậm viết thư cho anh, không muốn quấy rầy anh, sau đó vẫn không làm sao dám cả gan thú nhận. Nhưng rồi tôi hiểu cần để cho anh biết hết na một khi tôi đã quyết định không giấu anh bất kỳ điều thầm kín nào trong tim.
Hy vọng sau này anh vẫn sẽ giúp tôi những lời khuyên. Xin anh tin cho, chúng là chỗ dựa duy nhất của tôi, chỉ có chúng mới đem lại cho tôi lòng dũng cảm trong nỗi đau khổ hoàn toàn bế tắc này. Thời gian trôi, không còn xa nữa cái ngày mà tôi buộc phải trả lời dứt khoát với mẹ tôi…"
Bức thư này của Edelmira cũng như những bức thư trước đã làm Rivas xúc động sâu sắc. Chàng nhận thấy cô gái cũng lâm vào hoàn cảnh y hệt như mình. Thực tế thì cả hai đều yêu đơn phương và chỉ tự an ủi bằng những hy vọng viễn vông. Và chàng trai càng có thiện cảm với nàng hơn.
"Edelmira – chàng viết – Tôi tin rằng số phận không thể dành cho cô tình yêu không ứng đáp bởi lẽ cô xinh đẹp dường ấy và lại có một trái tim đôn hậu đến mức ý trung nhân của cô chỉ có thể tự hào mà thôi. Tôi biết nói gì đây sau lời thú nhận của cô? Thậm chí tôi không dám bạo gan hỏi tên của cái người vẫn còn chưa hề hay biết về hạnh phúc của mình, vì chưa biết là được cô yêu. Tôi chỉ tin chắc người đó xứng đáng với cô, rằng anh ấy cần phải hiểu cô và trân trọng cái kho báu được cô ban tặng. Chẳng lẽ tôi lầm? Không, không! Chính vì vậy tôi xin long trọng nói với cô, hãy giữ gìn như báu vật thiêng liêng tình yêu của mình, và nó sẽ bảo vệ sự thanh cao của cô. Không hiểu vì sao, nhưng tôi có linh cảm, thậm chí tưởng tưởng chắc chắn rằng Chúa trời sớm muộn gì cũng ban tặng cho những kẻ biết giữ gìn tình yêu luôn nguyên vẹn, không một lần dao động về sức mạnh của nó.
Còn một điều nữa, tôi tin là cô sẽ tập trung hết tinh thần dẹp tan tính e dè và thố lộ bí mật của trái tim mình với mẹ cô. Bởi vì không còn xa nữa cái giờ phút cô buộc phải quyết định dứt khoát, nên tốt nhất là chuẩn bị cho bà Bernarda thật kịp thời. Bị bất ngờ có thể bà sẽ nổi nóng, mà điều đó sẽ dẫn đến những hậu quả tai hại. cô hãy suy xét lời khuyên này và xin nhớ điều tôi đã từng viết: cư' sai khiến tôi luôn luôn, còn tôi sẽ vô cùng vui sướng nếu như có thể góp phần nào đó vào hạnh phúc của cô"
Đọc xong thư của Martin, Edelmira thở dài nặng nề. Trong các bức thư vừa qua nàng đã nói bóng gió mọi điều có thể nói rồi. bây giờ chỉ còn mỗi một việc gọi rõ tên của người yêu. Như chúng tôi đã nói, nàng mơ hồ hy vọng về một câu nào đó trong các bức thư của Martin hoặc một cơ hội không ngờ nào đó mà những kẻ si tình tin mù quáng vào số phận vẫn thường trông đợi sẽ tạo cho nàng khả năng trao gởi hoàn toàn cho chàng trai điều thầm kín mà nàng đã hé lộ với chàng một nửa, nhưng những bức thư của Rivas làm tiêu tan ảo mộng của nàng và cơ hội cứu nguy đã không tới. Những bức thư nàng đọc đi đọc lại của Rivas khẳng định với cô gái đáng thương rằng người nàng yêu có một trái tim cao quý và nồng nhiệt. rồi cô gái si tình cảm thấy dường như có ảo ảnh hiện ra trước mắt! một góc thiên đường rộng mở cho nàng nhưng nàng không ngắt được một bông hoa kỳ diệu nào mọc lên ở đó. Edelmira nhìn thấy chúng kiễu hãnh đung đưa, chúng được làn gió mát dịu dàng ru ngủ, nàng ngửi thấy hương thơm tươi mát toả ra từ những chiếc cánh mỏng manh. Hương thơm ấy làm đầu nàng dịu êm nhưng cũng choáng váng khi bao đêm dài nàng thức trắng và câu hỏi bất hạnh "Làm thế nào?" lại xuất hiện, hệt như một vị thiên thần với lưỡi kiếm lửa trong tay đe doạ đủôi nàng ra khỏi thiên đường. Trong tâm hồn cô gái trỗi dậy cuộc đấu tranh giữa lòng khiêm nhường bẩm sinh và quyêt tâm sắt đá chống lại ý mẹ. Trong đêm khuya tĩnh mịch nàng ráo riết tìm lối thoát để rồi cuối cùng, chẳng tìm được gì, nàng quyết định để mọi việc cho thời gian giải quyết.
Một hoàn cảnh làm cho Edelmira củng cố thêm về quyết định đó. Ricardo Kastanios đề nghị và Bernarda lùi đám cưới đến ngày chàng ta được phong đại uý, việc thăng cấp được hứa hẹn đã lâu này dự định sẽ vào cuối tháng mười một, và lễ kết hôn được dự kiến tổ chức vào giữa tháng mười hai.
Edelmira thông báo cho Martin về hoàn cảnh may mắn ấy và chàng trai viết thư trả lời, chúc mừng nàng nhân dịp tranh thủ được thời gian. Nhưng một lần nữa chàng lại nhắc lại lời khuyên của mình, nếu nàng vẫn không muốn trở thành vợ của Kastanios như trước thì phải kể hết với mẹ. Song cô gái vẫn không chịu nghe lời chàng, nàng vẫn hy vọng rằng số phận sẽ giải cứu cho mình.
Niềm hy vọng vô căn cứ này đã ru ngủ được những nỗi lo sợ của nàng hoàn toàn, nhưng vào một ngày đẹp trời chúng bỗng bùng dậy với một xung lực mới: Ricardo báo cho bà mẹ vợ tương lai biết chưa tới một tuần lễ nữa là chàng ta sẽ được thăng cấp. cuộc nói chuyện giữa hai người xảy ra ngày hai mươi chính tháng mười một và việc chuẩn bị cho lễ cưới được thúc đẩy kịp ngày mười lăm tháng mười hai theo dự kiến. đối với Edelmira lại al` những ngày đầy lo âu, trong tâm hồn nàng bùng lên cuộc đấu tranh giữa lòng hiếu thảo của người con gái và nỗi ác cảm đối với viên sĩ quan cảnh binh tưởng rằng chàng ta sẽ mang lại hạnh phúc cho cô vợ bướng bỉnh bằng ba cái phù hiệu trên tay áo. Cô gái đáng thương hiểu ra rằng hy vọng vào điều thần kỳ là vô ích, nàng cần phải quyết định không chậm trễ nếu như không muốn mãi mãi từ bỏ hạnh phúc khi gắn cuộc đời với một người mình chẳng hễ yêu.